İçeriğe atla

Antoine Gizenga

Antoine Gizenga
Kongo Demokratik Cumhuriyeti Başbakanı
Görev süresi
30 Aralık 2006 - 10 Ekim 2008
BaşkanJoseph Kabila
Yerine geldiğiLikulia Bolongo
Yerine gelenAdolphe Muzito
Kişisel bilgiler
Doğum 05 Ekim 1925(1925-10-05)
Ölüm 24 Şubat 2019 (93 yaşında)
Kinşasa
Partisi PALU

Antoine Gizenga, (5 Ekim 1925- 24 Şubat 2019) Kongolu siyasetçi. Gizenga, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde 30 Aralık 2006-10 Ekim 2008 tarihleri arası başbakan olarak görev yaptı. Birleşmiş Lumumbist Partisi'nin (PALU) genel başkanlık görevini yürütüyordu.

1960 ve 1961-1962 yılları arası başbakan yardımcılığı 1960-1961 yıllarında ise milletvekili olarak görev yaptı. 1960 yılında başlayan Kongo Krizi döneminde başbakan Patrice Lumumba'nın darbe sonrası Albay Joseph-Désiré Mobutu tarafından görevden uzaklaştırılması ile birlikte Kongo'nun doğu kesiminde yeni bir yönetim kurma faaliyetleri yürüten Gizenga, Mart 1961 ile Ağustos 1961 arasında Stanleyville merkezli kurulan yeni yönetimin başkanı olarak bölgeyi yönetmiştir. Ağustos 1961'de yeniden Léopoldville'e geri dönen Gizenga, burada Cyrille Adoula'nın yardımcısı olarak başbakan yardımcılığı görevini üstlenmiştir. Ocak 1962'de görevinden el çektirilen Gizenga, Temmuz 1964'e kadar bir bölümü Kongo Nehri'nin bitiminde yer alan küçük bir adacık olan Bula Bemba'da olmak üzere gözaltında tutuldu. Adoula'nın ardılı Moise Tshombe hükûmetinde ev hapsine alınan Gizenga, Ekim 1964'ten 1965 sonuna kadar ev hapsinde kalmıştır. 1965'ten 1992 yılına kadar sürgüne giden Gizenga, bu süreçte Sovyetler Birliği, Fransa, Angola ve Kongo-Brazzaville'de bulunmuştur.

Mobuto'nun onayı ile 1992 yılında sürgünden ülkesine geri dönen Gizenga, sürgünde olduğu süreçte kurduğu Birleşmiş Lumumbist Partisi ile yeniden siyasette aktif rol alma gayreti içerisine girmiştir. Bu süreçte Gizenga kendisini Lumumba'nın siyasi düşüncelerinin vârisi ilan etti.

Temmuz 2006'da gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerinde başkanlığa adaylığını koyan Gizenga, elde ettiği %13,06 oy oranı ile üçüncü olabildi ve ikinci tura kalma şansını yitirdi.[1] İkinci turda dönemin devlet başkanı Joseph Kabila'yı destekleyen Gizenga, Kabila'nın devlet başkanı olarak seçilmesinden sonra kendisi tarafından başbakan olarak atandı.[2] Aralık 2006'da üstlendiği görevi, Ekim 2008'de yaşlılık ve sağlık sorunları sebebiyle devretti. Aynı partiden Adolphe Muzito'ya makamını devrederek görevinden ayrılmak zorunda kaldı.[3] Gizenga, 24 Şubat 2019'da 93 yaşında öldü.

Kaynakça

  1. ^ "Kongo Demokratik Cumhuriyeti 2006 seçimleri hakkında bilgiler". 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2016. 
  2. ^ "Gizenga, devlet başkanı Kabila tarafından başbakan olarak atandı". 14 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2008. 
  3. ^ "Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin yeni başbakanı Muzito". 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2011. 
Siyasi görevi
Önce gelen
Likulia Bolongo
Kongo Demokratik Cumhuriyeti Başbakanı
2006-2008
Sonra gelen
Adolphe Muzito

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kongo Demokratik Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bir ülke

Kongo Demokratik Cumhuriyeti,, eski adıyla Zaire, Orta Afrika'da bir ülkedir. Yüzölçümü bakımından Sahra Altı Afrika'nın en büyük, Afrika'nın ikinci büyük, dünyanın ise 11. büyük ülkesidir. 105 milyonluk nüfusuyla en kalabalık Frankofon ülkedir. Ayrıca Afrika'nın en kalabalık 4., dünyanın ise 15. ülkesidir. Kongo Demokratik Cumhuriyeti, kuzeyden saat yönünde ilerlendiğinde Orta Afrika Cumhuriyeti, Güney Sudan, Uganda, Ruanda, Burundi, Tanzanya, Zambiya, Angola, Kongo Cumhuriyeti ve 40 km'lik bir sahil şeridi ile Atlas Okyanusu ile çevrilidir. Ülkenin başkenti Kinşasa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Zaire</span> 1971 yılından 1997 yılına kadar bugünkü Kongo DC sınırları içerisinde kurulan devlet

Zaire veya resmî adıyla Zaire Cumhuriyeti, 1971 yılından 1997 yılına kadar bugünkü Kongo Demokratik Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.

