İçeriğe atla

Antonie van Leeuwenhoek

Antonie van Leeuwenhoek
1680'den sonra Jan Verkolje tarafından yapılmış portresi
Doğum24 Ekim 1632(1632-10-24)
Delft, Hollanda
Ölüm26 Ağustos 1723 (90 yaşında)
Delft, Birleşik Hollanda Cumhuriyeti
Tanınma nedeni
Kariyeri
Dalları
İmza

Antonie Philips van Leeuwenhoek[not 2] (24 Ekim 1632 - 26 Ağustos 1723), Hollandalı tüccar ve bilim insanı. Genellikle, Mikrobiyoloji'nin babası olarak bilinir. Bir sepetçinin oğlu olarak dünyaya geldi, 16 yaşında bir kumaş tüccarının yanında staja başladı. En iyi bildiği şey mikroskobuyla çalışmaktı. Kendi yaptığı mikroskopla tek hücreli canlıları inceliyordu.[4][5]

90 yaşındayken, 26 Ağustos 1723 tarihinde Hollanda'nın Delft şehrinde öldü.

Hayatı ve çalışmaları

Leeuwenhoek bakteriyi keşfeden ve kendi oluşturduğu mikroskobu ile mikroskobik canlıları inceleyen ilk bilim insanıdır. Gözlükleri büyüteç gibi kullanarak kumaşları incelemeye başlamış ve bu mikro canlıların varlıklarının farkına varınca da başka büyüteçler üretmiş ve nihayet bir mikroskop icat edip canlıları yakından görebilme imkânına sahip olmuştur.[6][7] Yaşamı boyunca ürettiği mikroskop merceklerinin sayısı 550'dir. Her biri ile yeni bir inceleme yapmıştır.

Leeuwenhoek aynı zamanda kan hücreleri üzerinde de araştırmalar yapmıştır. Kılcal damarları inceleyerek kan hücrelerinin geçişini gözlemlemiştir. Leeuwenhoek'den önce hiç kimse kasların liflerden oluştuğunun farkında değildir. Mikroskobunun altında liflerin her birini gözlemlemiş ve incelemelerde bulunmuştur.

Hayvanlar ve bitkilerde beslenme sistemi üreme ve bitkilerde besin transferi gibi konularda da pek çok çalışması olmuştur. Bitkilerin birbirinden farklı bölümleri araştırmasının en önemli parçalarındandır. Bitkinin kökü gövdesi ve yapraklarının üç boyutlu çizimlerini yapmış ve yapılarının detaylarını ortaya çıkaran ilk bilim insanıdır.

Galeri

  • Leeuwenhoek mikroskobu
    Leeuwenhoek mikroskobu
  • Antonie van Leeuwenhoek'un mezarı, Delft, Hollanda
    Antonie van Leeuwenhoek'un mezarı, Delft, Hollanda
  • Van Leeuwenhoek tarafından yapılmış mikroskop görüntüsünü tarifleyen çizim
    Van Leeuwenhoek tarafından yapılmış mikroskop görüntüsünü tarifleyen çizim
  • Van Leeuwenhoek mikroskobu
    Van Leeuwenhoek mikroskobu

Notlar

  1. ^ Van Leeuwenhoek, kendi tasarımı olan tek mercekli mikroskopları kullanarak mikroskobik organizmaları (mikropları) tartışmasız bir şekilde keşfeden/gözlemleyen, tanımlayan, inceleyen, bunlarla bilimsel deneyler yapan ve boyutlarını nispeten belirleyen ilk kişi olduğu için evrensel olarak mikrobiyolojinin babası olarak kabul edilmektedir.[1] Leeuwenhoek aynı zamanda bakteriyoloji ve protozooloji'nin (son zamanlarda protistoloji olarak bilinmektedir) babası olarak kabul edilir.[2][3]
  2. ^ Leeuwenhoek, Thonis tarafından vaftiz edilirken ismi Antonij (Modern İngilizcede karşılığı Antony'dir.) olarak imzalanmıştır. Ayrıca ismi yazılı kaynaklarda Anton, Anthon, Anthony, Antonie, Antony, Anthonie, Antoni, Antonio ve Anthoni olarak bulunabilir. Leeuwenhoek, van ekini ismine 1686 yılında eklemiştir. Bakınız: http://www.archief.delft.nl/ 3 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Antonie van Leeuwenhoek ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Lane, Nick (6 March 2015). "The Unseen World: Reflections on Leeuwenhoek (1677) 'Concerning Little Animal'." Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences . 2015 Apr; 370 (1666): DOI:10.1098/rstb.2014.0344
  2. ^ Dobell, Clifford (1923). "A Protozoological Bicentenary: Antony van Leeuwenhoek (1632–1723) and Louis Joblot (1645–1723)". Parasitology. 15 (3). ss. 308-319. doi:10.1017/s0031182000014797. 
  3. ^ Corliss, John O (1975). "Three Centuries of Protozoology: A Brief Tribute to its Founding Father, A. van Leeuwenhoek of Delft". The Journal of Protozoology. 22 (1). ss. 3-7. doi:10.1111/j.1550-7408.1975.tb00934.x. PMID 1090737. 
  4. ^ Egerton, F. N. 1967. Van Leeuwenhoek as a founder of animal demography. Journal of the History of Biology 1:1–22.
  5. ^ Frank N. Egerton (2006) A History of the Ecological Sciences, Part 19: Leeuwenhoek's Microscopic Natural History. Bulletin of the Ecological Society of America: Vol. 87, No. 1, pp. 47-58. doi:10.1890/0012-9623(2006)87[47:AHOTES]2.0.CO;2
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2012. 
  7. ^ Giants of Delft: Johannes Vermeer and the natural philosophers : the ... Door Robert D. Huerta [1] 20 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Volvox</i> Yeşil alg cinsi

