İçeriğe atla

Antarktika'nın kolonileştirilmesi

Antarktika Antlaşması'na göre Antarktika'nın bölgesel iddiaları:
  Arjantin
  Avustralya
  Şili
  Fransa
  Yeni Zelanda
  Norveç
  Birleşik Krallık

Antarktika'nın kolonileştirilmesi, Antarktika kıtasında aileler de dahil olmak üzere insanların yaşadığı Antarktika'da sivil yerleşimlerin kurulması anlamına gelir. Şu anda kıta yalnızca iki sivil koloniye ev sahipliği yapıyor;[1][2] Arjantin tarafından yönetilen Esperanza Üssü ve Şili tarafından yönetilen Villa Las Estrellas'ın yanı sıra geçici bir bilim insanı ve destek personeli popülasyonuna sahip yaklaşık 70 bilimsel ve askeri üs. Antarktika, Antarktika Yarımadası'ndaki Arjantin ve Şili'ye yakınlığına rağmen Dünya üzerinde yerli halkın bulunmadığı tek kıtadır.

Şu anda 30 ülkeden bilim adamları ve personel yaklaşık 70 üste (40 yıl boyunca ve 30'u yalnızca yaz aylarında) yaşıyor ve yazın yaklaşık 4.000, kışın ise 1.000 nüfusa sahiptir. Antarktika'da en az on bir insan doğumu gerçekleşti; bunlardan biri 1978'de Arjantin yerleşkesinde başladı; yedisi bu üste ve üçü de Şili yerleşkesi yerindeydi.

Bir dizi uluslararası anlaşma olan Antarktika Antlaşma Sistemi, halihazırda Antarktika üzerindeki iddiaları ve faaliyetleri sınırlamaktadır. Özellikle Antarktika Anlaşması Çevre Koruma Protokolü ile ilgili olarak, ilave büyük ölçekli kolonizasyonun (ulusal toprak iddialarıyla örtüşen) yasal olarak meydana gelmesinden önce, bunun değiştirilmesi veya terk edilmesi gerekecektir.[3]

Geçmiş kolonizasyon spekülasyonları

1950'lerde yaygın olan bir fikir, Antarktika şehirlerinin cam kubbeler altına alınmasıydı. Kubbelerin güç ve sıcaklık düzenlemesi bu kubbelerin dışındaki atomik tahrikli jeneratörlerden sağlanacaktı. Sovyetler bazı uzak Arktik ve Antarktika bölgelerinde radyoizotop termal jeneratörler kullanırken, Amerikalılar Ordu nükleer enerji santrali programlarını geliştirerek nükleer fisyonu denediler. McMurdo İstasyonu'ndaki PM-3A nükleer güç reaktörü güvenilirlik sorunlarıyla boğuştu (sadece %74'lük bir kullanılabilirlik faktörü elde etti) ve sonunda bir kirlilik tehlikesi olarak kabul edildi ve sonuç olarak kapatıldı ve söküldü.[4][5]

Jeodezik kubbenin geliştiricisi Buckminster Fuller, Antarktika'da kontrollü bir iklime izin verecek kubbeli şehirlerin ve kubbenin altına inşa edilen binaların olasılığını gündeme getirmişti.[6] 1965'te kubbeli bir şehir için yayınlanan ilk spesifik önerisinde, Antarktika'nın böyle bir proje için olası ilk yer olduğu tartışıldı. Amundsen – Scott Güney Kutbu İstasyonundaki ikinci üs (1975–2003'te işletildi) bu fikrin küçültülmüş bir versiyonunu andırıyor; yalnızca birkaç bilimsel binayı kaplayacak kadar büyüktür.

