İçeriğe atla

Anne Conway

Anne Conway
Anne Conway ve köpeği
DoğumAnne Finch
14 Aralık 1631(1631-12-14)
Londra, İngiltere
Ölüm23 Şubat 1679 (47 yaşında)
Ragley Hall, Warwickshire
MilliyetBritanyalı
MeslekFilozof
Evlilik
Edward Conway (e. 1651)
Çocuk(lar)Heneage Edward Conway
Ebeveyn(ler)Sir Heneage Finch
Elizabeth Cradock
Akraba(lar)John Finch (kardeşi)

Anne Conway namıdiğer Viskontes Conway (evlenmeden önce: Anne Finch; 14 Aralık 1631 - 23 Şubat 1679[1]) Cambridge Platoncuları arasında yer alan İngiliz filozoftu. Conway'in düşüncesi, bazılarının on yedinci yüzyıl sistemleri arasında benzersiz olduğunu düşünmesine neden olan kadınmerkezci temalarla bezenmiş son derece orijinal bir rasyonalist felsefe biçimidir.[2]

Yaşamı

Anne Finch, Sir Heneage Finch'in ikinci eşinden olan kızıydı. Babası doğumundan birkaç hafta sonra öldü.[3] Özel öğretmenlerden Latince, Yunanca ve İbranice dersleri aldı. Üvey kardeşi John Finch onu felsefe ve ilahiyatla uğraşması için cesaretlendiriyordu. Sonunda Anne, ünlü Cambridge Platoncusu, aynı zamanda John'un özel hocası Henry More ile tanıştı. Daha sonra More'dan eğitim aldı. Bu eğitim onun René Descartes ile yaşam boyu süren arkadaşlığının önünü açmıştı. Conway, o zaman ailesinin sahip olduğu ve şimdi Kensington Sarayı olarak bilinen yerde büyüdü.[3]

1951'de Conway Kontu Edward Conway ile evlendi. Ertesi yıl More, Ateizme Karşı Panzehir kitabını ona adadı. 1958'de Anne tek çocuğunu doğurdu. Çocuk iki yıl sonra çiçek hastalığına yakalanıp öldü. Kocası da felsefeyle ilgileniyordu ve More'dan ders almıştı. Ancak Anne, hem düşüncesinin derinliği hem de ilgi alanlarının çeşitliliği açısından onun çok ötesine geçti. Lurianik Kabala'yla ve sonra 1677'de döndüğü quakerlikle ilgilenmeye başladı. O zamanlar İngiltere'de quakerler genellikle sevilmiyordu ve onlardan korkuluyordu. İşkence gördü ve hapis cezasına çarptırıldı. Conway'in dinden dönme, evini quaker faaliyetleri için bir merkez haline getirme ve aktif bir şekilde insanlara quakerliğe çağırma konusunda hayli cesurdu.

On iki yaşından beri nükseden şiddetli migreni hayatını mahvetmişti. Conway, tedavileri işe yaramasa da dönemin en ünlü doktorlarından biriydi.[4] 1679'da kırk yedi yaşındayken öldü.

En Eski ve Modern Felsefenin İlkeleri

Metin 1677'de Fransiscus Mercurius van Helmont'tan etkilenerek yazılmıştı.[5] İlk kez de 1690 yılında Amsterdam'da van Helmont tarafından Principia philosophiae antiquissimae et recentissimae başlıklı Latince çevirisiyle yayımlandı. İngilizcesi de 1692'de yayımlandı.[6] İlkeler, Conway'in tek bir maddeden yaratılmış olarak dünyaya ilişkin monistik görüşünü geliştirir. Conway, bedenlerin ölü maddeden oluştuğu şeklindeki Kartezyen fikrini, Henry More'un Ateizme Karşı Panzehir'deki ruh kavramını ve bedenle ruh arasındaki ilişkiye dair dualist teorileri eleştiriyor.[7]

Kaynakça

  1. ^ 1948–, Hutton, Sarah (2009). "Death". Anne Conway : a woman philosopher. Cambridge, UK: Cambridge University Press. s. 215. ISBN 9780521109819. OCLC 909355784. 
  2. ^ Jane Duran (2006). Eight Women Philosophers: Theory, Politics, And Feminism. University of Illinois Press. s. 73. ISBN 978-0-252-03022-2. 
  3. ^ a b Ablondi, Fred (1 Ocak 2014). Zalta, Edward N. (Ed.). "Géraud de Cordemoy" (Fall 2014 bas.). 18 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Owen, Gilbert Roy (1937). "The Famous Case of Lady Anne Conway". Annals of Medical History. []
  5. ^ Merchant, Carolyn (1986). "Quaker and Philosopher" (PDF). Guildford Review (23): 2-13. 21 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Ocak 2018. 
  6. ^ Derksen, Louise D. "20th WCP: Anne Conway's Critique of Cartesian Dualism". www.bu.edu. 7 Ekim 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2018. 
  7. ^ Broad, Jacqueline (13 Ağustos 2007). Women Philosophers of the Seventeenth Century, pg. 66–67. ISBN 9780521039178. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbn Sina</span> Fars tıp bilgini ve filozof (980–1037)

İbn Sînâ veya Ebu Ali Sînâ ya da Batılıların söyleyişiyle Avicenna, İslam'ın Altın Çağı döneminin en önemli doktorlarından, astronomlarından, düşünürlerinden, yazarlarından ve bilginlerinden biri olarak kabul edilen Fars polimat ve "polimerik erken tıbbın babası" olarak bilinen tabiptir.

