İçeriğe atla

Angilas

Angilas (Yunanca: ΄Αγγίλας) Lazika Savaşı'nda (541-562) görülen Bizanslı taksiarhtır. Kendisiyle ilgili bilgilerin Agathias'tır.[1]

Hayatı

Angilas'tan ilk kez 556 yılında Lazika'daki taksiarh olarak bahsedilmiştir. Unvanı sadece Yunancada kaydedilmiştir. Latince unvanı ise Komis olabilir. Kendisiyle ilgili ilk kez Fasis Kuşatması'nda Maurilerden oluşan bir tagmayı yönettiği yazmaktadır. Angilas'ın askerleri "mızraklı hafif askeri birlik" olarak tanımlanmaktadır. Birlikleri, Theodore ve Philomathius ile birlikte tahkimatların “orta kısmında” görevlendirilmiştir. Theodore, Makronlardan oluşan ağır piyadelere, Philomathius ise İsaurialı ve sapanlı dart atıcılarına önderlik etmiştir.[2][3]

Fasis, Sasani birlikleri tarafından kuşatılmıştır. Bizans birliklerinin genel komutanı Martinus, tüm ordusuna kendi görev yerlerinde kalmaları için talimat vermiştir. Bizanslılar, Sasanilerin surlardan çıkma ve açık alanda savaşma girişimlerini göz ardı ediyordu. Ancak, Angilas ve Philomathius yaklaşık iki yüz kişilik bir birliğe şehrin kapısını açtırdı. İki yüz adamla beraber kentten çıktılar ve savunma birliklerine ok atan okçulara saldırdılar. Theodore ilk başta onları durdurmaya çalıştı. Ancak sonrasında çoğunluğun görüşüne boyun eğdi ve birlikleri okçulara saldırırken izledi. Theodore'un emirleri ihlal etmek istemediği, ancak askerler tarafından bir korkak olarak nitelendirilmeye de karşı olduğu raporlanmıştır.[1][2]

Kuşatmanın ilerleyen saatlerinde, panikleyen Sasani birlikleri kademeli olarak geri çekilmeye başladı. Dilimnitlerin çoğu, baskı altında olan birlikleri rahatlatmak için konumlarını terk etti. Angilas ve Theodore, tahkimatı kuşatmak için geriye sadece birkaç asker kaldığını fark etti. Geride kalan birkaç Dilimnit, ya Bizans güçleri tarafından öldürüldü ya da kaçmaya zorlandı. Geriye kalan Dilimitlerin çoğu, "akrabalarının" tehlikede olduğunu belirtti. Angilas ve Theodore'la yüzleşmek için mevcut konumlarını terk etti. Ancak karşı saldırıları örgütsüz olduğu için etkisiz kaldı.

Kuşatma bittikten sonra Angilas'a ne olduğu bilinmemektedir.

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b Martindale (1992), pp. 81-82
  2. ^ a b Agathias (1975), p. 90-93
  3. ^ Amirav, Haar Romeny (2007), p. 80: Michael Maas, "The story of the Tzani"
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lazika</span>

Lazika ya da Egrisi, ayrıca Laz İmparatorluğu olarak da bilinir, Karadeniz'in güneydoğu kıyısında tarihsel bölge. Latince'de 'Lazika'; "Lazların ülkesi" anlamına gelmektedir. Aynı dönem devleti Perslerin resmi literatüründe ise "Lazistan" olarak yer almıştır. Bugün Türkiye, Rusya ve Gürcistan sınırları içinde yer alır. Bu bölgeden “Lazika” adıyla ilk kez 7. yüzyılda yazarı bilinmeyen, Ermenice "Coğrafya” adlı kitapta bahsedilmiştir. Lazika Krallığı'nın sınırları 4. yüzyılın ikinci yarısında batıda Trabzon kuzeyde Kafkas Sıradağları ve doğuda Lihi Dağları'na kadar uzanıyordu.

