İçeriğe atla

Ange-Jacques Gabriel

Ange-Jacques Gabriel
Ange Jacques Gabriel, Jean-Baptiste Greuze tarafından çizilen portresi
Doğum23 Ekim 1698(1698-10-23)
Paris, Fransa Krallığı
Ölüm04 Ocak 1782 (83 yaşında)
Paris, Fransa Krallığı
MeslekMimar
Önemli eser(ler)
  • Château de Compiègne
  • Petit Trianon, Versay
  • École Militaire
  • place de la Concorde, Paris
  • place de la Bourse (Bordeaux)
EvlilikCatherine Angélique de la Motte
Çocuk(lar)3
EtkilendikleriLouis Le Dreux de la Châtre

Ange-Jacques Gabriel, (d. 23 Ekim 1698 - ö. 4 Ocak 1782), Fransız mimar. Kendi kuşağının en önde gelen mimarı olmasının yanında, aynı zamanda Fransa Kralı XV. Louis'nin de baş mimarıydı. Başlıca eserleri arasında Concorde Meydanı (Place de la Concorde), ilk Fransız askeri akademisi olan École Militaire ve Versay Sarayı'nda yer alan Petit Trianon ve Versay Kraliyet Operası'dır. Mimari tarz olarak, Fransız Barok mimarisi ile Fransız neoklasizmi arasında dikkatli bir denge oluşturdu[1].

Hayatı

Ange-Jacques Gabriel, 23 Ekim 1698'de Parisli ünlü bir mimar ailede dünyaya geldi. Büyükbabası ve babası Jacques Gabriel de (1667-1742) bir mimardı. Babasının büyük projeleri arasında Rennes'deki Rennes Belediye Binası (Hotel de Ville) ve Bordeaux'daki Place Royale (şimdi Place de la Bourse) vardı. Genç Ange-Jacques, 1728'de Kraliyet Mimarlık Akademisi'nin (Académie royale d'architecture) bir üyesi oldu ve babasına Place de la Bourse'da yardım etti. 1735'ten itibaren Versay Sarayı'nda Baş Mimar (Premier Architecte) olan babasının baş asistanı oldu ve babasının ölümünden sonra onun yerine Kral'ın baş mimarı oldu. Daha sonra Kral'ın metresi ve kültür danışmanı Madame de Pompadour'un erkek kardeşi ve Kraliyet Binaları'nın yöneticisi olan Abel-François Poisson'un yardımcısı olarak hizmet etti.

Concorde Meydanı - Paris

XV. Louis’nin bağışladığı arazide, bugünün Concorde Meydanı (Place de la Concorde), 1748'de Gabriel tarafından üstlenilen ilk büyük projeydi. Gabriel, Sen Nehri yönündeki manzarayı açık bırakarak ve Tuileries Sarayı ile Şanzelize Caddesi (Champs-Elysees) arasındaki uzun ekseni engelsiz bir şekilde koruyarak, yeni bir kuzey-güney ekseni yarattı. Meydanın en önemli parçası, XV. Louis'in atlı bir heykeliydi. Proje 1754'te sonuçlandırıldı ve 1763'te tamamlandı. Fransız Devrimi sırasında XV. Louis'in heykeli kaldırıldı ve 19. yüzyılda dikilitaş, heykeller ve çeşmeler eklendi.

1751'de XV. Louis, savaş sanatında fakir soylu ailelerden beş yüz genç adam "beyefendi" yetiştirmek için, ilk Fransız askeri akademisi olan Ecole Militaire'i kurmaya karar verdi. Seçilen yer, şehir merkezinin batısında, Grenelle ovasının yanındaydı. Gabriel binayı, Louvre'dakine benzer, kubbeli merkezi bir pavyonu çevreleyen iki kanatlı bir "şato" çağrışımı yapan bir şekilde tasarladı. Bina, Dor düzenine ait bir sütunlu bir cepheye sahipti ve arkada geniş bir avlu vardı.

Petit Trianon

Gabriel, Fransa Kralı XV. Louis'nin emriyle, metresi Madam de Pompadour için, Versay Sarayı arazileri üzerinde, küçük bir şato olan Petit Trianon'nu 1762 ile 1768 arasında inşa etti. Bina kübikti ve her cephe farklıydı. Petit Trianon'un cepheleri en saf haliyle Fransa'da ortaya çıkan Neoklasizm tarzını temsil ediyordu.

