İçeriğe atla

Ani Hatun

Fatma Hanım Ani
Doğum17. yüzyıl
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm1710
Yenişehr-i Fener, Osmanlı İmparatorluğu

Ani Hatun Fatma Hanım Ani (17. yüzyıl, İstanbul- 1710), 17.-18. yüzyıllarda yaşamış Azerbaycanlı şairdir.[1]

Hayatı

Gerçek adı Fatma, takma adı Ani'dir. Tebrizli Haca Sadeddin Hüseyincan'ın kızıdır. Süleyman Mustakimzade, "Mecelletü'n-Nisâb fi'n-Nisbi ve'l-Kunâ ve'l-Elkâb" adlı eserinde babasının adının Hasan olduğunu yazar ve şairin yazdığı bir notta bu ismi gördüğünü belirtir. Kültürlü bir ailenin kızı olarak İstanbul'da doğdu, büyüdü ve eğitim gördü. Akıllı, bilgili ve eğitimli olan Ani Hatun, "Hace-i Zenan (Kadınların Hocası)" lakabıyla anılmıştır. Bir divanı olduğu sanılıyor fakat bu divan bulunamamıştır. Salim Efendi "Tazkiretuş-Şüara" adlı eserinde Fatma'nın İsazade Mehmed Aziz Efendi adlı bir akrabasından hat dersi aldığını ve bu sanatı uyguladığını yazar. Usta bir hattat olarak da ün yapmıştır. Bazı araştırmacılar Ani Hatun'un hattatlığının şairliğinden bile üstün olduğunu belirtirler. Oğlu Yenişehir-Fener'de yaşarken kendisinin de oğluyla birlikte yaşadığını söylüyor. Hicri 1122 yılının Muharrem ayında yani M. 1710 yılında Yenişehir'de öldü ve defnedildi.[2]

Diğer kadınlar gibi dokuma yapmak yerine erkek işi olan hat sanatıyla uğraştığını yazan Safayi, Ani takma adıyla şiirler yazdığını ancak şiirlerinin estetik açıdan orta seviyede olduğu söyleniyor. Doğunun ünlü kadın şairlerinden söz eden bütün kaynaklarda onun hakkında bilgiler vardır.[2]

Şiirleri

Faramus beni uzun süre hatırlamadı.
Çok sevdiğim Mazhunu tatminsiz kaldı.

Nola tamirine kasd etmese şahi-cehanbanim,
Bilür kim, hatiri-viranim abad etmedən kaldı.

Kalır behri-kederde dil, felek, yox sahili-maksud,
Ne yazık ki… Ruzigarım bana imdad etmedən kaldı.

Kaynakça

  1. ^ Azərbaycan qadın şairləri antologiyası, "Avrasiya press", Bakı, 2005
  2. ^ a b Sözlüğü, Türk Edebiyatı İsimler. "ÂNÎ, Fâtıma Ânî Hanım". teis.yesevi.edu.tr. 22 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Mihrî Hatun, Zeynep Hatun'la birlikte adı bilinen ilk Türk kadın şairlerindendir. 1985'te ismi Venüs'te bir kratere verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fatma Aliye Topuz</span> Türk yazar, çevirmen ve feminist (1862–1936)

Fatma Aliye Topuz veya Fatma Aliye Hanım, Osmanlı Türkü yazar, çevirmen ve aktivist. Tanzimat'tan İkinci Meşrutiyet'e uzanan süreçte roman, felsefe, İslam, kadın hakları ve tarih üzerine eserler vermiştir. Zafer Hanım'ın 1877 yılında yayımladığı Aşk-ı Vatan adlı bir roman mevcut olsa da, yazarın tek romanı olduğu için Zafer Hanım değil, beş roman yayımlayan Fatma Aliye Hanım ilk kadın romancı unvanını aldı. 2009 yılında 50 Türk lirası'nın arkasında portresine yer verildi.

<span class="mw-page-title-main">Abdülhak Hamit Tarhan</span> Türk şair, oyun yazarı, diplomat, milletvekili

Abdülhak Hamit Tarhan, Türk şair, oyun yazarı ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Hayâlî Bey</span> Osmanlı şairi

Hayâlî Bey (خيالى) Türk Divan edebiyatı şairinin mahlası. Asıl Adı Mehmet'tir. “Bekâr Memi” diye anılmıştır. Eserleri zengin bir hayal gücüyle yazılmış, ince ve duyarlı bir üsluba sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Leylâ Saz</span> Türk şair

Leyla Saz, Türk besteci, yazar, şair.

Makbule Leman, Türk şair, yazar.