Bessas, Bizanslı general. Trakyalı olup aslen Got (Cermen) kökenlidir. I. Justinianus dönemi savaşlarında oynadığı aktif rolle tanınır. Sasani Devleti ile yapılan İberya Savaşı'nda ve Belisarius'un komutası altında katıldığı Gotlar Savaşı'yla ünlenmiştir. Ancak Belisarius'un İtalya'dan çekilmesinin ardından tekrar toplanan Gotlar ile giriştiği mücadeleyi kaybedince 546 yılında Roma düşmüş, Bessas da bu başarısızlığın en büyük sorumlusu olarak görülmüştür. Mahçubiyet içinde Doğu'ya dönen General, ilerleyen yaşına rağmen Lazika Savaşı'nda, komutan olarak görevlendirilmiştir. Petra şehrinin geri almasıyla itibarını kurtarsa da, devamında sergilediği başıboş tavırlar yüzünden Justinianus tarafından görevden alınmış ve Abaskya'ya sürgüne gönderilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Justinus (525 doğumlu general)</span> Bizanslı aristokrat ve general

Flavius Mar. Petrus Theodorus Valentinus Rusticius Boraides Germanus Iustinus ya da kısaca Justinus, Bizanslı bir general ve aristokrattır. Jüstinyen Hanedanı'nın üyesi ve Bizans İmparatoru I. Justinianus'un yeğenidir. 540 yılında son Roma konsüllerinden biri olarak atanan Justinus, Lazika ve Balkanlardaki savaşlarda üst düzey komutan olarak görev yaptı. Bizans'ın Slav ve Sasanilere karşı giriştiği mücadelelerin yanı sıra, Avarlarla yapılan ilk temasları yönetti. İmparator I. Justinianus öldüğünde tahta aday olan Justinus, kuzeni II. Justinus tarafından saf dışı bırakıldı ve sürüldüğü Mısır'da düzenlenen suikast sonucu öldürüldü.

Germanus, İmparator I. Justinianus'un önde gelen komutanlarından biri olan Doğu Roma (Bizans) generaliydi. Germanus imparatoru Justinianus'un kuzeni ve iktidar hanedanının bir üyesiydi. Trakya, Kuzey Afrika ve Doğu'da Perslere karşı komuta etti ve Ostrogotlara karşı yapılan son Bizans seferi komutasında bulunmak üzere seçildi. İkinci eşi Got Amali hanedanından Matasuntha ile evlendiğinde ve seçkin bir hizmet kaydı nedeniyle, ani ölümünün olduğu dönemde, İmparator Justinianus'un vârisi olarak kabul ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Lazika Savaşı</span> Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında yapılmış mücadele

Lazika Savaşı, aynı zamanda Kolhi Savaşı ya da Gürcü tarih yazımında, Egrisi'nin Büyük Savaşı olarak bilinir, Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında Lazika'nın antik Gürcistan bölgesinin kontrolü için yapılan mücadeledir. Lazika Savaşı, 541'den 562'ye kadar yirmi yıl boyunca, değişen başarılarla sürdü ve savaşın sona ermesi karşılığında yıllık bir haraç elde eden Persler için bir zaferle sona erdi. Lazika Savaşı, Prokopius ve Agathias'ın eserlerinde ayrıntılı olarak anlatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Opsite</span>

Opsite veya Opsit 6. yüzyılda Bizanslı tarihçi Prokopius'un De Bellis adlı eserinde iki kez geçmesiyle tanınan Lazika kralıdır. Opsite'den, Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında yaşanmış, Kafkasya'daki Lazika devletinin kontrolünü ele geçirmek için yapılmış Lazika Savaşı (541–562) ile ilgili bölümde bahsedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Damnaze</span> 6. yüzyılda yaşamış Lazika kralı

Damnaze 6. yüzyılda, Sasani imparatoru I. Kavad ile aynı dönemde yaşamış Lazika kralıydı. Çağdaş tarihçiler, Damnaze'den, Geç Antik Çağ'da yaşamış diğer Lazika kralları gibi, Bizans ile Sasani İmparatorluğu arasında Kafkasya'da geçen çatışmalarda bahsetmiştir.