<span class="mw-page-title-main">Patrice Lumumba</span> Kongolu siyasetçi ve bağımsızlık hareketi lideri

Patrice Émery Lumumba, Kongolu siyasetçi. Lumumba, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı olarak 1960 yılında başbakanlık makamına gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Belçika Kongosu</span> Afrika kıtasının orta bölümünde 1908 yılından 1960 yılına kadar kurulu olan Belçika koloni bölgesiydi

Belçika Kongosu, Afrika kıtasının orta bölümünde 1908 yılından 1960 yılına kadar kurulu olan Belçika koloni bölgesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Laurent-Désiré Kabila</span> 3. Kongo Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanı

Laurent-Désiré Kabila Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başkanlığını yapmıştır. 1997 Mayısı'nda Mobutu Sese Seko'yu devirerek başa geçen Kabila, 16 Ocak 2001 tarihinde bir suikast sonucu öldürüldü. Yerine oğlu Joseph Kabila geçti.

<span class="mw-page-title-main">Mobutu Sese Seko</span> 2. Zaire devlet başkanı

Mobutu Sese Seko Nkuku Ngbendu wa za Banga, daha çok Mobutu ya da Joseph Mobutu-Sese Seko olarak tanınır. Doğduğunda adı Joseph-Désiré Mobutu idi. 32 yıl boyunca (1965–1997) o zamanki adıyla Zaire, günümüzdeki adıyla Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin Devlet Başkanlığını yapmıştır. Bu göreve önceki Devlet Başkanı Joseph Kasavubu'yu devirdiği darbeden sonra gelmiştir. Toplam 32 yıl demir yumrukla ülkeyi yönetmiştir. Çok değerli yeraltı ve yer üstü kaynaklara sahip olan Kongo, yönetim zafiyetleri ve zimmet suçlamalarıyla dünyanın en fakir ülkelerinden biri haline gelmiştir. Başlangıçta zengin batılı devletlerce iktidarı desteklenen ve hatta darbesi Amerikan destekli olan Mobutu, son zamanlarında bu desteği kaybetmiş ve bundan kısa bir süre sonra da iktidardan düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Joseph Kabila</span> 4. Kongo Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanı

Joseph Kabila Kabange, daha çok Joseph Kabila olarak bilinir, babası Laurent-Désiré Kabila'nın 2001 yılının ocak ayında suikast sonucu ölmesinden sonra Kongo Demokratik Cumhuriyeti'de 2001 ile 2019 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dag Hammarskjöld</span> 2. Birleşmiş Milletler genel sekreteri

Dag Hjalmar Agne Carl Hammarskjöld, İsveçli iktisatçı ve devlet adamıdır. Birleşmiş Milletler'in ikinci genel sekreteri (1953-1961). BM'nin saygınlığını ve etkisini artırmış, ölümünden sonra Nobel Barış Ödülü (1961) verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Satır</span> Türk siyasetçi (1911-1991)

İsmail Kemal Satır, Türk hekim ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Joseph Kasavubu</span> Kongo Cumhuriyetinin ilk devlet başkanı

Joseph Kasa-Vubu ya da alternatif olarak Joseph Kasavubu, Kongolu öğretim görevlisi ve siyasetçi. Kasavubu, Afrika kıtasında yer alan Kongo-Leopoldville'de ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1965 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Moise Tshombe</span>

Moise Kapenda Tshombe, Afrikalı politikacı. 1960'ta Belçika Kongosu'ndan ayrılan Katanga'nın başkanı ve ardından kurulan birleşik Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Léon M'ba</span> Gabonlu siyasetçi (1902-1967)

Léon M'ba, bağımsız Gabon'un ilk devlet başkanıdır.1964'teki başarısız darbe girişiminden sonra, yönetimini Fransa ve iş çevrelerinin desteğiyle sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Adolphe Muzito</span>

Adolphe Muzito Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başbakanı olan politikacı. 2007-2008 yılları arasında Bütçe Bakanlığı yapmıştır. Muzito Birleşik Lumumbist Parti (PALU) üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kisangani</span>

Kisangani, Afrika kıtasında bulunan Kongo Demokratik Cumhuriyeti devletinde bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kongo Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanı, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılında bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1964 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1964 ile 1971 yılları arasında Kongo Demokratik Cumhuriyeti, 1971 ile 1997 yılları arasında Zaire ve 1997 yılından itibaren de tekrar Kongo Demokratik Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır. Ülkede devlet başkanı olarak görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

Joachim Yhombi-Opango, Kongolu asker ve siyasetçi. Yhombi-Opango, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1977 yılından 1979 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Kongo Demokratik Cumhuriyeti başbakanı, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1964 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1964 ile 1971 yılları arasında Kongo Demokratik Cumhuriyeti, 1971 ile 1997 yılları arasında Zaire ve 1997 yılından itibaren de tekrar Kongo Demokratik Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pascal Lissouba</span> 6. Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı

Pascal Lissouba, Kongolu siyasetçi. Ngouabi, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1992 yılından 1997 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Pierre Lumbi Okongo, Kongo Demokratik Cumhuriyeti politikacısı.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Michel Sama Lukonde</span> Kongo Demokratik Cumhuriyeti başbakanı

Jean-Michel Sama Lukonde Kyenge, 26 Nisan 2021'den 12 Haziran 2024'e kadar Kongo DC başbakanı olarak görev yapan eski Katanga eyaletinden Kongolu bir politikacıdır. Trajik 2021 Kongo Nehri felaketinin olduğu gün göreve geldi.