İçeriğe atla

Anomaluromorpha

Anomaluromorpha
Yaşadığı dönem aralığı: 40-0 myö
Bartoniyen-Günümüz[1][2] 
Pedetes capensis
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Rodentia
Alt takım:Anomaluromorpha
Bugge, 1974
Familyalar
Anomaluridae
Pedetidae
Zenkerellidae

Anomaluromorpha, Rodentia takımı içinde sınıflandırılan bir memeli alt takımıdır.

Fiziksel özellikler

Anomaluromorpha, Sciurognathi kladı içinde bulunan kemiricilerden histrikomorfik zigomasseter sisteme sahip olanları gruplamak için tanımlandı. Çok sayıda otorite günümüzde yaşayan iki familyanın yalnızca uzaktan akraba olduğunu ve farklı alt takımlar ya da infra takımla riçinde sınıflandırılması gerektiğini önerdi. Örneğin Pedetidae, Hystricognathi haricinde birden fazla hücre tabakasından oluşan diş minesine sahip tek kemirici familyasıdır. Bu özellik, histrikomorfik zigomatik bölge ve güney kıtalarda dağılım göstermeleri nedeniyle çoğu araştırmacı Pedetidae familyasının Hystricognathi içinde sınıflandırılmasını önerdi. Montgelard et al. 2002 12S rRNA ve sitokrom b kullanarak yaptıkları moleküler filojeni ile Anomaluromorpha alt takımının oluşmasına yönelik veri desteği oluşturdu.

Sınıflandırma

Anomaluromorpha alt takımı içerinde üç familya ve döt cins olarak sınıflandırılan yaşayan dokuz tür bulunur. Soyu tükenmiş bir fosil familyası da bu grup içine dahil edilebilir.

Olası akrabalar

Aşağıda bulunan fosil taksonlar da bazen Anomaluromorpha içinde sınıflandırılır:

Kaynakça

Özel

  1. ^ "Fossilworks: Anomaluroidea". fossilworks.org. 1 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021. 
  2. ^ "Mindat.org". www.mindat.org. 12 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2021. 

Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kemiriciler</span> memeli takımı

Kemiriciler, yaşadıkları çevreye uyum bakımından çok başarılı olan bir memeli takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tek toynaklılar</span> memeli takımı

Tek toynaklılar ya da tek parmaklılar, memeliler (Mammalia) sınıfından otobur hayvanları barındıran bir takımdır. Ayaklarında genelde tek sayıda toynağı bulunan bu takımdaki hayvanlar büyük ve çok büyük hayvanlar olarak nitelenebilir. Çift toynaklılar takımının geviş getiren hayvanlarının aksine tek toynaklılar bitki selülozunu midede değil bağırsaklarda sindirir. Atgiller, gergedanlar ve tapirler mevcut tek toynaklılardır.

<span class="mw-page-title-main">Eteneliler</span> Eutheria sınıfındaki memelilerin alt sınıfı

Eteneliler, eteneli memeliler veya plasentalı memeliler, memelilerin bir infra sınıfı. Diğer alt sınıflar keseliler (Metatheria) ve hâlâ yumurtlayarak üreyen ilkel memelilerdir (Protheria). Aralarında büyük bir farkla en büyük grup etenelilerdir. Günümüzde, 6000'in üzerinde eteneli türü bulunmaktadır. Vücut yapıları ve yaşam alanlarının farklılıkları ile en çeşitli memeli grubunu oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Memeli sınıflandırması</span>

Mammalia (Memeliler), Chordata (Omurgalılar) şubesi içinde yer alan bir hayvan sınıfıdır. Carl Linnaeus'un ilk olarak bu sınıfı tanımlamasından beri memeli sınıflandırması çeşitli gözden geçirmeden geçmiştir. Evrensel olarak kabul edilen bir sınıflandırma sistemi yoktur; McKenna & Bell (1997) ile Wilson & Reader (2005) son zamanlarda yararlı özetle sunmuşlardır. Linnaeus ve diğerlerinin öne sürdüğü fikirlerin çoğu artık günümüz taksonomistleri tarafından tamamen terkedilmiştir; bunların arasında yarasaların kuşlarla akraba oldukları ya da insanların diğer yaşayan varlıklardan farklı bir grup oluşturduğu fikirleri de bulunmaktadır. Memeli takımları arasındaki ilişkileri tanımlayan birbirinden farklı fikirler çatışmaya devam etmekte ve bu konuda yeni çalışmalar sürmektedir. Son zamanların en önemli gelişmesi kladistik düşüncenin tüm taksonomik tanımlamaların monofiletik grupları tanımlamasını sağlamak olmuştur. Moleküler filojeninin sonuçları neticesinde bu alan son zamanlarda ilgi çekmiş ve değişikliğe uğramaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dugonggiller</span>

