Anton Mussert

Anton Adriaan Mussert (d. 11 Mayıs 1894, Werkendam, Kuzey Brabant – ö. 7 Mayıs 1946), Hollanda'da Nasyonal Sosyalist Hareket (NSB) lideri ve resmi kurucularından biriydi. Bu nedenle, II. Dünya Savaşı öncesi ve sırasında Hollanda'da en önemli nasyonal sosyalist kişisiydi. Savaş sırasında, Almanlardan aldığı destek ile bu konumunu korumayı başardı. Savaştan sonra mahkûm edildi ve vatana ihanet suçundan idam edildi.

Musset, teknik konularda erken yaşlarından itibaren yeteneğini gösterdi ve Delft Teknoloji Üniversitesi'ni mühendislik okumak için seçti. 1920 yılında, Flander'da (Belçika'da Hollandaca konuşulan bölge) dahil olmak üzere Büyük Hollandayı savunan Dietsche Bond gibi birçok aşırı sağ örgütlerin aktif üyesi oldu.

14 Aralık 1931 tarihinde, Cornelis van Geelkerken ve diğer on kişi ile birlikte Nationaal-Socialistische Beweging'i (NSB) (kelimenin tam anlamıyla, Nasyonal Sosyalist Hareket) kurdu. Mussert, Alman Nasyonal Sosyalist Nazilerin Hollandalı meslektaşı konumundaydı. 1933'te, Utrecht'teki yaptıkları gösteride sadece 600 protestocu ile boy gösterdi. Bir yıl sonra NSB, Amsterdam'da, 25.000 gösterici ile yürüdü. NSB, 1935 parlamento seçimlerinde 300,000 oy aldı. Bu seçmen sayısı, faşist tehdidin Hollanda'yı uyarması için yeterliydi.

Daha sonra Mussert, Alman işgaline karşı yerli halkın direnişini önlemeye çalıştı. New York Times gazetesi, Mussert'in takipçilerinin bir darbe yapmak için Kraliçe Wilhelmina'yı kaçırmaya hazırlandıklarını haber verdikten sonra Nisan 1940'ta Hollanda hükûmeti tarafından sıkıyönetim ilan edildi. 10 Mayıs günü, Alman birlikleri Hollanda'yı işgal ettiler ve Mussert'in NSB partisi dışındaki tüm siyasi partileri kapattılar.

Mussert, işgal sırasında ülkesinin başbakanı değildi. Bunun yerine, Avusturyalı bir Nazi olan Arthur Seyss-Inquart, Hollanda'ya Reichskommissar olarak atandı. Mussert ise buna, Nazi işgaline karşı direnişi durdurmak için Gestapo ile çalışarak cevap verdi. 11 Eylül tarihinde, Mussert, NSB'nin bir parçası olarak Nederlandsche SS'i (Dutch SS) organize etmek için Henk Feldmeijer'a talimat verdi.

Sonraki işgal sırasında,100.000'den^[1] fazla Hollandalı Yahudi, Almanya'daki toplama kamplarına sürüldü. Şubat 1941'de, Mussert kendisine verilen teklifi kabul ederek, Hamburg'da eğitim alan 23. SS Gönüllü Panzer Grenadier Tümeni Nederland'ın oluşumunu yönetti.

13 Aralık 1942 tarihinde, Adolf Hitler, Anton Mussert'i, "Leider van het Nederlandse Volk" (Hollanda Halkının Lideri) olarak ilan etti.

Anton Mussert, Hollanda SS'inin ve onun Nazi efendileri olan Wehrmacht'ta hizmet veren askerî birliklerin kontrolünü kaybetti. Mayıs 1943'te Hitler ile son toplantısını yaptı. Savaşın sonunda, 205.901 Hollandalı erkek ve kadın ölmüştü.

Almanya'nın teslim olması üzerine Mussert, 7 Mayıs 1945 tarihinde Lahey'deki NSB ofisinde tutuklandı. Mussert kaçmaya veya saklanmaya çalışmadı.

Mussert hapishaneden, 20 Kasım 1945'te Başbakan Schermerhorn'a denizcilik alanında gizli bir icat yaptığını ("gemicilikte dördüncü devrim", büyük bir denizaltı, muhtemelen atom bombasından daha iyi) belirttiği hayatta kalan bir mektup yazdı. Mussert'in bu icadı Almanlardan sakladığı söyleniyor. Schermerhorn'dan, büyük askeri öneme sahip olan icadını açıklaması için kendisini ABD Başkanı Truman ile temasa geçirmesini istedi. Schermerhorn bunu dikkate almadı. Mussert İngilizce öğrendi ve gemisinde çalışmak için Amerika Birleşik Devletleri'ne gitmeyi umuyordu.

Bir iki günlük yargılanma sürecinden sonra 28 Kasım tarihinde Lahey'deki Özel Mahkeme tarafından vatana ihanet suçundan mahkûm edildi ve 12 Aralık'ta ölüme mahkûm edildi. Mussert, İkinci Dünya Savaşı'nın bitiminden hemen sonra birçok kişi tarafından 'mükemmel bir hain' olarak görülse de, Hollanda'yı yabancı (Alman) yönetimi altına almak istediği suçlaması tartışmalıdır. Blokzijl ve Rost van Tonningen'in ait olduğu NSB'nin SS odaklı kanadının aksine, Mussert daha milliyetçi eğilimliydi. Ona göre faşist bir Hollanda, Almanya'nın hakim olduğu Avrupa'da bağımsız bir devlet olarak varlığını sürdürebilirdi. Adolf Hitler ile ittifakı sayesinde Anton Mussert, düşmana yardım sağladı ve anayasal hükûmete ihanet etti.

Ölüm cezası 20 Mart 1946'da Özel Yargıtay tarafından onaylandı. Kraliçe Wilhelmina'nın kendisine merhamet etmesi için çağrıda bulundu. Kraliçe bu isteğini reddetti. 7 Mayıs 1946 tarihinde, 52. yaş doğum gününden 4 gün önce, Waalsdorpervlakte'de, yüzlerce Hollanda vatandaşının Nazi rejimi tarafından idam edildiği Lahey kentine yakın bir alanda infaz mangası tarafından idam edildi.^[2]