İçeriğe atla

Ankhesenamen

Ankhesenamun
Büyük Kraliyet Karısı
Ankhesenamen'e ait olduğu
düşünülen heykel parçası
Brooklyn Müzesi, Amerika Birleşik Devletleri
Hüküm süresic. MÖ 1332–1323
Doğumc. MÖ 1348[1] ya da c. MÖ 1342 [2]
Teb
ÖlümMÖ 1322'den sonra (20-26 yaşlarında)[2]
Eş(ler)iTutankhamun (üvey kardeşi ya da kuzeni)
Ay (büyükbabası ya da büyük amcası)
Çocuk(lar)ıMuhtemel olarak ölü doğmuş 2 çocuk, 317a ve 317b
Hanedan18. Mısır Hanedanlığı
BabasıAkhenaten
AnnesiNefertiti
DiniAntik Mısır Dini

Ankhesenamun (ˁnḫ-s-n-imn "Onun Hayatı Amun'dan" c. 1348-1322 M.Ö. sonra) Mısır 18. Hanedan döneminde firavun Akhenaton'un ve muhtemelen Nefertiti'in kızıdır. Sonradan Tutankhamun'un Büyük Kraliyet Eşi olmuştur. Ankhesenpaaten (ˁnḫ.s-n-pꜣ-itn, "Aten için yaşıyor") doğumlu [3] Mısır Firavunu Akhenaten ve Büyük Kraliyet Karısı Nefertiti'nin bilinen altı kızından üçüncüsüydü. Üvey kardeşi Tutankhamun'un Büyük Kraliyet Karısı oldu.[4] Adındaki değişiklik, babasının ölümünden sonra yaşadığı süre boyunca eski Mısır dinindeki değişiklikleri yansıtıyor. Gençliği, ebeveynlerinin saltanatının antik kabartmalarında ve resimlerinde iyi belgelenmiştir. Ankhesenamun ve kocası Tutankhamun aynı babayı, ancak farklı anneleri paylaştılar. Tutankhamun'un annesinin mumyasının, babası Akhenaten'in öz kız kardeşi ve büyükbabası Amenhotep III'ün kızı olduğu DNA analizi ile tespit edildi. Şimdiye kadar annesinin adı belirsizdir, ancak mumyası bilim insanları tarafından gayri resmi olarak Genç Hanımefendi olarak bilinir.[5]

Ankhesenamun, Firavun Tutankhamun'un Büyük Kraliyet Karısı olarak iyi belgelenmiştir. Başlangıçta babasıyla evli olabilir ve Tutankhamun'un ölümü üzerine, bazılarının anne tarafından büyükbabası olduğuna inanılan Tutankhamun'un halefi Ay ile kısa bir süre evli olması mümkündür. [6]

KV21'de bulunan mumyalar üzerinde yapılan DNA testi sonuçlarının Şubat 2010'da açıklanması, o mezara gömülen 18. Hanedanlık sonlarından iki kraliçeden birinin Ankhesenamen olabileceği yönündeki spekülasyonlara yol açtı. DNA'ları nedeniyle, her iki mumyanın da o yönetici hanenin üyeleri olduğu düşünülüyor.[5]

Erken dönem

Ankhesenamen, Mısır'ın benzeri görülmemiş bir dini devrimin ortasında olduğu bir zamanda doğdu (MÖ 1348). Babası, Mısır'ın eski tanrılarına tapınmayı; şimdiye kadar Güneş Tanrısı'nın küçük bir yönü olan ve güneş diski olarak nitelendirilen Aten'in lehine terk etmişti.

Babasının saltanatının yaklaşık 4. yılında Teb'de doğduğuna inanılıyor, ancak muhtemelen babası tarafından krallığın yeni başkenti olarak kurulan Akhetaten (bugünkü Amarna ) şehrinde büyümüştür. En büyük üç kız - Meritaten, Meketaten ve Ankhesenpaaten - "kıdemli prensesler" oldular ve ebeveynleriyle birlikte hükûmetin ve dinin birçok işlevine katıldılar.

