İçeriğe atla

Ankara Büyükşehir Belediyesi

Kontrol Edilmiş
Ankara Büyükşehir Belediyesi

Belediye merkez binası
Harita
KısaltmaABB
Kuruluş16 Şubat 1924 (1924-02-16) (100 yıl, 240 gün önce.)
TürBüyükşehir belediyesi
MerkezYenimahalle, Ankara
Büyükşehir Belediye BaşkanıMansur Yavaş (CHP)[1]
Genel sekreterReşit Serhat Taşkınsu
Bütçe7 milyar 150 milyon₺ (2020)[2]
Resmî siteankara.bel.tr

Ankara Büyükşehir Belediyesi veya kısaca ABB, Ankara ilinin belediye işlerini yürüten kamu kurumudur. 2019 yerel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi'nden aday gösterilen ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen Mansur Yavaş, mazbatasını 8 Nisan 2019'da alarak göreve başlamıştır.[1]

Tarihçe

16 Şubat 1924 tarihinde 417 sayılı yasa ile Ankara Şehremaneti kurulmuştur. Şehremaneti Yasası 1930 yılında çıkarılan 1580 sayılı yasa ile yürürlükten kaldırılmıştır.

Büyükşehir belediyelerinin kuruluşu, 23 Mart 1984 tarihinde kabul edilen Büyükşehir Belediyelerinin Kuruluşu Hakkındaki 195 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile olmuştur. Daha sonra bu kararname 9 Haziran 1984 tarihinde 3030 sayılı yasa ile değiştirilmiştir.

10 Haziran 2004 tarihinde çıkarılan 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile belediyelere yeni düzenlemeler gelmiştir. 6 Aralık 2012 tarihinde çıkarılan 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna göre ilin bütün sınırları Ankara Büyükşehir Belediyesi sınırlarına dahil edilmiştir.

Logo tartışmaları

  • Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin 1995'ten önce kullandığı amblem
    Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin 1995'ten önce kullandığı amblem
  • Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin 1995 yılından 2011 yılına kadar kullandığı üç yıldızlı amblem
    Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin 1995 yılından 2011 yılına kadar kullandığı üç yıldızlı amblem
  • Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin 2011 yılından beri kullandığı beş yıldızlı amblem
    Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin 2011 yılından beri kullandığı beş yıldızlı amblem

27 Mart 1994 tarihinde Büyükşehir Belediye başkanı olarak seçilen Melih Gökçek, 1995 yılında Hitit Güneş Kursu olan belediye logosunu Atakule-cami minaresi ve 3 yıldızlı logoya çevirdi. Bunun üzerine eski CHP Trabzon Milletvekili Avukat Rahmi Kumaş, Gökçek'in Hitit Güneş Kursu yerine belirlediği Atakule-cami minaresi ve 3 yıldızdan oluşan amblemini yargıya taşıdı. Ankara 2. İdare Mahkamesi, amblemi, “Belediyenin amblem belirleme yetkisi olmadığı" gerekçesiyle iptal etti. Dava, Ankara 3. İdare Mahkemesi'ne taşındı. 3. İdare Mahkemesi, "Ankara’yı temsil etmediği" gerekçesiyle amblemi bu kez esastan iptal etti. İdare Mahkemesi’nin kararında, "amblemde kullanılan simge ve işaretlerin anlamlarının ortalama bir bilinç ile doğrudan çıkarımını olanaklı kılan açıklık ve anlaşılırlık özelliğinin bulunmadığı, kullanılan sembol figürlerin, Ankara'yı tarihsel ve kültürel derinliği ve ağırlığı ile orantılı biçimde tanıtıcı öğe niteliği taşımadığı" belirtildi. Belediyenin, iptal kararının bozulması için Yargıtay 8. Dairesi'ne başvurusu reddedildi. Belediye, bunun üzerine karar düzeltme yöntemiyle kararın bozulmasını istedi, ancak Danıştay 8. Daire de belediyeyi haksız buldu. Danıştay 8. Daire, karar düzeltmeyi 4’e karşı 1 oyla reddetti. Rahmi Kumaş'ın, Melih Gökçek'in Atakule-cami minareli amblemin yıldız sayısını 25 Temmuz 2011'de[3], 3'ten 5'e çıkararak belirlediği yeni logoya ilişkin açtığı dava ise hala devam ediyor.

Kullanımdaki mevcut amblemde Atakule'ye eklenmiş iki minare ile hilâl ve beş yıldız yer almaktadır. Amblem kentin dönüşümünde temel etken olan cumhuriyetin çağdaş uygarlığı temel alan felsefesi ve dayandığı değerlere işaret etmektedir.[4][5]

Organizasyon yapısı

Ankara Büyükşehir Belediyesi, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi ve Ankara Büyükşehir Belediye Encümeni olmak üzere üç ana gruba ayrılır.

