İçeriğe atla

Ankara Üniversitesi Gözlemevi

Koordinatlar: 39°50′37″N 32°46′38″E / 39.8436°K 32.7772°D / 39.8436; 32.7772
Ankara Üniversitesi Gözlemevi
Ankara Üniversitesi Gözlemevi'ndeki radyo teleskop
Alternatif isimlerAnkara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi Bunu Vikiveri'de düzenleyin
OrganizasyonAstronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü
Fen Fakültesi
Ankara Üniversitesi
Bulunduğu yerAnkara, Ahlatlıbel, Türkiye Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Koordinatlar39°50′37″N 32°46′38″E / 39.8436°K 32.7772°D / 39.8436; 32.7772
Teleskoplar
T80800 mm Ritchey-Chrétien
T40 Kreiken406 mm yansıtmalı teleskop
T35356 mm yansıtmalı teleskop
T30 MaksutovCassegrain
T15Coudé
T20203 mm yansıtmalı teleskop
ETX-125127 mm yansıtmalı teleskop
Mars Explorer70 mm kırılmalı teleskop
TAD-260 mm kırılmalı teleskop
TAD-160 mm kırılmalı teleskop
Radyo TeleskopRadyo bölge için (artık kullanılmıyor)
rasathane.ankara.edu.tr Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Türkiye üzerinde Ankara Üniversitesi Gözlemevi
Ankara Üniversitesi Gözlemevi
Ankara Üniversitesi Gözlemevi konumu
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam
[Vikiveri'de düzenle]

Ankara Üniversitesi Gözlemevi, 1959 yılında Ahlatlıbel, Ankara'da, astrofizikçi Prof. Dr. Egbert Adriaan Kreiken tarafından kurulmuştur.[1]

Şu an gözlemevinde 4'ü sabit 9 optik teleskop ve 1 tane Radyo teleskobu bulunmaktadır. Gözlemevinde kullanılan eski gözlem araçlarının sergilendiği Rasathane Müzesi ve gece gözlem gruplarının kalabildiği Gözlemci Konutları bulunmaktadır.

Tarihçe

Güneş Saati

1954 yılında Ankara'da gözlemsel astronomiyi başlatmak amacıyla Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi'ne bağlı bir gözlemevi kurulması kararlaştırıldı. Fakülte kentin merkezinde ve geceleri ışık kirliliğinden etkilendiği için gözlemevinin ulaşımı kolay, ışık kirliliğinden uzak, yılda yaklaşık 300 açık gözlem gecesine sahip Gölbaşı'na bağlı Ahlatlıbel mevkiinde yapılması kararlaştırıldı.

1955 yılında projenin hazırlanmaya başlanmasıyla ancak 1959 yılında gözlemevinin, 1 merkez bina ve 3 gözlem binasının temeli atıldı. Gözlemevi, 26 Ağustos 1963'te Uluslararası bir Astronomi toplantısı ile resmi olarak açıldı. Gözlemevi bir radyo teleskop, 15 cm çaplı bir astograf ve Coude teleskop ile gözlemlere başlamıştır.

Gözlem araçları

Teleskoplar

T80 Prof. Dr. Berahitdin Albayrak Teleskobu

  • Açıklık: 800 mm
  • Odak oranı: f/7
  • Odak uzaklığı: 5600 mm
  • Görüntü ölçeği: 37 yaysn/mm
  • Üretici: ASA (Astro Systeme Austria)

Gözlemevinde bulunan en büyük çaplı teleskoptur. Tayfçekeri bulunmaktadır.

T40 Kreiken Teleskobu

T40 Kreiken Teleskobu ve Kubbesi
  • Açıklık: 406 mm (16")
  • Odak oranı: f/10
  • Odak uzaklığı: 4000 mm
  • Görüntü ölçeği: 51 yaysn/mm
  • Üretici: Meade Instruments Corp., California
T40 Kreiken Teleskop Binası

Adını gözlemevinin kurucusu olan Prof. Dr. Egbert Adriaan Kreiken'den alır.[2]

406 mm açıklığa sahip bu teleskop ile genellikle çift yıldız ve değişen yıldızların fotoelektrik ışık-ölçüm gözlemleri yapılmaktadır.

