İçeriğe atla

Anten Galaksileri

Koordinat:Sky map 12sa 01d 53,0s; -18º 52' 10″
Anten Galaksileri (NGC 4038/39)
NGC 4038 (sol) & NGC 4039 (sağ)
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızKarga[1]
Sağ açıklık (α)12sa 01d 53,0s
12sa 01d 53,6s[2]
Dik açıklık (δ)-18° 52′ 10″ / -18° 53′ 11″[2]
Galaksi sınıfıSB(s)m pec
SA(s)m pecLINERSbrst[2]
Görünür büyüklük (V)11,2 / 11,1[2]
Yüzey parlaklığı (SB)12,1 / 12,1
Görünür boyut (V)5,2′ × 3,1′ / 3,1′ × 1,6′[2]
Özellikler
Kırmızıya kayma (z)+0,005477 ± 40 · 10-6
+0,005474 ± 30 · 10-6[2]
Helyo dikey hız ()+1642 ± 12 / +1641 ± 9 km/s
Mesafe88,71 MIy (27,2 Mpc)/ 88,38 MIy (27,1 Mpc)[2]
Dikkate değer özelliklerEtkileşen galaksiler
Keşif
William Herschel (1785)
Katalog belirtmeleri
NGC 4038 / 4039 • GC 2670 / 2671 • Arp 244 • ESO 572-47 / 572-48 • H 4.28.1 / 4.28.2 • h 1052 / 1053 • MCG -3-31-14 / -3-31-15 • PGC 37967 / 37969 • UGC 264 / 265 • VV 245
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Anten Galaksileri (ayrıca NGC 4038/NGC 4039 olarak da bilinir) Karga takımyıldızı yönünde bulunan bir etkileşen galaksiler çifti. Her ikisi de Frederick William Herschel tarafından 7 Şubat 1785 tarihinde keşfedilmiştir.

Genel bilgi

Anten, bir galaksi çarpışması sonucu ortaya çıkmıştır. Diğer beş adet galaksiyle birlikte NGC 4038 grubu içindedir, çarpışma sonucu savrularak oluşan böcek antenlerine benzer görüntü bu ismi almasına yol açmıştır. İki galaksinin çekirdekleri büyük bir galaksi oluşturmak üzere yol almaktadır. Galaksilerin pek çoğu hayatlarında en az bir kez çarpışmaya maruz kalır. Bu, gelecekte muhtemelen bizim Samanyolu galaksimizle Andromeda galaksisinin çarpışması ile de olacaktır. Galaksi içinde iki adet süpernova keşfedilmiştir: SN 2004gt ve SN 2007sr.

Yeni yapılan bir çalışma daha önceden bu galaksilerin Samanyolu'na 65 milyon ışık yılından daha yakın olduğunu ortaya koymuştur (yaklaşık 45 milyon ışık yılı).[3]

Zaman çizgisi

Yaklaşık 1,2 milyar yıl önce Anten, NGC 4038 sarmal galaksi ve NGC 4039 çubuklu sarmal galaksi olarak iki ayrı galaksiydi. Çarpışma olmadan önce NGC 4039, NGC 4038'den daha büyüktü. 900 milyon yıl önce, galaksiler birbirlerine yaklaşmaya başladı (örnek olarak NGC 2207 ve IC 2163'e bakınız). 600 milyon yıl önce galaksiler, birbirlerinin içine geçti (örnek olarak Fareler Galaksileri'ne bakınız). 300 milyon yıl önce, Anten'in yıldızları savrulmaya başladı. Bugün bu yıldızlar asıl galaksilerin uzağında, galaksinin anten şeklini almasını sağlamıştır.

