İçeriğe atla

Ange-Félix Patassé

Ange-Félix Patassé
4.Orta Afrika Cumhuriyeti Devlet Başkanı
Görev süresi
22 Ekim 1993 - 15 Mart 2003
Yerine geldiğiAndré Kolingba
Yerine gelenFrançois Bozizé
Orta Afrika Cumhuriyeti Başbakanı
Görev süresi
5 Eylül 1976 - 14 Temmuz 1978
Yerine geldiğiElisabeth Domitien
Yerine gelenHenri Maïdou
Kişisel bilgiler
Doğum 25 Ocak 1937
Paoua, Ubangi-Chari
(günümüzde OAC)
Ölüm 5 Nisan 2011
Douala, Kamerun

Ange-Félix Patassé (25 Ocak 1937, Paoua - 5 Nisan 2011, Douala) Orta Afrikalı siyasetçi. Patassé, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1993 ile 2003 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Ülkesinin bağımsızlığını kazanmasından bir yıl önce 1959 yılında Fransa'da Tarım mühendisliği üzerine lisans eğitimini tamamlamıştır. Dönemin devlet başkanı David Dacko Aralık 1965 tarihinde kendisini Tarım ve Kalkınma Bakanı olarak ataması ile birlikte hükûmet üyesi olmuştur.[1]

1966 yılında Jean-Bédel Bokassa'nın devlet başkanlığı makamına gelmesi ile birlikte kendisi ile de çalışma imkânı bulan Patassé, uzun yıllar Ulaştırma, Turizm ve Sağlık Bakanı olarak hükûmette görev aldı.[2]

1976 yılında Bokassa tarafından başbakan olarak atanan Patassé, aynı yılın Aralık ayında Bokassa'nın ülkenin adının Orta Afrika İmparatorluğu yaparak kendisini kral olarak ilan edip ülkenin yönetim biçimini monarşiye değiştirmesi ile birlikte anlaşmazlıklar yaşanmıştır. Yaşanan bu görüş ayrılıklarının neticesinde Patassé, Temmuz 1978 tarihinde görevinden alınmıştır. Bu gelişmenin ardından Patassé, Paris'e kaçarak bir müddet ülkesinden uzak kalmıştır. Eylül 1979 tarihine kadar bu ülkede kalan Patassé, söz konusu tarihte Bokassa'nın görevden uzaklaştırılması ve ülkenin adının yeniden Orta Afrika Cumhuriyeti yapılması ile birlikte yeniden ülkesine dönmüştür. Fransa tarafından desteklenen darbe ile eski devlet başkanı Dacko yeniden iktidara gelmiş, iktidara gelmesi ile birlikte Patassé hakkında ev hapsine alınması kararını almıştır. Bu süreçte Çad'a kaçmaya çalışan Patassé, bunda başarılı olamayarak gözetim altında tutulmaya devam etmiştir. İlerleyen süreçte hastalıkları da göz önüne alınan Patassé serbest bırakılmıştır.

1981 yılında gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerinde aday olarak yer alan Patassé, seçimlerde %38 oy alarak Dacko'nun ardından ikinci olarak seçimleri kaybetmiştir. Seçimleri kazanan Dacko'nun altı ay sonra André Kolingba tarafından gerçekleştirilen darbe ile görevinden uzaklaştırılması ve tüm siyasi partilerin yasaklanması ile birlikte Patassé yeniden Fransa'ya kaçmıştır. 1982 yılında Kolinga'ya karşı darbe girişiminde bulunan ekibin içerisinde yer alan Patassé, darbenin başarısızlıkla sonuçlanması neticesinde önce Togo'ya oradan da bir kez daha Fransa'ya kaçmıştır.

1993 yılında gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerinde şansını yeniden deneyen Patassé, bu seçimlerden galip ayrılarak ülkesinin yeni devlet başkanı olarak makama çıkmıştır.[3] 1996 ve 1997 yılında kendisine karşı gerçekleştirilen darbe girişimini François Bozizé'nin desteği ile birlikte Burkina Faso, Gabon, Mali, Senegal, Çad ve Togo ordu birliklerinin katılımı ile engelleyen Patassé, 1999 yılında katıldığı seçimlerde de galibiyetle ayrılarak makamda kalmaya devam etmiştir.[4] Bu seçimlerde usulsüzlük olduğuna dair muhalif partilerin çağrılarına Bozizé'de katılmış ve şiddet gösterilerinde yer almıştır.

