İçeriğe atla

Anglonormanca

Anglonormanca
Anglo-Normaund
Tarih14. yüzyıl[1]
BölgeBüyük Britanya ve İrlanda
Dil ailesi
Hint-Avrupa dilleri
Dil kodları
ISO 639-3xno
Glottologangl1258[2]

Angloromanca (NormancaAnglo-Normaund), Anglonorman döneminde Eski Normancanın İngiltere'de konuşulan bir lehçesiydi.[3] Norman fethinden sonra İngiltere'nin resmi dili haline geldi ve daha sonra şimdi Anglonorman olarak bilinen benzersiz dar görüşlü lehçeye dönüştü. Dil, Eski Fransızcaya büyük ölçüde benzemekteydi.

Anglonormanca, Norman soylularının konuşma diliydi ve aynı zamanda saray dili olarak da kullanılıyordu.

Kaynakça

  1. ^ "xno". 11 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2024. 
  2. ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Anglo-Norman". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. 
  3. ^ Ian Short, A Companion to the Anglo-Norman World, "Language and Literature", Boydell & Brewer Ltd, 2007. (p. 193)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İngiltere</span> Batı Avrupadaki bir Birleşik Krallık ülkesi

İngiltere, Birleşik Krallık'ı meydana getiren dört ülkeden biridir. Ülke, kabaca %62'sini kapladığı Büyük Britanya adasında ve 100'den fazla küçük bitişik adada yer almaktadır. Kuzeyde İskoçya ve batıda Galler ile kara sınırı bulunmaktadır ve doğuda Kuzey Denizi, güneyde Manş Denizi, güneybatıda Kelt Denizi ve batıda İrlanda Denizi ile çevrilidir. Kıta Avrupası güneydoğuda, İrlanda ise batıda yer alır. Başkenti ve en büyük şehri Londra'dır.

<span class="mw-page-title-main">Anglosaksonlar</span> eski bir Cermen halkı

Anglosaksonlar, Anglus, Sakson ve Jüt karışımı bir Cermen halkı. 5. yüzyıldan itibaren Romalıların Britannia olarak isimlendirdiği adayı istila etmiş ve 865'teki Viking istilasına kadar adanın tamamını yönetmişlerdir; Viking istilasından Norman istilasına kadar geçen sürede ise bazen adanın bir kısmını, bazen tamamını yönetmiş ve bazen de adanın kontrolünü tamamen Vikinglere kaptırmışlardır. Vikinglerin gelişiyle İngiltere'deki Anglosakson kontrolü önemli ölçüde zayıflamış ve Normanların gelişiyle birlikte tamamen sona ermiştir.

Eski İngilizce şu anki İngiltere olan bölgenin belli bölümlerinde ve Güney İskoçya'da 5. yüzyılın ortalarından 12. yüzyılın ortalarına kadar konuşulmuş İngilizcenin eski şeklidir. Bu dil, Batı Cermen dillerinden birisiydi ve bu yüzden de Eski Frizce ve Eski Saksoncayla yakından ilgilidir. Ayrıca dil, Kuzey Cermen dil grubundan Eski Norsçanın da büyük etkisi altında kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Normandiya</span> Kuzey Fransada coğrafi bir bölge

Normandiya, Kuzey Fransa'da coğrafi bir bölge. Yukarı Normandiya (Haute-Normandie) Seine-Maritime ve Eure, Aşağı Normandiya (Basse-Normandie) Orne, Calvados ve Manche departmanından oluşur. Normandiya Dükalığı eskiden aşağı Seine departmanı, Pays de Caux ve batıda Cotentin yarımadasına kadar olan bölgeyi içine alan kuzey Fransa'da bağımsız bir dükalıktı.

İskoçlar, İskoçya'da yaşayan halkın adıdır.

<span class="mw-page-title-main">İngilizler</span> İngiltere ile ilişkili bir halk

İngilizler, İngilizce dilini konuşan ve ortak tarih ve kültürü paylaşan bir topluluk olarak İngiltere'de ortaya çıkmış etnik grup ve millettir. Tarih boyunca İngiltere'de ikamet etmiş olan farklı grupların karışımıyla yeni bir kimlik oluşturmuşlardır; Anglo-Saksonlar, Vikingler, Bretonlar ve Normanlar İngiliz kimliğini oluşturan etnik gruplardır.