Bağlı birimler

Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin 32 daire başkanlığı ve dört denetleyici ve düzenleyici kurumu bulunmaktadır.[6]

Bunun dışında Etik Komisyonu olmak üzere bir komisyon bulunmaktadır.

Bağlı iştirakiler

Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin 16 anonim şirketi, kamu kuruluşu olarak ise ASKİ ve EGO olmak üzere iki kuruluşu bulunmaktadır.

KurumKuruluşGenel MüdürFaaliyet Alanı/Ek Bilgi
Anonim ve limited şirketler
Anfa Ltd. Şti.1991Yıldırım ÖzerPark ve bahçe işletimi, fuar ve kongre hizmetlerinin düzenlenmesi.
Anfa Güvenlik Ltd. Şti.1992Bektaş ArslanÖzel güvenlik hizmetleri.
Anket A.Ş.2000Hakan TürkoğluKültür-sanat hizmetleri ve etkinlik tanıtımları.
BELKA A.Ş.1988Dursun ÇiçekEvsel, tıbbi ve katı atık toplanması ve bertarafı, elektrik enerjisi üretimi.
Belko A.Ş.1986Baki KerimoğluKömür dağıtımı, otobüs ve soğuk hava deposu işletmeciliği.
Belplas A.Ş.1989Adnan DemirciYol çizgi boyası, gübre ve temizlik malzemeleri üretimi.
BelPa A.Ş.1989Ferhan ÖzkaraSosyal hizmetler, temizlik ve veterinerlik hizmetleri.
Beltema Ltd. Şti.2019Ali ÇalışkanSigorta hizmetleri.
BELTAŞ A.Ş.1993Alparslan YılmazOtopark işletmeciliği ve yol güvenlik hizmetleri.
BUGSAŞ A.Ş.1990Vecihi Halil İyigünRaylı taşımacılık hizmetleri.
Ankara Halk Ekmek A.Ş.1979Tamer EskiUnlu mamul gıda üretimi.
Metropol İmar A.Ş.1987Rıfat MenekşeToplu konut alanlarının yönetimi.
PORTAŞ-Mesut ÖzarslanToplu konut yapımı ve asfalt üretimi.
Seğmen Su A.Ş.-Merih Demirdelenİçme suyu üretimi ve işletimi.
Başkent Finansal Teknolojiler A.Ş.2021Hamza YıldızElektronik ödeme sistemleri.
Ankara İnovatif Teknoloji A.Ş.2020Bora BezciBilgisayar ve bilişim.
Kamu kuruluşları
ASKİ1987Erdoğan ÖztürkSu ve kanalizasyon hizmetleri.
EGO1942Nihat AktaşToplu ulaşım hizmeti.

Meclis

ABB Meclis dağılımı
  CHP: 90 sandalye
  AK Parti: 45 sandalye
  MHP: 10 sandalye
  Yeniden Refah Partisi: 1 sandalye
  Büyük Birlik Partisi: 1 sandalye
  Bağımsız: 1 sandalye
Ana madde: Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi

Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi, Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin faaliyetleriyle ilgili kararları almak için oluşturulan bir organdır. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 13. maddesine göre her ayın ikinci haftası birleşim gerçekleşmektedir.

Yerel seçimler

Ana madde: Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimleri
Ankara Büyükşehir Belediyesi seçim sonuçları
SeçimBelediye BaşkanıPartiOy Oranı
1984Mehmet AltınsoyANAP%53,2
1989Murat KarayalçınSHP%44,1
1994Melih GökçekRP%27,3
1999Melih GökçekFP%33,8
2004Melih GökçekAK Parti%55,0
2009Melih GökçekAK Parti%38,5
2014Melih GökçekAK Parti%44,8
2019Mansur YavaşCHP%50,9
2024Mansur YavaşCHP%60,38

Hizmet binası

Ankara Büyükşehir Belediyesi Hizmet Binası
Ana madde: Ankara Büyükşehir Belediyesi Hizmet Binası

Belediyenin mevcut 3, kullanılan 2 binası vardır. Tandoğan, Kızılay, Ulus ve Varlık'taki binalar, eski terminal alanında yapılan belediyeye ait 23 katlı yeni yapının bitmesiyle 2009 yılında kullanımdan çıkarılmıştır. Anadolu Meydanı ve AKM arasındaki Ankara Büyükşehir Belediyesi Hizmet Binası 23 katlı olup 2008 yılı sonunda hizmete girmiştir. Zabıta, İtfaiye ve Çevre Koruma Daire Başkanlıkları hariç tüm birimler yeni binaya toplanmıştır.