Gabriel'in dikkatinin çoğu, XV. Louis tarafından arzu edilen Versay Sarayı'nın modifikasyonlarına ayrılmıştı. Saray, uygun bir opera tiyatrosundan yoksundu; Kuzey Kanadı'nın sonu için 1682'de XIV. Louis bir tiyatro yapılmasını istemişti. Ancak proje, savaşların maliyeti ve Saray'ın ihtiyaçlarını karşılamanın karmaşıklığı nedeniyle askıya alındı. Gabriel, 1748'de tiyatro için yeni bir teklifte bulundu, fakat maliyet nedeniyle yeniden beklemeye alındı.

Opera projesi 1765'te yeniden canlandırıldı ve 1770'te Fransa Krallığı'nın Dofeni, yani geleceğin XVI. Louis'nin Avusturya Arşidüşesi Marie-Antoinette ile evliliğinin kutlamaları için hızlandırıldı. Projeyi hızlı ve daha düşük maliyetle bitirmek için tiyatro tamamen ahşaptan yapıldı, mermeri andıracak şekilde boyandı ve aynı zamanda olağanüstü iyi bir akustik de sağlandı. Tiyatro mavi ve altın rengindeydi, kesik elips veya oval şeklinde yapılmış, sıra sıra kutularla çevrelenmiş, oymalı ve yaldızlı ahşapla süslenmiş, ışığı aynalarda yansıyan üç bin mumla aydınlatılmıştı.

Son projelerinden Hotel Crillon 1770'te tamamlandı. 2016'ya kadar Fransız Donanması'nın karargahı olan Hotel de la Marine ise 1774'te tamamlandı.

Ange-Jacques Gabriel, 4 Ocak 1782'de Paris'te öldü.

Önemli eserleri

Pavillon Butard
Place de la Bourse, Bordeaux
  • Château de Choisy, 1740-1777'nin büyütülmesi ve yenilenmesi
  • Château de Compiègne, 1750 ve sonrası
  • Pavillon du Butard, 1750'de La Celle-Saint-Cloud.
  • Place de la Bourse, Bordeaux, 1755 (Kraliyet Mekanı)
  • Château de Menars (Loir-et-Cher) in büyütülmesi ve yenilenmesi, 1760-1764, Madame de Pompadour için yapıldı
  • Petit Trianon, Versailles, 1762'den 1768'e kadar
  • L'École Militaire Champ de Mars, Paris
  • L'Opéra, Château de Versailles, 1769-70
  • Place de la Concorde (XV Louis Kraliyet Mekanı), 1772
  • Hôtel de la Marine, Place de la Concorde, 1774
  • Hôtel de Crillon, Place de la Concorde, 1770

Kaynakça

  1. ^ Gallet, Michel (1995). Les architectes parisiens du XVIIIe siècle: dictionnaire biographique et critique. Paris: Editions Mengès. ss. 212-224. ISBN 9782856203705. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bastille Baskını</span> Fransız Devriminin bir parçası

Bastille Baskını veya Bastille Hapishanesi Baskını, 14 Temmuz 1789'da Fransa'nın başkenti Paris'te devrimci isyancıların Bastille olarak bilinen Orta Çağ'dan kalma cephanelik, kale ve siyasi hapishaneyi basarak kontrolü ele geçirmeye çalışmasıyla meydana gelmiş baskın.

<span class="mw-page-title-main">Marie Antoinette</span> Fransa Kraliçesi, Avusturya Arşidüşesi

Josephe Jeanne Marie Antoinette von Habsburg-Lorraine veya Maria Antonia Josepha Johanna, Fransa Kraliçesi ve Avusturya arşidüşesi. Kısaca Marie Antoinette veya Maria Antonia olarak bilinir. Kutsal Roma İmparatoru I. Franz ve eşi Avusturya İmparatoriçesi Maria Theresa'nın kızıdır. Henüz 14 yaşındayken Fransa veliahtı XVI. Louis ile evlendi. 1774 Mayıs'ında XVI. Louis Fransa kralı olunca Marie Antoinette Fransa kraliçesi oldu. XVII. Louis'nin annesidir. Fransız Devrimi esnasında "Vatan hainliği" ile suçlanarak giyotinle idam edildi (1793).