1971 yılında Alman mimar Frei Otto liderliğindeki bir ekip, 40.000 sakini barındırabilecek, iki kilometre çapında hava destekli bir şehir kubbesi için fizibilite çalışması yaptı.[7] Bazı yazarlar yakın zamanda bu fikri güncellemeye çalıştılar.[8]

Gelecek koşullar

Bugün Antarktika'nın ortamı çok sert olsa da, gelecekte koşullar daha iyi hale gelebilir. Küresel ısınmanın uzun vadeli etkilerinin bir sonucu olarak, 22. yüzyılın başlarında Batı Antarktika'nın bazı bölgelerinin bugün Alaska ve Kuzey İskandinavya'da bulunanlara benzer iklim koşullarını yaşayacağı öne sürülmektedir. Hatta Antarktika'nın en kuzeyindeki bazı bölgelerde tarım ve mahsul yetiştirmek bile mümkün olabilir.[9]

Bitkilerin ve mantarların Antarktika'daki volkanların çevresinde büyümek için uygun bir ortam bulduğu ve bunun da ilk tarımsal çabaların nereye yönelmiş olabileceğine dair bir ipucu olduğu öne sürülüyor[10] Antarktika'da yaklaşık 110 yerli yosun türü ve iki kapalı tohumlu bitki (Deschampsia antarctica ve Colobanthus Quitensis ) bulunmaktadır. Havaların ısınmasıyla ve daha güçlü türlerin gelişiyle bu yerli türlerin yok olacağına inanılıyor. İnsanlar kıtaya 200 ila 300 yabancı türün getirilmesinden sorumludur.[11]

Son zamanlarda Güney Kutbu yakınındaki bir alanda yapılan bilimsel araştırmalar, aşağıdan yüzeye kadar yüksek jeotermal ısının sızdığını ortaya çıkardı.[12][13]

Antarktika'da Doğumlar

Emilio Marcos Palma (7 Ocak 1978 doğumlu), Antarktika kıtasında doğduğu bilinen ilk kişi olan Arjantin vatandaşıdır. Antarktika Yarımadası'nın ucuna yakın Esperanza Üssü'ndeki Fortín Sargento Cabral'da doğdu ve 34 kg (74 lb 15 oz) ağırlığındaydı. Onun doğumundan bu yana kıtada yaklaşık on kişi daha doğdu.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Esperanza Base — Antarctica — Atlas Obscura
  2. ^ Esperanza Base: Antarctic Hospitality
  3. ^ Joyner, Christopher C. (1992). Antarctica and the Law of the Sea, p. 49. Martinus Nijhoff Publishers. 0-7923-1823-4.
  4. ^ "Nuclear Power at McMurdo Station, Antarctica". 12 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Elzinga, Aant (1993). "Antarctica: The Construction of a Continent by and For Science". In Elisabeth Crawford, Terry Shinn, & Sverker Sörlin (Eds.), Denationalizing Science: The Contexts of International Scientific Practice, pp. 73-106. Dordrecht: Kluwer.
  6. ^ Marks, Robert W. (Aug. 23, 1959). "The Breakthrough of Buckminster Fuller". The New York Times, pp. SM14, SM15, SM42, SM44.
  7. ^ Walker, Derek (1998). Happold: The Confidence to Build, p. 63. Taylor & Francis. 0-419-24070-5.
  8. ^ Alexander Bolonkin and Cathcart, Richard B. (May 2007). "Inflatable ‘Evergreen’ dome settlements for Earth’s Polar Regions". Clean Technologies and Environmental Policy 9 (2), 125–132.
  9. ^ "How to survive the coming century". NewScientist. 9 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2023. 
  10. ^ "An ice age can make your home pretty inhospitable..." Science.org.au. 19 Nisan 2018. 13 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2019. 
  11. ^ Tom Hart (15 Eylül 2015). "Polar invasion: how plants and animals would colonise an ice-free Antarctica". Theconversation.com. 26 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2019. 
  12. ^ Dinar, Athena. "Discovery of high geothermal heat at South Pole". www.phys.org/news. British Antarctic Survey. 11 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2020. 
  13. ^ Fox, Douglas. "High Heat Measured under Antarctica Could Support Substantial Life". www.scientificamerican.com/article. Scientific American. 11 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antarktika</span> kutup kıtası