Daha sonraki yaşamı

Kısmen restore edilmiş, Tutankhamun ve Ankhesenamun kartuşlarını taşıyan iki kulplu kaymaktaşı kavanoz. 18. Hanedan, Gurob, Fayum, Mısır, Petrie Mısır Arkeoloji Müzesi, Londra
Tutankhamun, Ankhesenamun'dan çiçek alıyor

Mısır kraliyet aileleri için alışılmadık bir durum olmayan,[7] ilk evliliğinin kendi babasıyla olduğuna inanılıyor. Ebeveynliği belirsiz olmasına rağmen, prenses Ankhesenpaaten Tasherit'in (muhtemelen babası veya Smenkhkare tarafından) annesi olduğu düşünülüyor.[4]

Babasının ölümü ve Smenkhkare ile Neferneferuaten'in kısa saltanatlarından sonra Tutankhamun'un karısı oldu. Evlendikten sonra çift, restore edilen dinin tanrılarını isimlerini Tutankhamun ve Ankhesenamen olarak değiştirerek onurlandırdı.[8] Çiftin ölü doğmuş iki kızı olduğu görülüyor.[5] Tutankhamun'un bilinen tek karısı Ankhesenamun olduğu için, mezarında bulunan fetüslerin kızları olması muhtemeldir. Saltanatının 9. yılında, yaklaşık 18 yaşında olan Tutankhamun aniden öldü ve Ankhesenamun'u [8] 21 yaşında tek başına ve varisi olmadan bıraktı.

1931'de elde edilen ve nereden geldiği bilinmeyen mavi bir cam halka, kartuşların içine alınmış Ay'ın baş harfini ve Ankhesenamen'in adını gösteriyor.[9] Bu, Ankhesenamen'in, tarihten kaybolmadan kısa bir süre önce Ay ile evlendiğini gösterir, ancak hiçbir anıt onu, büyük kraliyet karısı olarak göstermez.[10] Ay'ın mezarının duvarlarında, büyük kraliyet karısı olarak görünen Ankhesenamun değil, Tey'dir (Ay'ın kıdemli karısı). Tey, muhtemelen Ay'ın hükümdarlığı sırasında veya hükümdar olmasından kısa bir süre sonra öldü ve henüz onun için bir mezar bulunamadı.

Hitit harfleri

Antik Hitit başkenti Hattuşa'da Amarna dönemine tarihlenen bir belge bulundu: I. Şuppiluliuma'nın sözde "Amelleri". Belge, Hitit hükümdarı I. Şuppiluliuma'nın Karkamış'ı kuşatırken Mısır kraliçesinden bir mektup aldığını anlatır. Mektup şöyle:

Kocam öldü ve oğlum yok. Senin hakkında birçok oğlun olduğunu söylüyorlar. Kocam olması için bana oğullarından birini verebilirsin. Tebaamdan birini koca olarak almak istemem. . . Korkuyorum.[11]

Mısırlılar geleneksel olarak yabancıları aşağı gördükleri için bu belge olağanüstü kabul ediliyor. I. Şuppiluliuma durum karşısında şok olur ve saraylılarına haykırır:

Hayatım boyunca böyle bir şey başıma gelmedi! [12]

Olağan bir şekilde temkinliydi ve bir elçiye soruşturma yaptırdı. Ancak soruşturmayı erteleyerek Mısır'ı imparatorluğuna katma fırsatını kaçırdı. Sonunda oğullarından biri olan Zannanza'yı gönderdi, ancak prens yolda öldü, belki de öldürüldü.[13]

