İçeriğe atla

Antalya Dokuma Fabrikası

Antalya İplikli ve Pamuklu Dokuma Fabrikası, 1950'li yıllarda Antalya’daki işsizlik sorununu çözmek için kurulmuş, 2003'te üretimi durdurulmuş tarihi bir sanayi tesisidir. Antalya Dokuma, Sümer Holding'e bağlı bir tesisti. Antalya'nın Dokuma Mahallesi'ne adını vermiştir.

Antalya ovasında “beyaz altın” pamuğun üretimi tarımda makineleşme sonucu artınca bu artışı değerlendirmek ve şehirdeki işsizliği azaltmak için bir dokuma fabrikası kurma düşüncesi oluşmuştu. Oluşturulan müteşebbüs heyeti, 700 kadar "girişim öncüsü”nden 6 milyon lira sermaye toplamayı başardı. Bu tutar, toplam yatırımın %10'unu bile karşılamıyordu ancak dönemin iktisat ve ticaret bakanı Sıtkı Yırcalı'nın desteği ile şirkete Sümerbank, Antbirlik ve diğer bazı bankalar da ortak edildi. 1 yıl süren şirketleşme aşamasından sonra 5 Ocak 1956'da cumhurbaşkanı Celâl Bayar ve başbakan Adnan Menderes tarafından fabrikanın temeli atıldı. Antalya milletvekili Burhanettin Onat'ın çabaları ile izinleri, proje hazırlığı, makine ithalatı tamamlanabildi ve fabrika 1 Ekim 1961'de üretime başladı.

Cumhuriyetin ilk yıllarının mimari ve peyzaj anlayışı ile inşa edilmiş ve Alman teknolojisi ile kurulmuş fabrikada, NATO ve Türk Silahlı Kuvvetleri için üniforma üretilmiştir. 1980'lerde Antalya'da turizm yatırımları başlayınca, diğer fabrkalar ile birlikte kentin ortasında kalan dokuma fabrikasının üretimi 13 Ocak 2003'te durduruldu. Fabrika, kamuoyunun baskısı ile özelleştirilmek yerine Kepez Belediyesi'ne devredildi. Belediye tarafından MDC TurkMall adlı Hollanda firmasına 49 yıllığına tahsis edildi.

Antalyalı Sivil Toplum Örgütleri'nin oluşturduğu Dokuma Çalışma Grubu, dokuma fabrikasının tahsisi konusundaki sözleşmenin iptali ve fabrika binalarının yıkımının engellemesi için çalışmalarını sürdürmektedir.

Fabrika, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından taşınmaz kültür varlığı ilan edilmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Millî Mensucat</span>

Millî Mensucat, Adana'daki tarihi dokuma fabrikası.

<span class="mw-page-title-main">Bomonti Bira Fabrikası</span> Osmanlı İmparatorluğunda modern bira üretim tekniği ile imalata başlamış ilk bira üretim tesisi

Bomonti Bira Fabrikası, adını İstanbul'un en eski semtlerinden biri olan Bomonti'ye adını vermiş olup Osmanlı İmparatorluğu'nda modern bira üretim tekniği ile imalata başlamış olan ilk bira üretim tesisidir. Sahibi, Efes Pilsen'dir.

<span class="mw-page-title-main">TOFAŞ</span> Türk Otomotiv Firması

TOFAŞ , 1968 yılında Koç Topluluğu’nun kurucusu Vehbi Koç tarafından kuruldu. Üretim fabrikası Demirtaş, Osmangazi’de yer alan, Koç Holding ve Stellantis'in eşit hissedar olduğu kuruluş, bugün %37,8 Stellantis, %37,8 Koç Holding ve %24,3 diğer ortaklara ait ortaklık yapısıyla faaliyetlerine devam etmektedir. Tofaş, hem binek hem de hafif ticari araç üretebilen bir otomotiv şirketidir. Türk otomotiv sanayisinin büyük üreticilerinden biri olan Tofaş, yılda 450 bin araçlık üretim kapasitesine ve 10.000'den fazla çalışana sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Çini ve Porselen Fabrikası</span> İstanbul Yıldız Parkı bahçesinde yerleşik müze-fabrika

Yıldız Çini ve Porselen Fabrikası, İstanbul Yıldız Parkı bahçesinde yerleşik müze-fabrika. 1892-1894 yıllarında Osmanlı Sarayı çini gereksinimlerini karşılamak ve gerileyen çini sanatını geliştirmek amacıyla kurulmuştur. Türkiye'nin bu alanda üretime devam eden en eski tesisi olan fabrika, günümüzde Türkiye Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan Millî Saraylar İdaresi Başkanlığı'na bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sümerbank</span> 1933 yılında kurulmuş, ticari nitelikte mal üreten firma ve banka

Sümerbank, özel bütçenin temelini oluşturan katma bütçeli idare uygulamasının başladığı 1933 yılında kurulmuş, ticari nitelikte mal üreten kuruluş. Tekstil sanayisi ile aynı anda banka konumunda.

