İçeriğe atla

Antakya Emirliği

Antakya Emirliği, 11. yüzyılda Büyük Selçuklu Devleti’ne bağlı olarak Antakya şehrini yöneten bir Türk emirliğidir. Antakya Emirliği'nin kurucusu ve ilk emiri, Melikşah’ın gulam askeri olan Yağı-Sayan’dır. Yağı-Sayan, Melikşah'ın Suriye seferine katıldıktan sonra, 1087 yılında Antakya'yı ikta arazisi olarak aldı ve Antakya Emiri unvanını taşıdı.

Antakya Emirliği, Türk tarihi ve kültürü için önemli bir yere sahiptir. Antakya Emiri Yağı-Sayan, Haçlılar’a karşı kahramanca savaşmış ve şehit olmuştur. Antakya Emirliği, Anadolu'da Türk hakimiyetinin kurulmasında ve yayılmasında rol oynamıştır. Antakya Emirliği, aynı zamanda, Türkler'in Suriye ve Ortadoğu ile olan ilişkilerinin başlangıcını da temsil etmektedir.

Haçlı Seferi: Antakya Emirliği, Birinci Haçlı Seferi sırasında Haçlılar'ın hedefi oldu. Haçlılar, 1097 yılında Antakya'yı kuşattılar ve şehri ele geçirmek için uzun ve zorlu bir mücadele verdiler. Antakya Emiri Yağı-Sayan, şehri cesurca savundu ve Haçlılar'ın saldırılarını püskürttü. Ancak Haçlılar, şehirdeki bir Ermeni olan Firuz adlı bir kule bekçisini satın alarak, gizlice şehre girdiler ve şehrin kontrolünü ele geçirdiler. Yağı-Sayan ve askerleri, şehrin iç kalesine çekildiler ve direnmeye devam ettiler.

Haçlılar, iç kaleyi almak için Yağı-Sayan'a teslim olması için baskı yaptılar. Yağı-Sayan, Haçlılar'ın tekliflerini reddetti ve Müslümanların yardımına güvendi. Ancak, Haçlılar'ın Antakya'da buldukları iddia edilen Kutsal Mızrak, Haçlılar'ın moralini yükseltti ve onlara yeni bir güç verdi. Yağı-Sayan, 2 Haziran 1098'de iç kaleyi savunurken öldürüldü. Antakya Emirliği, Yağı-Sayan'ın ölümüyle sona erdi ve Antakya, Haçlılar'ın eline geçti.

Kaynakça

  • Asbridge, Thomas (2004). The First Crusade: A New History. Oxford University Press. 978-0-19-517823-4
  • France, John (1994). Victory in the East: A Military History of the First Crusade. Cambridge University Press. 978-0-521-58987-1
  • Runciman, Steven (1951). A History of the Crusades, Volume I: The First Crusade and the Foundation of the Kingdom of Jerusalem. Cambridge University Press. 978-0-521-34770-9
  • Smail, R. C. (1995). Crusading Warfare, 1097–1193. Cambridge University Press. 978-0-521-48029-1

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Haçlı Seferleri</span> Orta Çağda Avrupalı Katoliklerin Orta Doğuyu ele geçirmek için Müslümanlara karşı başlattığı seferler

Haçlı Seferleri veya Haçlı Akınları, Orta Çağ döneminde Hristiyan Latin Kilisesi tarafından başlatılan, desteklenen ve bazen de yönetilen bir dizi dini savaştı. Bu askeri seferlerin en iyi bilinenleri, 1095 ile 1291 yılları arasında Kudüs ve çevresini Müslüman yönetiminden geri almayı amaçlayan Kutsal Topraklara yapılan seferlerdir. 1099'da Kudüs'ün ele geçirilmesiyle sonuçlanan Birinci Haçlı Seferi'nden başlayarak düzinelerce askeri sefer düzenlendi ve yüzyıllar boyunca Avrupa tarihinin odak noktasını oluşturdu.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Selçukluları</span> 1092-1117 tarihleri arasında Suriye bölgesini yönetmiş Türk devleti

Suriye Selçukluları, 1092-1117 tarihleri arasında Suriye bölgesini yönetmiş Türk devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Haçlı Seferi</span> 1096–1099 yılları arasında yapılan ilk Haçlı seferi

Birinci Haçlı seferi, 1096-1099 tarihleri arasında gerçekleşen tarihteki ilk haçlı seferidir. Katılan orduların miktarı ve sonuçları bakımından en önemli Haçlı seferidir.