Mektubu yazan kraliçenin kimliği belirsizdir. Hitit yıllıklarında, Mısır unvanı Tahemetnesu'nun (Kralın Karısı) bir çevirisi olan Dakhamunzu olarak anılır.[14] Mektubun yazarı için olası adaylar Nefertiti, Meritaten,[6] ve Ankhesenamen'dir. Ankhesenamen, kocası Tutankhamun'un ölümü üzerine taht için kraliyet adayı olmadığından, bir zamanlar mektubu yazan kraliçe olması muhtemel görünüyordu, oysa Akhenaten'in en az iki meşru halefi vardı. Ancak bu, 18. hanedanlığın son firavunu olan Horemheb'in 27 yıllık saltanatına dayanıyordu ve artık Horemheb'in sadece 14 yıl gibi kısa bir saltanatı olduğu kabul ediliyor. Nefertiti, Mısır'ın düşmanlarına karşı geldiği resmi anıtlarda kocası kadar güçlü tasvir edildiğinden, araştırmacı Nicholas Reeves, Amarna yazışmalarında onun Dakhamunzu olabileceğine inanıyor.[15] Bu, ölen Mısır kralının Tutankhamun'dan çok Akhenaten gibi görünmesine neden olur. Belirtildiği gibi, Akhenaten'in, Nefertiti'nin evlenebileceği Tutankhamun da dahil olmak üzere potansiyel varisleri vardı. Diğer araştırmacılar, muhtemelen Sadrazam Ay'a veya Mısır kraliyet ailesinin ikinci bir üyesine bir gönderme olarak "tebaamdan biriyle" (bazıları tarafından "hizmetkarlar" olarak tercüme edilir) sözünün evlilikle ilgili olabileceği ifadesine odaklanır ve Ankhesenamen'in gerçek Dakhamunzu olabileceğine inanır. Çünkü Ay, onunla evlenmesi ve kendisinin Mısır tahtına ilişkin iddiasını meşrulaştırması için baskı uyguluyor. (En sonunda yaptı).[16]

Mumya KV21A

Şubat 2010'da açıklanan DNA testi, Ankhesenamen'in Krallar Vadisi'ndeki KV21'den kurtarılan iki 18. hanedan kraliçesinden biri olduğu yönünde spekülasyonlara yol açtı.[17]

Tutankhamun'la gömülü bulunan iki ceninin onun çocukları olduğu kanıtlandı ve mevcut teori, Tutankhamun'un bilinen tek karısı Ankhesenamen'in anneleri olduğu yönünde. Ancak, geçici bir tanımlamadan fazlasını yapmak için yeterli veri elde edilmedi. Bununla birlikte, KV21a mumyası, 18. hanedan kraliyet soyu ile tutarlı DNA'ya sahiptir.[17]

KV63

KV63 mezarı kazıldıktan sonra, KV62 Tutankhamun'un mezarına yakınlığı nedeniyle Ankhesenamun için tasarlandığı tahmin ediliyor.[] Mezarda ayrıca tabutlar (birinin üzerinde kadın baskısı olan), kadın kıyafetleri, mücevherat ve natron bulundu. Kısmen Paaten adını taşıyan çanak çömlek parçaları da mezardaydı. Bu adı taşıdığı bilinen tek kraliyet kişisi, adı orijinal olarak Ankhesenpaaten olan Ankhesenamun'du. Ancak KV63'te mumya bulunamadı.[]

Popüler kültürde

Mumya'da Prenses Ankhesenamon oynayan Zita Johann Mumya, 1932

Ankhesenamun'un adı, 1932 yapımı Mumya filminde rahip Imhotep'in gizli aşkı olarak popüler kültüre girmiştir. 1999 versiyonu, devamı ve yan televizyon dizisi Ancksunamun adını kullanırken, 1959 versiyonu Ananka adını kullandı.[18]