Hâfız Post, Klasik Türk musikisi bestekârı olup, asıl adı Mehmet'tir. "Post" lâkabının kendisine, vücudunun çok kıllı olmasından dolayı verildiğine dair bir rivayet vardır. Sultan IV. Mehmed döneminin klâsik Türk büyük müzik ustalarındandır. Saray'da yapılan fasıllara sazı ve sesi ile katılmış, bütün çağdaşları gibi Selim Giray Han'dan yardım ve ilgi görmüş, bu sanatsever devlet adamının düzenlediği edebiyat ve müzik toplantılarına katılarak sanatçı kişiliğinin gelişmesini sağlamıştır. Gençliğinde resmî görev almamış, son zamanlarına Divan hocaları zümresine katılmış, daha sonra Bîrun Kâğıt Eminliği'ne getirilmiştir. Hafız Post 1694 yılında vefat ederek Karacaahmet Mezarlığı'nda, Divan şairi Nabi'nin mezarının yanı başında toprağa verildi. Ölümüne o dönem şairlerince anısına beyitler yazılmıştır.
Fenni, "Çergehte eyleyüb âhır karar/ Postu şîr-i ecel çâk eyledi", Itrî ise: "Dedi Itrî Hâfız'a mevâ ola ya Rab cinan" demiştir.

<span class="mw-page-title-main">Muallim Naci</span> Türk tanzimat dönemi yazarı ve şairi

Muallim Naci, Türk yazar, şair, öğretmen ve eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Ziya Ortaç</span> Türk yazar

Yusuf Ziyaettin Ortaç, Türk şair, yazar, edebiyat öğretmeni, yayımcı ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Faruk Nafiz Çamlıbel</span> Türk şair, siyasetçi, öğretmen (1898 - 1973)

Ahmet Faruk Çamlıbel, Türk şair, siyasetçi, öğretmendir.

Sünbülzade Vehbî, 18. yüzyılın dîvan şairlerindendir. Asıl adı Mehmet olup, Maraş'ta 'Sünbülzadeler' olarak anılan ailenin bireylerindendir.

Yenişehirli Avni, 19. yüzyıl divan şairi.

Şair Haşmet, Haşmet bin Abbas,, Osmanlı divan şairidir.

<span class="mw-page-title-main">Ayazma Camii</span>

Ayazma Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Aziz Mahmud Hüdayi Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir camidir. 26. Osmanlı Padişahı III. Mustafa tarafından, annesi Mihrişah Emine Sultan ve ağabeyi Şehzade Süleyman adına yaptırılmıştır. Mimarı Mehmed Tahir Ağa'dır. Yapımına 1758 yılında başlanan cami, 2 yıllık inşaat sürecinden sonra 1760 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı ve Barok esintilerini yansıtmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Ekrem Bolayır</span> Türk yazar, devlet adamı, öğretmen (1867- 1937)

Ali Ekrem Bolayır, Türk şair, yazar, öğretmen ve devlet adamı. Namık Kemal'in oğlu olan Ali Ekrem Bolayır, Servet-i Fünûn edebiyatı'nın öncüleri arasında gösterilmektedir.

Leskofçalı Galip, 19. yüzyıl divan şairi.

17. yüzyıl klasik Türk edebiyatı; Nefi, Nabi ve Şeyhülislam Yahyâ gibi tanınmış divan şairlerinin yanında, Evliya Çelebi, Naima ve Kâtip Çelebi gibi önemli nesir yazarları da çıkarmıştır. Bu dönem, toplumsal ve iktisadi alanlarda büyük bir karmaşanın içine giren Osmanlı İmparatorluğu'nun Gerileme Dönemi'ne rastlar. Dönem içerisinde her ne kadar, belirli münşilerden bahsedilse de; bu dönemdeki nesir yapıtlar klasik tarzla sınırlı değildir. 17. yüzyılda İstanbul’daki Floransa konsolosu sekreteri Filippo Argenti, İtalyan papazlarından Pietro Ferraguto (1580-1656) gibi yabancıların Türkçeyi iyice öğrenip, nesir alanında önemli Türkoloji çalışmaları yaptıkları bilinmektedir. Ayrıca “Cizvitlerin misyonerlik faaliyetleri için” matbaa kurdukları ve bu matbaanın 1703'te kapatıldığı söylenmektedir.

Bu listede, Osmanlı divan şiir geleneğine göre yazan şairler yer almaktadır. Listedeki şairler alfabetik olarak sıralanmıştır.

Zübeyde Fıtnat Hanım, 18. yüzyılda yaşamış bir divan şairidir. Divan edebiyatında kendinden sonra gelen kadın divan şairleri arasında bir zirve olarak görülmüştür Şiirleri kadar nükteleri, kendisi ile Koca Ragıp Paşa ve şair Haşmet çevresinde geçtiği varsayılan latifelerle de tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hamdullah Hamdi</span> Türk divan şairi, mutasavvıf (1449 - 1503)

Hamdullah Hamdi (doğumu: 1449, Göynük - ölümü: 1503, Göynük) Türk divan şairi, mutasavvıf. Mesnevileri ile tanınmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.