Dugonggiller (Dugongidae) bir deniz ineği familyası. Bugün yaşayan tek temsilcisi Dugong 'tur. Familyanın 250 yıl önce insanlar tarafından soyu tüketilen diğer bir üyesi Steller denizineği idi.

<span class="mw-page-title-main">Daman (hayvan)</span> Hyracoidea takımından küçük, tıknaz ve otçul memeliler.

Daman, kırsıçanı veya hiraks olarak da bilinir, yaklaşık tavşan büyüklüğünde otçul hayvanlardan oluşan memeli familyası Procaviidae üyelerine verilen genel ad. Procaviidae, birbirinden çok farklı vücut yapısına sahip hayvanlardan oluşan Afrotheria üst takımına ait Hyracoidea takımının tek familyasıdır. Bazı sınıflandırmalarda yaşayan en yakın akrabaları filler (Proboscidea) ve deniz inekleri (Sirenia) ile Paenungulata adlı grupta toplanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Tarsiiformes</span> primat infra takımı

Tarsiiformes; bir zamanlar Avrupa, Kuzey Afrika, Asya ve Kuzey Amerika'da yaşamış, ancak mevcut türlerinin tümü Güneydoğu Asya adalarında bulunan bir primat infra takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Anthracobunidae</span> soyu tükenmiş tek toynaklı familyası

Anthracobunidae, Eosen'in ilk ve orta dönemlerinde yaşamış olan soyu tükenmiş bir ilkel tek toynaklı familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Notharctidae</span> tarih öncesi primat familyası

Notharctidae, fosilleri öncelikle Kuzey Amerika ve Avrupa'da bulunan, soyu tükenmiş bir adapiform primat familyası.

<span class="mw-page-title-main">Cotingidae</span>

Cotingidae (kotingagiller), Orta Amerika'da ve Güney Amerika'nın tropikal bölgelerinde bulunan kuşlardan oluşan, Passeriformes takımında sınıflandırılan bir kuş familyasıdır. Ormanlarda ve orman kenarlarında yaşayan bu kuşlar asıl olarak meyvecildir. Hepsinin ucu kanca şeklinde geniş gagaları, uçları yuvarlak kanatları ve güçlü bacakları vardır. Boyları Pipreola chlorolepidota türünde 12–13 cm.'den Cephalopterus ornatus türünde 48–51 cm'ye kadar değişir.

<span class="mw-page-title-main">Artamidae</span>

Artamidae, Avustralya, Hint-Pasifik bölgesi ve Güney Asya'da yaşayan kuşların bulunduğu, Passeriformes takımında sınıflandırılan bir kuş familyasıdır. Üç alt familya içerisinde, altı cinse dağılmış yaşayan 24 türü vardır. Yalnızca Artamus cinsini içeren monotipik familya iken 1994 yılında Cracticidae familyası da dahil edilerek genişlemiştir. Yine de bazı takson otoriteleri iki familyayı ayrı olarak kabul etmeye devam etmektedir. Bu familya içinde yeralan türlerin bazıları güzel şakımalaıryla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Corvoidea</span>

Corvoidea Passeriformes takımı içinde sınıflandırılan bir kuş üst familyasıdır.