Kaynakça

  1. ^ Arnold, Dorothea; Allen, James P.; Green, L. (1996). The Royal Women of Amarna: Images of Beauty from Ancient Egypt (Hardback bas.). New York: The Metropolitan Museum of Art. s. xviii. ISBN 0-87099-816-1. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2021. 
  2. ^ a b Galassi, F. M.; Ruhli, F. J.; Habicht, M. E. (2016). "Did Queen Ankhesenamun (c.1342 - after 1322 BC) have a goitre?: Historico-clinical Reflections upon a paleo-pathographic study". Working Paper. doi:10.13140/RG.2.1.3356.5843. 12 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2021. 
  3. ^ Die Ägyptischen Personennamen, Bd. 1: Verzeichnis der Namen (PDF). Glückstadt: J.J. Augustin. 1935. s. 67. 17 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020. 
  4. ^ a b The Complete Royal Families of Ancient Egypt. Thames & Hudson. 2004. ss. 148. 
  5. ^ a b c Hawass (2010). "Ancestry and Pathology in King Tutankhamun's Family". The Journal of the American Medical Association. 303. doi:10.1001/jama.2010.121. PMID 20159872. 
  6. ^ a b Ancient Egyptian Queens; a hieroglyphic dictionary. Londra: Golden House. 2000. s. 64. 
  7. ^ Akhenaten: Egypt's False Prophet. Thames and Hudson. 2001. ISBN 9780500051061.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  8. ^ a b "Queen Ankhesenamun". Saint Louis University. 17 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2020. 
  9. ^ Newberry (May 1932). "King Ay, the Successor of Tut'ankhamun". The Journal of Egyptian Archaeology. 18 (1/2): 50-51. doi:10.2307/3854904. 
  10. ^ Dyan Hilton (2004). The Complete Royal Families of Ancient Egypt. Thames & Hudson. s. 153.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım); Yazar eksik |soyadı2= (yardım)
  11. ^ Güterbock (June 1956). "The Deeds of Suppiluliuma as Told by His Son, Mursili II (Continued)". Journal of Cuneiform Studies. 10 (3): 75-98. doi:10.2307/1359312. 
  12. ^ Güterbock (1956). "The Deeds of Suppiluliuma as Told by His Son, Mursili II". Journal of Cuneiform Studies. 10 (2): 41-68. doi:10.2307/1359041. 
  13. ^ Amelie Kuhrt (1997). The Ancient Middle East c. 3000 – 330 BC. 1. Londra: Routledge. s. 254. 
  14. ^ Federn (January 1960). "Daḫamunzu (KBo V 6 iii 8)". Journal of Cuneiform Studies. 14 (1): 33. doi:10.2307/1359072. 
  15. ^ Nicholas Reeves,Tutankhamun's Mask Reconsidered 9 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BES 19 (2014), pp.523
  16. ^ Christine El Mahdy (2001), "Tutankhamun" (St Griffin's Press)
  17. ^ a b Hawass (17 Şubat 2010). "Ancestry and Pathology in King Tutankhamun's Family". Journal of the American Medical Association. Chicago, Illinois: American Medical Association. 303 (7): 638-647. doi:10.1001/jama.2010.121. ISSN 1538-3598. PMID 20159872. 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ Pfeiffer (21 Nisan 2017). "Where does the legend of the mummy come from?". BBC. 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 

Daha fazla okuma

  • Akhenaten, Mısır Kralı, Cyril Aldred (1988), Thames & Hudson

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tutankhamun</span> 18. Hanedanlığın on ikinci firavunu

Tutankhamun veya Tutankamon, Mısır tarihinin Yeni Krallığı sırasında 18. hanedanlığın sonunda, kraliyet ailesinin sonuncu lideri olan ve MÖ 1332 – MÖ 1323 yılları arasında hüküm sürmüş Mısır firavunudur. Babası, KV55 mezarında mumyalanmış olarak bulunan firavun Akhenaton'du. Annesi, DNA testi yoluyla KV35'te bulunan Genç Kadın olarak anılan ve mumyalanmış olarak bulunan babasının üvey kız kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Nefertiti</span> Antik Mısır Kraliçesi, Akhenaton un Eşi

Neferneferuaten Nefertiti (Nfr nfrw itn Nfrt jy.tj) veya yaygın haliyle Nefertiti, Mısır kraliçesi, Mısır Firavunu IV. Amenhotep'in eşidir. Adının tam hâli "Aten'in güzeller güzeli, güzel geldi" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Akhenaton</span> Mısır Firavunu

Akhenaton ya da IV. Amenhotep olarak da bilinir. Mısır yeni dönem 18. hanedanının bir firavunudur. Kraliçe Tiye ve III. Amenhotep'in genç olan çocuğudur. Büyük kardeşi Thutmosis babasından önce ölünce tahta önce ortak oldu, sonra da MÖ 1353-1336 ya da MÖ 1352-1334 yılları arasında 17 yıl firavunluk yaptı. Eşi Nefertiti'ydi.

<span class="mw-page-title-main">Krallar Vadisi</span>

Krallar Vadisi ya da Firavunlar Vadisi, Mısır'da bulunan MÖ 16. yüzyıldan 11. yüzyıla kadar yaklaşık 500 yıllık bir süre boyunca 18. ve 20. Hanedanlık döneminde Yeni Krallık'ın firavunları ve dönemin ileri gelenleri için inşa edilen mezarların bulunduğu vadidir. Vadi, Luksor'un batı tarafında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Ay (firavun)</span> 18. Hanedana mensup firavun, Yuyanın oğlu

Ay veya Kheperkheprure Ay veya Aye Antik Mısır'da, 18. Hanedan'ın on üçüncü firavundur. Tahtta kalma süresi dört yıldır.