II. Tsate 556 yılından bilinmeyen bir tarihe kadar Lazika'ya hükmeden kraldır.

II. Gubaz, yaklaşık 541 yılından suikasta uğradığı 555 yılına kadar Lazika'ya hükmeden kraldır. İlk başta Bizans İmparatorluğu'nun vasalı olarak tahta çıktı ancak Bizans makamlarının ağır uygulamaları sonucunda Bizans'ın başlıca rakibi Sasani İmparatorluğu'ndan yardım almaya çalıştı. Lazika Savaşı'nın liderlerinden biriydi. 541'de Sasani ordusunun yardımı ile Bizanslılar, Lazika'dan gönderildi; ancak Sasaniler ülkeyi işgal etti. Bunun üzerine 548'de Bizans'tan yardım isteyen Gubaz, sonraki birkaç yıl boyunca Bizans'ın müttefiki olarak kaldı. İki imparatorluk Lazika'nın kontrolü için savaşırken, Petra Kalesi mücadelenin odak noktası olmuştu. Sonunda Gubaz, savaştan bir sonuç alınamaması üzerine Bizans generalleriyle kavga etti ve sonrasında generaller tarafından öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Fasis Kuşatması</span>

Lazika Savaşı savaşının bir parçası olan Fasis Kuşatması, 555-556 yıllarında Bizans İmparatorluğu ve Sasani İmparatorluğu arasında gerçekleşmiştir. Farslar, Bizanslıların elindeki Lazika'nın Fasis şehrini kuşatmalarına rağmen ele geçirememişlerdir. Kuşatma ile ilgili bilgilerin çoğunun kaynağı 6. yüzyıl tarihçisi Agathiastır.

Callinicum Muharebesi, Paskalya'da, 19 Nisan 531 Cumartesi günü, Belisarius komutasında Bizans İmparatorluğu ordusu ile Azaritis komutasındaki Sasani süvari kuvveti arasında gerçekleşmiştir. Dara Muharebesi'ndeki yenilgiden sonra Sasanilar, savaşın yönünü döndürmek amacıyla Suriye'yi işgal etmek için harekete geçtiler. Belisarius'un hızlı müdahalesi planı bozdu ve Sasanilerin Pirus tarzı muzaffer oldukları muharebe öncesi Belisarius'un askerleri Sasanileri Suriye'nin sınırına doğru geri ittiler.

Artabanes I. Justinianus hükümdarlığında hizmet etmiş Ermeni kökenli bir Doğu Roma (Bizans) generali. Başlangıçta Bizans otoritesine karşı bir asiiydi, Sassanilere sığındı, ancak kısa süre sonra Bizans yönetimine geri döndü. Asi general Guntarith'i öldürerek ve eyaleti imparatorluğa geri bağlayarak büyük ün kazandığı Afrika'da görev yaptı. Justinianus'ın yeğeni Praejecta ile nişanlandı, ancak İmparatoriçe Theodora'nın muhalefeti yüzünden evleenmedi. Konstantinopolis'e geri çağrıldı, 548/549'da Justinianus'a karşı başarısız bir komploya karıştı, ancak komplonun açığa çıkmasından sonra ciddi bir şekilde cezalandırılmadı. Kısa süre sonra affedildi ve Casilinum'daki mutlak Bizans zaferine katıldığı Gotlar Savaşı'na katılması için İtalya'ya gönderildi.

<span class="mw-page-title-main">Thannuris Muharebesi</span>

Thannuris Muharebesi 528 Yazında, Kuzey Mezopotamya'da Dara yakınlarında Serhas komutasındaki Sasani İmparatorluğu ile Belisarius ve Coutzes komutasındaki Bizans İmparatorluğu kuvvetleri arasında gerçekleşen askeri çatışmadır. Minduous'ta bir kale inşa etmeye çalışırlarken, Bizanslılar Sasani ordusu tarafından mağlup edilmiştir. Belisarius kaçmayı başardı ama Sasaniler binaları yıktı. Zaferlerine rağmen, Persler, Sasani şahı I. Kubâd'ı kızdıracak ağır kayıplara maruz kalmışlardır.