Kürboğa ; Büyük Selçuklu Devleti'nin Musul atabeyi ve deneyimli bir kumandandı. Bazı kaynaklarda "Kerboğa", "Kurboğa", "Gürboğa" olarak da anılmaktadır.

Harran Muharebesi, 7 Mayıs 1104 tarihinde Selçuklu emirleri ile Haçlı devletleri Antakya Prensliği ve Urfa Kontluğu arasında 12. yüzyılda Harran'in hemen güneyinde Rakka'da yapılan bir muharebe. Birinci Haçlı seferi sonucunda yeni kurulan iki Haçlı devletine karşı yapılan ilk büyük muharebedir ve Haçlı orduları büyük bir yenilgiye uğratılmıştır. İki önemli Haçlı komutanı da Selçuklu Hanedanına esir düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">I. Boemondo</span> Fransız asker (1054-1111)

I. Boemondo Norman asilzade, Taranto ve Antakya prensi.

<span class="mw-page-title-main">İlgazi Bey</span>

İlgazi Bey veya tam ismiyle Necmeddin İlgazi bin Artuk, Türk asker ve yönetici.

Dukak veya Ebu Nasır Şemsulmülk Dukak 1095-1104 yılları arasında Suriye Selçuklu Devleti Şam Meliki.

<span class="mw-page-title-main">El-Efdâl Şehinşâh</span> Fâtımî veziri (hd. 1094-1121)

El-Efdâl Şehinşâh veya uzun ismi ile El-Melik el-Efdâl ibn Bedr el-Cemâli Şehenşâh ve Latince: Lavendalius/Elafdalio; 1066, Akka - 11 Aralık 1121, Kahire), 1094-1121 döneminde Fâtımîler Hâlifeliği'nin veziri.

Tuğtekin veya tam adıyla Zahireddin Tuğtekin, Türk asıllı asker ve Büyük Selçuklu Devleti altında, 1097 - 1128 arasında, Suriye Selçuklu Devleti Şam Emiri ve sonra aynı devlete tabi Böriler Şam Atabeyi olan yönetici. Kalıtsal Şam Atabeyleri olan Böriler hanedanı kurucusu.

Fahrülmülk Rıdvan bin Tutuş Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Alp Arslan'ın torunu ve Suriye Selçuklu Devleti hükümdarı Tutuş'un oğlu idi. 1095-1113 döneminde Suriye Selçuklu Halep Meliki olarak hüküm sürdü.

Yağı-Sayan, Türk asıllı asker. Büyük Selçuklu Devleti'ne bağlı Antakya Emiri. Birinci Haçlı seferi sırasında Haçlıların Antakya Kuşatması'nda Antakya kalesi savunma komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Antakya Kuşatması</span>

Antakya Kuşatması, Antakya kalesinin 20 Ekim 1097 - 28 Haziran 1098 Birinci Haçlı Seferi için Kudüs'e gidip o şehri tekrar Hristiyanlar eline geçirmeye hedefi ile Batı Avrupa'dan toplanan ordu ile Antakya'yı elinde tutmaya çalışan Büyük Selçuklu Devleti ve ona destek veren Müslümanlar orduları arasında arka arkaya yapılmış iki defa aynı kalenin kuşatılmasını içeren askeri mücadeledir.

Devol Antlaşması, Birinci Haçlı Seferi'nin ardından Antakya Prensi I. Boemondo ile Bizans İmparatoru I. Aleksios arasında 1108'de imzalanan antlaşmadır. Antlaşma, günümüzde Devol olarak bilinen Bizans kalesi Diabolis'te imzalandığından ötürü bu adla anılmaktadır. Antlaşma, Antakya Prensliği'ni Bizans İmparatorluğu'nun vasal devleti yapmaya yöneliktir.

IV. (V.) İoannis yaklaşık 1089 yılından Antakya Prensi I. Boemondo tarafından sürgüne gönderildiği 1100 yılına kadar Antakya Rum patriğidir. Bizans İmparatorluğu'na sığınmış ve patrikliğinin Bizans hükümdarlığı altında kalan kısımlarını yönetmeye devam etmiştir. Dini metinlerin önde gelen bir yazarı, dini ve hayır kurumlarının reformcusu oldu.

