İçeriğe atla

Antakya Muharebesi (613)

Antakya Muharebesi
Bizans-Sasani Savaşı (602-628)
Tarih613
Bölge
Sonuç Mutlak Sasani İmparatorluğu zaferi
Coğrafi
Değişiklikler
Suriye ve Doğu Anadolu Sasani İmparatorluğu'na ilhak edildi
Taraflar
Bizans İmparatorluğuSasani İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Herakleios Şahrbaraz,
Şahin

Antakya Muharebesi, Suriye'de Antakya dışında 613 yılında Herakleios komutasındaki bir Bizans ordusu ile Bizans-Sasani Savaşı (602-628) sırasında Sasani ordusu arasında gerçekleşti. Zafer kazanan Persler yakın zamanda elde ettikleri Bizans topraklarında tutunmayı başardılar.

Tarih

610'dan itibaren generaller Şahrbaraz ve Şahin, tarafından Pers ordusu Mezopotamya'da (bugünkü Irak) ve Kafkasya'da Bizans kontrolündeki toprakları fethettiler. Herakleios'un kendisi, Sasani Şahı II. Hüsrev'e karşı yenilenmiş bir savaş için gerekli finansal kaynakları ve birlikleri bir araya getirebilmek için birtakım iç girişimler uygulamaya zaman ayırması gerektiği için, Bizans İmparatorluğu, işgalci Perslere karşı çok fazla direnç sağlayamadı. Ertesi yıl, başarılarını sürdüren Pers güçleri, Antakya ve Şam gibi Hristiyan şehirleri ele geçirerek Suriye'yi ve Doğu Anadolu'yu istila ettiler. Görünüşte, Pers ordusu merkezi olarak bir araya getirilmiş Bizans ordusuyla yüzleşmeden Bizans topraklarına daha fazla ilerleyemezdi.

Doğu sınırındaki topraklardaki ani kayıplara karşılık olarak, Herakleios yetkin bir ordu düzenledi ve Antakya'ya yürüdü. Ancak, karşı saldırıda 613'te Antakya'nın dışında kesin bir şekilde yenildi. Belirlenen savaşta Bizans mevzileri tamamen çöktü ve Bizans ordusu bozguna uğraması Şarbaraz ve Şahin için kolay bir zafere neden oldu.

This map shows the approximate campaign paths of Persian and Roman Generals from 611 to 624 as described in the text.
Bizans ve İran arasında 611-624 arası Suriye, Anadolu, Ermenistan ve Mezopotamya'yı kapsayan saldırılar

Sonrası

Antakya'da kazanılan zafer Perslerin yakın zamanda elde ettikleri Bizans topraklarında tutunmalarını sağladı. Ertesi on yılda, Sasani güçleri daha derinlerde bulunan Bizans topraklarına girdiler. Kudüs ve Filistin 614'te Şahrbaraz'ın eline geçerken

Şahin, orta ve batı Anadolu'ya daha da girdi,[1] ve Persin genişlemesi, 619 baharında Mısır'ın ilhakına yol açan başarılı İskenderiye kuşatılmasıyla doruğa ulaştı.[2]

Kaynakça

  1. ^ Foss, Clive (1975), "The Persians in Asia Minor and the End of Antiquity", The English Historical Review, 90 (357), ss. 721-747, doi:10.1093/ehr/XC.CCCLVII.721 
  2. ^ Mehta, Virasp (23 Aralık 2005), Causes of the Downfall of the Sassanian Empire, Palo Alto: vohuman.org 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rum Suresi</span> Kuranın 30. suresi

Başlığın diğer anlamları için, bakınız Rum

<span class="mw-page-title-main">Herakleios</span> 610–641 yılları arasındaki Bizans imparatoru

Herakleios veya Heraklius, Bizans İmparatorluğu'nun 610–641 yılları arasındaki imparatorudur. İslam'ın Muhammed tarafından kuruluşu ve yayılışı sırasında Bizans tahtında yer alan imparatordur.