2003 yılında Nijer'de gerçekleştirilecek bir konferansa katılmak üzere bu ülkeye giden Patassé'nin yokluğunda darbe gerçekleştiren Bozizé, başkent Bangui'de yönetime ele alarak Patassé'nin yönetimine son vermiştir.[5] Bu olaydan sonra Togo'ya sürgüne kaçan Patassé, Kasım 2004 yılında partisinin adayı olarak yeniden seçimlerde yer almak istese de Anayasa Mahkemesi doğum belgelerinde sorun olduğu gerekçesiyle Patassé'nin adaylığını diğer birçok muhalif aday gibi reddetmiştir. İlerleyen süreçte diğer tüm muhalif adayların adaylıkları onaylanmış olsa da Patassé'nin adaylığı onaylanmamıştır.

7 Aralık 2008'de hükûmetin onayı dahilinde yeniden ülkesine dönen Patassé, ülkede 2011 yılında gerçekleştirilecek seçimlerin adil bir seçim olması yönünde faaliyetlerde bulunacağını açıklamış ve potansiyel adaylardan biri olabileceğini bildirmiştir.[6]

2011 yılında gerçekleştirilen seçimlerde Bozizé'nin ardında ikinci olarak seçimlerde başarılı olamayan Patassé,[7] yaşadığı sağlık sorunları nedeniyle Ekvator Ginesi'nin başkenti Malabo'ya yolda olduğu bir süreçte Douala'da fenalaşarak hastaneye kaldırılmış ve burada da ölmüştür.[8]

Siyasi görevi
Önce gelen
Elisabeth Domitien		Orta Afrika Cumhuriyeti Başbakanı
1976–1978 		Sonra gelen
Henri Maïdou
Önce gelen
André Kolingba		Orta Afrika Cumhuriyeti Devlet Başkanı
1993–2003 		Sonra gelen
François Bozizé

Kaynakça

  1. ^ "Ange-Félix Patassé hakkında bilgiler". 13 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2017. 
  2. ^ The Guardian: Ange-Félix Patassé obituary 19 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (14 Haziran 2011)
  3. ^ "Orta Afrika Cumhuriyeti 1993 seçim sonuçları". 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2017. 
  4. ^ "Orta Afrika Cumhuriyeti 1999 seçim sonuçları". 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2017. 
  5. ^ "Devlet başkanı ülke dışında bulunduğu süreçte darbe ile görevinden uzaklaştırıldı". 19 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2017. 
  6. ^ "Eski başkan ülkesine geri döndü". 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2017. 
  7. ^ "Orta Afrika Cumhuriyeti 2011 seçim sonuçları". 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2017. 
  8. ^ "Eski devlet başkanı hayatını kaybetti". 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Togo</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Togo, resmî adıyla Togo Cumhuriyeti, Batı Afrika'da yer alan bir ülkedir. Kuzeyde Burkina Faso, doğuda Benin ve batıda Gana ile komşudur. Güneyde Gine Körfezi içerisinde yer alan Benin Körfezi'ne kıyısı bulunur. Başkenti ülkenin güneybatı ucundaki Lomé'dir. Yaklaşık 8 milyonluk nüfusu ve 57.000 km²'lik yüzölçümüyle Afrika'nın en küçük ülkelerinden biridir. Gana ve Benin sınırları arasında ortalama uzaklığı yalnızca 115 km olan Togo ayrıca dünyanın en dar ülkelerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Orta Afrika Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bulunan bir ülke

Orta Afrika Cumhuriyeti ya da yaygın kullanımı ile Orta Afrika, Afrika kıtasının orta bölümünde yer alan, denize kıyısı bulunmayan bir kara ülkesidir. Ülkenin sınır komşularını Çad, Sudan, Güney Sudan, Kongo DC, Kongo Cumhuriyeti ve Kamerun oluşturmaktadır. Ubangi-Chari ismi ile geçmişte Fransa sömürgesi olan ülke, 1960 yılında bağımsızlığına kavuşmuştur. Ülkenin başkenti Bangui'dir.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Bédel Bokassa</span> Orta Afrikalı siyasetçi (1921-1996)

Jean-Bédel Bokassa, Afrikalı askeri önder, Orta Afrika Cumhuriyeti'nin başkanı (1966-1977) ve Orta Afrika İmparatorluğu'nun kendi kendini atayan imparatoru (1977-1979).

<span class="mw-page-title-main">François Bozizé</span> Orta Afrikalı Politikacı

François Bozizé Yangouvonda, 2003-2013 yılları arası Orta Afrika Cumhuriyeti'nin eski Cumhurbaşkanı. Devlet Başkanı Ange-Félix Patassé'ye karşı bir isyan lideri olduktan sonra 2003 yılı Mart ayında iktidara geldi ve hükûmet bir geçiş dönemi başlattı. Ülkenin 2005 başkanlık seçimlerini kazandı. 2005 yılının Mart ayında ilk turda en çok oyu aldı.