<span class="mw-page-title-main">Petit Trianon</span>

Petit Trianon, Fransa'da, Versay Sarayı arazileri üzerindeki küçük bir şatodur. Fransa kralı XV. Louis'nin emriyle, metresi Madam de Pompadour için, Ange-Jacques Gabriel tarafından dizayn edilmiştir. 1762-1768 yılları arasında inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Versay Sarayı</span> Paris civarındaki Fransız sarayı

Versay Sarayı ya da Versailles Sarayı, tarihi bir Fransız şatosudur. Sarayın ilk binasının yapımına 1661'de başlanmıştır, daha sonra değişik zamanlarda genişletilmiştir. Saray, günümüzde müze olarak kullanılır. Versailles sarayı çok geniş planlanmış olması yönüyle tipik Fransızdır. Roma İmparatorluğu'ndan sonra ilk kez bu sarayda büyük ölçüler kullanılmıştır. Bunun nedeni ise zengin ve merkezi krallık yönetimiydi. İtalya, Almanya ve İngiltere'de siyasi ortamlar farklı olduğu için Versailles sarayı gibi saraylar uzun süre yapılamadı.

<span class="mw-page-title-main">Fransa mimarisi</span>

Fransız mimarisi veya Fransa mimarisi, Fransız ve yabancı asıllı mimarların Fransa Cumhuriyeti coğrafi sınırları içinde tasarladığı veya inşa ettiği mimari eserlere verilen genel isimdir.

<span class="mw-page-title-main">XV. Louis</span> Fransa kralı (1715-1774; hd. 1715-1774)

XV. Louis, lakabı Sevilen Louis, 1715-1774 arasında Fransa kralı. Güçsüz yönetimiyle krallık otoritesinin zayıflamasına yol açmış, 1789 Fransız Devrimi'nin patlak vermesinde etkili olmuştur.

Petit Hameau de la Reine ; Marie Antoinette için yapılan kırsal bir inziva köşesidir. Versailles parkının özel bir bölümünde, Ange-Jacques Gabriel'in Petit Trianon'unun menzilindeki tenha bir noktada bulunur. Bu yer Madame de Pompadour için XV. Louis tarafından yapılan yapılmış, sonrasında onun varisi XVI. Louis tarafından o zamanki kraliçesine verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şanzelize Caddesi</span> Pariste cadde

Şanzelize Caddesi veya Şanzelize Bulvarı (

<span class="mw-page-title-main">Concorde Meydanı</span> Pariste meydan

Concorde Meydanı, Fransa'nın başkenti olan Paris'in 8.bölgesinde, Şanzelize Caddesinin başında olan meydanın adıdır. Bordeaux şehrinin Quinconces Meydanından sonra Fransa'nın ikinci en büyük meydanıdır. İtalyan yazar, gazeteci ve diplomat olan Curzio Malaparte, "Concorde Meydanı meydan değil, aydınlıktır" demiştir.

<span class="mw-page-title-main">Les Invalides</span> Pariste bina kompleksi

Les Invalides ya da Hôtel national des Invalides, Paris'te bulunan, içinde pek çok farklı yapı barındıran, büyük ölçüde Fransa'nın askeri tarihiyle ilintili olan bir anıttır. 24 Şubat 1670 tarihinde, XIV. Louis'nin emriyle yapılmasına karar verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Madame de Pompadour</span> Fransız salonnière (1721-1764)

Jeanne-Antoinette Poisson, aynı zamanda Madame de Pompadour olarak da bilinen markiz Fransa Kralı XV. Louis'in en ünlü gözdesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Versay</span> Fransada komün

Versay, Paris'in Batı banliyösündeki bir Fransız şehri. Paris'e 17,1 km uzaklıkta yer alır. İdari bakımdan İle-de-France bölgesinin Yvelines departmanınında bulunan bir komündür ve Yvelines departmanının merkez kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Montreal Belediye Binası</span> Québecte belediye binası

Beş katlı Montreal Belediye Binası, Henri-Maurice Perrault ve Alexander Cowper Hutchison isimli mimarların çalışmasıyla 1872 ile 1878 yılları arasında inşa edilmiştir. Eski Montreal'de bulunan bina, Champ de Mars parkı ile Place Jacques-Cartier meydanları arasında yer almaktadır. Binaya bulunan en yakın metro istasyonu Champ de Mars'tır.

