İçeriğe atla

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimleri

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı, beş yılda bir Mart ayının son pazar günü yapılan yerel seçimlerle belirlenir.

Ankara'nın başkent ilan edilmesinden sonra, 16 Şubat 1924 tarihinde şehrin adı değişmiş ve şehremaneti kurulmuştur. Bu düzenleme ile başkent belediye yönetiminin diğer belediyelerden ayrılması ve ayrı kanunla yönetilmesi prensibine devam edilmiştir. 1930 yılında, 1580 sayılı Belediye Kanunu'nun yürürlüğe girmesi ile 1924 tarihli Ankara Şehremaneti Kanunu yürürlükten kaldırılarak vali ve belediye başkanlıkları birlikte yürütüldü. 1 Mart 1957'de valilik ile belediye başkanlığı ayrıldı. 27 Mayıs Darbesi'nden (1960) sonra, 10 Haziran 1960 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile yeni seçimlere kadar belediye başkanlarının görevlerine son verilerek Belediye Kanunu'nun 94. maddesi gereğince atama yoluyla başkanlar getirilmesi kararlaştırıldı.

1961 Anayasası'yla gündeme gelen, tüm belediye başkanlarının seçimle belirlenmesi kuralı uyarınca 27 Temmuz 1963 tarihli yasa ile belediye organlarının seçimine ilişkin yeni düzenlemelere gidildi. Buna göre belediye başkanlarının seçiminde tek dereceli çoğunluk usulü getirildi ve seçimin vali ya da cumhurbaşkanınca onaylanmasına son verildi. Belediye meclislerinin seçiminde nispi temsil usulü kabul edildi.

17 Kasım 1963 tarihinde yapılan seçimleri kazanan Halil Sezai Erkut Ankara'nın tek dereceli seçimle belirlenen ilk belediye başkanı oldu. 12 Eylül Darbesi'yle (1980) birlikte yaklaşık 3,5 yıl boyunca belediye başkanlarının atamayla belirlenmesinden sonra 8 Mart 1984'te Büyükşehir Belediye Kararnamesi kabul edildi. Aynı yılın 23 Mart'ında Büyükşehir Belediyesi Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararname yayımlandı ve Ankara'da İstanbul ve İzmir'le birlikte büyükşehir belediyeleri kuruldu. Mehmet Altınsoy 25 Mart 1984 yerel seçimlerinde Ankara'nın ilk büyükşehir belediye başkanı olarak seçildi.

1963

Ana madde: Ankara'da 1963 Türkiye yerel seçimleri
Aday Parti Oy %
Halil Sezai ErkutCumhuriyet Halk Partisi63.684%40,14
Cevat ÖnderAdalet Partisi57.527%36,26
Mehmet KöymenMillet Partisi21.651%13,65
İsmail Sefa AkayCumhuriyetçi Köylü Millet Partisi5.819%3,67
Tahir ÖztürkTürkiye İşçi Partisi4.715%2,97
Nail BaşçavuşoğluYeni Türkiye Partisi3.797%2,39
Bağımsız(lar)1.455%0,91
Toplam158.648100,00

1968

Ana madde: Ankara'da 1968 Türkiye yerel seçimleri
Aday Parti Oy %
Ekrem Celal BarlasAdalet Partisi70.913%39,89
Osman SoğukpınarCumhuriyet Halk Partisi68.923%38,77
Hasan DoğanBirlik Partisi13.144%7,39
Mehmet Nuri TeomanMillet Partisi9.171%5,16
Celal BeyazTürkiye İşçi Partisi5.394%3,03
Fehmi AlpaslanGüven Partisi4.959%2,79
Doğan AteşalpCumhuriyetçi Köylü Millet Partisi2.900%1,63
Bağımsız(lar)1.398%0,78
Yeni Türkiye Partisi978%0,55
Toplam177.775100,00

1973

Ana madde: Ankara'da 1973 Türkiye yerel seçimleri
Aday Parti Oy %
Vedat Ali DalokayCumhuriyet Halk Partisi140.129%65,52
Ekrem Celal BarlasAdalet Partisi52.168%24,39
Bağımsız(lar)12.538%5,86
Mehmet GüvenMillî Selamet Partisi9.051%4,23
Toplam213.886100,00