400 milyon yıl içinde, Anten'in çekirdekleri çarpışarak yıldızlar ve gazlar tek bir çekirdek hâlini alacaktır. Yapılan gözlemler ve simülasyonlar Anten Galaksileri'nin sonunda eliptik galaksi hâlini alacağını düşündürmektedir.[4]

Kaynakça

  1. ^ R. W. Sinnott, editor (1988). The Complete New General Catalogue and Index Catalogue of Nebulae and Star Clusters by J. L. E. Dreyer. Sky Publishing Corporation and Cambridge University Press. ISBN 0-933-34651-4. 
  2. ^ a b c d e f g "NASA/IPAC Extragalactic Database". NGC 4038/39 için sonuçlar. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2006. 
  3. ^ Staff (12 Mayıs 2008). "The Antennae Galaxies Found To Be Closer To Us". Space Daily. 17 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2008. 
  4. ^ J. E. Barnes, L. Hernquist (1992). "Dynamics of interacting galaxies". Annual Review of Astronomy and Astrophysics. Cilt 30. ss. 705-742. doi:10.1146/annurev.aa.30.090192.003421. 29 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2022. 

Ayrıca bakınız

  • Girdap galaksisi

Dış bağlantılar

Liste

Wikimedia Commons'ta Anten Galaksileri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Galaksi</span> kütle çekimiyle bir arada duran yıldız ve gök cismi öbeği

Galaksi veya gök ada, kütle çekimi kuvvetiyle birbirine bağlı yıldızlar, yıldızlararası gaz, toz ve plazmanın meydana getirdiği yıldızlararası madde ve şimdilik pek anlaşılamamış karanlık maddeden oluşan maddesel bir sistemdir. Tipik galaksiler 10 milyon ile bir trilyon arasındaki miktarlarda yıldız içerirler ve bir galaksinin içerdiği yıldızların hepsi o galaksinin kütle merkezini eksen alan yörüngelerde döner. Galaksiler uzayda tek yönlü hareket ederler, galaksilerin yörüngeleri yoktur. Galaksiler çeşitli çoklu yıldız sistemlerini, yıldız kümelerini ve çeşitli nebulaları da içerebilirler. Çevresinde gezegenler ve asteroitler gibi çeşitli kozmik cisimler dönen Güneş, Samanyolu Galaksisi'ndeki yıldızlardan yalnızca biridir.

<span class="mw-page-title-main">Andromeda Galaksisi</span> Andromeda Takımyıldızında bulunan sarmal bir galaksi

Andromeda Galaksisi, Andromeda Takımyıldızı'nda bulunan sarmal bir galaksidir. Mitolojik bir kavram olan Andromeda'nın Türkçedeki karşılığı, zincire vurulmuş kız anlamına gelmektedir. Ayrıca Messier 31, M31 ve NGC 224 olarak da bilinir. Galaksi, Spitzer Uzay Teleskobu'ndan elde edilen verilere göre bir trilyon yıldıza ev sahipliği yapmaktadır. Samanyolu galaksisi ile arasındaki uzaklık yaklaşık olarak 2,54 milyon ışık yılıdır. 2006 ölçümlerine göre Samanyolu, Andromeda'nın kütlesinin ancak ~80%'ine sahiptir. Andromeda'nın bir diğer özelliği ise çıplak göz ile Dünya'dan görülebilen en uzak gök cismi olmasıdır. Ayrıca Samanyolu'na en yakın büyük galaksidir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 253</span> Heykeltıraş takımyıldızı bölgesinde bir ara sarmal galaksi

Heykeltıraş Galaksisi, Heykeltıraş takımyıldızı bölgesinde bulunan bir ara sarmal galaksidir. Caroline Herschel tarafından 23 Eylül 1783 tarihinde keşfedilmiştir. Heykeltıraş Galaksisi bir yıldız patlama galaksisidir ve şu anda yoğun yıldız oluşumları devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 3031</span> galaksi

Messier 81, Büyük ayı takımyıldızında yaklaşık olarak 11,74 MIy (3,6 Mpc) uzaklıkta bulunan büyük tasarım sarmal gökadadır. 31 Aralık 1774 tarihinde Johann Elert Bode tarafından keşfedilmiş olup bazen kaşifinin onuruna Bode Gökadası olarak adlandırılır. 1993 yılında bir süpernova içerdiği anlaşılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Küresel yıldız kümesi</span> galaksi merkezi etrafında dolanan yıldızların, küresel bir bileşimi