<i>Si Versailles métait conté...</i>

Si Versailles m'était conté 1954 fransız yapımı tarihi drama filmi. Yönetmenliğini Sacha Guitry yapmıştır. Film Versay Sarayı'nda yaşayanların insanların karakterlerini anlatmaktadır.

François Boucher, Fransız ressam, el-işi duvar halısı tasarımcısı, tiyatro kostüm ve mizansen desinatörü. Rokoko akımının önemli temsilcisi. Boucher gayet kaliteli çok sayıda hazırladığı resim eserleri ile 18. yüzyıl Batı Avrupa resim ve dekoratif sanatının en iyi tanınmış ressamı olduğu iddia edilir. Patronu Fransa Kralı XV. Louis'in resmi gözdesi olan Madam Pompadour olup Boucher bu ünlü kadının birçok portresini yapmıştır. Boucher tablolarının konuları genellikle antik klasik temalar, dekoratif alegoriler ve pastoral peyzajlardır ve cinsel hislere hitabeden gayet erotik nü Venüs tabloları ile de gayet çok tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hôtel de Ville</span> Fransada belediye sarayı

Hôtel de Ville, Fransa'nın başkenti Paris'in Paris'in 4. bölgesinde bulunan ve bu binanın adı ile anılan l'Hôtel-de-Ville semtinde bulunur. Şehrin en eski yapılarından bir tanesi olup, 1357 yılından beri kentin yönetimi bu binada gerçekleştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Patte</span> Fransız mimar (1723 – 1814)

Pierre Patte (1723-1814), 1777'de Blondel'un ölümünden sonra basın aracılığıyla gördüğü Cours d'architecture(Mimarlık kursları) adlı büyük Fransız mimarlık öğretmeni Jacques-François Blondel'un asistanı olan Fransız mimardır.