1977

Ana madde: Ankara'da 1977 Türkiye yerel seçimleri
Aday Parti Oy %
Ali DinçerCumhuriyet Halk Partisi195.327%58,58
Vedat Ali ÖzkanAdalet Partisi72.372%21,71
Süleyman SürmenMilliyetçi Hareket Partisi16.036%4,81
İhsan SatmanMillî Selamet Partisi16.036%4,81
Özcan KesgeçTürkiye İşçi Partisi4.226%1,27
Şükran BaykalGüven Partisi2.868%0,86
Ramazan AkayDemokratik Parti2.417%0,72
Ali KarTürkiye Sosyalist İşçi Partisi1.353%0,41
Cenan BıçakçıSosyalist Devrim Partisi652%0,2
Bağımsız(lar)431%0,13
Toplam333.428100,00

1984

Ana madde: Ankara'da 1984 Türkiye yerel seçimleri
Aday Parti Oy %
Mehmet AltınsoyAnavatan Partisi391.975%53,17
Vedat Ali DalokaySosyal Demokrasi Partisi243.354%33,01
Turhan TemuçinHalkçı Parti32.278%4,38
Mehmet GölhanDoğru Yol Partisi30.034%4,07
Hüseyin ErdalRefah Partisi20.167%2,74
Cemil ErkökMilliyetçi Demokrasi Partisi18.240%2,47
Bağımsız(lar)1.162%0,16
Toplam737.210100,00

1989

Ana madde: Ankara'da 1989 Türkiye yerel seçimleri
Aday Parti Oy %
Murat KarayalçınSosyaldemokrat Halkçı Parti474.349%44,16
Sezar AygenDoğru Yol Partisi218.893%20,38
Mehmet AltınsoyAnavatan Partisi216.485%20,15
Oğuzhan AsiltürkRefah Partisi62.968%5,86
Necmi ÇiftçiDemokratik Sol Parti53.776%5,01
Abdülhadi TopluMilliyetçi Çalışma Partisi41.694%3,88
Sami GönenIslahatçı Demokrasi Partisi5.554%0,52
Bağımsız(lar)533%0,05
Toplam1.074.252100,00

1994

Ana madde: Ankara'da 1994 Türkiye yerel seçimleri
Aday Parti Oy %
İbrahim Melih GökçekRefah Partisi393.623%27,34
Korel GöymenSosyaldemokrat Halkçı Parti387.152%26,89
Rüştü YüceAnavatan Partisi268.519%18,65
Kemal ÇevikDoğru Yol Partisi119.824%8,32
Ömer Faruk SırakayaDemokratik Sol Parti111.740%7,76
Hüseyin CevizoğluMilliyetçi Hareket Partisi104.304%7,24
Ali DinçerCumhuriyet Halk Partisi30.082%2,09
Yusuf OkumuşBüyük Birlik Partisi8.649%0,6
Tahsin SerdaroğluMillet Partisi5.727%0,4
Ülkü OrbaySosyalist Birlik Partisi3.413%0,24
Hasan Yalçınİşçi Partisi3.023%0,21
Ahmet KodalYeniden Doğuş Partisi2.756%0,19
Bağımsız(lar)1.026%0,07
Toplam1.439.838100,00

1999

Ana madde: Ankara'da 1999 Türkiye yerel seçimleri
Aday Parti Oy %
İbrahim Melih GökçekFazilet Partisi541.515%33,79
Murat KarayalçınCumhuriyet Halk Partisi512.083%31,95
Hüseyin ErdemMilliyetçi Hareket Partisi189.400%11,82
Doğan TaşdelenDemokratik Sol Parti169.490%10,58
Vahit ErdemAnavatan Partisi106.540%6,65
Halil ŞıvgınDoğru Yol Partisi42.128%2,63
Emine MısırHalkın Demokrasi Partisi9.631%0,6
Lütfi ŞehsuvaroğluBüyük Birlik Partisi9.312%0,58
Ali YiğitÖzgürlük ve Dayanışma Partisi6.315%0,39
Arif Sinan ÜlgenDemokrat Türkiye Partisi3.620%0,23
Fatma AvcıLiberal Demokrat Parti2.611%0,16
Şazeli ÇügenMillet Partisi2.375%0,15
Kemal AtamanBarış Partisi2.194%0,14
İlknur Kalanİşçi Partisi1.706%0,11
Ali UlukEmek Partisi1.691%0,11
Ali SaralYeniden Doğuş Partisi1.021%0,06
Sedat CengizSosyalist İktidar Partisi896%0,06
Toplam1.602.528100,00

