Antakyalı Lukianos - Turkipedia

Antakyalı Lukianos

İman şehidi
Doğum	~240 Samsat
Ölüm	7 Ocak 312 Nikomedia
Kutsayanlar	Katolik Kilisesi, Ortodoks Kilisesi
Yortu	Batı Kilisesi: 7 Ocak; Doğu Kilisesi: 15 Ekim

Ariusçuluk
Ariusçuluk üzerine bir seri makale

Tarih ve teoloji
Arius Acacians Anomoeanizm Arian İhtilafı Birinci İznik Konsili Antakyalı Lukianos
Ariusçu Liderler
Kayseryalı Acacius Aëtius Konstantinoplisli Demophilus Antakyalı Eudoxius Eunomios Kizikos Kayseryalı Eusebios İzmitli Eusebius Sebasteli Eustathius Laodikiya Georgius Ulfilas
Diğer Ariusçular
Sofist Asterius İznikli Theognis Milanlu Auxentius Durostorumlu Auxentius II. Constantius Wereka ve Batwin Fritigern I. Alarik Artemius Odoacer Teoderik
Modern yarı-Ariusçular
Samuel Clarke Isaac Newton William Whiston
Rakipler
İsekenderiyeli Petrus İskenderiyeli Achillas İskenderiyeli Aleksandros Córdobalı Hosius İskenderiyeli Atanasius I. Paulus (başpiskopos)

Antakyalı Lukianos (Şehit Lukianos olarak da tanınır), (y. 240, Samosata, Suriye - 7 Ocak 312, Nikomedia), hristiyan rahip, teolog ve şehit. Akademisyenliği ve münzevi adanmışlığı ile tanınır^[1]. Katolik Kilisesince Ocağın 7'sinde,^[2] Ortodoks Kilisesince Ekim'in 15'inde anılır.

Hayatı

Samosata'da (günümüzde Adıyaman) hristiyan bir aileye doğan Lukianos, komşu şehir Edessa'da (Urfa) eğitim almıştır.^[3] Antakya'da bir rahip olarak atanmıştır. Alman Adolf von Harnack gibi kilise tarihçileri kendisini Antakya Kateşistik Okulu'nun ilk başkanı olarak görmektedirler.^[4]

Arian İhtilafı baş aktörlerinden Arius ile onun en büyük destekçisi Konstantinopolis patriği Nikomedia'lı Eusebius öğrencileridir^[5]. Samosata episkoposu Pavlus'un mevkisinden alınması ile birlikte, Ariusçuluk şüphesine düşmüş ve aforoz edilmiştir. Gerçekten bir Ariusçu olduğu fikrine tarihçiler katılmazlar. Nihayetinde 285 yılında Lukianos tekrar komünyona alınmıştır.

II. Maximinus zulmü döneminde Lukianos Antakya'da yakalanmış, Nikomedia'ya götürülmüş ve dokuz yıllık mahkûmluğu boyunca çok sayıda işkence görmüştür. İki defa sorgulamaya çıkartılmış, her ikisinde de kendini savunabilmiş ve Hristiyan inancından vazgeçmeyi reddetmiştir.^[6]

Kaynakça

^ Anadolu'nun Azizleri. Hanspeter Tiefenbach. Arkeoloji ve Sanat Yayınları Tur. San. Tic. Ltd. Şti. 2012. s. 305. ISBN 9786053962052.
^ "Nominis : Saint Lucien d'Antioche". 3 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2021.
^ "CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Lucian of Antioch". Newadvent.org. 1 Ekim 1910. 16 Ocak 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2014.
^ Church History IX, 6, 3.
^ Hıristiyanlık Tarihi. Yeni Yaşam Yayınları. 2004. s. 167. ISBN 975 8318 86 1.
^ Attwater, Donald and Catherine Rachel John. The Penguin Dictionary of Saints. 3rd edition. New York: Penguin Books, 1993. 0-14-051312-4.

Wikimedia Commons'ta Antakyalı Lukianos ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

Simun Petrus, İsa'nın on iki havarisinden biridir. İsa'nın diğer bir havarisi olan Andreas'ın kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Petrus Kilisesi</span> Hatayda bir kilise

Aziz Petrus Kilisesi, Stauris Dağı'nın batısında kayalara oyulmuş 13 metre derinliğinde, 9,5 metre genişliğinde ve 7 metre yüksekliğinde bir mağaradan oluşmaktadır. Antakya'daki ilk Hristiyanların gizli toplantıları için kullandıkları bu mağara, Hristiyanlığın en eski kiliselerinden biri olarak kabul edilir. 2023 Kahramanmaraş depremlerinde kilisenin hasar görmediği bildirilmiştir.