<span class="mw-page-title-main">René Descartes</span> Fransız filozof (1596-1650)

René Descartes, bir Fransız filozof, matematikçi ve bilim insanıydı. Daha önce birbirinden ayrı olan geometri ve cebir alanlarını birleştirerek analitik geometriyi icat etti. İlk olarak Nassaulu Maurice'in Hollanda Devlet Ordusu'nda ve bir Stadhouder olarak Birleşik Hollanda Cumhuriyeti'nde hizmet veren Descartes, çalışma hayatının büyük bir bölümünü Hollanda Cumhuriyeti'nde geçirdi. Hollanda Altın Çağı'nın en dikkate değer entelektüel şahsiyetlerinden biri olan Descartes ayrıca modern felsefenin kurucularından biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Willard Van Orman Quine</span> Amerikalı filozof (1908 – 2000)

Willard Van Orman Quine, analitik felsefe geleneğinden Amerikalı filozof ve mantıkçı. "Yirminci yüzyılın en etkili filozoflarından biri" sayılır. 1930'dan 70 yıl sonraki ölümüne kadar Quine sürekli olarak Harvard Üniversitesi ile öyle ya da böyle yakından ilgiliydi, önce bir öğrenci; sonra da bir profesör olarak. 1956-78 yıllarında Harvard Edgar Pierce Felsefe Kürsüsünde ders verdi.

<span class="mw-page-title-main">Bertrand Russell</span> İngiliz filozof ve matematikçi (1872-1970)

Bertrand Arthur William Russell, 3. Earl Russell, Britanyalı filozof, matematikçi, tarihçi ve toplum eleştirmeni.

<span class="mw-page-title-main">Lucius Annaeus Seneca</span>

Lucius Annaeus Seneca, Romalı düşünür, devlet adamı, oyun yazarı. Roma Stoası döneminin kurucu filozofları arasındadır. Sokrates’in bilgi görüşü ve Kinikler’in doğaya uygun yaşama ideali Seneca'nın üzerinde oldukça büyük bir etki yaratmıştır. Ona göre felsefe, ruhu geliştirip aydınlatan, yaşama düzen veren, karşısına çıkan sorulara cevap vermekte aracı olacak başlıca disiplindir ve bunu elde etme amacı gören araç ise akıldır.

<span class="mw-page-title-main">Tertullianus</span> Yazar, filozof ve teolog

Tertullianus, MS 160-225 yılları arasında yaşamış olan Kilise Babası.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Aquinas</span> İtalyan filozof ve teolog (1225–1274)

Thomas Aquinas veya diğer adıyla Aquinolu Thomas, bilgi felsefesi, metafizik, siyaset ve ruhun ölümsüzlüğü konularındaki yorumlarıyla skolastik düşünceye önemli katkılar sağlamış Dominikan rahip. 1322'de Aziz ilân edilmiştir.

<i>Çelik Simyacı</i> Japon manga serisi

Metal Simyacı, Çelik Simyacı veya Fullmetal Alchemist, Hiromu Arakawa tarafından yazılan bir manga serisidir. Seri, Ağustos 2001-Eylül 2010 arasında Square Enix'in Monthly Shōnen Gangan dergisinde 27 tankōbon cildi halinde yayımlandı. Çelik Simyacı dünyası, Sanayi Devrimi sonrasındaki Avrupa'ya benzemektedir. Bu kurgusal dünyadaki en gelişmiş bilimsel tekniklerden birisi simyadır. Öykü, simya yoluyla annelerini yaşama döndürmeye çalışırken başarısızlığa uğrayan ve kendi bedenleri parçalanan Edward ve Alphonse Elric adlı iki kardeşin, bedenlerini geri getirmek amacıyla felsefe taşını arayışlarını konu alır.