Apogee ALTA U47+ CCD kamerası, 1024x1024 13 mikron piksel E2V CCD47-10 arkadan aydınlatmalı yongası, OPTEC IFW filtre tekerleği, Johnson UBVRI – Strömgren uvbyHbeta – RGB filtreleri ve çeşitli göz mercekleri vardır. Teleskop bilgisayar kontollü veri aktarımı yapar.

T35 Yrd. Doç. Dr. Zekeriya Müyesseroğlu Teleskobu

T35 Teleskop Binası
  • Açıklık : 356mm (14")
  • Odak Oranı : f/10
  • Odak Uzunluğu : 3556mm
  • Üretici: Meade Instruments Corp., California

2011 yılında eski Maksutov binasına kurulmuştur. 356 mm açıklığa sahip bu teleskop ile çift ve değişen yıldızların ışık ölçüm gözlemleri yapılması planlanmaktadır.

T30 Maksutov Teleskobu

T30 Teleskop Binası
  • Açıklık:300 mm.
  • Odak Oranı:f/16
  • Odak Uzunluğu:4800 mm.
  • Görüntü Ölçeği:43 yaysn/mm
  • Üretici :E. Popp Tele-Optik, Zürih

300 mm açıklağa sahip bu teleskop ile genellikle çift yıldız ve değişen yıldızların fotoelektrik ışık-ölçüm gözlemleri yapılmaktadır. Optec SSP-5A fotoelektrik ışıkölçeri, standart 1 mm açıklıklı diyaframı, Johnson UBV filtreleri, motorize filtre sürgüsü vardır. Teleskop bilgisayar kontollü veri aktarımı yapar.2011 yılı içerisinde yeni binasına taşınacaktır.

T15 Coude Teleskobu

Coude Teleskobu
Coude Teleskop binası
  • Açıklık: 150 mm
  • Odak oranı: f/15
  • Odak uzaklığı: 2250 mm
  • Görüntü ölçeği: 92 yaysn/mm
  • Üretici: ZEISS-Oberkochen, Württemberg

Adını montaj biçiminden alır. Coude tarzı teleskoplarda teleskop ne tarafa çevirilerse çevrilsin gözlemcinin konumu hep sabittir.

150 mm açıklığa sahip bu teleskop ile genellikle Güneş lekeleri gözlenir. Teleskop ayrıca gözlemevi tarafından düzenlenen popüler-eğitsel halk günlerinde de kullanılır. Teleskopta Güneş leke gözlemleri için Güneş projeksiyon merceği ve ekranı, Contarex fotoğraf makinesi, Lyott H-alfa monokromatörü, çeşitli filtreler ve göz mercekleri bulunur.

Diğer teleskoplar

Popüler ve eğitsel astronomi etkinliklerinde kullanılmak üzere;

Meade LX200 8"

3 adet bulunmaktadır.

  • Açıklık :203 mm (8")
  • Odak Oranı : f/10
  • Odak Uzunluğu : 2000
  • Üretici: Meade Instruments Corp., California
Meade ETX125 5"
  • Açıklık : 127 mm (5")
  • Odak Oranı : f/15
  • Odak Uzunluğu : 1900 mm
  • Üretici: Meade Instruments Corp., California
TAD Bresser RB60

2 adet bulunmaktadır.

  • Açıklık : 60 mm
  • Odak Uzunluğu : 700 mm
  • Üretici: Meade Instruments Corp., California
Bresser Mars Explorer ST70
  • Açıklık : 70
  • Odak Uzunluğu : 700
  • Üretici: Meade Instruments Corp., California
SolarMax II Güneş Teleskobu
  • Açıklık : 60
  • Odak Uzunluğu : 400
  • Üretici: Meade Instruments Corp., California
Bresser Messier NT-130/1000
  • Açıklık : 130
  • Odak Uzunluğu : 1000
  • Üretici: Bresser Group of Companies, Almanya

Radyo teleskop

Radyo Teleskop

Daha önceleri radyo bölgedeki dalgaları yakalayıp gözlem yapmak için kullanılan bu teleskop şu an faal durumda değildir. (Bkz. Radyo teleskoplar)

Meteoroloji istasyonu

Gözlemevinde hava sıcaklığı, nem oranı gibi hava parametrelerini ölçen bir meteoroloji istasyonu bulunmaktadır. Rasathane Meteo 6 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Coğrafya

Ankara Üniversitesi Gözlemevi, İncek Bulvarı üzerinde, Or-An Köprüsünden (Konya Yolu) 2 km uzaklıkta Ahlatlıbel mevkiindedir.