Küresel yıldız kümesi, galaksi merkezi etrafında uydu gibi dolanan, yıldızların küresel bir bileşimidir. Küresel yıldız kümeleri yerçekimi ile bir arada durabilirler. Yerçekimi sayesinde küresel bir şekle ve göreceli olarak merkeze doğru artan bir madde yoğunluğuna sahiplerdir. Yıldız kümesinin bir alt kategorisi olan küresel yıldız kümesi, Latince bir sözcük olan ve küçük küre anlamına gelen globulus kelimesinden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Messier 100</span> galaksi

Messier 100, Berenis'in Saçı takımyıldızı yönünde yaklaşık 52.5 milyon ışık yılı uzakta bulunan bir sarmal gökada. Pierre Méchain tarafından 15 Mart 1781 yılında keşfedilmiştir. Başak kümesi'nin en parlak gökadasıdır. M100 içinde SN 1901B, SN 1914A, SN 1959E, SN 1979C ve SN 2006X isimleriyle beş süpernova tespit edilmiştir. Aynı zamanda NGC 4323 adında bir uydu gökadası vardır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 2207 ve IC 2163</span> galaksi çifti

NGC 2207 ve IC 2163 Büyük Köpek takımyıldızında, yaklaşık 127,2 MIy (39 Mpc) uzaklıkta bulunan sarmal galaksi çiftidir. Her iki galaksi de 24 Ocak 1835 tarihinde John Herschel tarafından keşfedilmiştir. NGC 2207 içinde şimdiye kadar dört süpernova gözlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 4414</span> galaksi

NGC 4414, Berenis'in Saçı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 62 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir çubuksuz sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 13 Mart 1785 tarihinde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Etkileşen galaksi</span>

Bir gökada kümesinde bulunan gökadalar arasındaki etkileşimler nispeten sıklık göstermekte olup, evrimlerinde önemli bir rol oynarlar. Etkileşime geçmiş iki gökada çarpışmasa da “gelgit etkileşimleri”nden dolayı hem birtakım eğrilip bükülme deformasyonlarına uğrar, hem de aralarında bir miktar gaz ve toz alışverişi olur. İki gökada arasında çarpışma, birbirlerinin tam üzerine geldikleri ve birleşmelerine imkân tanımayacak ölçüde bir devim niceliğine sahip oldukları zaman meydana gelir. Bu denli etkileşime girmiş gökadalardaki yıldızlar, birbirleriyle çarpışmadan, birbirlerinin arasından geçerler. Bununla birlikte gaz ve tozları etkileşime geçerler. Bu da, yıldızlararası ortamın bozulup ve parçalanıp sıkışmış hale gelmesiyle "yıldız doğumları"nın patlak vermesine neden olur. Gökadaların çarpışması birinde ya da her ikisinde ciddi anlamda, çubuk, halka veya kuyruk benzeri eğilip bükülme bozulmalarına yol açar.

<span class="mw-page-title-main">Fırıldak Galaksisi</span> galaksi

Fırıldak Galaksisi 27 milyon ışık yılı uzaklıkta Büyük Ayı yönünde bulunan ve tam karşıdan görülen sarmal galaksi.

<span class="mw-page-title-main">NGC 6946</span>

NGC 6946, Kral ve Kuğu takımyıldızları sınırında yaklaşık olarak 17,93 MIy (5,5 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 9 Eylül 1798 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 29 olarak "Tek kolu yoğun olan sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 6822</span> galaksi

NGC 6822, Yay takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1,6 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir çubuklu düzensiz galaksidir. Yerel Grup'un bir parçası olan galaksi, Edward Emerson Barnard tarafından 17 Ağustos 1884 yılında keşfedilmiştir. Samanyolu'na en yakın galaksilerden biridir. Küçük Macellan Bulutu ile benzer bir yapı ve kompozisyona sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sombrero Gökadası</span> galaksi

Sombrero Gökadası, Başak ve Karga takımyıldızları sınırında bulunan, sınıflandırması belirsiz tuhaf gökadadır. Samanyolu gökadasından yaklaşık olarak 9,55 milyon parsek uzaklıkta yer alan gökada, Pierre Méchain tarafından 11 Mayıs 1781 tarihinde keşfedildi. Başak Süperkümesi'nin güney kenarından uzanan bir dizi gökada ve gökada kümesi olan Başak II Grupları'nın bir üyesidir. Yaklaşık 29,09 ila 32,32 kiloparsek izofotal çapa sahiptir ve bu da onu Samanyolu'ndan biraz daha büyük yapar.