Desiderius Erasmus, Kuzey Avrupa Rönesansı'nın önemli Felemenk katolik Augustinian rahibi, felsefeci, klasik edebiyat araştırmacısı, hümanist bilgin ve ilahiyatçı.

Samsatlı Lukianos, retorikçi, Hiciv yazarı.

Barbara ya da Nikomedyalı Barbara, , Hristiyanlık'ta bir iman şehidi. Yortusu Katolik Kilisesi'nde 4 Aralık, Doğu Ortodoks Kiliseleri'nde ise yortusu 17 Aralık'tır. Barbara Doğu Ortodoks Kiliseleri'nce yüce şehit kabul edilir. Madencilerin, jeologların, çan imalâtçılarının, demircilerin, duvarcıların, marangozların, çatı kaplamacılarının, elektrikçilerin, mimarların, itfaiyecilerin ve kızların koruyucu azizesidir.

II. Aleksios Komninos. 1180-1183 döneminde Bizans İmparatoru.

Antakya, Asi Nehri kıyısına kurulmuş bir antik kent. Kalıntıları günümüz Antakya şehrinde bulunur ve modern şehre ismini verir.

Nikomedialı (İzmitli) Eusebius, 338 yılından ölümüne kadar Konstantinopolis patrikliği yapmıştır. Arius gibi Antakyalı Lukianos'un öğrencisidir. Başlangıçtan itibaren Arius ile aynı görüşte olmuş, onu cesaretlendirmiş ve desteklemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kilise Babaları</span> Hristiyanlıkta yazıları din konusunda kural olarak kabul edilen kişiler

Kilise Babaları, Hristiyanlıkta yazıları din konusunda kural olarak kabul edilen kişilere verilen isim. Bu isim resmen verilmiş bir unvan olmayıp, daha çok kullanıla kullanıla literatüre yerleşen bir tanımlamadır.

<span class="mw-page-title-main">Polikarp</span> İzmirde görev yapmış Hristiyan piskopos

Polikarp, Smyrna'da görev yapmış Hristiyan piskopos ve Havarisel Baba. Havari Yuhanna'nın öğrencisi ve Kilise Babası. Yortusu 23 Şubat'tır.

<span class="mw-page-title-main">Cornelius (papa)</span>

Cornelius 6 ya da 13 Mart 251'den 253'teki ölümüne kadar papalık görevinde bulunmuştur.

Antakyalı Yahya, tam ismi Yaḥya ibn Saʿīd al-Anṭākī, Melkani Hristiyan, 11. yüzyıl hekim ve tarihçi.

Antakyalı İgnatius, Antakya piskoposu. Trajan'ın yönetimi sırasında Roma'da şehit düşmüştür. İkinci yüzyıl Hristiyanları arasında önemli bir yere sahip olup, saygın ve itibarlı bir kişiliğe sahipti.

Antakya Kateşistik Okulu, İskenderiye Kateşistik Okulu ile birlikte geç ilk çağın Kutsal Kitap tefsiri ve teoloji eğitiminin iki büyük merkezinden birisiydi. Bu grubun bu ismi almasının sebebi geleneğin Antik Roma imparatorluğunun büyük şehirlerinden birisi olan Antakya'da kurulmuş olmasıdır.

Antakyalı Margaret, Pisidya’daki Antakya'da, yaklaşık 304 yılında Diocletianus zulmü sırasında şehit edilmiştir. Katolik ve Anglikan Kiliseleri'nce 20 Temmuz'da, doğu Ortodoks Kilisesi'nce 17 Temmuz'da bir aziz olarak anılır.

Asterius, sofist ismini hristyan olmadan önce yaptığı içinden almaktadır. Ariusçu bir filozof ve hukuçuydu.

<span class="mw-page-title-main">Antakyalı Eustathius</span>

Antakyalı Eustathius, bazen ‘büyük’ olarak da anılır, 4. yüzyılda yaşamış Antakyalı patrik ve Hristiyan Kilise Babalarından biri. Yortusu Şubat 21.

Tarsuslu Diodorus Episkopos, hristiyan akademisyen, öğretmen ve Manastır hayatı reformcudur. “İkinci” Antakya Kateşistik Okulu’nun kurucularından birisidir.

Cyrrhuslu Theodoretus ihtilaflı bir Kilise Babası, episkopos, Antakya Kateşistik Okulu'na ilham veren bir teolog ve İncil yorumcusu. Geç antik dönemin Kayserili Eusebius, Sozomenos, Sokrates Skolastikos ve Evagrius Skolastikos ile birlikte ana kilise tarihçilerindendir. Süryani Kilisesi’nce aziz kabul edilir.

Antakyalı İshak Başrahip, vaiz ve yazar. Doğu kiliselerince Kilise Babası Kabul edilir. Efrem’den sonra yazı çeşitliliği ve sayısı açısından en çok eser vermis isimdir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.