Ulaşım

Kızılay, Güvenpark'tan kalkan 190, 191, 192, 194 sefer sayılı EGO otobüsleri[3] ile veya Ulus, Bentderesi'nden kalkan İncek dolmuşları ile ulaşılabilinir. Otobüs hareket saatleri yazlık ve kışlık tarifeye göre değişmektedir.[4]

Yönetim

Müdür

  • Doç.Dr. Mesut Yılmaz

Müdür Yardımcısı

  • Doç. Dr. Tolgahan Kılıçoğlu

Yönetim Kurulu

  • Prof. Dr. Hakan Volkan Şenavcı
  • Doç.Dr. Mesut Yılmaz
  • Prof. Dr. Yılmaz Akdi
  • Prof. Dr. Tevhide Kargın
  • Doç. Dr. Tolgahan Kılıçoğlu

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2010. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2010. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2010. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2010. 

Dış bağlantılar

Ankara Üniversitesi Gözlemevi ve çevresini Yandex.Haritalar'da panoramik olarak (360 derece) gezebilirsiniz.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Astronomi</span> kökenleri, evrimleri, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile gök cisimlerini açıklamaya çalışmak üzere gözleyen bilim dalı

Astronomi, gök bilimi ya da gökbilim gök cisimlerinin kökenlerini, evrimlerini, fiziksel ve kimyasal özelliklerini açıklamaya çalışan doğa bilimi dalıdır. Astronominin sınırlı ve özel bir alanı olan gök mekaniği ile karıştırılmaması gerekir. Astronomi daha açık bir deyişle, yörüngesel cisimleri ve Dünya atmosferinin dışında gerçekleşen, yıldızlar, gezegenler, kuyrukluyıldızlar, kutup ışıkları, gökadalar ve kozmik mikrodalga arkaalan ışınımı gibi gözlemlenebilir tüm olay ve olguları inceleyen bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Astrometri</span>

Gök ölçümü, gökölçüm veya astrometri, yıldızların ve diğer gökyüzü cisimlerinin konumlarının ve hareketlerinin yüksek hassasiyetle hesaplanmasını içine alan bir gök bilimi dalıdır. Astrometrik ölçümlerden elde edilen bilgiler kinematik, Güneş Sistemi'nin fiziksel kökeni ve galaksimiz Samanyolu ile ilgili bilgiler sunar.

<span class="mw-page-title-main">Teleskop</span> uzaydan gelen her türlü radyasyonu alıp görüntüleyen, astronomların kullandığı, bir rasathane cihazı

Teleskop veya ırakgörür, uzaydan gelen her türlü radyasyonu alıp görüntüleyen astronomların kullandığı, bir rasathane cihazıdır. 1608 yılında Hans Lippershey tarafından icat edilmiştir ve 1609 yılında Galileo Galilei tarafından ilk defa gökyüzü gözlemleri yapmakta kullanılmıştır. Uzaydaki cisimlerden yansıyarak veya doğrudan gelen görülen ışık, ultraviyole ışınlar, kızılötesi ışınlar, röntgen ışınları, radyo dalgaları gibi her türlü elektromanyetik yayınlar; kozmos hakkında bilgi toplamak için çok gerekli kanıtlardır. Bu kanıtlar, klasik manada optik teleskoplarla ya da çok daha modern radyo teleskoplarla incelenir.

<span class="mw-page-title-main">Gözlemsel astronomi</span>

Gözlemsel astronomi astronomi bilimlerinin, teorik astrofizikten farklı olarak veri almayla ilgilenen bir dalıdır. Ana olarak fiziksel modellerin ölçülebilir içeriklerini bulmaya dayanır. Uygulama olarak, Teleskop ve diğer astronomi araç gereçleri kullanılarak gökcisimlerinin gözlenmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Oküler</span>

Oküler diğer adıyla göz merceği, mikroskop, teleskop vb. sistemlerde kullanılan gözün hemen önündeki genelde akromatik mercek grubudur. Asıl amacı önündeki mercek sisteminin renk ve şekil alanlarındaki kusurlarını asgariye indirerek kullanıcıya net bir görüntü sağlamak görüntü kalitesini arttırmadır.