Belediye başkanları

Ana madde: Ankara belediye başkanları listesi
Büyükşehir Belediye Başkanları (1984-günümüz)
№Büyükşehir Belediye BaşkanıGörev BaşlangıcıGörev BitişiParti
1Mehmet Altınsoy25 Mart 198426 Mart 1989Anavatan Partisi
2Murat Karayalçın26 Mart 198921 Eylül 1993Sosyaldemokrat Halkçı Parti
3Vedat Aydın21 Eylül 199327 Mart 1994
4Melih Gökçek27 Mart 199418 Nisan 1999Refah Partisi
Fazilet Partisi
18 Nisan 199928 Mart 2004
Bağımsız
Demokrat Parti
Adalet ve Kalkınma Partisi
Adalet ve Kalkınma Partisi
28 Mart 200429 Mart 2009
29 Mart 200930 Mart 2014
30 Mart 201428 Ekim 2017
5Mustafa Tuna6 Kasım 20178 Nisan 2019
6Mansur Yavaş8 Nisan 201931 Mart 2024Cumhuriyet Halk Partisi
31 Mart 2024 Görevde

Kaynakça

  1. ^ a b "Mansur Yavaş mazbatasını aldı". NTV. ntv.com.tr. 8 Nisan 2019. 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2019. 
  2. ^ "Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin 2020 yılı bütçesi belli oldu". T24. t24.com.tr. 23 Kasım 2019. 2 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2020. 
  3. ^ ÖZDEMİR, Mahmut. "Ankara'nın Yeni Amblemi Belli Oldu…". www.ankara.bel.tr. 20 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2024. 
  4. ^ Demirtaş, Evin (26 Ocak 2014). "19 yıllık Ankara amblem savaşı!". Ankara: milliyet.com.tr. 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014. 
  5. ^ Arcak, Evren (Haziran 2010). "Ankara'nın Logosu". enverarcak.blogspot.com. 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2010. 
  6. ^ "Teşkilat Şeması". Ankara Büyükşehir Belediyesi. 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Ankara Büyükşehir Belediyesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

İstanbul ilinin, Türkiye Büyük Millet Meclisinde, 6 Mart 2008 tarihinde kabul edilen ve 22 Mart 2008 tarihli Resmî Gazete'de yayınlanan 5747 sayılı yasa uyarınca 39 ilçesi vardır. Bunlardan 25'i Avrupa Yakası'nda; 14'ü ise Anadolu Yakası'nda bulunur. Avrupa Yakası'nda yer alan ilçeler için telefon alan kodu 212, Anadolu Yakası'nda yer alan ilçeler içinse 216'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ankaraspor</span> Türk futbol kulübü

Sincan Belediyesi Ankaraspor ya da Ankaraspor, 21 Mart 1978'de Ankara'da kurulmuş Türk futbol kulübü. 2. Lig'de mücadele eden takım, 2022-23 sezonundan itibaren iç saha maçlarını 2.640 kişilik Etimesgut Belediyesi Atatürk Stadyumu'nda oynamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Esenboğa, Çubuk</span>

Esenboğa, Ankara ili Çubuk ilçesine bağlı mahalle ve çevre mahalleri içine alan semttir. İçerisinde Esenboğa Havalimanı'nın pist kısmı bulunmaktadır

İstiklal, İzmir ilinin Kemalpaşa ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">ESHOT</span> İzmirde faaliyet gösteren bir ulaşım işletmesi

ESHOT Genel Müdürlüğü ya da kısaca ESHOT, İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne ait otobüs işletmesinin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Büyükşehir Belediyesi</span> İstanbuldaki belediye işlerinden sorumlu kamu kurumu

İstanbul Büyükşehir Belediyesi veya kısaca İBB, İstanbul ilinin belediye işlerinden sorumlu devlet kurumudur. Kırım Savaşı sonrasında Avrupa ülkeleri ile ilişkilerin artması ve devlet kurumlarının batı ülkelerine benzetilmeye çalışması sonrasında, 1855 tarihli Bâb-ı Âli kararıyla İhtisap Nezareti'nin kaldırılması sonucunda kurulmuştur. Şu anki Büyükşehir belediye başkanı, Cumhuriyet Halk Partisi üyesi Ekrem İmamoğlu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Sirkeli, Pursaklar</span> Sirkeli Köyü Pursaklar

Sirkeli, Ankara'ın Pursaklar ilçesine bağlı bir mahalledir.