<i>Harry Potter ve Felsefe Taşı</i> (film) Harry Potter serisinin ilk filmi (2001)

Harry Potter ve Felsefe Taşı, Chris Columbus tarafından yönetilen ve Warner Bros. Pictures tarafından dağıtılan 2001 yapımı fantezi filmidir. J. K. Rowling'in 1997 tarihli aynı adlı romanından uyarlanan filmin senaryosu Steve Kloves tarafından yazılırken yapımcılığı David Heyman tarafından üstlenildi. Harry Potter film serisinin ilk filmi olan filmde, Harry Potter'ın ünlü bir büyücü olduğunu keşfedip öğrenim görmeye başladığı Hogwarts Cadılık ve Büyücülük Okulu'ndaki ilk yılı konu edilmektedir. Filmin başrollerinde Harry Potter rolüyle Daniel Radcliffe, Ron Weasley rolüyle Rupert Grint ve Hermione Granger rolüyle Emma Watson yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mantinealı Diotima</span>

Mantinealı Diotima, bir Antik Yunan'ın adı veya takma adıdır. Mantinealı Diotima'nın Arkadya'da bir rahibe olduğu varsayılmaktadır. Sokrates'in hocası olduğu bildirilmektedir. Böyle bir kişinin olup olmadığı bir bilmeceye dönüşmüş görünmektedir. Ancak Antik yazarların onun varlığından kuşku duymadıkları söylenebilir. Platon'un Symposium ("Şölen") diyaloğundaki karakter, muhtemelen MÖ. 440 civarında yaşadığı belirtilen gerçek bir tarihi figürdür. Diyalogdaki Sokrates karakteri tarafından aktarılan Eros fikirleri ve doktrini, bugün Platonik aşk olarak bilinen kavramın kökenidir. Platon, bu diyalogda Diotima'nun ağzından, Eros'u anlatır ve onu "güzellik sevgisi" anlamında tanımlayarak aşk'ı yüceltir.

<span class="mw-page-title-main">Elealı Zenon</span> Paradokslarıyla tanınan antik Yunan filozofu

Elealı Zenon veya Zeno, Magna Graecia'nın Sokratik öncesi bir Yunan filozofu ve Parmenides tarafından kurulan Elea Okulu'nun bir üyesiydi. Aristo, onu diyalektiğin mucidi olarak adlandırdı. Bertrand Russell'ın "ölçülemez derecede incelikli ve derin" olarak tanımladığı paradokslarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Henry</span> 1509dan 1547ye kadar İngiltere Kralı

VIII. Henry, 22 Nisan 1509'dan 1547'deki ölümüne kadar İngiltere kralıydı. Henry, yaptığı ilk evlilik olan Aragonlu Catherine ile yaptığı evliliği iptal ettirme çabalarıyla tanınır. Papa VII. Clemens ile böyle bir fesih konusunda yaşadığı anlaşmazlık, Henry'nin İngiliz Reformasyonu'nu başlatmasına ve İngiltere Kilisesi'ni papalık otoritesinden ayırmasına yol açtı. Kendisini İngiltere Kilisesi'nin Yüce Başkanı olarak atadı ve papa tarafından aforoz edildiği manastırları feshetti.

Morella, Edgar Allan Poe tarafından yazılan ve ilk defa Nisan 1835'te yayımlanan korku öyküsü.

John Harwood Hick, din felsefecisi ve teolog. Felsefi teoloji alanında, özellikle teodise, eskatoloji, kristoloji konuları ile dini çoğulculuk ve din epistemolojisi alanında çalışmalar yapmıştır.

Phaidon, Yunan filozof Platon'un ‘ruhun ölümsüzlüğü’ düşüncesini ele aldığı bir diyalogdur. Adını Elis'li Phaidon'dan alır. Phaidon diyalogu geleneksel sınıflandırmaya göre ruh üzerine ve "ahlaka dair" sıfatlarıyla tanımlanır. Platon'un olgunluk dönemine ait olduğuna ve Akademia'yı kurmuş olduğu dönemde, MÖ 385'ten birkaç yıl sonra yazılmış olduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Cambridge Platoncuları</span>

Cambridge Platoncuları, Cambridge Üniversitesi'nde 17. yüzyılın ortalarında ortaya çıkmış bir grup filozof ve ilahiyatçıdır. Grubun liderleri Ralph Cudworth, Nathaniel Culverwell, Benjamin Whichcote ve Henry More'dur.

<span class="mw-page-title-main">Kleanthes</span>

Kleantes, Atina'daki Stoa okulunun ikinci başkanı ve Kıbrıslı Zenon'un halefi olan Yunan Stoacı filozof ve boksördür.

Richard Bevan Braithwaite, bilim felsefesi, etik ve din felsefesi alanlarında uzmanlaşmış bir İngiliz filozofudur.

Anne de Mortimer, on beşinci yüzyılda hanedan çatışması olan Güller Savaşı'ndaki taraflardan biri olan York Hanedanı'nın atası olan bir Orta Çağ İngiliz soylu kadınıydı. York ailesinin taht iddiası onun soyundan geliyordu. Anne, York Dükü Richard'ın annesiydi ve bu nedenle York Kralları IV. Edward ve III. Richard'ın büyükannesi, V. Edward'ın da büyük büyükannesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Marguerite de la Sablière</span> Fransız kadın bilim insanı (1640-1693)

Marguerite de la Sablière, Fransız salonist ve polimat, Jean de La Fontaine'in arkadaşı ve hamisi, Antoine Rambouillet, sieur de la Sablière (1624-1679), kraliyet mülklerinin idaresi ile görevlendirilmiş bir Protestan maliyeci ve şairin karısıydı, evlenmeden önceki soyadı Marguerite Hessein idi.