<span class="mw-page-title-main">Horemheb</span> 18. Hanedanın son firavunu

Horemheb, Antik Mısır'da yaklaşık milattan önce 1319 ila 1292 yılları arasında hüküm sürmüş 18. hanedanın son firavunudur.

Smenkhkare, Akhenaton'un büyük kızı ile evli olan damadı olup, onun ölümünden sonra pek kısa süreliğine firavun olmuştur. Akhenaton'un bir başka damadı olan Tutankhamun'un büyük bacanağıdır. Bazen selefinden, yani Kadın hükümdar Neferneferuaten'den ayırt edilir. Neferneferuaten'in aksine, Smenkhkare kraliyet adında veya kalıbında sıfat veya lakap kullanmadı.

<span class="mw-page-title-main">I. Ahmose</span> Mısırın Yeni krallık döneminin ilk hanedanı olan 18. Hanedanın kurucusu

I. Ahmose, Mısır'ın altın çağı olarak kabul edilen Yeni krallık döneminin ilk hanedanı olan 18.Hanedanın kurucusudur. Hiksoslara karşı savaşırken öldürülen firavun Seqenenre Tao'nun oğlu ve on yedinci hanedanlığın son firavunu Kamose'nin erkek kardeşiydi. Babasının 7 yaşında ölümü ve kardeşinin 3 sene süren hükümdarlığından sonra 10 yaşında tahta geçti.

<span class="mw-page-title-main">Nefertari</span>

Kraliçe Nefertari II. Ramses'in Büyük Kraliyet Hanımı. En yaygın bilinen Antik Mısır kraliçelerinden olan Nefertari'nin isminin anlamı "Güzel Eş"tir. Oldukça zengin bir şekilde süslenmiş olan mezarı, QV66, Kraliçeler Vadisi'ndeki en göz alıcı mezarlardan birisi olarak görülür. Mezarının yanı sıra, Ramses Ebu Simbel'deki kendi anıtının yanında Nefertari için de bir tapınak inşa etmiştir.

<i>Mumya</i> (film, 1932)

Mumya, 1932 Universal Studios yapımı ABD korku filmi. Karl Freund'un yönettiği filmde başroldeki Boris Karloff yeniden hayata dönen bir Mısır rahibini canlandırdı. Diğer rollerde ise Zita Johann, David Manners ve Edward Van Sloan yer aldı. Film Cantil, Kaliforniya'da, Universal City'de ve Mojave Çölü'nde çekildi.

<span class="mw-page-title-main">III. Amenhotep</span> 18. Hanedanlığın 9. firavunu

III. Amenhotep, Antik Mısır firavunluğunun XVIII. Hanedan döneminin 9. hükümdarı olarak hüküm sürmüş firavundur. İsmi bazen III. Amenofis olarak da okunmaktadır. İsmi eski Mısır diline göre Amāna-Ḥātpa olup Amun hoşnuttur anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tiye</span> III. Amenhotepin eşi ve Akhenatonun annesi

Tiye, III. Amenhotep'in eşi ve Akhenaton ya da IV. Amenhotep'in annesi olan Mısır kraliçesidir. Annesi Tuya, babası Yuya'dır. Eşinin ölümünden birkaç yıl sonra oğlunun hükümdarlığı döneminde öldü. Tiye, Luvi halkındandı. Nitekim İsviçreli jeoarkeolog Eberhard Zangger, “Luvi Uygarlığı Ege’nin Bronz Çağındaki Eksik Halka" adlı eserinde (s.16), o dönemin en zengin ve en güçlü hükümdarı olan Firavun III. Amenhotep'in bir Luvi prensesiyle evlenmek istediğini belirtir. Tiye, Anadolunun en eski halkından Luvilerin kadim inancına bağlıdır ve bu inancı Mısır'a taşır. Oğlu Akhenaton'un Mısır'ın hakim inancına aykırı bir biçimde getirdiği gök Tanrıcılık anlayışında payı vardır. Tiye'nin mezarı Krallar Vadisi'nde bulunmuştur.