<span class="mw-page-title-main">Fabrika</span>

Fabrika veya üretimevi, içerisinde işlenmemiş veya yarı işlenmiş ürünün işçiler tarafından, makine, araç ve aygıtlar yardımıyla işlenerek tüketime hazır duruma getirildiği sanayi kuruluşu. Fabrika terimi, söz konusu işlemlerin gerçekleştirildiği, belli bir büyüklüğe sahip endüstriyel yapılar için de kullanılmaktadır. Fabrikalar gerekli işgücü, ana para ve tesis kaynaklarının bir araya gelmesi ile oluşur ve etkinlik gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Şeker Fabrikaları</span>

Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş., ana faaliyet alanı kristal şeker üretimi olan ve bünyesinde 15 şeker fabrikası, 2 makine fabrikası, 2 alkol fabrikası, 1 tohum işleme fabrikası, 1 emaf, 1 araştırma enstitüsü barındıran büyük bir KİT'tir. Ortadoğu şeker pazarının %65'ine hakim olan Türkşeker, şekeri şeker pancarından elde etmektedir. Yan ürün küspe hayvancılığın gelişmesini teşvik eder. Diğer yan ürün melas ise maya, yem ve alkol sanayisinin en temel hammaddesidir.

<span class="mw-page-title-main">SEKA</span>

SEKA, Türkiye'de kâğıt sanayiinde yatırım ve planlamalar yapan kamu kuruluşudur. 1998 yılında özelleştirme kapsamına alınıp anonim şirkete dönüştürüldü. Kuruluş, 2005 yılında Sümer Holding ile birleştirilerek kapatıldı.

PETKİM, Türkiye Petrolleri tarafından 1965 yılında İzmir'de kurulan ve 2008'de özelleştirilerek SOCAR'a devredilen petrokimya şirketi. Etilen, benzen, polipropilen gibi petrokimya türevlerini üretmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Zastava</span>

Zastava, Sırbistan merkezli bir endüstri şirketleri grubuydu. 1953 yılında Yugoslavya döneminde Zavodi Crvena Zastava adıyla kurulmuştur. Merkezi ve fabrikası Kragujevac'ta yer almaktaydı.

Sümerbank Merinos Yünlü Sanayi Dokuma Fabrikası, Türkiye'nin ilk sanayileşme atılımları çerçevesinde 1938'de Bursa'da hizmete girmiş tekstil fabrikasıdır. Önceleri sadece iplik üretirken 1944'te dokuma, 1946'da apre tesisleri ilave edilmiş; böylece Ortadoğu ve Balkanlar'ın en büyük entegre yünlü kumaş fabrikası olmuştur. Cumhuriyet tarihinin sembol işletmelerinden birisidir. 1960'larda Bursa şehrinin ekonomisine en önemli katkıyı sağlayan kurum haline gelen fabrika, 2004 yılında kapatıldı ve arazisi Bursa Büyükşehir Belediyesi'ne bedelsiz devredildi.

Maltepe Havagazı Fabrikası 1929-1990 yılları arasında Ankara'nın Maltepe semtinde faaliyet gösteren elektrik santralı ve havagazı üretim tesisi.

<span class="mw-page-title-main">Tat Gıda</span> Koç Topluluğu kuruluşudur

Tat Gıda veya eski adıyla Tat Konserve 1967 yılında Koç Holding tarafından Bursa'da kurulan gıda şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">Tarihî Havagazı Fabrikası</span> İzmir, Türkiyede bir kültür merkezi

Tarihî Havagazı Fabrikası, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan eski bir havagazı fabrikasıdır. Günümüzde kültürel ve sanatsal etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır.

Tarihî Elektrik Fabrikası, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan eski bir elektrik fabrikasıdır.

Paşabahçe Cam Fabrikası, Mustafa Kemal Atatürk'ün verdiği talimat ile kurulan, Türkiye'nin ilk cam üretim tesis yapısıdır. Fabrika ve tesisin temeli Başvekil İsmet İnönü ve İktisat Vekili Celal Bayar'ın katılımıyla 1934 yılında Beykoz Paşabahçe'de atılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">SEKA Kâğıt Müzesi</span>

SEKA Kağıt Müzesi veya SEKA Mehmed Ali Kağıtçı Müzesi, Türkiye'nin Kocaeli ilinde bulunan bir sanayi mirası müzesidir. Türkiye'nin en büyük endüstriyel mirasının müzeye dönüşüm projesidir. 6 Kasım 2016 tarihinde ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Beykoz Kundura</span>

Beykoz Kundura, iki yüz yılı aşkın tarihiyle Türkiye’nin en önemli endüstriyel kültür mirası alanlarından biridir. İstanbul Boğazı’nın en ihtişamlı noktalarından biri olan Beykoz mevkiinde eski fabrika alanında 183 dönüm arazide kurulu kompleks, 2005 yılından bu yana hem profesyonel bir mekân kiralama işletmesi ve film platosu olarak faaliyet gösteriyor hem de yenilikçi disiplinlerarası kültürel üretimlere ev sahipliği yapıyor.

Sümerbank Kayseri Bez Fabrikası, Kayseri'de 1932-1935 yılları arasında faaliyet göstermiş sanayi tesisidir.

Fişekhane, İstanbul'un Zeytinburnu ilçesinde 19. yüzyılda metalik kapsüllü fişek üretimi için kurulmuş bir sanayi yapısı.