Nisibis Kuşatması, 573 yılında imparatoru II. Justinus hükümdarlığında Bizans İmparatorluğu, Sasani şehri Nisibis'i kuşatmalarıdır. Sasaniler şehri başarılı bir şekilde savunmuşlar ve Bizans kuvvetlerini yenmişlerdir.

Petra Kuşatması, Lazika Savaşı sırasında Bessas komutasındaki Bizans kuvvetlerinin Petra'da bulunan Sasani garnizonuna karşı gerçekleşmiştir. Sasani destek kuvvetleri zamanında gelmeyi başaramamış ve Petra uzun bir kuşatmadan sonra düşmüştür. Bu stratejik kalenin bir kez daha Sasaniler tarafından kullanılmayacağından emin olmak için şehrin tahkimatı da kaldırılmıştır.

Lazika Savaşı savaşının bir parçası olan Telephis-Ollaria Muharebesi, 553 yılında Bizans İmparatorluğu ve Sasani İmparatorluğu arasında gerçekleşmiştir.

Solomon, kuzey Mezopotamya'dan bir Doğu Roma (Bizans) generalidir, 533–534 yıllarında Vandallar Savaşı ve Kuzey Afrika'nın yeniden ele geçirmesinde öne çıkmıştır. Sonraki on yılın çoğunu, magister militum askeri görevi ile Praefectus praetorio sivil görevinin birleştirilmesiyle asker vali olarak Afrika'da geçirmiştir. Solomon, başarılı bir şekilde büyük ölçekli Moro isyanıyla mücadele etti, ancak 536'nın baharında ordu isyanının ardından kaçmak zorunda kaldı. Afrika'da ikinci görev dönemi 539 yılında başladı ve bu dönem Bizans'ın durumunu güçlendirdiği Morolara karşı zaferler içerir. Birkaç yıl refah izledi, ancak yeniden alevlenen Moro isyanı 544'teki Cillium Muharebesi'nde Solomon'un yenilgisi ve ölümüyle kısa kesildi.

Stefanopolis veya yaygın olarak bilinen antik adıyla Onoguris, Lazika'da konumlanmış bir şehirdi. Bizanslı tarihçi Agathias, Bizans ve Sasaniler arasında geçen Lazika Savaşını anlattığı kayıtlarda şehirden bahsetmiştir. Halen daha şehrin tam olarak nerede olduğu araştırılmaktadır.

Lazika Savaşının bir parçası olan Onoguris Kuşatması, Bizans ve Sasani kuvvetlerinin arasında, MS 554 veya 555 yılında gerçekleşti.

Nahoragan, Bizanslı tarihçiler tarafından kaydedilmiş Sasani İmparatorluğu komutanıydı. Mihr-Mihroe'nun ölümünden sonra Lazika'daki savaşların komutanlığını yapmıştır. Nahoragan'ın komutayı ele aldığı dönemde, Bizanslı generaller Lazika kralı II. Gubaz'a suikast düzenlemiş ve Lazlar ile Bizanslılar arasındaki müttefiklik bozulmuştur. Bunu fırsat bilen Nahoragan, Onoguris Kuşatmasını başlatmış ve Arhaiopolis'teki Bizans üssünü yok etmiştir. Nahoragan, MS 556'nın ilkbaharında, Martinus ve Justinus'un bulunduğu Nesus'a 60.000 kişilik orduyla saldırmıştır. Martinus'a önerdiği barış tekliflerinin reddedilmesinden sonra Fasis'i kuşatmış, ancak ağır bir mağlubiyet almıştır. Mağlubiyetten sonra Kutaisi'ye geri çekilmiş ve kısa bir süre sonra Lazika'daki Sasani'lerin komutasını emrindeki Vaphrizes'e devretmiştir. Ardından İberya'daki kışlaklara çekilmiştir.