Antarktika, Güney Yarımküre'nin en güneyinde bulunan ve Güney Kutbu'nu içeren kıta. Afrika ve Okyanusya'nın güneyinde olan ve içinde ülke bulunmayan tek kıta. Dünyanın en kurak yeridir, kıtanın bazı yerlerine 2 milyon sene yağmur yağmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin</span> Güney Amerikada yer alan bir ülke

Arjantin, resmî adıyla Arjantin Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Güney Amerika kıtasının güneyini kaplayan Güney Konisi’nde yer alan ülke. Arjantin 2.791.810 kilometrekare (1.077.924 sq mi)'lik toplam yüzölçümü ile Güney Amerika'da ikinci, dünyada ise en büyük sekizinci ülkedir. Kuzeyde Bolivya ve Paraguay, kuzeydoğuda Brezilya, batıda Şili, doğuda ise Uruguay komşusudur. Güneyini Drake Boğazı, batısını And Dağları ve doğusunu Atlas Okyanusu çevreler.

<span class="mw-page-title-main">Şili</span> Güney Amerikada bulunan egemen devlet

Şili (İspanyolca:

<span class="mw-page-title-main">Güney Okyanusu</span> okyanus

Güney Okyanusu ya da Antarktika Okyanusu, bazı coğrafya ve çoğu hidrografi kaynaklarına göre Antarktika kıtasını çevreleyen su kütlesidir. Bu okyanus, dünyanın dördüncü büyük ve en son tanımlanmış okyanusudur.

<span class="mw-page-title-main">Ateş Toprakları</span> Güney Amerikanın güneyindeki takımadalar

Ateş Toprakları, Macellan Boğazı boyunca, Güney Amerika anakarasının en güney ucundaki bir takımadadır.

<span class="mw-page-title-main">Pangea</span> Paleozoik zaman sonları ile Mezozoik zaman başlarında var olmuş dördüncü ve son süperkıta

Pangea, Paleozoyik sonları ile Mezozoyik başlarında var olmuş dördüncü ve son süperkıtadır. Yaklaşık 335 milyon yıl önce daha önceki erken kıta parçalarından toplanarak bir araya geldi ve yaklaşık 200 milyon yıl önce ayrılmaya başladı. Günümüzdeki yeryüzünün aksine, bu süperkıtanın daha fazla bir kısmı güney yarımkürede bulunuyordu ve etrafı süper okyanus Panthalassa ile çevriliydi. Pangea magma tabakasındaki konveksiyonel hareketler sonucunda güneyde Gondvana ve kuzeyde Laurasia (Lavrasya) olarak ikiye bölünmüştür. İlerleyen evrelerde bu 2 kıta daha fazla parçaya ayrılarak günümüzdeki kıtalara dönüşmüştür. Pangea, günümüze kadar var olan süperkıtaların sonuncusu ve jeologlarca biçimi ortaya çıkarılanların ilkidir.

<span class="mw-page-title-main">Buzul çağı</span> yeryüzü ve atmosfer sıcaklığının uzun süren bir dönem boyunca azalarak kıtasal, kutup ve alp buzullarının genişlemesi ve varlığını sürdürmesi

Buzul çağı ya da buz çağı, Dünyanın ve atmosferinin sıcaklığının uzun süren dönem boyunca azalarak kıtasal, kutup ve alp buzullarının genişlemesi ve varlığını sürdürmesidir. Dünyanın iklimi, gezegende buzulların olmadığı sera dönemleri ile buzul çağları arasında gidip gelir. Dünya halen Kuvaterner buzullaşması içindedir. Buzul çağındaki soğuk iklimin bireysel darbeleri buzul dönemi ve buzul çağındaki aralıklı sıcak dönemlere ise buzullararası denir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Shetland Adaları</span>