Volvox, Volvocaceae familyasına bağlı polifiletik bir yeşil algae cinsidir. Tek hücreli bir algin bölünmesi ile oluşur. Yaklaşık 200 milyon yıl önce oluştuğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mikroskop</span> küçük cisimlerin mercek yardımıyla incelenmesini sağlayan alet

Mikroskop, çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük cisimlerin birkaç çeşit mercek yardımıyla büyütülerek görüntüsünün incelenmesini sağlayan bir alettir. Öncelikle adından da anlaşılacağı üzere, mikro, yani çok küçük hücrelerin incelenmesinin yanı sıra, sanayi, menakür, genetik, jeoloji, arkeoloji ve kriminalistik alanında da büyük hizmetler görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mikrobiyoloji</span> mikroskobik organizmaların incelenmesi

Mikrobiyoloji, mikrorganizmaları inceleyen bilim dalıdır. Bakteriler, archaea, virüsler, protistler, mayalar ve küfler gibi mikroorganizmalar mikrobiyolojinin konu alanını oluştururlar. Mikrobiyoloji bilim dalının aktif olarak kullanıldığı uygulama alanları tıp, tarım ve endüstridir.

<i>Terliksi hayvan</i>

Terliksi Hayvan ya da paramesyum (Paramecium), en çok bilinen örneklerinden birisidir; genellikle silli protozoaların temsilcileri olarak çalışılır. Terliksi hayvan; tek hücreli ve terlik şeklindedirler. Boyları, türlerine göre 30 veya 500 mikrometre arasında değişir. Basit silleri, vücutlarını kaplar; ve diğer peniculidlerde olduğu gibi göze çarpmayacak şekilde birleşik ağızsal siller de içeren derin bir ağızsal boşlukları bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Histopatoloji</span> Hastalığı incelemek ve teşhis etmek için dokunun mikroskobik incelenmesi

Histopatoloji ya da patolojik histoloji, hastalıklı dokunun histolojik incelenmesinde uzmanlaşan patoloji dalıdır. Anatomik patoloji açısından önemli bir araç olan histopatoloji, aynı zamanda kanser ve diğer hastalıkların doğru ve kesin teşhisi için kullanılır ve bu açıdan çok önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Johannes Vermeer</span> Hollandalı ressam (1632-1675)

Johannes ya da Jan Vermeer. Evlerin içindeki gündelik hayatı betimlediği tablolarıyla tanınan Hollandalı Barok ressam.

<span class="mw-page-title-main">Robert Brown (1773 doğumlu botanikçi)</span>

Robert Brown , 19. yüzyılın ilk yarısında Avustralya'dan birçok örnek toplamış öncü İskoç botanistti.

<span class="mw-page-title-main">Delft</span>

Delft, Hollanda'nın Güney Hollanda ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Delft kanalları ve büyük ölçüde korunmuş eski yapıları ile küçük ve tipik bir Hollanda şehri olup Hollanda'nın büyük şehirleri olan Rotterdam ve Lahey şehirleri arasında yer alır. Nüfusu 98.727 kişidir. Kent, ressam Vermeer'in yaşamış olması ile Delft Blue adı verilen mavimsi beyaz üzerine mavi renkli porselenleriyle ve Delft Teknik Üniversitesi'ne de ev sahipliği yapması ve Hollanda kraliyet ailesinin bağlı olduğu Orange-Nassu Hanedanî ile yakın ilişkileri ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Jan Steen</span> Hollandalı ressam (1626-1679)

Jan Havickszoon Steen, Hollanda Altın Çağı olarak isimlendirilen dönemde yaşamış, Hollandalı janr ressamıydı. Eserlerinin karakteristik özellikleri psikolojik derinlik, mizahi öğeler ve aşırı renk kullanımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mauritshuis</span> Hollandanın Lahey kentinde bulunan sanat müzesi