<span class="mw-page-title-main">Arap-Bizans savaşları</span> 7. yüzyıl ile 11. yüzyıl arasında savaşlar serisi

Arap-Bizans savaşları, 7. yüzyıldan 11. yüzyıla kadar Müslüman Araplar ile Bizans İmparatorluğu arasında yapılan savaşlardır. Çatışmalar, 7. yüzyılda İslam peygamberi Muhammed'in, Raşidun ve Emevi halifelerinin ilk Müslüman fetihleri sırasında başladı ve halefleri tarafından 11. yüzyılın ortalarına kadar devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Râşidîn Halifeliği</span> Kurulan ilk İslam halifeliği (632–661)

Râşidîn Halifeliği, İslâm peygamberi Muhammed'in halefi olan ilk halifeliktir. Muhammed'in MS 632'deki vefatından sonra ilk dört ardışık halifesi (halef) tarafından yönetildi. Bu halifeler, Sünni İslam'da topluca Râşidîn ya da "Doğru Yolda olan" halifeler olarak bilinirler. Bu terim Şîa'da kullanılmaz, çünkü Şii Müslümanlar ilk üç halifenin yönetimini meşru görmez.

Üçüncü Göktürk-Sasani Savaşı, Batı Göktürk Kağanlığı ve Sasaniler arasında gerçekleşen üçüncü ve son savaş. Önceki iki savaşın aksine Orta Asya'da değil Güney Kafkasya'da gerçekleşmiştir. Bu savaş, son Bizans-Sasani savaşının etkilerine karşı oldu ve gelecek yüzyıllarda Orta Doğu'daki güç dengelerini etkiledi.

<span class="mw-page-title-main">Bizans-Sasani Savaşı (602-628)</span> Bizans İmparatorluğu ve Sasani İmparatorluğu arasında 26 yıl süren savaş

Bizans–Sasani Savaşı (602–628), Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasındaki savaş serilerinin sonuncusu ve en yıkıcısıdır. Bizans İmparatoru Mauricius'un Sasani kralı II. Hüsrev'e tahtına tekrar kavuşmasına yardım etmesinin ardından, iki güç arasındaki önceki savaş 591'de sona ermişti. 602'de Mauricius, siyasi rakibi Phocas tarafından öldürüldü. Bunun üzerine Hüsrev, Mauricius'un ölümünün intikamını almak için Bizans'a savaş ilan etti. Bu, on yıllar boyu süren bir çatışmaya dönüştü ve serideki en uzun savaş oldu. Genellikle Orta Doğu boyunca savaşılmıştır: Mısır, Levant, Mezopotamya, Kafkasya, Anadolu, Ermenistan, Ege Denizi ve hatta Konstantinopolis'in duvarlarının önünde.

<span class="mw-page-title-main">Bizans-Sasani Savaşı (572-591)</span> Bizans ile Sasani arasında yaklaşık 20 yıl süren savaş durumu

Bizans-Sasani Savaşı (572-591), Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında gerçekleşen savaştır. Kafkasya bölgesinde Pers egemenliği altında olan Bizans yanlılarının ayaklanmaları ile başladı, ancak diğer olaylar patlak verdi. Çatışma büyük oranda Güney Kafkasya ve Mezopotamya ile sınırlıydı, ancak Doğu Anadolu, Suriye ve Kuzey İran'a da yayılmıştı. Bu, 6. ve 7. yüzyılın çoğunu kapsayan bu iki imparatorluk arasındaki yoğun bir savaş dizisinin bir parçasıydı. Büyük ölçüde sınır eyaletleri ile sınırlandığı ve bu sınır bölgesinin ötesinde herhangi bir düşman topraklarının kalıcı bir şekilde işgal edilmediği aralarındaki birçok savaşın sonuncusuydu. 7. yüzyılın başlarındaki çok daha kapsamlı ve belirgin son çatışmadan önce geldi.