Güney Shetland Adaları, Antarktika Yarımadası'nın 120 km kuzeyinde bulunan bir takımadadır. 1962'den bugüne Birleşik Krallık tarafından Britanya Antarktika Toprakları adı altında yönetilmektedir. 1959 yılında imzalanan Antarktika Antlaşması gereğince imza atan diğer ülkeler, adaların idaresini ne resmî tanımışlardır ne de reddetmişlerdir. Askerî amaç haricî imza atan her ülke bu adaları dilediği şekilde kullanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Gondvana</span>

Gondvana (Gondwana), Prekambriyen dönemi sonunda Antarktika, Avustralya, Afrika, Güney Amerika, Hindistan, Arabistan ve Madagaskar'ın birleşmesinden oluşmuştur. Geç Prekambriyen dönemi sonunda birleşen bu jeolojik yapı, erken Jura döneminde ilk parçalanma aşamasına gelmiştir.Birkaç kratonun birikmesiyle oluşur. Gondwana paleozoyik dönemin en büyük kitasal kabuğudur. Dünya yüzeyinin beşte biri kadar bir alan kaplamaktadır. Süper kıta olabilmek için Euramercia ile birleşti. Mesozoyik doneminde Gondwana ve pangea yavaş yavaş ayrıldı. Gondwana kalıntıları Güney Amerika, Afrika, Antarktika, Avustralya, Hindistan yarımadası ve Arabistan'da dahil olmak üzere bugünün kıta alanının yaklaşık üçte ikisini oluşturmaktadır. Gondvana (Gondwana) ismi Avusturyalı jeolog Eduard Suess tarafından üst Paleozoyik ve Mezozoyik yaşlı formasyonları bulunan merkez Hindistan'daki Gondwana bölgesine izafeten verilmiştir, zira bu bölge diğer güney kıtalarındaki bazı formasyonlara jeolojik yaş ve litolojik özellikler yönünden benzemektedir. ”Gondwana” terimi, bazı bilim adamları tarafından bölge ve süper kıta arasında açık bir ayrım yapmak için tercih edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Antarktika Antlaşması</span> Antarktika ile ilgili antlaşma

Antarktika Antlaşması ya da Antarktik Antlaşma Sistemi, yerli halkı olmayan Antarktika ile alakalı uluslararası ilişkileri kontrol eden antlaşma. Antlaşmada "Antarktika", 60°'den daha güneyde bulunan kara ve buz sahanlıkları olarak tanımlanır. Antlaşma, 1961'de devreye girdi ve 53 ülke Antlaşmayı kabul etti. Antlaşma, Antarktika'yı bilimsel bölge olarak tesis eder ve bilimsel araştırmamın özgürlüğünü sağlar; kıtada askeri aktiviteyi yasaklar. Antlaşma, eski Soğuk Savaş antarktik silahlanma kontrolü anlaşması üzerine geliştirilen Antlaşmalar Sistemidir. 2004'ten beri, Antarktik Antlaşma Sistemi Yönetim Merkezi Buenos Aires, Arjantin'de bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Batı Antarktika buz tabakası</span> Batı Antarktikayı kaplayan kıtasal buz tabakasının bir bölümü

Batı Antarktika buz tabakası, Transantarktik Dağları'nın batısında uzanan ve Batı Antarktika'yı kaplayan Antarktika kıtasal buz tabakasının bir bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Antarktika Programı</span>

Amerika Birleşik Devletleri Antarktika Programı, Antarktika'da bulunan, Amerika Birleşik Devletleri hükûmetine bağlı bir organizasyon. 1959 yılında kurulmuştur. Antarktika'nın yanı sıra Güney Okyanusu'ndaki gemilerden ABD'nin bilimsel araştırmalarını ve ilgili lojistik hizmetlerini yönetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">McMurdo Üssü</span>

