İçeriğe atla

Anna Notaras

Anna Notaras
DoğumKonstantinopolis, Bizans İmparatorluğu
Ölüm8 Temmuz 1507
HanedanNotaras ailesi
BabasıLoukas Notaras
DiniOrtodoks

Anna Notaras Palaiologina (Yunanca: Ἄννα Νοταρᾶ Παλαιολογίνα; ö. 8 Temmuz 1507), Bizans İmparatorluğu'nun son megadükü olan Loukas Notaras'ın kızıydı.[1]

Hayatı

Anna muhtemelen 1453'te Konstantinopolis'in düşüşünden önce Konstantinopolis'i terk etmiştir, ancak 29 Mayıs sabahı kuşatmadan kaçan bir Ceneviz gemisinin yolcu listesinde Notaras soyadıyla seyahat eden iki kayıt bulunmaktadır.[2] 1459'dan önce tam olarak nerede olduğu kesin değildir, ancak o yıl İtalya'da yaşamış ve Cenova'daki Saint George Bankası'nda tutulan Notaras aile mirası üzerinde hak iddia etmiştir. Bu büyük mirasın akıbeti, Loukas Notaras'ın ölümünü takip eden altı yıl boyunca diplomatik bir sorun haline gelmiştir. Küçük kardeşi Jacob Notaras'ı, esaret altındayken İslam dinine geçtiği gerekçesiyle mirastan mahrum bıraktırdı.[3] Bir süre Roma'da yaşadıktan sonra Venedik'e yerleşti.[4]

Venedik'te bir Ortodoks Kilisesi inşa edilmesine izin verilmesi için Cumhuriyet yöneticilerine defalarca ricada bulunmuş (1539'a kadar izin verilmemiştir) ve Onlar Konseyi bu konuda tereddüt edince, onları uzlaşmaya zorlayarak 1475'ten itibaren kendisine ait Ortodoks ayinleri düzenleme izni verilmiştir.[4] 1498'de Venedik Senatosu nihayet Rum cemaatine, bu cemaatin üyelerine yardım eden bir cemaat olan Scuola di San Nicolò dei Greci'yi kurma hakkını vermiştir. Anna Notaras 1507 yılında, San Giorgio dei Greci tamamlanmadan önce ölmesine rağmen, vasiyetinde kiliseye üç ikona bırakmış ve bu ikonalar günümüzde hala sergilenmektedir.

1472'de Anna, Rumların "yasalarına ve geleneklerine göre" yaşayabilecekleri bir komün kurmak amacıyla eski Montauto kalesini ve çevresindeki toprakları talep etmek üzere Siena Cumhuriyeti konseyi ile görüşmelere başladı. Konsey kendisiyle yazışmalarında ondan son Bizans imparatoru XI. Konstantin Palaiologos'un (h. 1449-1453- ) dul eşi olarak bahsetmiştir, ancak bu doğru değildir. Başka hiçbir çağdaş kaynakta, özellikle de Georgios Francis'in yazılarında böyle bir evlilikten söz edilmemektedir. Yasal sözleşme yapılmış olmasına rağmen, Anna'nın bu isteği gerçekleşmemiştir.[4]

1499 yılında, Venedik'teki ilk özel Yunan matbaası, Nikolaos Vlasto ve Zacharias Kalliergis yönetiminde faaliyete geçti. Matbaanın ilk eseri Etymologicum Magnum'du ve ön yüzündeki ithafta, matbaanın kurulmasında büyük katkısı olduğu için 'Loukas Notaras'ın kızı Anna'ya' teşekkür edilmesi yer alır.[4]

Popüler kültürdeki yeri

Anna Notaras, Mika Waltari'nin The Dark Angel ve Peter Sandham'ın Porphyry and Ash romanlarında ana karakter olarak yer almaktadır.

Kaynakça

Özel
  1. ^ Thierry Ganchou, "The Venetian tribulations of Ca 'Notara (1460/1490). In search of Anna's Plutarch", in Manuscripta graeca et orientalia. Mélanges monastiques et patristiques en l'honneur de Paul Géhin, éd. A. Binggeli, A. Boud'hors, M. Cassin, Leuven, Paris, Bristol (CT), 2016 (Orientalia Lovaniensia Analecta) https://www.academia.edu/28809119/Les_tribulations_v%C3%A9nitiennes_de_la_Ca_Notara_1460_1490_._%C3%80_la_recherche_du_Plutarque_dAnna 7 Temmuz 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Nevra Necipoğlu, "Byzantium Between the Ottomans and the Latins", Cambridge, 2009. 978-0-521-87738-1
  3. ^ Thierry Ganchou, "Le rachat des Notaras" après la chute de Constantinople ou les relations « étrangères » de l'élite byzantine au xve siècle », in Michel Balard et Alain Ducelier, Migrations et diasporas méditerranéennes (xe siècle-xvie siècles), Paris, Publications de la Sorbonne, 2002, p. 149-229.
  4. ^ a b c d Donald M. Nicol, The Byzantine Lady Ten Portraits 1250—1500), Cambridge, 1994. 0-521-45531-6
Genel
  • The Immortal Emperor, by Donald Nicol.
  • The Byzantine Lady: Ten Portraits, 1250–1500
  • The Fall of Constantinople 1453, Steven Runciman.
  • Short Biographical Lexicon of Byzantine Academics Immigrants to Western Europe, by Fotis Vassileiou, Barbara Saribalidou.

