Anarko-sendikalizm, 19. yüzyılın sonlarında ortaya çıkmış bir düşünce ve ilkeler akımıdır.
Anarşizm, toplumsal otoritenin, tahakkümün, erkin ve hiyerarşinin tüm biçimlerini bertaraf etmeyi savunan çeşitli politik felsefeleri ve toplumsal hareketleri tanımlayan sosyal bir terimdir. Anarşizm, her koşulda her türlü otoriteyi reddetmektir. Reddedilen bu otoritelere patriyarki ve kapitalizm de dahildir.
Emma Goldman, anarşist yazar ve siyasal eylemcidir. 20. yüzyılın ilk yarısında ABD ve Avrupa'da anarşist siyasi felsefenin yayılmasında ve gelişmesinde büyük bir rol oynamıştır.
Nestor Mahno, Ekim Devrimi'nde Bolşevik çizgiyi kabul etmeyen Ukraynalı anarko-komünist devrimci.
İspanya İç Savaşı, 17 Temmuz 1936–1 Nisan 1939 tarihleri arasında, demokratik seçimle başa gelmiş İkinci İspanyol Cumhuriyeti’ne sadık Cumhuriyetçiler ile General Francisco Franco liderliğinde isyancı bir grup olan Milliyetçiler arasında yaşanmıştır. Savaşı Milliyetçiler kazanmıştır ve Franco, 1939’dan öldüğü yıl olan 1975’e kadar İspanya’yı yönetmiştir.
Ulusal Emek Konfederasyonu anarkosendikalist ideolojik çizgide, özerk sendika konfederasyonu olarak İspanya Krallığı’nda örgütlenmiş konfederal bir birliktir. Anarşist toplumsal hareketler içinde önemli rol oynamış örgüt ayrıca ulusötesi yapıya sahip Uluslararası Emekçiler Birliği (AIT) üyesidir ve bu yüzden CNT-AIT adı ile de tanınır.
Buenaventura Durruti Dumange, devrimci ve sendikalist İspanyol anarşist.
İberya Anarşist Federasyonu, anarko-sendikalist örgüt olan CNT'nin içinden çıkan İspanyalı anarşist militanların yer aldığı örgüttür, bununla beraber CNT'nin uzlaşmacılığına ve karşı-devrimci politikalarına karşı mücadele etmiştir. İki örgüt arasındaki yakın ilişki nedeniyle genellikle CNT-FAI olarak kısaltılır.
Örgüt iç savaş başlamadan birkaç ayaklanma planlamış ancak başarısız olmuştur. İç savaş öncesinde ise FAI ile CNT problemlerini hemen hemen gidermiş ve iki örgüt tek bir örgüt gibi savaşmıştır, yakın ilişkiden dolayı CNT-FAI kısaltmasını çoğunlukla kullanmışlardır.
Ayrıca FAI "Tierra y Libertad" adında bir gazete de çıkarıyordu. Defalarca basımların durdurulmasına rağmen bir dönem 30,000 tiraj ile İspanya'nın en büyük politik gazetesi haline geldi. Savaş zamanı günlük çıkmasına rağmen savaş sonrası baskı durdu. 1977 yılında tekrar yayına başladı ancak yakın zamanda iki haftada bir basılan bir ek gazete haline geldi.
Örgütün adında yer alan "İberya" vurgusundaki asıl amaç İspanyalı ve Portekizli anarşistleri "Pan-İberia" düşüncesiyle örgütlemektir. FAI toplantılarına, Portekiz Anarşist Birliği ve Confederação Geral do Trabalho da katılmıştır. Hala aktiftir ve Enternasyonal Anarşist Federasyonunu (IAF-IFA) destekler.
Franco İspanyası, İspanya'da kullanılan adıyla Franco Diktatörlüğü, resmî adıyla ise İspanyol Devleti 1939 yılında sona eren İspanya İç Savaşı'ndan 1975 yılında Francisco Franco'nun ölümüne kadar geçen dönemde İspanya'nın yönetildiği diktatörlük rejimidir.
Lysander Spooner, Amerikalı politik düşünür, deneme ve kitapçık yazarı, üniteryen, kölelik karşıtı, bireyci anarşist, hukuk kuramcısı, sosyalist Birinci Enternasyonal'in bir üyesi ve girişimcidir.
Esperanto işçi hareketi, Esperanto dilinden pratik olarak faydalanarak işçi hareketinin amaçlarını, özellikle de kapitalizme karşı mücadeleyi ilerletmek hedefine sahip uluslararası harekettir. Esperanto işçi hareketi yalnızca politik bir hareket değil, aynı zamanda kültürel ve eğitsel bir harekettir. Günümüzde, Esperanto işçi hareketinde küresel düzeyde aktif olan başlıca Esperanto dernekleri, Sennacieca Asocio Tutmonda, Internacia Komunista Esperantista Kolektivo ve Monda Asembleo Socia'dır.
Francisco Largo Caballero İspanyol bir politikacı ve sendikacıydı ve İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin (PSOE) ve İşçi Genel Birliği'nin (UGT) tarihi liderlerinden biriydi. Caballero, 1936 ve 1937'de, İspanya İç Savaşı sırasında İkinci İspanya Cumhuriyeti Başbakanı olarak görev yaptı.