<i>Eupetes macrocerus</i>

Eupetes macrocerus, Malay Yarımadası, Sumatra ve Borneo'da yaşayan, Passeriformes takımı içinde sınıflandırılan monotipik Eupetidae familyasının Eupetes monotipik cinsi içinde yer alan tek kuş türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Tenrecomorpha</span>

Tenrecomorpha, Afrika'nın ekvator kuşağına ve Madagaskar'a endemik hayvanların oluşturduğu ve Afrosoricida takımında sınıflandırılan bir memeli alt takımıdır. Yaklaşık 47 ila 53 milyon yıl önce soylarının ayrıldığı düşünülen ve günümüzde de yaşayan Potamogalidae ve Tenrecidae familyalarını içerir. Potamogalidae familyası önceleri Tenrecidae'nin alt familyası olarak kabul ediliyordu. Aynı zamanda bu alt takımın içinde aardvarka benzeyen böcekçil, soyu tükenmiş Plesiorycteropus cinsinin de yer aldığı düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Chlamyphoridae</span>

Chlamyphoridae, Cingulata takımında sınıflandırılan bir memeli familyasıdır Glyptodontinae alt familyası geleneksel olarak günümüz armadillolarının oluşturan grubun dışında kök grup zırhlı memeliler olarak kabul edilmiş olsalar da artık günümüzde soyu tükenmiş Dasypodidae familyasının morfolojik kanıtlara dayanarak parafiletik olabileceği yönünde spekülasyonlar yapılmıştı. 2016 yılında yapılan Doedicurus mtDNA analizi, bu grubun Chlamyphorinae ve Tolypeutinae alt familyalarının oluşturduğu bir kladın kardeş grubu olduğunu ve günümüz armadilloları arasına yerleşmiş olduğunu gösterdi. Bu nedenle Dasypus haricinde soyu tükenmiş tüm armadillolar yeni bir familya içinde sınıflandırılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Castorimorpha</span>

Castorimorpha, Rodentia takımında sınıflandırılan bir memeli alt takımıdır. 2017 yılında yapılan ve retropozon belirteçlerinin kullanıldığı araştırmada en yakın akrabalarının Anomaluromorpha ve Myomorpha olduğunu gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">Myomorpha</span>

Myomorpha, Rodentia takımı içinde sınıflandırılan bir memeli alt takımıdır. Kapsadığı 1524 fare benzeri kemiricilerle tüm memeli türlerinin neredeyse dörtte birini oluşturur. İçerdiği türler çenelerinin ve azı dişlerinin yapısına göre gruplandırılır. En önemli özellikleri arasında mediyal ve lateral masseter kaslarının her ikisinin de öne doğru yer değiştirdiği dolayısıyla da kemirme için uyum sağladıkları myomorfik zigomasseterik sistemdir. Memeliler arasında yalnızca Hystricomorpha ve Myomorpha üyelerinde görülen bir özellik de mediyal masseter kasının göz çukurunun içinden geçmesidir. Bu alt takım üyeleri Antarktika dışında dünyanın her yerinde ve her türlü habitatta yaşar. Genellikle tohumla beslenen gececil hayvanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Hystricomorpha</span>

Hystricomorpha, Rodentia takımında sınıflandırılan bir memeli alt takımıdır. Genel anlamda histrikomorfik zigomasseterik sistem sahibi olan, Dipodoidea dışındaki tüm kemiricileri içerir. Bu tanım ile bakıldığında Hystricognathi, Ctenodactylidae, Anomaluridae ve Pedetidae taksonlarını da kapsar. Ancak moleküler ve morfolojik araştırmaların sonucu Anomaluridae ve Pedetidae taksonlarının bu alt takım içinde sınıflandırılmasının şüpheli olduğunu gösterir. Carleton & Musser 2005'e göre bu iki familya kendilerine özgü Anomaluromorpha alt takımı içine alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sciuromorpha</span>

Sciuromorpha, Rodentia takımında sınıflandırılan bir alt takımdır.

<span class="mw-page-title-main">Aplodontiidae</span>

Aplodontiidae, Rodentia takımı içinde sınıflandırılan bir memeli familyasıdır. Protrogomorpha infra takımı içinde yer alan soyu tükenmemiş tek familyadır. Sciuridae familyasının kardeş grubu olması mümkündür. Asya'da Oligosen'den Miyosen'e kadar olan dönemden kalma, Avrupa'da Oligosen döneminden kalma ve Kuzey Amerika'da da Oligosen'den günümüze kadar olan dönemden fosiller bulunmaktadır. Günümüzde tek yaşayan türü Aplodontia rufa Kuzey Amerika'da bulunur.