İçeriğe atla

Anemone coronaria

Taçlı dağ lalesi
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
(Kapalı tohumlular)
Sınıf: Magnoliopsida
(İki çenekliler)
Takım: Ranunculales
Familya: Ranunculaceae (Düğün çiçeğigiller)
Cins: Anemone
Tür: A. coronaria
Anemone coronaria
L.

Taçlı dağ lalesi ya da taçlı anemon (Anemone coronaria), düğün çiçeğigiller (Ranunculaceae) nemli topraklar, yarı güneşli ya da güneşli yerlerde yaşayan çok yıllık otsu bir bitki türü.

Şubat-Mayıs aylarında çiçek açan bitkinin boyu 15–45 cm civarındadır. Yaprakları parçalı çiçekleri kırmızı, pembe veya mordur. Çiçeğinin orta bölgesi beyazdır ve 5-8 tane taç yaprağı vardır.

Pampal diğer isimidir. Rüzgar gülü diğer adlarındandır. Gelincik'e çok benzese de o farklı bir familyadandır. Benzerliğinden ötürü Gelincik'e de Pampal diyen olur.

Diğer adlarından biri Pampal'dır. Pampal Türkiye'de Adana ili Çukurova bölgesinde Kuskus çiçeği (Siklamen) ile beraber açan ve her çiçek çok renkleri olan (Beyaz, sarı, mor, kırmızı, pempe, mavi, eflatun, gri..) bir çiçektir. Kum ile toprak karışım denize yakın daha çok kumlu olan kumsallarda da olur mesela Adana denize yakın yerlerde. Şubat-Mayıs aylarında açıyor Türkiye'de.

Yaprakları ince ve çok parçalıdır. Ege bölgesinde (İzmir, Manisa, Aydın) daha çok yaygındır. Adana'da da, Toroslar'da da görülüyor ve kimi yerlerde.

Evet Toroslarda da olur ve ünlü Türk romancısı Yaşar Kemal'in İnce Mehmet romanında çok geçer.

Güneşli ya da yarı gölge yerleri ve organik madde bakımından zengin, geçirimli, nemli toprakları tercih ederler Yumru ve tohumla ürer.

Batı Yunan Mitoloji'sinde de adı geçer bu çiçeğin. Bu efsaneye göre aşk ve güzellik tanrıcası Afrodit'in, yaralı sevgilisinin kanlarının aktığı yerde bitmiş ve buradan Dünya'ya yayılmıştır.

Familyanın diğer türü :" Gülale, geniş yapraklı anemon (Anemone hortensis ya da Anemone pavonina): Çiçekleri taçlı dağ lalesine çok benzer, ancak yaprakları daha geniş, kalın ve üç parçalıdır."

Familyanın bir diğer türü:" Nergis çiçekli anemon (Anemone narcissiflora ): Nergis çiçeğini andıran beyaz renkli çiçekleri vardır, gene çok güzeldir. Dağ horuzcuğu, Mayıs çiçeği diğer isimleridir.

Yoğurt çiçeği, Dağ lalesi (Anemone blanda): Ayrıca, Arpalık (Niğde), Nezle otu (Iğdır) bölgelerinde de denir diğer adları olarak."

Türkiye'de yetişen 6.son tür: "Ak dağ lalesi (Anemone nemorosa) ve Numan çiçeği (Anemone ranunculoides)" Türkiye'de yetişmektedir.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gelincik (bitki)</span>

Gelincik, gelincikgiller (Papaveraceae) familyasından Dünya'da çok geniş bir yayılma alanına sahip bir yıllık bir bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Vişne</span> meyve

Vişne, gülgiller (Rosaceae) familyasından kiraza benzeyen ve tadı kiraz tadından daha ekşi olan bir meyve türü.