<span class="mw-page-title-main">Faustin-Archange Touadéra</span> Orta Afrika Cumhuriyeti devlet başkanı

Faustin-Archange Touadéra, Orta Afrikalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Touadéra, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde Mart 2016 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır. Ocak 2008-Ocak 2013 yılları arası Orta Afrika Cumhuriyeti eski Başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gnassingbé Eyadéma</span> Togolu siyasetçi (1935-2005)

Gnassingbé Eyadéma Afrika ülkesi Togo'nun generallerinden ve daha sonra da gerçekleştirdiği darbe sonucu oluşan askerî cuntanın başı olarak devlet başkanlığı görevini yürütmüştür.

Emmanuel Bob-Akitani, Togolu siyasetçi. Afrika ülkesi Togo'da bulunan Union des Forces de Changement (UFC) partisinin onursal başkanı olan Bob-Akitani, 2003 ve 2005 yıllarında gerçekleştirilen genel seçimlerde muhalefetin devlet başkan adayı olarak yer almış ancak sonuca ulaşamamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nicolas Tiangaye</span>

Nicolas Tiangaye, 2013-2014 yıları arası Orta Afrika Cumhuriyeti Başbakanı olmuş bir Orta Afrikalı politikacı ve avukat. Daha önce 2003-2005 yılları arası Ulusal Geçici Konseyi Başkanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Orta Afrika İmparatorluğu</span>

Orta Afrika İmparatorluğu, 1976 yılından 1979 yılına kadar bugünkü Orta Afrika Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.

Robert Guéï, Fildişi Sahilli asker ve siyasetçi. Guéï, Afrika kıtasında yer alan Fildişi Sahili'nde gerçekleştirilen ancak kendisinin katkısının olmadığı darbe sonucu 24 Aralık 1999'dan 26 Ekim 2000 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Henri Konan Bédié</span> Fildişi Sahilli siyasetçi (1934-2023)

Henri Konan Bédié, Fildişili siyasetçi. Bédié, Afrika kıtasında yer alan Fildişi Sahili'nde 1993 ile 1999 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Afrika ülkesi Güney Sudan'da bağımsızlığın elde edildiği 2011 yılından bu yana resmi olarak gerçekleştirdiği herhangi bir devlet başkanlığı seçimi ya da parlamento seçimi bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Moussa Traoré</span> Malili asker, politikacı ve diktatör (1936-2020)

Moussa Traoré, Malili asker ve siyasetçidir. Traoré, Afrika ülkesi Mali'de 1968 yılından 1991 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mamadou Tandja</span>

Mamadou Tandja, Nijerli asker ve siyasetçi. Tandja, Afrika ülkesi Nijer'de 1999 ile 2010 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ahmad Tejan Kabbah</span> Sierra Leonenin 1996-2007 tarihlerinde başkanlığını yapmış Afrikalı siyasetçi

Ahmad Tejan Kabbah, Sierra Leoneli siyasetçi. Kabbah, Afrika ülkesi Sierra Leone'de 1996-1997 ile 1998-2007 yılları arasında olmak üzere devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">David Dacko</span>

David Dacko, Orta Afrikalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Dacko, Afrika kıtasında yer alan Orta Afrika Cumhuriyeti'nin ilki ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1966 yılları arasında, ikincisi ise 1979-1981 yılları arasında olmak üzere iki defa devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">André Kolingba</span>

André-Dieudonné Kolingba 1 Eylül 1981'den 1 Ekim 1993'e kadar Orta Afrika Cumhuriyeti'nin (CAR) dördüncü Cumhurbaşkanı olan Orta Afrikalı bir politikacıydı. 1981'de kansız bir darbeyle cumhurbaşkanı David Dacko'dan iktidarı aldı ve 1993'te yapılan demokratik bir seçimde Ange-Félix Patassé'ye karşı iktidarı kaybetti. Kolingba, 1992'de Soğuk Savaş'ın sonuna kadar Fransa'nın güçlü desteğini aldı, ardından hem iç hem de dış baskılar onu kaybettiği cumhurbaşkanlığı seçimlerine gitmeye zorladı.

<span class="mw-page-title-main">Abel Goumba</span> Orta Afrikalı siyasetçi (1926-2009)

Abel Nguéndé Goumba, Orta Afrikalı siyasetçidir. Goumba, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nin Ubangi-Chari adı ile henüz Fransız Uluslar Topluluğu'nun özerk bir üyesi olduğu bir süreçte, 1959 yılında bir ay süreyle başbakanlık makamında bulunmuştur. Goumba, 2003 yılında da bağımsız Orta Afrika Cumhuriyeti'nin başbakanı olarak kısa bir süre bu görevi üstlenmiştir.

Henri Maïdou, Orta Afrikalı siyasetçi. Maïdou, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1978 ile 1979 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

Edouard Franck ya da Edouard Frank, Orta Afrikalı avukat ve siyasetçi. Franck, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1991 ile 1992 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.