2004

Ana madde: Ankara'da 2004 Türkiye yerel seçimleri
Aday Parti Oy %
İbrahim Melih GökçekAdalet ve Kalkınma Partisi901.001%55,05
Murat KarayalçınSosyaldemokrat Halk Partisi341.231%20,85
Yılmaz AteşCumhuriyet Halk Partisi206.630%12,63
Hamza Hamit HomrişMilliyetçi Hareket Partisi74.815%4,57
Serhan YücelDoğru Yol Partisi32.376%1,98
Adil AşırımGenç Parti26.477%1,62
Tayfun İçliDemokratik Sol Parti14.905%0,91
Arif ErsoySaadet Partisi11.205%0,68
Ömer KöseBüyük Birlik Partisi8.379%0,51
Niyazi KahveciAnavatan Partisi5.986%0,37
Ceyhan Mumcuİşçi Partisi4.313%0,26
Ahmet KurtBağımsız Türkiye Partisi3.897%0,24
Yusuf ŞaylanTürkiye Komünist Partisi2.775%0,17
Bağımsız(lar)1.386%0,08
Musa ErdemMillet Partisi1.257%0,08
Toplam1.636.633100,00

2009

Ana madde: Ankara'da 2009 Türkiye yerel seçimleri
Aday Parti Oy %
İbrahim Melih GökçekAdalet ve Kalkınma Partisi939.566%38,5
Murat KarayalçınCumhuriyet Halk Partisi763.081%31,3
Mansur YavaşMilliyetçi Hareket Partisi667.305%27,3
Veysel CandanSaadet Partisi29.836%1,22
Hayriye Kamile ÖncelDemokratik Toplum Partisi11.188%0,46
Kenan NuhutDemokrat Parti6.862%0,28
Süzülay HazarAnavatan Partisi6.163%0,25
Salih TürkyılmazBağımsız Türkiye Partisi5.990%0,25
Bağımsız(lar)1.195%0,16
İsa ErdemMillet Partisi3.479%0,14
Bekir Tuncay ÇelenTürkiye Komünist Partisi2.266%0,09
İslam AyvazLiberal Demokrat Parti1.228%0,05
Toplam2.440.455100,00

2014

Ana madde: Ankara'da 2014 Türkiye yerel seçimleri
Aday Parti Oy %
İbrahim Melih GökçekAdalet ve Kalkınma Partisi1.416.770 %44,82
Mansur YavaşCumhuriyet Halk Partisi1.385.038%43,82
Mevlüt KarakayaMilliyetçi Hareket Partisi245.611%7,77
Remzi ÇayırBüyük Birlik Partisi41.867%1,32
Salman KayaHalkların Demokratik Partisi27.522%0,87
Mehmet Ziyattin TokarSaadet Partisi15.214%0,48
Tülin ErkanYurt Partisi5.009%0,16
Ahmet Nuri ÇokerHak ve Eşitlik Partisi4.119%0,13
Bağımsız(lar)3.836%0,13
Ata SelçukBağımsız Türkiye Partisi3.325%0,11
Ömer ŞenözDemokrat Parti3.300%0,10
Uğur GürelDemokratik Sol Parti1.898%0,06
Ayşe ÇelikHak ve Özgürlükler Partisi1.829%0,06
Fatma Serap KardaşoğluHalkın Kurtuluş Partisi1.652%0,05
Bekir CebeciDoğru Yol Partisi1.266%0,04
Mevlüt TanırTURK Parti1.126%0,04
Hacı Ali ÖzdemirMillet Partisi954%0,03
Refik SarıkayaLiberal Demokrat Parti405%0,01
Toplam3.160.821100,00

2019

Ana madde: Ankara'da 2019 Türkiye yerel seçimleri
İlçelere göre oy dağılımları
Aday Parti Oy %
Mansur YavaşCumhuriyet Halk Partisi1.662.209 %50,9
Mehmet ÖzhasekiAdalet ve Kalkınma Partisi1.538.410%47,1
Mesut DoğanSaadet Partisi34.182%1,04
Haydar YılmazDemokratik Sol Parti9.706%0,29
Tülin OygürVatan Partisi6.238%0,19
Mustafa PakBağımsız Türkiye Partisi5.576%0,17
Fatma KorurTürkiye Komünist Partisi4.629%0,14
Bağımsız(lar)2.698%0,06
Toplam3.263.648100,00

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Piriştina</span> Türk politikacı (1952–2004)

Ahmet Piriştina, Türk siyasetçi. 1999 ve 2004 yılları arasında İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevini sürdürmüştür.