Büyükşehir belediyesi, Türkiye'deki yerel yönetim birimlerinden biridir. Nüfusu 750 binin üzerinde olan illerde kurulan ve ilin tamamına hizmet vermek amacıyla oluşturulan bir yapıdır. Bu sistem, söz konusu nüfus kriterini karşılayan illerde, şehir genelinde entegre ve kapsamlı hizmetlerin sunulmasını amaçlar.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de büyükşehir belediyeleri</span> Türkiyede bulunan 30 büyükşehir belediyesi

Türkiye'de büyükşehir belediyeleri, Türk belediyeciliğine 1984 yılında girmiş olan üst kademe belediyelerdir. Bu belediyeler 1982 anayasasının 127. maddesindeki "büyük yerleşim yerlerinde özel yönetim biçimleri oluşturulabilir" hükmüne dayanılarak 1984 yılında kurulmaya başlanmıştır. O tarihe kadar, Türkiye’de belediyelerin hizmet alanları iç içe geçmezdi. Büyükşehir belediyeciliğinde ise, büyükşehir hizmet alanı içinde birden çok ilçe veya birinci kademe belediyesi vardı. 2014'ten sonra ise büyükşehir belediyelerinin sorumluluk alanı il sınırlarına genişletildi ve belde belediyelerinin kapatılmasıyla yalnızca ildeki tüm ilçe belediyelerini kapsar hâle geldi. Dolayısıyla belediye hizmeti aynı zamanda hem büyükşehir, hem de ilçe belediyesi eliyle yürütülür. Ancak, yasa büyükşehir ve ilçe belediyelerinin yürüttükleri hizmet türlerini birbirinden ayırmıştır. Ayrıca büyükşehir belediyesi ile ilçe belediyeleri birbirinden bağımsız kuruluşlardır. Bunlar arasında astlık ve üstlük ilişkisi yoktur.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Büyükşehir Belediyesi</span>

İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir ilinin belediye işlerini yürüten kamu kurumudur. İzmir Büyükşehir Belediyesi Binası Konak Meydanı'nda bulunmaktadır. Belediye Başkanı Cemil Tugay'dır.

Türkiye'nin idârî bölümleri, coğrâfî durum, ekonomik şartlar ve kamu hizmetlerinin gerekleri göz önünde bulundurularak oluşturulmuş olup, Türkiye'deki en büyük idârî birim "il" olarak belirlenmiştir. İller de ilçelere ayrılmıştır. İl ve ilçelerin sınırları belirlenmiştir. Ancak belde, bucak, köy gibi daha küçük yerleşim birimlerinin belli sınırı yoktur. Bu yerleşim birimlerinde sadece merkez ve merkez çevresindeki yerler kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Samsun Büyükşehir Belediyesi</span>

Samsun Büyükşehir Belediyesi, Samsun il sınırlarının belediye işlerini yürüten devlet kuruluşudur. Belediye başkanı Halit Doğan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Antalya Büyükşehir Belediyesi</span>

Antalya Büyükşehir Belediyesi, Antalya ili sınırlarının belediye işlerini yürüten kamu kuruluşu. Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Muratpaşa'daki Mevlana kavşağında bulunan ve 2017 yılında açılan hizmet binasındadır. Mevcut belediye başkanı Muhittin Böcek'tir.

<span class="mw-page-title-main">Konya Büyükşehir Belediyesi</span> Konyanın büyükşehir sınırlarının içindeki belediye işlerini yürüten kamu kuruluşu

Konya Büyükşehir Belediyesi, Konya'nın büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Belediye, 1868 yılında kurulmuş, 1987'de "büyükşehir" statüsüne kavuşmuştur. Mevcut belediye başkanı Uğur İbrahim Altay'dır.

<span class="mw-page-title-main">Mersin Büyükşehir Belediyesi</span>

Mersin Büyükşehir Belediyesi, Mersin'in büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Vahap Seçer'dir.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya Büyükşehir Belediyesi</span> Türkiyenin Marmara Bölgesinde bir şehir

Sakarya Büyükşehir Belediyesi, Sakarya ili sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Yusuf Alemdar'dır.

Wonderland Eurasia ya da önceki adıyla Ankapark, Türkiye'nin başkenti Ankara'da yer alan ve 1,3 milyon m2 alan üzerine kurulan bir tematik parktı.

<span class="mw-page-title-main">Belediye zabıtası (Türkiye)</span>

Belediye zabıtası, Türkiye'de belediyelere bağlı olarak belediye sınırları içerisinde kamusal bazı hizmetlerin yürütülmesi ve kontrolünü sağlamaktan sorumlu bir kolluk kuruluşudur. Zabıtalar aynı zamanda yeni kanunlarla birlikte büyükşehir belediyelerinde trafik zabıtası olarak yetkilerini kullanırlar. Özel bir amaç doğrultusunda güvenlik görevini yürüten zabıtalar bir özel kolluk kuvveti görevlisidirler.

<span class="mw-page-title-main">Bursa Büyükşehir Belediyesi</span>

Bursa Büyükşehir Belediyesi, Bursa ilinin belediye işlerini yürüten devlet kuruluşudur. Mevcut büyükşehir belediye başkanı 5 Nisan 2024'ten beri Mustafa Bozbey’dir.

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı, beş yılda bir Mart ayının son pazar günü yapılan yerel seçimlerle belirlenir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.