<span class="mw-page-title-main">Hubble Uzay Teleskobu</span> Uzay teleskobu

Hubble Uzay Teleskobu (HUT), ismi Amerikalı astronom Edwin Hubble'ın anısına verilmiş; Nisan 1990'da STS-31 Görevi esnasında Uzay Mekiği Discovery tarafından Dünya etrafındaki yörüngesine taşınmış bir uzay teleskobudur. İlk uzay teleskopu olmamasına rağmen, HUT en büyüklerindendir ve birçok üstün özelliğe sahiptir. Ayrıca hem hayati öneme sahip bir araştırma aracı olması hem de astronomi için etkili bir halkla ilişkiler unsuru olması nedeniyle çok tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">William Herschel</span> Alman asıllı İngiliz astronom ve besteci (1738-1822)

Sir William Herschel, KH, FRS, Almanca: Friedrich Wilhelm Herschel Almanya doğumlu, İngiliz astronom, teleskop üreticisi ve bestecidir. Hannover, Almanya'da doğmuştur. On dokuz yaşında İngiltere'ye göç edene kadar, Hanover Askeri Bandosu bünyesinde çalışmıştır. Güneş Sistemindeki 7. gezegen olan Uranüs'ü, Uranüs'ün iki büyük uydusu Titania ve Oberon'u ve Satürn'ün iki uydusu olan Enceladus ve Mimas'ı, kızılötesi radyasyonu keşfetmesi ve yazdığı 24 adet senfoni sayesinde ünlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ege Üniversitesi Gözlemevi</span>

Ege Üniversitesi Gözlemevi, Ege Üniversitesi'ne bağlı olarak İzmir yakınlarında Kemalpaşa Dağlarının Kurudağ Tepesinde astronomik gözlemler yapmak amacıyla kurulmuş olan bir gözlemevidir. Değişik boyutlarda teleskopları ve teleskoplara bağlı algılayıcıları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ulupınar Gözlemevi</span>

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Astrofizik Araştırma Merkezi (ÇAAM) ve Ulupınar Gözlemevi 2001 yılında kurulmuş, gözlemevi 19 Mayıs 2002 tarihinde resmen açılmıştır. Merkez ve Gözlemevi Çanakkale merkezine 10 km uzaklıkta "Radar Tepesi" nin güney yamacında Ulupınar Köyü'ne yakın bir bölgede, 410 m yükseklikte yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şumnu Üniversitesi Astronomi Merkezi</span> Gözlem Evi

Şumnu Üniversitesi "Piskopos Konstantin Preslavski" Gözlemevi, Bulgaristan'da eğitim amaçlı kullanılan iki gözlemevinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Gözlemevi</span>

İstanbul Üniversitesi Gözlemevi Araştırma ve Uygulama Merkezi, 1933 yılında Fen Fakültesi bünyesinde kurulan Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü'nün araştırma ve gözlemlerinde kullanılması amacıyla açılmıştır. Gözlemsel astronomi konusunda çalışmalara ev sahipliği yapan merkez;

<span class="mw-page-title-main">Milimetre-altı astronomi</span>

Milimetre-altı astronomi, elektromanyetik spektrumdaki milimetre-altı dalga boyunda çalışmaların yapıldığı gözlemsel astonominin bir dalıdır. Gök bilimciler kızılötesi ve mikrodalga bandı arasındaki milimetre-altı dalgaboyunda, genellikle birkaç yüz mikrometre ve mikrodalga arasında çalışırlar. Milimetre-altı astronomide halen yaygın olarak dalga boyuna mikron ya da eski ismiyle mikrometre denmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kırılmalı teleskop</span> görüntülemek için lens kullanan bir optik teleskop türü

