İçeriğe atla

Andronikos Paleologos (II. Manuil'in oğlu)

Andronikos (sağdan ikinci), genç olarak anne, babası ve erkek kardeşleri

Andronikos Paleologos ya da Andronicus Palaeologus (YunancaἈνδρόνικος Παλαιολόγος) Bizans prensi ve 1408 ile 1423 yılları arası despot (despotēs) unvanı taşıyan Selanik'in son valisi.

Hayatı

Andronikos Paleologos, Bizans İmparatoru II. Manuil ve karısı Helena Dragaš çiftinin erkek çocuğudur. Anne tarafından büyükbabası Sırp prensi Konstantin Dragaš'dır. Kardeşleri arasında imparatorlar VIII. İoannis ve XI. Konstantinos yanında Mora despotları II. Theodoros Paleologos, Thomas Paleologos ve Dimitrios Paleologos bulunur.

Çocukluğunda Andronikos, ağabeyi Konstantinos ve iki kızkardeşini öldüren hastalıktan kurtuldu. Hiçbir zaman iyileşmedi, hayatının sonuna kadar sağlıksız kaldı, sonunda cüzzam başladı. Babası sadece sekiz yaşındayken onu despot (despotēs) atamış ve kendisini ölen kuzeni VII. İoannis'in arkasından Selanik'te imparatorluk temsilcisi olarak atamıştır. Hâlâ küçük olduğu için oradaki yönetiminin ilk yıllarında, ca. 1415/1416, general Demetrios Laskaris Leontares'ın vesayeti altındaydı.

VIII. İoannis, imparatorluk hükûmetinin 1421'de kontrolünü aldıktan sonra, Bizans İmparatorluğu gittikçe hasmane tavrı artan bir Osmanlı İmparatorluğu ile karşı karşıya kaldı. Konstantinopolis, 1422'de Osmanlılar tarafından saldırıya uğradı ve Selanik, 1422-1423 yıllarında uzun süre abluka edildi. Kuşatma altında ve gittikçe rahatsızlığı artan Andronikos, şehrin Venedik Cumhuriyeti'ne teslim edilmesi için diplomatik girişimlerde bulundu. Bu müzakereler, 1423'te kente giren bir Venedik kuvvetinde, (nüfusun tamamının desteğini almamış ve Latinceye güvensiz olan kilisenin karşı çıkmasına rağmen) sonuç vermiştir. Selanik'in Venedik'e teslim edilmesi, Venedik ile Osmanlı İmparatorluğu arasındaki bir dizi savaşta ilk patlak verdi. Osmanlılar 1430'da Selanik'i fethetti.

Selanik'in teslim olması sonrasında kaderi belirsizdir ve kaynaklarda çelişkili bilgiler vardır. Çağdaşı Venedikli Morosini Codex, Selanik'i Türklere teslim etmek için Andronikos'un liderliğindeki bir komploya atıfta bulunmaktadır. Komplo Kasım 1423'te açığa çıktı ve Andronikos ve taraftarları sürgün edildi, Despot, Mora'daki Nafplion'a ve destekçilerini Girit'teki Sitia, Andros ve diğer yerlere gönderdi.[1] Yunan bilim adamı Apostolos Vakalopoulos'a göre,[2] bu komplo, Bizanslı tarihçi Dukas'ın bildirdiği gibi, Osmanlılarla işbirliği içinde olan ismi Platyskalites olan birinin liderliğinde dört önde gelen aristokratın hapsedildiği komplo ile aynı olabilir. Dört aristokrat önce Girit'e, sonra Venedik'e ve Padova'ya sürüldü.[3] Bizans kaynakları, Andronikos'un bir komploya girmesinden bahsetmemekte ve onun için farklı kaderler kaydetmektedirler: Laonikos Chalkokondyles öldüğü yer olan Mora'da Mantineia'ya gittiğini kaydeder; Theodore Spandounes Venedik için yola çıktığını ancak yolculuk sırasında öldüğünü yazar; Georgios Frantzis, Konstantinopolis'te Pantokrator Manastırı Kilisesi'nde keşiş olup, 1429 yılında ölüp, babasının yanına gömüldüğünü iddia eder; Pseudo-Sphranzes dâhil diğer bazı kaynaklar, Aynoroz'da, özellikle öldüğü Vatopedi Manastırı'nda bir keşiş olduğunu iddia etmektedirler.[4][5]

Soy ağacı

Kaynakça

  1. ^ Mertzios 2007, ss. 95-96.
  2. ^ Vacalopoulos 1973, s. 81.
  3. ^ Necipoğlu 2009, ss. 49-50.
  4. ^ Mertzios 2007, s. 95.
  5. ^ Setton 1978, s. 24.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">XI. Konstantinos</span> Son Bizans imparatoru

XI. Konstantinos Paleologos veya Dragaš Paleologos, 1449'dan 1453'te Konstantinopolis'in Düşüşü sırasında savaşta ölümüne kadar hüküm süren son Bizans imparatorudur. Konstantin'in ölümü, kökeni Büyük Konstantin'in 330 yılında Roma İmparatorluğu'nun yeni başkenti olarak Konstantinopolis'i kurmasına dayanan Doğu Roma İmparatorluğu'nun kesin sonu oldu.