Konuyla ilgili yayınlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Büyük Saray</span>

Büyük Saray veya Kutsal Saray, Fatih yarımadasının güneydoğu ucunda kurulmuş, geniş Bizans İmparatorluğu'nun imparatorluk saray kompleksi. Bizans imparatorlarının kraliyet yerleşimi olarak 330 yılından 1081 yılına kadar hizmet etmiştir. 690 yıldan fazla imparatorluk yönetiminin merkezinde yer almıştır. Günümüze çok az kalıntısı kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinopolis Kuşatması (674-678)</span>

Konstantinopolis'in Birinci Arap Kuşatması 674 ila 678 yılları arasındaki Bizans-Arap Savaşları'nın büyük bir çatışması olup, Konstantinopolis'in savunmasının sınandığı sayısız kuşatmalardan biriydi. Savaş, Bizans İmparatorluğu ile Emeviler arasında cereyan etti. Muaviye, Emevi hükümdarı olarak ortaya çıkmıştı ve Şam'ı başkent yaparak; stratejik hedef olarak Bizans İmparatorluğu'nun ortadan kaldırılmasını açıkça ilan etmişti. Bu nedenle 668'de Muaviye, oğlu Yezid komutasında bir Arap ordusunu Bizans İmparatorluğu'na sefere göndermişti. Yezid ve ordusu, bütün Anadolu'yu katederek Kalkedon'a (Kadıköy) kadar ilerlemişti. Anadolu'da önemli bir Bizans kalesi olan Amorium şehri, bu sefer sonunda Araplar'ın eline geçmişti. Fakat Kalkedon'da, Konstantinopolis'in karadan ele geçirmenin imkansız olduğu anlaşıldı.

<span class="mw-page-title-main">I. Manuil</span> Bizans İmparatoru

I. Manuil Komninos, 1143-1180 yılları arasında tahtta kalan Bizans imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">IX. Konstantinos</span>

IX. Konstantinos Monomakos (Yunanca: Κωνσταντίνος Θ΄ Μονομάχος 'Konstantinos Monomahos';, 1042-1055 yılları arasında tahtta kalan Bizans imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Komninos Hanedanı</span>

Komninos Hanedanı,, 1081-1185 döneminde Bizans İmparatorluğu imparatorları olarak ve sonradan 1204-1461 döneminde Trabzon İmparatorluğu imparatorları olarak görev yapan bir hanedan. Bu hanedan mensupları geç Bizans döneminde önemli devlet mevkilerinde görev yapan bir soylu sülale mensuplarıdır. Komninos hanedanı ve sülalesi üyeleri diğer önemli ve tanınmış Bizans hanedan ve sülaleleri ile karşılıklı evlilikler yaparak yakın ilişkiler kurmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Paleologos Hanedanı</span> Aristokrat aile

Paleologos veya Palologoz Hanedanı, 1259-1453 arasında hüküm sürmüş Bizans hanedanı.

Nea Ekklisia, Bizans İmparatoru I. Basileios tarafından 876 ile 880 yılları arasında Konstantinopolis'te inşa ettirilmiş bir kilisedir. Bizans başkentinde 6. yüzyılda inşa edilen Aya Sofya'dan sonra inşa edilmiş ilk anıtsal kilisedir. Bizans mimarisinin Orta Çağ'ının başlangıcını işaret eden bu kilise Paleologos Hanedanı dönemine kadar kullanılmıştır. Osmanlılar tarafından barut deposu olarak kullanılan bu yapı, 1490 yılında yıldırım düşmesinden sonra tahrip olmuştur.

Lukas Notaras, Bizans İmparatorluğu'nun son megadükü. Dördüncü Haçlı Seferi'nde Konstantinopolis'in yağmalanması ve Latin İmparatorluğu'nun kurulması nedeniyle Latinlere karşı mesafeli olan Notaras ünlü "Konstantinopolis'te Latin serpuşu görmektense Türk sarığı görmeyi yeğlerim" sözünün sahibidir. Bu sözü İstanbul'un Fethi öncesi Katolik devletlerden askerî yardım alınmasına karşı olduğunu savunurken söylemiştir.

Donald MacGillivray Nicol, İngiliz Bizantolog.

Paul Magdalino St Andrews Üniversitesi ve Koç Üniversitesi'nde Bizans tarihi profesörüdür.

Ernest Mamboury İsviçreli öğretmen, Türkiye'nin çeşitli şehirlerinde tarihi yapılar, özellikle İstanbul'daki Bizans sanat ve mimarisi üzerine çalışmalar yaptı.