Mauritshuis Kraliyet Resim Galerisi, Hollanda'nın Lahey kentinde bulunan sanat müzesi. Önceleri John Maurice, Nassau-Siegen Prensi'nin evi olan binada şu anda, Johannes Vermeer, Rembrandt van Rijn, Jan Steen, Paulus Potter ve Frans Hals gibi Hollandalı ressamların ve Alman ressam Hans Holbein'ın eserleri sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mikroorganizma</span> mikroskobik bir organizma

Bir mikroorganizma veya mikrop mikroskobik bir organizmadır. Mikroorganizmaları inceleyen, Anton van Leeuwenhoek'un kendi tasarımı olan bir mikroskop kullanarak 1675'te mikroorganizmaları keşfetmesi ile başlayan bilim dalına mikrobiyoloji denir.

<span class="mw-page-title-main">Mikrograf</span> bir nesnenin mikroskop -ya da benzeri bir alet- altında çekilmiş fotoğrafı ya da dijital resmi

Mikrograf ya da fotomikrograf, bir nesnenin mikroskop -ya da benzeri bir alet- altında çekilmiş fotoğrafı ya da dijital resmidir. Mikrograflar mikroskobinin tüm bölümlerinde geniş bir kullanım alanına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Mikrobiyolog</span> mikroskobik organizmaların özelliklerini araştıran kişi

Mikrobiyolog, Bilim mesleklerinden biri; genellikle çıplak gözle görülemeyen canlıları araştıran bilim insanı.

<i>Delft Manzarası</i>

Delft Manzarası,, Johannes Vermeer'in yaklaşık 1660-1661 tarihli yağlı boya tablosu. Hollandalı sanatçının memleketini resmettiği tablo, onun en çok beğenilenler eserleri arasında yer alıyor. Ressamın nadir peyzaj çalışmalarından olan tablo, 1822 yılından beri Mauritshuis müzesi koleksiyonunda yer almaktadır.

Arthrobacter halodurans, Gram-pozitif, aerobik, yüksek tuzluluğa dayanıklı (halotolerant) ve hareketsiz bir bakteri türüdür. Güney Çin Denizi'nde Naozhou Adaları'na (Çin) yakın bir bölgede deniz suyundan yalıtılmıştır.

Bu, 1680'de seçilen Royal Society üyelerinin bir listesidir.

Mikrobiyoloji, mikroorganizmaları inceleyen biyolojinin alt dallarından biridir. Mikro; gözle görülemeyecek kadar küçük, -biyo; canlı ve -loji; bilim anlamına gelmektedir. Mikrobiyoloji; mikroorganizmaların yapısı, çeşitliliği ve bunların toprak, su, bitki, gıda, hayvan ve insan vücudundaki faaliyetleriyle ilgilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Roger Stanier</span>

Roger Yate Stanier, modern mikrobiyolojinin gelişiminde etkili olan Kanadalı mikrobiyolog. Delft Okulu'nun bir üyesi ve C.B. van Niel'in eski öğrencisi olarak, mavi-yeşil alglerin siyanobakteriler olarak sınıflandırılması da dahil olmak üzere bakteri taksonomisine önemli katkılarda bulunmuştur. 1957'de arkadaşları ile birlikte otuz yılda beş baskıda yayınlanan önemli bir mikrobiyoloji ders kitabı olan The Microbial World'ü yazdı. Berkeley'deki California Üniversitesi'nde 24 yıl çalıştı, burada profesör ünvanını aldı ve Bakteriyoloji Bölümü başkanı olarak görev yaptı. 1971'de Pasteur Enstitüsü'ne geçti. Kariyeri boyunca Leeuwenhoek Madalyası da dahil olmak üzere birçok ödül aldı. Kraliyet Derneği Üyesi, Ulusal Bilimler Akademisi Yabancı Üyesi ve Légion d'Honneur sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Abraham Trembley</span>

Abraham Trembley, Cenevreli bir doğa bilimcidir. Tatlı su poliplerini veya hidrayı ilk inceleyen ve deneysel zoolojiyi ilk geliştirenlerden biri olmasıyla tanınır. Deneysel yöntemdeki ustalığı, bazı bilim tarihçilerinin onu "biyolojinin babası" olarak anmasına yol açmıştır. Aynı zamanda din ve ahlak üzerine yazıları da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Carel Fabritius</span>

Carel Pietersz. Fabritius, Hollandalı bir ressamdı. Rembrandt'ın öğrencisiydi ve onun Amsterdam'daki atölyesinde çalıştı. Delft Okulu'nun bir üyesi olan Fabritius, kendi sanatsal tarzını geliştirdi ve perspektif ve ışıklandırma ile ilgili deneyler yaptı. Eserleri arasında A View of Delft, Saka Kuşu (1654) ve The Sentry (1654) bulunmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.