İstanbul ilinin, Türkiye Büyük Millet Meclisinde, 6 Mart 2008 tarihinde kabul edilen ve 22 Mart 2008 tarihli Resmî Gazete'de yayınlanan 5747 sayılı yasa uyarınca 39 ilçesi vardır. Bunlardan 25'i Avrupa Yakası'nda; 14'ü ise Anadolu Yakası'nda bulunur. Avrupa Yakası'nda yer alan ilçeler için telefon alan kodu 212, Anadolu Yakası'nda yer alan ilçeler içinse 216'dır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Büyük Millet Meclisi</span> Türkiye Cumhuriyetinin parlamentosu

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Türkiye Cumhuriyeti'nin yasama organıdır. 23 Nisan 1920'de Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'nce işgaline direniş göstermek üzere kurulmuştur. Asli görevi yürütmeyi denetlemektir ve yasama erkini kullanır. "Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir" ilkesi, TBMM'nin varoluşunun temel dayanağını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul belediye başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanları, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde, İstanbul şehrinin yönetiminden en üst düzeyde sorumlu görevde bulunmuşların listesi.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek Seçim Kurulu (Türkiye)</span> Türkiyede seçim işleriyle ilgili en yüksek devlet kurumu

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Türkiye Cumhuriyeti'nde, Yargıtay ve Danıştay'ın kendi içlerinden çıkardıkları üyelerden oluşan, Türkiye'deki seçimlerin genel yönetimi ile denetimini sağlayan ve seçimlerin yargısal denetimini sağlayan bir karma idari ve yargı merciidir. 1950 yılında kurulun oluşturulması ile seçimler üzerinde yargı denetimi esas alındı. Milletvekili tutanaklarının iptali yetkisi meclise verildi. 1954'te yapılan değişikliklerle bu yetki YSK'ye verildi ve kurulun teşekkülü belirlendi. Kurulun başkanının Yargıtay Başkanı olacağı, üyelerin de Yargıtay ve Danıştay üyelerinden seçileceği, kurulun vereceği kararların kesin nitelikte olduğu hükme bağlandı. 1957 yılında yapılan değişiklikle, partilerin seçimlere ittifak yaparak girmeleri engellendi.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Büyükşehir Belediyesi</span> İstanbuldaki belediye işlerinden sorumlu kamu kurumu

İstanbul Büyükşehir Belediyesi veya kısaca İBB, İstanbul ilinin belediye işlerinden sorumlu devlet kurumudur. Kırım Savaşı sonrasında Avrupa ülkeleri ile ilişkilerin artması ve devlet kurumlarının batı ülkelerine benzetilmeye çalışması sonrasında, 1855 tarihli Bâb-ı Âli kararıyla İhtisap Nezareti'nin kaldırılması sonucunda kurulmuştur. Şu anki Büyükşehir belediye başkanı, Cumhuriyet Halk Partisi üyesi Ekrem İmamoğlu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Şişli belediye başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

1954 yılına kadar İstanbul'un Beyoğlu ilçesine bağlı bir bucak olarak yönetilen Şişli, o yıl ilçe yapıldı. Bu dönemde Kâğıthane de ilçe sınırları kapsamındaydı. 1984'e kadar Şişli, İstanbul Belediyesine bağlı şube olarak şube müdürlerince yönetildi. 1984 yılında büyükşehir ve ilçe belediyeleri için çıkartılan Yerel Yönetimler Kanunu çerçevesinde Şişli Belediyesi kuruldu. 1984 yerel seçimlerinde Şişli belediye başkanını belirlemek için yapılan seçimleri %51,19'luk oy oranıyla kazanan Anavatan Partisi'nden Mehmet Emin Sungur, ilçe tarihinin ilk belediye başkanı oldu. 1980'lerde ilçe sınırları içindeki tüm yerleşim yerlerinin kentsel alana katılmasıyla Ayazağa ve Kâğıthane köy statüsünden çıkarak belediye yetki alanına dahil oldu. 1987'de yapılan idari bir düzenlemeyle Kâğıthane, Şişli'den ayrılarak ilçe hâline geldi.

<span class="mw-page-title-main">1963 Türkiye yerel seçimleri</span> Türkiyenin yerel yöneticilerini belirleyen seçim

1963 Türkiye yerel seçimleri, 17 Kasım 1963 tarihinde yapılmıştır. 1961 Anayasası'nın kabulünden sonra yapılan ilk yerel seçimdir.

<span class="mw-page-title-main">2009 Türkiye yerel seçimleri</span> Türkiyenin yerel yöneticilerini belirleyen seçim

2009 Türkiye yerel seçimleri, 29 Mart 2009 tarihinde yapılan ve Türkiye sınırları içindeki yerel yönetimleri belirleyen bir seçimdir. Seçime 19 parti katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Özlem Çerçioğlu</span> Türk siyasetçi, Aydın Büyükşehir Belediye başkanı

Özlem Çerçioğlu, Türk siyasetçi, sanayici.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Büyükşehir Belediyesi</span> Ankaranın metropolitan belediyesi