Eski Nors dili, Vikingler döneminde, yaklaşık 1300'lere kadar, İskandinavya'da ve Vikinglerin kontrol ettiği deniz aşırı yerleşim birimlerinde konuşulmuş Kuzey Cermen dili. 8. yüzyılda kullanılan Proto Norsçadan türemiştir. Bu dönemlerden kalan belgelerin çoğu, Orta Çağ İzlandacasına ait olduğundan dilin kabul edilen standart hali Eski Batı Nors dili olarak geçen lehçedir. Bu lehçe Eski İzlandaca ve Eski Norveççeyi içerir. Fakat Eski Nors dilini konuşanların çoğu aslında Danimarka ve İsveç yerleşimlerinde konuşulan Eski Doğu Nors dili lehçesini kullanmaktaydılar.

<span class="mw-page-title-main">Normanlar</span> Frenk ve İskandinav karışımı halk

Normanlar, MS 912 yılından itibaren Normandiya'ya yerleşen Frenk ve İskandinav karışımı halk. Normanların soyundan gelen modern halk hâlen Fransa'nın Normandiya bölgesinde yaşamaktadır.

Normanca veya Norman Fransızcası, Oïl dilleri içerisinde sınıflandırılan bir Latin dilidir. Bazen bir Fransızca lehçesi olarak da sınıflandırılabilir. Normanca, Fransa'nın Normandiya bölgesinde ve Manş Adaları'nda konuşulur. Normandiya bölgesinde resmî dil kabul edilmemekle beraber "bölgesel dil" olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Húskarl</span> Savaşçı köle,Savaşlarda kullanılan Gladyatör gibi düşünülebilir

Húskarl sadece savaşmak için edinilen köle, özellikle İskandinavya’da kralın veya yerel yöneticilerin özel muhafızı anlamında kullanılır. Bu kurum İngiltere’nin 11. yüzyılda Vikingler tarafından istilasının ardından Anglosaksonlar arasında da yerleşmiştir. İngiltere’de húskarlın hem askeri hem de idari sorumlulukları olurdu. Hastings Muharebesi sırasında İngiltere kralı Harold Godwinson için savaştıkları bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Clitheroe</span> kasaba

Clitheroe, Birleşik Krallık'a bağlı İngiltere'nin Kuzey Batı İngiltere bölgesinde idari bakımdan birinci seviyeli yerel idare olan Lancashire Kontluğu'na bağlı olan Ribble Valley (borough) ikinci seviyeli metropoliten-olmayan yerel idare bölgesinde bulunan kasabadır. Clitheroe 1972'den önce bir "Belediye Beldesi" statüsü bulunduğu için, kasabada bir "takip eden semt/köy yerel idaresi " şeklinde bir "kasaba meclisi " alt-idaresi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">II. William</span>

II. William 26 Eylül 1087'den 1100'deki ölümüne kadar, Normandiya üzerinde yetkileri ve İskoçya'da nüfuzu olan İngiltere kralıydı. Yetki alanını Galler'e genişletme konusunda çok başarılı değildi. Fatih William'ın üçüncü oğlu, belki de kırmızı görünümünden veya büyük olasılıkla, çocukken kızıl saçlara sahip olmasından dolayı, genellikle William Rufus olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">İngiltere Krallığı</span> 927-1707 yılları arasında varlığını sürdürmüş Kıta Avrupasının kuzeybatısında bir egemen devlet

İngiltere Krallığı, 927-1707 yılları arasında varlığını sürdürmüş Kıta Avrupası'nın kuzeybatısında bir egemen devlet. İngiltere Krallığı toprakları Büyük Britanya adasının güneyinin üçte ikisi ile çevredeki küçük adaları kapsamıştır. Kuzeyde İskoçya Krallığı ile sınırı vardı. İlk başkenti Winchester iken daha sonra başkent Westminster'e taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İngiltere'nin Normanlar tarafından fethi</span>

İngiltere'nin Normanlar tarafından fethi, 28 Eylül 1066 tarihinde İngiltere'nin Normandiya dükü William tarafından işgal edilmesiyle başlar. William 14 Ekim 1066 tarihinde yapılan Hastings Muharebesini kazanınca I. William olarak başa geçer. Yenik İngiltere kralı Harold Godwinson 25 Eylül 1066 tarihindeki Vikinglere karşı Stamford Bridge Muharebesinde zafer kazanmasına rağmen ordusunun oldukça yıpranmış olması muharebede belirleyici olmuştur.