<span class="mw-page-title-main">Kuşkonmaz</span>

Kuşkonmaz, sebze olarak yenen ve süs amacıyla yetiştirilen çeşitli bitki türlerini kapsayan bitki cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Enginar</span> sebze (yenilebilir çiçek)

Enginar, papatyagiller familyasından mavi-mor renkli çiçekler açan, 50–150 cm boyunda çok senelik otsu bir bitki. Güney Avrupa ve Akdeniz çevresinde yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Lale</span> soğanlı, çok yıllık otsu bitki türlerinin ortak adı

Lale (Tulipa), zambakgiller (Liliaceae) familyasından Tulipa cinsini oluşturan güzel çiçekleri ile süs bitkisi olarak yetiştirilen, soğanlı, çok yıllık otsu bitki türlerinin ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Pamuk</span> Tekstil için üretilen lif bitkisi

Pamuk, ebegümecigiller (Malvaceae) familyasından anavatanı Hindistan olan kültürü yapılan bir bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir menekşesi</span>

Cezayir menekşesi, Apocynaceae familyasından Vinca cinsini oluşturan yer örtücü bahçe bitki türlerinin ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Gülhatmi</span> bitki türü

Gülhatmi, ebegümecigiller (Malvaceae) familyasından çok yıllık otsu, çiçekli bir bitkidir.

<span class="mw-page-title-main">Abelia</span>

Abelya (Abelia), hanımeligiller (Caprifoliaceae) familyasına ait, çalıları kapsayan bitki cinslerine verilen genel bir ad.

<span class="mw-page-title-main">Maydanoz</span> Yenilebilen bir bitki

Maydanoz, yeşil renkli, damarlı bir bitki türüdür. Yaprakları baharat olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Leylak</span> bitki cinsi

Leylak, zeytingiller (Oleaceae) familyasından, 20'ye yakın türü bulunan, bahçe ve parkların süslenmesinde çok kullanılan soğuklara oldukça dayanıklı ağaççıkların ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Menekşe</span> genellikle mor renkte çiçek

Menekşe, menekşegiller (Violaceae) familyasına bağlı Viola cinsini oluşturan çoğunlukla saksılarda yetiştirilen bitki türlerinin ortak adı. 400 ile 500 arası türü bulunmaktadır. Dünyanın birçok yerinde yetişebilmekle beraber en çok kuzey yarımkürede yetişir. Ayrıca Hawai ve Güneydoğu Asya'da da yetişebilir. Doğada aydınlık, fakat gölgede ve nemli bölgelerde yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Keten</span>

Keten, Ketengiller familyasından keten cinsinin en yaygın türüdür. Haziran-Ağustos ayları arasında ipek gibi, mavimsi veya sarı renkli çiçekler açan bir bitkidir.

<span class="mw-page-title-main">Kiraz eriği</span>

Kiraz eriği, gülgiller (Rosaceae) familyasından Doğu Avrupa, Güneybatı ve Orta Asya'ya özgü bir ağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Sümbül</span> Soğanlı bir bitki türü

Sümbül, Hyacinthus cinsine ait soğanlı bitkilerden olup daha önce zambakgiller (Liliaceae) familyasının üyesi olarak kabul edilmekte iken şimdi yeni bir familya olan Hyacinthaceae altında incelenmektedir. Sümbüllerin anayurdunu doğuda İran ve Türkmenistan'a kadar dağılım gösteren doğu Akdeniz bölgesi oluşturmaktadır. Hyacinthus, Yunan mitolojisinde Sparta Kralı'nın genç oğlu olup yeniden doğuşu simgelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs lalesi</span> bitki türü

Kıbrıs lalesi, zambakgiller (Liliaceae) familyasından Kıbrıs adasına özgü endemik bir lale türü. Kıbrıs Türk halkı arasında Medoş Lalesi olarak bilinir. Adanın kuzeyinde Tepebaşı köyü ve Avtepe köyü civarında, güneyinde ise Akama yöresinde yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Turnagagası</span>

Turnagagası, turnagagasıgiller (Geraniaceae) familyasında Geranium cinsini oluşturan bahçecilikte çiçekleri için yetiştirilen dünyada geniş bir yayılışa sahip otsu bitkilerin ortak adı. Dünya üzerinde 400'den fazla türü bilinmektedir.

<i>Lysimachia arvensis</i>

Lysimachia arvensis, Primulaceae familyasından bir yıllık bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Lathyrus odoratus</span>

Itırşahi, baklagiller (Fabaceae) familyasından Sicilya, güney İtalya ve Ege Adaları'na özgü bir mürdümük türüdür. "Bezelye çiçeği" veya "kokulu bezelye" ve "nazende çiçeği" veya "İstanbul nazendesi" olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Dağ lalesi</span>

Dağ lalesi veya bilimsel adıyla Tulipa armena, zambakgiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür. Türün bilimsel adı bitkinin yetiştiği Ermeni Yaylası'ndan gelmektedir. Ermenistan, Türkiye, İran ve Güney Kafkasya'ya endemiktir.