Ankara Büyükşehir Belediyesi veya kısaca ABB, Ankara ilinin belediye işlerini yürüten kamu kurumudur. 2019 yerel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi'nden aday gösterilen ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen Mansur Yavaş, mazbatasını 8 Nisan 2019'da alarak göreve başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara'nın ilçeleri</span> Vikimedya madde listesi

Ankara ilinin 25 ilçesi vardır. Ankara Büyükşehir Belediyesini oluşturan bu ilçeler: Akyurt, Altındağ, Ayaş, Balâ, Beypazarı, Çamlıdere, Çankaya, Çubuk, Elmadağ, Etimesgut, Evren, Gölbaşı, Güdül, Haymana, Kahramankazan, Kalecik, Keçiören, Kızılcahamam, Mamak, Nallıhan, Polatlı, Pursaklar, Sincan, Şereflikoçhisar ve Yenimahalle'dir.

Belediye başkanı, bir şehir veya kasabanın belediye hükûmetindeki en üst düzey yetkili olarak görev yapar. Dünya genelinde, bir belediye başkanının yetkileri ve sorumlulukları ile bir belediye başkanının seçimi veya diğer şekillerde görevlendirilmesi konusunda yerel yasalar ve adetler arasında geniş bir farklılık bulunmaktadır. Seçilen sistemlere bağlı olarak, bir belediye başkanı belediye hükûmetinin baş yürütme görevlisi olabilir, sadece bağımsız gücü olmayan çok üyeli bir yönetim kurulunu yönetebilir veya sadece sembolik bir rol oynayabilir. Bir belediye başkanının görev ve sorumlulukları, belediye yöneticilerini ve çalışanlarını atamak ve denetlemek, seçmenlere temel hükûmet hizmetleri sağlamak ve bir belediye yönetim organı tarafından kabul edilen yasaları ve yönetmelikleri uygulamaktır. Bir belediye başkanının seçilme seçenekleri, halk tarafından doğrudan seçilme veya seçilmiş bir yönetim kurulu veya kurul tarafından seçilme gibi seçenekleri içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Samsun Büyükşehir Belediyesi</span>

Samsun Büyükşehir Belediyesi, Samsun il sınırlarının belediye işlerini yürüten devlet kuruluşudur. Belediye başkanı Halit Doğan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Samsun belediye başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Samsun Büyükşehir Belediyesi başkanları listesi, 1869'da Samsun Şehremaneti adıyla kurulan, cumhuriyetin ilanından sonra adı Samsun Belediyesi olan ve 1993'te büyükşehir statüsü kazanan Samsun Büyükşehir Belediyesinde görev yapan belediye başkanlarının bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Antalya Büyükşehir Belediyesi</span>

Antalya Büyükşehir Belediyesi, Antalya ili sınırlarının belediye işlerini yürüten kamu kuruluşu. Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Muratpaşa'daki Mevlana kavşağında bulunan ve 2017 yılında açılan hizmet binasındadır. Mevcut belediye başkanı Muhittin Böcek'tir.

<span class="mw-page-title-main">2014 Türkiye yerel seçimleri</span> Türkiyenin yerel yöneticilerini belirleyen seçim

2014 Türkiye yerel seçimleri, bilinen adıyla 2014 Türkiye Cumhuriyeti yerel seçimleri, resmî adıyla 30 Mart 2014 Mahalli İdareler Genel Seçimleri, 30 Mart 2014 tarihinde yapılan ve Türkiye sınırları içindeki yerel yönetimlerin belirlendiği bir seçimdir. Türkiye'de mahalli idareler ile mahalle/köy muhtarlıkları ve ihtiyar heyetlerinin seçilmesi amacıyla 2972 sayılı yasanın sekizinci maddesi uyarınca, her beş yılda bir yapılan seçim son olarak 29 Mart 2009 tarihinde yapılmıştı.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı, beş yılda bir Mart aynın son pazar günü yapılan yerel seçimlerle belirlenir.

Türkiye'de yerel seçimler, Türkiye'de 1930'dan itibaren yapılan yerel seçimlerin ve sonuçlarının yer aldığı liste.

Murat Zorluoğlu Türk bürokrat, siyasetçi ve eski Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı. Bakanlar Kurulunun 13 Haziran 2017 tarihli ve 10458 sayılı Kararı ile Van Valisi olarak atandı. Aynı zamanda Van Büyükşehir Belediyesi'nde de kayyum olarak görev aldı. 31 Mart 2019 yerel seçimleri için AK Parti'den Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanlığına aday olarak gösterildi ve Büyükşehir Belediye Başkanı seçildi. Görevini 2024 yerel seçimlerini kazanan Ahmet Metin Genç'e devretmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.