<span class="mw-page-title-main">II. Andronikos</span> 1282 - 1328 yılları arası Bizans İmparatoru

II. Andronikos Paleologos, 1282–1328 arasında hüküm sürmüş Bizans imparatoru. II. Andronikos, VIII. Mihail ve Theodora Palaiologina'in en büyük yaşayan oğludur ve III. İoannis'in büyük yeğenidir. 1261'de Konstantinopolis Latinlerden tekrar geri alındıktan sonra Bizans İmparatoru olan babası VIII. Mihail'in taç giyme töreninde ortak imparator olarak ilan edilmiş; 1272'de taç giyme töreni yapılmış ve ancak 1282'de babasının ölümü üzerine tek imparator olabilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">V. İoannis</span> Bizans İmparatoru

V. İoannis Paleologos, Bizans imparatoru III. Andronikos ile Savoyalı Anna'nın oğludur. Anne tarafından dedesi Savoya Kontu V. Amadeus ve anneannesi onun ikinci karısı olan Brabantlı Maria'dır. V. İoannis 1341'de daha dokuz yaşında iken babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">VI. İoannis</span> Bizans İmparatoru

VI. İoannis Kantakuzenos veya Cantacuzene, 1347–1354 arasında Bizans imparatoruydu.

<span class="mw-page-title-main">VII. İoannis</span> Bizans İmparatoru

VII. İoannis Paleologos, VII. İoannis Paleologos İmparator IV. Andronikos ile Bulgar Çarı İvan Alexander ve Eflaklı Teodora'nin kızı olan Bulgar Keratsa'nın oğludur. 1376 yılında da babası IV. Andronikos bir taht darbesi ile büyükbabası V. İoannis'i tahtan indirip imparatorluğunu ilan ettikten sonra 18 Ekim 1377'de taç giyme töreninde küçük oğlu olan VII. İoannis Paleologos'u ortak imparator ilan etmiştir. VII. İoannis 1390'da bir darbe ile beş ay Bizans imparatoru olarak hüküm sürmüştür. Fakat uzun bir dönem ortak imparator olarak çoğunluğu Konstantinopolis dışında yaşayarak hüküm sürmüştür. Ayrıca İmparator II. Manuil'in Avrupa'da bulunduğu dönemde Konstantinopolis'te taht naipliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">VIII. İoannis</span>

VIII. İoannis Paleologos, VIII. İoannis 1416'da babası imparatorluk görevine başlarken ortak imparator olarak ilan edilmiş; 1425 ile 1448 arasında, tek Bizans imparatoru olarak hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Manuil</span>

II. Manuil Paleologos, 1391 ile 1425 yılları arasındaki Bizans imparatoruydu.

<span class="mw-page-title-main">Paleologos Hanedanı</span> Aristokrat aile

Paleologos veya Palologoz Hanedanı, 1259-1453 arasında hüküm sürmüş Bizans hanedanı.

<span class="mw-page-title-main">Helena Dragaš</span>

Helena Dragaš (Sırpça: Јелена Драгаш, Jelena Dragaš; Bizans İmparatoru II. Manuil'un karısıdır. Rum Ortodoks Kilisesi tarafından Azize Hypomone ismi ile aziz ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mistra</span> Mistra

Mistra, Mezistre veya Misehor, Mora Vakainamelerinde (kroniklerinde) Μυζηθράς Myzithras, kale için bir kasaba ve Lakonya, Mora'nın eski bir belediyesi. Yunanistan'da 2011 yılında gerçekleşen yerel idareler reformundan beri Sparta belediyesinin bir parçasıdır. Antik Sparta'nın yanında Taygetus dağında konumlanmıştır. 14 ve 15. yüzyıllarda Bizans Mora Despotluğu'na başkentlik ettiği dönem zenginlik ve kültürel bir yükseliş yaşamıştır. Şehirde yerleşim Osmanlı döneminde devam etmiştir ancak Batılı Seyyahlar yanlışlıkla burayı antik Sparta olduğunu düşünmüşlerdir. 1830larda burası terk edilip, yaklaşık sekiz kilometre doğusunda yeni kasaba Sparta inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dimitrios Paleologos</span> Dimitrios Paleologos