Sentez anarşizmi, sentezci anarşizm veya sentez federasyonları, katılımcıları üzerinde çeşitlilik arayan ve anarşizm ilkeleri altında farklı eğilimlerdeki anarşistlere sıfatsız katılmaya çalışan bir anarşist örgütlenme biçimidir. 1920'lerde, ana savunucuları olarak bulunan bu form, anarko-komünistler Voline ve Sébastien Faure'yi, bireyci anarşizm, anarşist komünizm ve anarko-sendikalizm olmak üzere üç ana eğilimin anarşistlerini bir araya getirdi. Anarşist Federasyonlar Enternasyonali etrafında gruplanan anarşist federasyonların arkasındaki ana ilkedir.
Mujeres Libres, 1936'dan 1939'a kadar İspanya'da var olan anarşist bir kadın örgütüydü. Lucía Sánchez Saornil, Mercedes Comaposada ve Amparo Poch y Gascón tarafından Madrid'de küçük bir kadın grubu olarak kuruldu ve 1938 yazında hızla büyüyerek 30.000 üyeli bir ulusal federasyona dönüştü.
Yeşil sendikalizm veya Sendikal Ekoloji, çevrecilik ve sendikalizmi harmanlayan solcu bir ideolojidir. Yeşil sendikalizm, işçilerin ve sendikaların doğrudan eylemi ve yönetimi ile çevreci yasaları savunur. “Kapitalizm iyileştirilebilir“ mantığı ile hareket eden sarı sendika veya bürokrat sendikacılığın aksine hiyerarşiye karşıdır, yeni üretim-tüketim-dağıtım ilişkilerini hemen şimdi oluşturulmasını isteyen, bir bakıma anarko sendikalizme yakın bir ideolojidir. Fakat anarko sendikalizmden farklı ademi merkeziyetçilik, bölgecilik, özerklik ve federalizm içerir. Çevrecilik ve işçi hareketlerin ittifakını savunan bu düşünce, Kuzey Amerika ve Avrupa'da hareketlilik kazanmıştır. Yeşil sendikalizm söylemsel düzeyde ilk CNT yani Confédération Nationale du Travail tarafından dile getirildi.
Francesc Ferrer ve Guardia, daha çok Francisco Ferrer ismiyle bilinir. Barselona ve çevresindeki laik, özel, özgürlükçü okullar ağının arkasındaki İspanyol radikal özgür düşünceyi savunan, anarşist ve eğitimciydi. Barselona'daki bir isyanın ardından idam edilmesi, Ferrer'i yoldaşları tarafından şehit statüsüne getirdi. Onun modeline göre okullar kuran ve onun eğitim yaklaşımını destekleyen uluslararası Ferrer hareketi radikaller ve libeteryenizm hareketini büyüttü.
Johann Rudolf Rocker Alman anarşist yazar ve aktivistti. Mainz'da Katolik zanaatkâr bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.
Halk Cephesi, İkinci İspanya Cumhuriyeti döneminde çeşitli sol siyasi örgütler tarafından o yılki genel seçimlere katılmak üzere Ocak 1936'da kurulan bir seçim ittifakı ve paktıydı. İttifak Manuel Azaña tarafından yönetiliyordu. Katalonya'da ve Valensiya'da koalisyon Solcular Cephesi olarak bilinmekteydi.
İspanyol Devrimi, 1936'da İspanya İç Savaşı'nın patlak vermesiyle başlayan ve iki ila üç yıl boyunca başta Katalonya, Aragon, Endülüs ve Valensiya'nın bazı bölgeleri olmak üzere ülkenin çeşitli kesimlerinde anarşist ve daha geniş anlamda özgürlükçü sosyalist örgütlenme ilkelerinin yaygın bir şekilde uygulanmasıyla sonuçlanan bir işçi toplumsal devrimiydi. İspanya ekonomisinin büyük bir kısmı işçi kontrolü altına alındı; Katalonya gibi anarşistlerin kalelerinde bu oran %75'e kadar çıkıyordu. Fabrikalar işçi komiteleri aracılığıyla yönetildi ve tarım alanları kolektifleştirilerek özgürlükçü sosyalist komünler olarak yönetilmeye başlandı. Oteller, berber dükkanları ve restoranlar gibi birçok küçük işletme de kolektifleştirildi ve çalışanları tarafından yönetildi.
Ferrer okulu, Francisco Ferrer'in anarşist pedagojisinden ilham alan, 20. yüzyılın başlarındaki bir özgürlükçü okuldu. Dönemin kilise ve dogmatik standart İspanyol müfredatının aksine akıl, haysiyet, kendine güven ve bilimsel gözlemi vurgulayan rasyonalist, seküler eğitimin savunuculuğunu yapmıştır. Ferrer'in öğretileri, rasyonalist ve romantik eğitim felsefesi ve 19. yüzyıl devlet dışı, laik İspanyol okullarının geleneğini takip etmiştir. Özellikle Paul Robin'in Cempuis'deki yetimhanesinden etkilenmiştir.