<span class="mw-page-title-main">Ninova Muharebesi (627)</span> Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasındaki savaş

Ninova Muharebesi, Bizans - Sasani Savaşı (602-628)'nın zirve muharebesidir. 627 yılında, Ninova yakınlarında gerçekleşmiştir. Savaşın sonucunda gelen Bizans zaferi, daha sonra Sasanilerde iç savaşa neden olmuş ve bir süre Roma İmparatorluğu'nu Orta Doğu'daki eski sınırlarına geri getirmiştir. Birkaç yıl içinde Râşidîn Halifeliği, Arabistan'dan çıktı ve imparatorluğu bir kez daha yıkımın eşiğine getirdiğinden, güç ve prestijin yeniden doğuşu sürekli olmadı.

Herakleios'un seferi (622), yanlış olarak Issus muharebesi olarak da bilinir, Bizans-Sasani Savaşı (602-628) sırasında imparator Herakleios tarafından Anadolu'da gerçekleştirilen ezici Bizans zaferiyle sonuçlanan büyük bir seferdi.

Perslerin Mısır'ı fethi, MS 618 - 621 yılları arasında, Sasani İmparatorluğu ordusu Mısır'daki Bizans kuvvetlerini mağlup etti ve eyaleti işgal etti. Roma Mısır'ının başkenti İskenderiye'nin yıkılması, Sasani seferinde bu zengin eyaletin fethindeki ilk ve en önemli aşamayı işaretler ve sonunda birkaç yıl içinde Mısır tamamen Pers egemenliği altına girdi. Olayın iyi bir açıklaması Butler tarafından verilmiştir.

Nicetas ya da Niketas İmparator Herakleios'un kuzenidir. Herakleios'u tahta çıktığı Phocas'a karşı başlatılan isyanda büyük rol oynadı ve kuzeni için Mısır'ı fethetti. Nicetas bundan sonra Mısır valisi olarak kaldı ve Bizans-Sasani Savaşı (602-628)'na katıldı, ancak yaklaşık 618/619 yılında Sasanilerin Mısır'ı fethetmesini durduramadı. Bundan sonra kaynaklardan kayboldu, ancak muhtemelen ölümüne kadar Afrika Eksarhı görevinde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Müslümanların Levant'ı fethi</span> 7. yüzyılda Râşidîn Halifeliği tarafından gerçekleştirilen fetih

Müslümanların Levant'ı fethi veya Müslümanların Biladü'ş-Şam'ı fethi ya da Arapların Levant'ı fethi

Şahen ya da Şahin II. Hüsrev döneminde (590-628) üst düzey bir Sasani generali (spahbed) idi. Spandiyadh Hanedanı üyesidir.

Theodorus, Bizans imparatoru Herakleios'un kardeşi ; kuropalatis ve Herakleios'un Persler karşı ve Arap istilasına karşı savaşlarında önde gelen general.

Şahraplakan, Yunan kaynaklarında Sarablangas olarak tercüme edilir. 602-628 Bizans-Sasani Savaşı'na katılmış, Sasani İmparatorluğu generali.

Rhahzadh, asıl Roch Vehan, Bizans kaynaklarında Rhazates olarak bilinir. Sasani İmparatorluğu şahı II. Hüsrev döneminde, Ermeni asıllı Pers generali.

Domentziolus ya da Domnitziolus Bizans imparatoru Phocas'ın yeğeni olup amcanın hükümdarlığı boyunca Doğu'da Kuropalatis ve general olarak atanmıştır. 602-628 Bizans-Sasani Savaşı'nın başlangıcında Bizans'ın en üst düzey askeri liderlerinden biriydi. Yenilgileri, Mezopotamya ve Ermenistan'ın çöküşünün yolunu açtı ve Anadolu'nun Persler tarafından işgal edilmesini sağladı. 610'da Phocas, Herakleios tarafından devirildi ve Domentziolus yakalandı ancak ciddi zarardan kurtuldu.

Ermenistan Seferi, Göktürkler'in Sasani İmparatorluğu'na karşı Kafkasya bölgesinde Çorpan Tarkan tarafından başarıyla gerçekleştirdikleri bir harekâttır.