Paul Lemerle, Fransız Bizantologdur.

<span class="mw-page-title-main">Megadük</span> Yüksek Bizans Askeri makamı

Megadük, geç Bizans İmparatorluğu dönemi hiyerarşisinin en yüksek pozisyonu, Bizans donanması komutanının unvanı. Bazen bu unvan yerine yarı Latinleştirilmiş megaduke ya da megaduks ifadeleri de kullanılırdı. Yunanca kelime δούξ, Latince terim dux kelimesinin helenleştirilmiş halidir, lider ya da komutan anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Bizans ekonomisi</span>

Bizans ekonomisi, Akdeniz'de birçok yüzyıl boyunca en sağlam ekonomilerden biri olmuştur. Konstantinopolis, bazı zamanlar Avrasya'nın tamamına ve Kuzey Afrika'ya kadar genişleyen ticaretin ana merkezi olmuştur. Bazı Bilim insanları, 7. yüzyılda Arapların gelişine kadar, Doğu Roma İmparatorluğu'nun dünyanın en güçlü ekonomisi olduğu düşünürler. Bununla birlikte, Arap fetihleri, bir dönem gerileme ve durgunluğa katkıda bulunan servetlerin önemli bir tersini temsil edecektir. V. Konstantinos'in reformları, 1204 yılına kadar süren bir canlanmanın başlangıcını işaret eder. 10. yüzyıldan 12. yüzyılın sonuna dek, Bizans İmparatorluğu'nda lüks bir görüntü görülür ve gezginler, Başkent'in birikmiş servetinden etkilenirler. Tüm bunlar, ekonomik bir felaket olan Dördüncü Haçlı Seferi'nin gelişiyle birlikte değişti. Paleologos Hanedanı ekonomiyi yeniden canlandırmaya çalıştı ancak geç Bizans devleti ne yabancı ne de yerli ekonomik güçlerin tam kontrolünü ele geçiremeyecekti.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Paleologos</span> Mora despotu

Thomas Paleologos ya da Palaeologus, Mora despotu.

<span class="mw-page-title-main">Mesazon</span> Bizans İmparatorluğunun başbakanı olarak hareket eden yüksek makam

Mesazōn Bizans imparatoru'nun başbakanı ve baş yardımcısı olarak hareket eden Bizans İmparatorluğu'nun son yüzyıllarında yüksek bir makam ve görevlisi.

<span class="mw-page-title-main">İtalya'daki Yunanlar</span>

Yunanlar'ın İtalya'daki varlığı MÖ 8. yüzyılda eski Yunan diyasporasının göçleriyle başlar ve günümüze kadar devam eder. Güney İtalya'daki Calabria ve Puglia bölgelerinin, özellikle Salento yarımadasının, başka bir deyişle tarihi Magna Graecia bölgesinin yerlisi olan Yunanlar Griko adıyla anılmakta olup Yunancanın farklı bir şivesiyle konuşurlar. Grikoların yüzyıllardır İtalya'nın güneyine İlk Çağ'da ve Orta Çağ'da yerleşmiş Yunan topluluklarından kalanlar olduğu düşünülmektedir. Yunanların uzun süredir yaşamış olduğu Venedik, İtalya ve Malta'daki Rum Ortodoks Kilisesi'nin günümüzdeki başpiskoposluk merkezi olmasının yanı sıra Venedik, 10. yüzyıla kadar Bizans bölgesi olmuştur. Ayrıca tarihi Venedik Cumhuriyeti 17. yüzyıla dek Mora ve Girit'te toprak sahibi olarak Yunanlarla bağını korumuştur. Bunların dışında İtalya'da daha az da olsa Yunanistan'dan İtalya'ya modern zamanlarda göç etmiş bir gurbetçi topluluğu da yaşamaktadır. Günümüzde Güney İtalya'daki Yunanlar İtalyan gelenek ve kültürlerini takip etmekte ve asimilasyon yaşamaktadırlar.

Konstantinopolis İmparatorluk Üniversitesi imparator II. Theodosius'un Pandidakterion kurduğu MS 425'e kadar uzanan bir Doğu Roma eğitim kurumuydu.

<span class="mw-page-title-main">Petar Goynikoviç</span> Sırbistan prensi

Petar Goynikoviç 892'den 917'ye kadar Sırbistan prensi idi. Birinci Sırbistan Prensliği'ni (Rascia) yönetti ve genişletti ve tacı isteyen diğer aile üyelerine karşı birçok savaş kazandı. Slav olmayan bir Hristiyan isme sahip ilk Sırp hükümdarıdır.

Yakobos Notaras, İshak olarak da adlandırılır, 1453'te Konstantinopolis'in düşüşünden sağ kurtulan Bizans aristokrattı. Henüz ergenlik dönemindeyken Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmed'in dikkatini çekmiş ve 1460 yılında kaçana kadar saraya hapsedilmiştir. Daha sonra İtalya'daki Bizans diasporası'nın liderlerinden biri oldu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.