Artah Antakya'nın 40 kilometre (25 mi) doğu-kuzeydoğusunda, Antakya'dan Halep'e devam eden Roma yolu üzerindeki Demir Köprü'nün doğusunda yer alan bir Orta Çağ kasabası ve kalesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Ager Sanguinis Muharebesi</span>

Ager Sanguinis Muharebesi, Kanlı Meydan Muharebesi veya Sarmada Muharebesi olarak bilinir. 28 Haziran 1119'da Antakya Haçlı Kontluğu ordusu ile Artuklular arasında gerçekleşen muharebedir. Necmeddin İlgazi liderliğindeki Artuklular, Roger de Salerno'nun ordusunu imha ederek kesin bir zafere ulaştılar. Kuzey Suriye'de Haçlı Kontlukları ile Müslüman Devletler arasında hakimiyet mücadelesi vardı. Özellikle Halep'e hakim olmak Haçlıların en önemli stratejik hedefiydi. Halep meliki Rıdvan'ın 1113'te ölümüyle kısa süreli bir barış dönemi yaşandı. Fakat taraflar kısa süre sonra tekrar mücadeleye başladı. Roger de Salerno, Azez'i alarak Halep'i savunmasız bıraktı. İlgazi'de ona karşı harekete geçti. Roger Antakya Patriği Valenceli Bernard ile birlikte Reyhanlı'dan yola çıktı. Patrik ilerlememesini tavsiye etti. Reyhanlı (Artah) müstahkem bir kale olduğundan savunulması kolay olur diye tavsiyede bulundu. Ayrıca Kudüs Kontluğundan yardım istemesini ve onların kuvvetlerinin gelmesini tavsiye etti. Fakat Roger onların gelmesini beklemeden harekete geçti. Roger ordugahını Reyhanlı'nın 20 kilometre (12 mi) uzağında Sarmada geçidinde kurdu. İlgazi önce Atarib kalesine bir miktar kuvvet gönderdi. Roger'da onu karşılamak için bir kısım birliğini yolladı. Sarp ve kaçış yolları kapalı bir yerde ordusu ikiye bölünmüş şekilde baskına uğrayan Haçlı ordusu hemen hemen imha oldu.

<span class="mw-page-title-main">Şayzar Kuşatması</span> Kuşatma

Şayzar Kuşatması, 28 Nisan - 21 Mayıs 1138 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Bizans İmparatorluğu, Antakya Prensliği ve Urfa Kontluğu'ndan oluşan müttefik kuvvetleri Müslüman Suriye'yi işgal etti. Ana hedefleri Halep kentinden geri çekilen birleşik Hristiyan orduları, saldırı ile bir dizi müstahkem yerleşim yerlerini ele geçirdiler ve sonunda Münkız Emirliği'nin başkenti Şayzar'ı kuşattılar. Kuşatma şehri ele geçirdi, ancak kaleyi ele geçiremedi; Şayzar Emiri'nin tazminat ödemesi ve Bizans imparatorunun vasalı olmasıyla sonuçlandı. Bölgenin en büyük Müslüman prensi I. İmâdüddin Zengî'nin güçleri müttefik ordusuyla çatışmaya girdi, ancak müttefik ordusu savaş riskine girmeyecek kadar güçlüydü. Sefer, Bizans egemenliğinin kuzey Haçlı devletleri üzerindeki sınırlı doğasının ve Latin prensleri ile Bizans imparatoru arasında ortak amaç eksikliğinin altını çizdi.

<span class="mw-page-title-main">II. Robert (Flandre kontu)</span> Flandre kontu

Robert II, 1093'ten 1111'e kadar Flandre Kontudur. Birinci Haçlı Seferi'ndeki kahramanlıklarından sonra Kudüslü Robert veya Haçlı Robert olarak tanınmıştır.

Al-Malik al-Salih Imad al-Din Ismail bin Saif al-Din Ahmed daha çok Salih İsmail olarak bilinir. Şam merkezli Eyyûbî sultanıydı. Biri 1237'de ve ardından 1239'dan 1245'e kadar olmak üzere iki kez hüküm sürdü.