Amon Baş Rahibi veya Amon'un İlk Kahini, eski Mısır tanrısı Amon'un en yüksek rütbeli rahibiydi. İlk Amon başrahipleri, Onsekizinci Hanedanlığın başlangıcında Yeni Krallıkta ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Yuya</span> 18. Hanedanlığın Mısırlı veziri

Yuya. On sekizinci Krallık döneminde güçlü bir eski Mısırlı saray mensubuydu. IV. Thutmose'nin atadığı vezirdi..

<span class="mw-page-title-main">Genç Kadın</span>

Genç Kadın, Krallar Vadisi arkeologu Victor Loret tarafından 1898'da KV35 kodlu mumya mezar içinde keşfedilen mumyaya verilen isimdir. Mumyaya ayrıca KV35YL ve 61072 kodları da verilmiştir ve şu anda Kahire'deki Mısır Müzesi'nde bulunuyor. Son DNA testleri ile bu mumyanın firavun Tutankhamun'un annesi ve firavun III. Amenhotep ile onun Büyük Kraliyet Karısı Tiye'nin kızı olduğu belirlendi. Bu mumyanın Nefertiti'nin kalıntıları olduğuna dair spekülasyonların yanlış olduğu kanıtlandı, çünkü Nefertiti hiçbir yerde "Kralın kızı" unvanını kullanmadı.

<span class="mw-page-title-main">IV. Thutmose</span> 18. Hanedanlığın 8. Firavunu

IV. Thutmose, yaklaşık olarak MÖ 14. yüzyılda hüküm süren 18. Mısır Hanedanı'nın 8. Firavunuydu. Tahta kalma süresinin 8 ya da 9 yıl olduğu bilinmektedir. Genç yaşta, daha yirmili yaşlarındayken ölmüştür. Babası II. Amenhotep, annesi Tiaa, oğlu III. Amenhotep'tir. Ölümünden sonra yerine oğlu gelmiştir.

Bu, MÖ 3100'den MÖ 30'a kadar Antik Mısır'ın bilinen kraliyet eşlerinin bir listesidir. Hükümdarlık tarihleri, Mısır firavunları listesi sayfasında yer alan tarihleri takip eder.

Ankhkheperure-Merit-Neferkheperure/Waenre/Aten Neferneferuaten Onsekizinci Hanedanlık döneminde Amarna Dönemi'nin sonlarına doğru hüküm süren bir kadın firavuna atıfta bulunmak için kullanılan bir isimdir. Cinsiyeti, adında ve sıfatında bulunan kadınsı izlerle doğrulanır. Kendinden önceki firavun Smenkhare de Ankhkheperure ön adını kullandığı için Neferneferauten'e ait kalıntılarda karmaşa yaşanır. Ancak daha sonra Neferneferauten'in kartuşlarında Ankhkheperure'nin yanında Neferneferatuen'i de kullanmasıyla, kalıntılar bir önceki firavun Smenkhare'den ayırt edilmiş oldu. Meritaten ya da daha büyük olasılıkla firavun Akhenaton'un eşi Nefertiti olduğu ileri sürülür. Eğer bu kişi tek firavun olarak hüküm süren Nefertiti ise, Mısırbilimci ve arkeolog Dr. Zahi Hawass tarafından, Amarna'nın düşüşü ve başkentin geleneksel Thebes şehrine geri taşınmasıyla onun saltanatının damgasını vurduğu teorisi öne sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sneferu</span>

Sneferu,, Helenleştirilmiş adıyla Soris Eski Krallık döneminde Mısır'ın Dördüncü Hanedanlığının kurucusu olan firavun. Saltanat süresine ilişkin tahminler değişkendir, örneğin The Oxford History of Ancient Egypt'e göre MÖ 2613 ile 2589 yılları arasında 24 yıllık bir saltanat, Rolf Krauss'e göre 30 yıllık bir saltanat ve Rainer Stadelmann'a göre 48 yıllık bir saltanatı vardır. Bugüne kadar ayakta kalan en az üç piramit inşa etti ve piramitlerin tasarımında ve yapımında büyük yenilikler getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Tuya</span> Yuyanın eşi ve Kraliçe Tiyenin annesi

Thuya Mısırlı soylu bir kadın ve kraliçe Tiye'nin annesi ve aynı zamanda Yuya'nın eşiydi. Akhenaten'in büyükannesi ve Tutankhamun'un büyük büyükannesidir.