Anglo-Normanlar, kökeni genel olarak 1066 yılında William tarafından gerçekleştirilen İngiltere'nin fethiyle birlikte İngiltere'yi yöneten Normanlara dayananları tanımlar. Fetihten önce de az sayıda olmakla beraber Norman varlığı bulunmaktaydı. Ancak Hastings Muharebesi'ndeki zaferin ardından adaya doğru yaşanan yoğun Norman göçü ile özgün bir toplum oluşmuştur. Normanlar tüm İngiltere'nin yanı sıra, Galler'in bir kısmını ve 1169 yılından sonra İrlanda'ya hakim oldukları için zaman içinde özgün bir kültür oluşturmuşlardır. Özellikle dilleri Normandiya'daki eski Normancadan ayrılarak evrimleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Norman Angell</span> İngiliz siyasetçi

Sir Ralph Norman Angell, doğum adı Ralph Norman Angell-Lane, uluslararası barış için kayda değer uğraşlar veren ve The Great Illusion adlı kitabın yazarı İngiliz ekonomist. Ayrıca 1933 yılında Nobel Barış Ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Eski Usul ve Yeni Usul tarihler</span> Jülyen takvimden Gregoryen takvime dönüştürmede değişiklikler

Eski Usul (E.U.) ve Yeni Usul (Y.U.) tarihler, özellikle tarihsel İngilizce dil çalışmalarında Jülyen takviminde de her ne kadar yılın başlangıcı (E.U.) 1 Ocak'tan itibaren başlamış olsa bile, bazı ülkelerde Gregoryen takvimine (Y.U.) geçişin değişik tarihlerde olması nedeniyle arada oluşan gün farkını belirtmek amacıyla kullanılan bir zaman gösterme yöntemidir. Çünkü sonuç olarak, Jülyen takviminde tarih 1 Ocak iken, Gregoryen takviminde tarih 14 Ocak'tır. Arada toplam 13 günlük fark bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">I. Harold</span> İngiltere Kralı

Tavşanayak Harold ya da I. Harold, 1035 ile 1040 yılları arası İngiltere Kralı. "Tavşanayak" lakabı hızına ve av yeteneklerini vurgular. İngiltere, Danimarka ve Norveç Kralı Büyük Knud'un ilk karısından doğan en küçük oğludur.

Benjamin Thorpe, İngiliz Anglo-Sakson edebiyatı uzmanı.

<span class="mw-page-title-main">Stigand</span>

Stigand, Norman Fethi öncesinde İngiltere'de Canterbury Başpiskoposu olan Anglo-Sakson bir din adamıydı. Doğum tarihi bilinmemekle beraber 1020 yılına gelindiğinde kraliyet papazı ve danışmanı olarak görev yapıyordu. 1043'te Elmham Piskoposu seçildi ve daha sonra Winchester Piskoposu ve Canterbury Başpiskoposu oldu. Stigand, birkaç Anglo-Sakson ve Norman kraliyet hanedanı üyesi olan İngiltere hükümdarının danışmanıydı ve birbiri ardına altı krala hizmet etti. Winchester ve Canterbury'nin piskoposluğunu aynı anda elinde tutma konusundaki çoğulculuğu, kısaca aynı anda iki makamı birden elinde tutması nedeniyle birkaç papa tarafından aforoz edildi. En nihayetinde 1070 yılında tahttan indirildi ve mülklerine ve kişisel servetine Fatih William tarafından el konuldu. Stigand, Winchester'da hapsedildi ve burada öldü.