<span class="mw-page-title-main">Erboğa A</span> galaksi

Erboğa A veya Centaurus A, Erboğa takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 35,87 MIy (11 Mpc)uzaklıkta bulunan bir merceksi veya dev eliptik gökadadır. James Dunlop tarafından 29 Nisan 1826 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 153 olarak "İç emilim ile bozulmuş gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. NGC 5128, Dünya'ya en yakın radyo gökadalardan birisidir, bu nedenle etkin gökada çekirdeği, profesyonel gök bilimciler tarafından yoğun olarak incelenmiştir. Ayrıca gökyüzündeki en parlak beşinci gökadadır ve bu da onu sadece düşük kuzey enlemlerinden ve güney yarımküreden görülebilmesine rağmen ideal bir amatör gökbilim hedefi haline getirir.

<span class="mw-page-title-main">Siyah Göz Gökadası</span> galaksi

Siyah Göz Gökadası Berenis'in Saçı takımyıldızı yönünde bulunan bir çubuksuz sarmal gökada. Edward Pigott tarafından 23 Mart 1779 tarihinde ve ondan bağımsız olarak Johann Elert Bode tarafından 4 Nisan 1779 tarihinde keşfedilmiştir. Charles Messier, 1780 yılında kataloğuna eklemiştir. Parlak çekirdeği önündeki toz emici muhteşem koyu şerit yüzünden "Siyaz Göz" ve "Kem göz (Nazar)" gibi isimler takılmıştır. M64, amatör gök bilimcilerin oldukça iyi bildiği bir nesnedir çünkü küçük teleskoplarla bile kolayca gözlemlenebilir.

<span class="mw-page-title-main">PGC Kataloğu</span>

Başlıca Gökadalar Kataloğu, en parlak 73.197 gökadanın B1950 ve J2000 dönemi ekvatoryal koordinatlarında tanımlamalarını içeren, 1989 yılında yayımlanmış bir gökbilim kataloğudur. Bu katalog, 1983 yılında başlatılan Lyon-Meudon Galaksi Dışı Veritabanı'na (LEDA) dayanmaktadır. Gökadalar, 1989'dan bu yana PGC numarası almaya devam etmişlerdir. Bu nedenle, şu anda PGC numarası olan 1 milyonun üzerinde gökada vardır. 40.932 koordinatın (%56) standart sapması 10″ yay-dakikadan küçüktür. En yaygın 38 kaynaktan toplam 131.601 isim listelenir. Her cisim için mevcut ortalama veriler sunulmuştur:

<span class="mw-page-title-main">NGC 4027</span>

NGC 4027, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir çubuklu sarmal galaksidir. Gökyüzünde Karga takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 90,34 MIy (27,7 Mpc)uzaklıkta bulunur. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1785 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir. NGC 4027 ayrıca tuhaf bir galaksidir çünkü sarmal kollardan biri diğerine göre oldukça dışarıya doğru uzanmaktadır. Bu durum, muhtemelen geçmişte gerçekleşen bir galaksiler arası çarpışmayı düşündürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">MCG+08-11-002</span>

MCG+08-11-002, Arabacı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 256 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan etkileşim hâlindeki bir sarmal galaksi.

<span class="mw-page-title-main">Andromeda-Samanyolu çarpışması</span>

Andromeda-Samanyolu çarpışması, Yerel Grup bünyesinde bulunan Andromeda ile Dünya'yı da içinde barındıran Samanyolu gökadalarının yaklaşık 4 milyar yıl içerisinde çarpışacaklarının öngörüldüğü galaksi çarpışmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Galaksilerarası yıldız</span>

Bir Galaksiler arası yıldız, kümeler arası yıldız, haydut yıldız veya göçmen yıldız olarak da bilinir, herhangi bir gökadaya kütleçekim bakımından bağlı olmayan bir yıldızdır. 1990'da büyük tartışma konusu olsa da, artık diğer yıldızlar gibi galaksilerde oluştukları ama gökadaların çarpışması veya bir yıldız sisteminin bir kara deliğe çok yakınlaşması sonucu oluştukları genel kabul görmüştür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.