Dimitrios Paleologos, Mora Despotluğu de facto 1436–1438 ve 1451–1460 ve de jure 1438–1451 despotu, daha önce 1422–1440 Limni, 1440–1451 Mesembria valisi. 1453 yılından Osmanlılara teslim olduğu 1460 tarihine kadar Bizans tacının yasal hak sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Theodoros Paleologos</span> Mora Despotu

II. Theodoros Paleologos ya da Palaeologus 1407'den 1443'e Mora'da ve o zamandan ölümüne kadar Selymbria'da despottur.

Andronikos Paleologos ya da Andronicus Palaeologus şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Selanik Kuşatması (1422-1430)</span>

Selanik'in Zaptı veya Selanik'in Fethi, 1422 yılında Selanik Despotu Andronikos Paleologos tarafından birtakım koşullar ile Selanik şehrinin Venedik'e teslim edilmesinden sonra, 1422-1430 yılları arasında devam eden Osmanlı-Venedik savaşı sonunda 29 Mart 1430 tarihinde Sultan II. Murad tarafından kumanda edilen Osmanlı ordusu ile gerçekleşmiştir. Aman dilemeyen ve bu nedenle savaşla alınan şehirlerde uygulanan İslam hukuku, Selanik şehrinde de uygulanmıştır. Dört günlük kuşatmadan sonra ele geçirilen bu şehirde, Selanik'in Türkler tarafından fethinin görgü tanığı olan İoannis Anagnostis'e göre Türkler büyük tahribat ve yağma yapmış, şehrin 40.000 olan nüfusu 20.000'e inmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Paleologos</span> Mora despotu

Thomas Paleologos ya da Palaeologus, Mora despotu.

<span class="mw-page-title-main">Mesazon</span> Bizans İmparatorluğunun başbakanı olarak hareket eden yüksek makam

Mesazōn Bizans imparatoru'nun başbakanı ve baş yardımcısı olarak hareket eden Bizans İmparatorluğu'nun son yüzyıllarında yüksek bir makam ve görevlisi.

Andronicus ya da Andronikos Klasik bir Yunan adıdır. “Erkek muzaffer, savaşçı” manasına gelir. Dişi formu Andronike'dir (Ἀνδρονίκη). İsmin önemli taşıyıcıları şunlardır:

Beş Bizanslı imparator
Üç Trabzonlu imparator
<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Bizans Savaşı (1421-1424)</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Bizans İmparatorluğu arasında 1421-24 yılları arasında yapılmış savaş

Osmanlı-Bizans Savaşı (1421-1424), Bizans-Osmanlı savaşları'nın Osmanlı zaferiyle sonuçlanan bir evresi.

Gelibolu Antlaşması, Ocak 1403'te veya Şubat başında akdetilmiştir, Balkanlar'daki Osmanlı topraklarının hükümdarı Süleyman Çelebi ile başlıca Hristiyan bölgesel güçleri Bizans İmparatorluğu, Ceneviz Cumhuriyeti, Venedik Cumhuriyeti, Hospitalier Şövalyeleri ve Nakşa Dükalığı arasında bir barış antlaşmasıdır. Ankara Muharebesi sonrasında akdetilen bu antlaşma ile Süleyman, kardeşleriyle veraset mücadelesinde kendi konumunu güçlendirmeye çalışırken, Hristiyan devletlere büyük tavizler getirdi, özellikle kaybettiği toprakları geri alan Bizanslılar Osmanlı hükümdarı üzerinde nominal bir üstünlük elde etti. Hükümleri Süleyman'ın yanı sıra Osmanlı veraset mücadelesinin galibi olan I. Mehmed tarafından onurlandırıldı, ancak Mehmed'in 1421'deki ölümünden sonra çöktü.

<span class="mw-page-title-main">I. Theodoros Paleologos</span> Mora despotu

I. Theodoros Paleologos 1383'ten 24 Haziran 1407'deki ölümüne kadar Mora Despotu (despotēs) idi. İmparator V. İoannis'in oğlu olan Theodoros, Bizans İmparatorluğu'nun yönetimini gasp etmeye teşebbüs eden rakip Kantakuzinos ailesinin nihai yenilgisinden sonra Paleologos Hanedanı'ndan Mora'ya Despot olarak atanan ilk üyedir.