McMurdo Üssü Amerika Birleşik Devletleri'nin Antarktika araştırma merkezidir. Ross Adası'nın güney burnunda, Yeni Zelanda'nın hak iddia ettiği Ross Bölgesinde, McMurdo Koyunun kıyısında bulunur. Amerika Birleşik Devletleri Antarktika Programı (USAP) tarafından yürütülmektedir. Antarktika'daki en büyük topluluktur, 1258 kişiye kadar barınak sağlayabilir. Amundsen-Scott Güney Kutbu İstasyonu'na giden bütün kargo ve personel McMurdo'dan geçer. Adını Archibald McMurdo'nun adlandırdığı McMurdo Koyu'ndan alır.

<span class="mw-page-title-main">Esperanza Üssü</span>

Esperanza Üssü, Antarktika'da bulunan bir Arjantin araştırma istasyonudur. İstasyon, 1953 yılında açılmış olup Antarktika Yarımadası'nın kuzeyinde Trinity Yarımadası'nda yer almaktadır.

Antarktika'da suç nispeten nadir olsa da, izolasyon ve can sıkıntısı bölgedeki bazı insanları olumsuz şekilde etkileyip suça yol açabilmektedir. Alkolizm adada bilinen bir problemdir ve kavgalar ile istenmeyen teşhirciliğe yol açmıştır. Antarktika'da gerçekleşmiş diğer suçlara yasadışı uyuşturucu kullanımı, vahşi hayvanlara işkence etmek ve öldürmek, çevresel olarak hassas bölgelerde motosiklet yarıştırmak, ölümcül bir silahla saldırı, cinayete teşebbüs ve kundakçılık dahildir. Kıtada cinsel istismar da rapor edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Antarktika Antlaşması (posta pulu)</span> ABDde bir posta pulu

Antarktika Antlaşması pulu, 23 Haziran 1971'de Amerika Birleşik Devletleri Posta Ofisi Departmanı tarafından basılmış bir posta puludur. Howard Koslow tarafından, Antarktika Antlaşması'nın 10. yıldönümünü anmak için tasarlanan pul, Koslow'un ilk posta pulu tasarımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin coğrafyası</span>

Arjantin coğrafyası, Güney Amerika'nın güneyinde bulunan Arjantin'in coğrafi özellikleridir. Batıda And Dağları ve doğuda Güney Atlantik Okyanusu ile sınırlanan ülkenin komşuları, batıda Şili, kuzeyde Bolivya ve Paraguay ve kuzeydoğuda Brezilya ve Uruguay'dır.

<span class="mw-page-title-main">Antarktika tarihi</span>

Antarktika coğrafyasında geçen olayların tarihidir. Antarktika'nın tarihi oldukça yenidir. 1820 yılında keşfedilmiştir. Tarihi boyunca birçok devlet hak iddia etmişti taki Antarktika anlaşmasına kadar. Günümüzde sadece bilimsel araştırma için kullanılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Antarktika Buz Örtüsü</span>

Doğu Antarktika Buz Örtüsü, Antarktika'daki iki büyük buz tabakasından biridir ve tüm gezegendeki en büyüğüdür. Bu coğrafi oluşum, uzunlamasına olarak 45° batı ve 168° doğu boylamları arasında uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Kubbeli şehir</span>

Kubbeli bir şehir, geniş bir kentsel alanı tek bir çatı altında çevreleyen varsayımsal bir yapıdır. Çoğu tanımda, kubbe hava geçirmez ve basınçlıdır, hava sıcaklığı, bileşimi ve kalitesi için kontrol edilebilen bir habitat yaratır, tipik olarak bir veya daha fazla nedenden ötürü yerleşime elverişsiz bir dış atmosfer nedeniyle. Kubbeli şehirler 20. yüzyılın başlarından bu yana bilimkurgu ve fütürolojinin demirbaşlarından biri olmuş, potansiyel ütopyalar için ilham kaynağı olmuş ve Dünya'da, Ay'da veya başka bir gezegende yer alabilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.