<span class="mw-page-title-main">Île de la Cité</span>

Île de la Cité, Paris'in merkezinde, Seine nehrinde bir adadır. 4. yüzyılda, Roma valisinin kalesinin yeriydi. 508'de Frankların ilk kralı Clovis I, sarayını adada kurdu. 12. yüzyılda önemli bir dini merkez, Notre-Dame katedralinin evi ve Sainte-Chapelle kraliyet şapelinin yanı sıra şehrin ilk hastanesi oldu: Hôtel-Dieu. Aynı zamanda şehrin ayakta kalan en eski köprüsü olan Pont Neuf'un yeridir. Paris'in merkezindeki Seine'de yer alan gemi şeklindeki Île de la Cité, şehrin tarihi kalbidir. Yaklaşık 10 sokak uzunluğunda ve 5 genişliğindedir. Sekiz köprü onu nehir kıyısına bağlar ve dokuzuncusu güneydoğudaki daha küçük ada olan Île Saint-Louis'e çıkar. En batıdaki köprü, 1578-1604 yılları arasında inşa edilen Pont Neuf'tur. Adına rağmen, Paris köprülerinin en eskisidir. Sağlamlığı aksiyomatik hale geldi: Parisliler hala bir şeyin "Pont Neuf kadar sağlam" olduğunu söylüyorlar. Ortadan adanın ucuyla desteklenen köprü, Sol Yaka'ya beş, Sağa yedi kemerle uzanıyor. Korkuluk kornişleri 250'den fazla farklı grotesk maske ile dekore edilmiştir. Parapet, her köprü iskelesinde suya doğru kıvrılarak, Paris'teki ilk kaldırım boyunca yarım ay koyları oluşturur; bu koylarda seyyar satıcılar dükkân açar. 200 yıl boyunca bu köprü Paris'in ana caddesi ve daimi fuarıydı. Yapı düzenli onarımlardan geçse de ana Pont Neuf'ta bugünkü haliyle orijinal köprüdür. Mansapta ve köprünün hemen altında, Île de la Cité'nin ucu, çiçekli çalılarla çevrili, eski ağaçların altında banklar bulunan üçgen, çakıl yollu bir parka dönüştürülür. Özellikle güneşlenenlerin ve aşıkların gözdesi olan Arnavut kaldırımlı geniş bir iskele ile çevrilidir. Merdivenlerin parktan köprüye çıktığı yerde, Pont Neuf'un tamamlanmasında ısrar eden Kral IV. Henry'nin bronz bir atlı heykeli var. Heykel, Paris'te halka açık bir yolda duran ilk heykel olan orijinal 1614'ün 1818 tarihli bir reprodüksiyonudur. Karşıda, Henry'nin varisi, gelecekteki XIII. Louis olarak adlandırılan Place Dauphine'nin (1607) dar girişi var. Yer, eskiden beyaz taşla işaretlenmiş tek tip kırmızı tuğlalı evlerden oluşan bir üçgendi, ancak tabanı boyunca sıralanan evler, Adalet Sarayı'nın bir kısmının inşasına yer açmak için 1871'de yırtıldı. Erken Roma valisinin sarayı, 13. yüzyılda Kral IX. Louis tarafından aynı yerde yeniden inşa edildi ve 100 yıl sonra, gaddarlığı ekleyen IV. Philip (Fuar) tarafından genişletildi. etkileyici Gotik odaları ile gri taretli Conciergerie. Krallar döneminde Parlamentonun buluşma yeri olan Büyük Salon, Gotik güzelliğiyle tüm Avrupa'da biliniyordu. Ancak 1618 ve 1871'deki yangınlar orijinal odanın çoğunu yok etti ve sarayın geri kalanının çoğu 1776'da alevler tarafından harap edildi. Büyük Salon şimdi Adalet Sarayı'nda bulunan çeşitli mahkemeler için bir bekleme odası olarak hizmet veriyor. Bitişikteki ilk Hukuk Dairesi'nde, Devrim Mahkemesi 1793'ten itibaren yaklaşık 2.600 kişiyi giyotine mahkûm ederek oturdu. Mahkûm edildikten sonra kurbanlar taş merdivenlerden aşağı infaz yerine onları taşıyan arabaları beklemek üzere Conciergerie'nin zindanlarına geri götürüldüler. Conciergerie hala duruyor ve ziyaretçilere açık. Saray avlularında Fransa'nın en büyük anıtlarından biri olan 13. yüzyıldan kalma Sainte-Chapelle bulunur. 1243 ve 1248 yılları arasında IX. Louis'un istikametinde inşa edilmiş olan bu yapı, Gotik Rayonnant tarzının bir başyapıtıdır. Büyük bir cüretle mimar, tonozlu tavanlarını ince sütunlardan oluşan bir kafesin üzerine yerleştirdi, aralarındaki duvarlar vitraydan yapılmıştı. Enfes şapel, İsa'nın çarmıha gerilmesinde giydiği düşünülen Dikenli Tacı tutmak için tasarlandı. IX. Louis, kalıntıyı, Konstantinopolis'in Latin imparatoru Baldwin II Porphyrogenitus'tan piyon olarak tutan Venediklilerden satın almıştı. Gerçek Haç'tan çiviler ve tahta parçaları gibi diğer kutsal emanetler, kalıntıları şimdi Notre-Dame hazinesinde bulunan şapelin koleksiyonuna eklendi.

<span class="mw-page-title-main">Polonya yatağı</span>

Bir Polonya yatağı, büyük olasılıkla Polonya'da ortaya çıkan ve 18. yüzyıl Fransız mobilyalarının en önemli parçası haline gelen bir tür küçük sayvanlı yataktır. Perdenin tepesinde, yatak yanındaki direklerden tepede toplanan, ayrıtılara sahip bir taç bulunur. Sayvanlı yatağın aksine, yatak kenarlarındaki tente veya perdelerin ebatları yataktan çok daha küçüktür.

<span class="mw-page-title-main">Concorde Köprüsü (Paris)</span> Pariste köprü

Pont de la Concorde, Paris'teki Sen Nehri üzerindeki Concorde Meydanı'ndaki Quai des Tuileries'i ve Quai d'Orsay'ı birbirine bağlayan kemerli bir köprüdür. Bourbon Restorasyonu (1814) sırasında daha önce "Pont Louis XVI", "Pont de la Révolution", "Pont de la Concorde", "Pont Louis XVI" olarak biliniyordu; 1830 yılında adı tekrar Pont de la Concorde olarak değiştirildi ve isim, bu güne kadar korundu. Köprüye, Assemblée Nationale ve Concorde metro istasyonları hizmet vermektedir.