Kırılmalı teleskop veya refraktör, bir görüntüyü görüntülemek için lens (mercek) kullanan bir optik teleskop türüdür.Işığı kırmak yoluyla görüntüyü elde eder.Bunun için tüp sonunda odak dediğimız en büyük merceğin olduğu kısim vardir.ışık buradan görerek tüpün ucuna kadar ilerler tüp ucunda ise gözlemcinin büyütmede kullandığı mercek oküler bulunur. Sonradan çıkan aynalı teleskop'dan bu yönleri ile ayrılır. İlk ve uzun dönemden beri bilinen teleskop türüdür. Kırılmalı teleskop tasarımı başlangıçta casusluk camları ve astronomik teleskoplarda kullanıldı halen de belli ölçekte kullanılmaktadır ancak aynı zamanda uzun odaklı kamera mercekleri için de kullanılmaktadır. Bir refraktörün büyütmesi, objektif merceğinin odak uzunluğunun okülerinkine bölünmesiyle hesaplanır. Kırılma teleskoplarının tipik olarak önde bir lensi, ardından uzun bir tüp, daha sonra teleskop görüntüsünün odaklandığı arkada bir mercek veya enstrümantasyon bulunur. Başlangıçta teleskopların merceği bir elementdi, ancak bir asır sonra iki ve hatta üç elementli lensler yapıldı. Kırılma teleskopu teknolojisi, dürbün ve büyüteç lensleri gibi diğer optik cihazlarda sıklıkla uygulanan bir teknolojidir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Anadolu Gözlemevi</span> Erzurum, Türkiyedeki astronomik gözlemevi

Doğu Anadolu Gözlemevi, Türkiye'nin Erzurum ilinde yer alan astronomik gözlemevidir. Palandöken ilçesine bağlı Konaklı Mahallesi'ndeki 3.170 metre (10.400 ft) yüksekliğe sahip bir tepede 2012'de inşa edilmeye başladı. Atatürk Üniversitesi bünyesinde hayata geçirilen gözlemevi, 4 metre (13 ft) çapıyla Türkiye'nin en büyük ve ilk kızılötesi teleskobuna ev sahipliği yapacaktır. Teleskobun testlerinin Lecco, İtalya'da yapıldığı ve Ekim 2019 itibarıyla tamamlanacağı duyuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Egbert Adriaan Kreiken</span>

Egbert Adriaan Kreiken, Hollandalı astronom, eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Kevola Gözlemevi</span>

Kevola Gözlemevi güneybatı Finlandiya'da, Paimio'da Turku şehrinin 35 km doğusundadır. Gözlemevi artık Turku bölgesinde yerel gökbilim kuruluşu olan Turun Ursa ry sahiplidir. Gözlemevindeki binalar gözlem kubbesi, zenit tüpü ve bir de gözlemleri kaydetmek için bir evdir.

Prof. Dr. Zeki Tüfekçioğlu, Türk bilim insanı, astronom ve akademisyen. Türk Astronomi Derneğinin kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Schmidt–Cassegrain Teleskobu</span>

Schmidt–Cassegrain teleskobu (SC), basit küresel yüzeyleri kullanarak kompakt bir astronomik alet yapmak için bir Cassegrain reflektörünün optik yolunu bir Schmidt düzeltici plakayla birleştiren bir katadioptrik teleskoptur. Bu teleskoplar kırılmalı teleskop ile Newton teleskobunun bir melezidir. Teleskopta Schmidt–Cassegrain veya Maksutov-Cassegrain türlerinde olduğu gibi Newtonyan teleskoplardaki aynalar ve kırılmalı teleskoptaki mercekler bir arada kullanılabildiği gibi yine bu teleskop ailesinin özel bir türü olan düzeltici merceğe ihtiyaç duymayan Ritchey-Chretien tipi teleskoplarda ise sadece çukur aynalar kullanıldığı görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">UZAYMER Gözlemevi</span> Adana, Çukurova Üniversitesindeki gözlemevi

Çukurova Üniversitesi Uzay Bilimleri ve Güneş Enerjisi Araştırma ve Uygulama Merkezi, Çukurova Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü tarafından işletilen bir gözlemevidir. Adana ilinin Sarıçam ilçesindeki üniversite yerleşkesi içerisinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İnönü Üniversitesi Gök Bilimleri Araştırma ve Uygulama Merkezi</span> Malatya, İnönü Üniversitesindeki bir gözlemevi

İnönü Üniversitesi Gök Bilimleri Araştırma ve Uygulama Merkezi, İnönü Üniversitesi rektörlüğü tarafından işletilen bir gözlemevidir. Malatya ilinin Battalgazi ilçesindeki üniversite yerleşkesi içerisinde yer alır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.