İçeriğe atla

Android 13

Android 13
Geliştirici(ler)Google
İşletim sistemi ailesiAndroid
Üretime hazır olduğu tarih15 Ağustos 2022
Son kararlı sürümü(15 Ağustos 2022)
Çekirdek türüMonolitik çekirdek (Linux çekirdeği)
ÖncülüAndroid 12
ArdılıAndroid 14
Web sitesiandroid.com/intl/tr tr/android-13/
Destek durumu
Destekleniyor

Android 13 (kod adı Android Tiramisu),[1][2][3] Google liderliğindeki Open Handset Alliance tarafından geliştirilen Android mobil işletim sisteminin 15 Ağustos 2022 tarihinde çıkardığı on üçüncü ana sürümüdür.

Tarihçe

Android 13 (kod adı Tiramisu),[4] 10 Şubat 2022'de[5] yayınlanan bir Android blogunda duyuruldu ve Google Pixel serisi için ilk Geliştirici Önizlemesi hemen yayınlandı (Pixel 4'ten Pixel 6'ya, Pixel 3 ve Pixel 3a). Android 12'nin kararlı sürümünden yaklaşık 4 ay sonra piyasaya sürüldü. Geliştirici Önizlemesi 2, daha sonra Mart ayında piyasaya sürülerek izledi.[6] Beta 1, 26 Nisan 2022'de yayınlandı.[7] Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında üç beta sürümünün daha yayınlanması planlanıyor. Platform kararlılığına Haziran ayında Beta 3 ile ulaşılacak. Android 13'ün son sürümü Eylül'de yayınlanacak.

Özellikler

Gizlilik

Android 13, hem kullanıcıya yönelik hem de geliştiriciye yönelik olarak kullanıcı gizliliğini artırmayı amaçlayan birkaç yeni özellik içerir.

Kullanıcıların, uygulamaların hangi fotoğraf ve videolara erişebileceğini seçmelerine izin vererek gizliliği artıran yeni bir medya seçici eklendi.[8] Çoğu uygulama bu seçiciyi henüz uygulamadı. Ayrıca yeni sürüm, NEARBY_WIFI_DEVICES adlı yeni bir izin sunuyor. Bu izin, uygulamanın önceki Android sürümlerinde olduğu gibi, konuma erişim istemeye gerek kalmadan yakındaki cihazları ve ağları aramak gibi Wi-Fi ile ilgili çeşitli işlevlere erişim sağlar.[9] Uygulamaların artık bildirim göndermeden önce kullanıcıdan izin istemesi gerekiyor.[10]

Ayrıca, muaf olmayan bildirimler gönderen uygulamalara, kullanıcıların kendileri için en önemli bildirimlere odaklanmasına olanak tanıyan yeni bir çalışma zamanı izni özelliği ekleniyor.[11]

Kaynakça

  1. ^ "'Panlingual' feature for per-app language settings planned for Android 13". androidpolice.com. androidpolice.com. 23 Aralık 2021. 25 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2021. 
  2. ^ "Google may have already revealed the dessert name for Android 13 "T"". xda-developers.com. xda-developers.com. 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2021. 
  3. ^ "PLATFORM_VERSION_CODENAME is being updated from T to Tiramisu". android-review.googlesource.com/. android-review.googlesource.com/. 11 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2021. 
  4. ^ Porter (11 Şubat 2022). "Yep, Android 13's dessert codename is 'Tiramisu' after all". The Verge (İngilizce). 16 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2022. 
  5. ^ "The first developer preview of Android 13". 10 Şubat 2022. 10 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Android 13 Developer Preview 2". Android Developers Blog (İngilizce). 17 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022. 
  7. ^ "The first Android 13 beta is available now" 26 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Engadget. Retrieved 26 April 2022.
  8. ^ "Features and APIs Overview | Android 13 Developer Preview". Android Developers (İngilizce). 10 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 
  9. ^ "New runtime permission for nearby Wi-Fi devices | Android 13 Developer Preview". Android Developers (İngilizce). 10 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 
  10. ^ "Here's everything new in Android 13 Developer Preview 2 [Gallery]". 9to5Google (İngilizce). 17 Mart 2022. 17 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022. 
  11. ^ "Bildirim çalışma zamanında istenen izin | Views". Android Developers. 1 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Android</span> Mobil işletim sistemi

Android, Google ve Open Handset Alliance tarafından, cep telefonları, tabletler ve televizyonlar için geliştirilmekte olan, Linux tabanlı, özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Sistem açık kaynak kodlu olsa da, kodlarının ufak ama çok önemli bir kısmı Google tarafından kapalı tutulmaktadır. Google tarafından ücretsiz sunulmasının sebebi, sistemin daha hızlı ve çabuk gelişmesi, birçok popüler marka tarafından kullanılması ve bu sayede reklamlarının daha fazla kişiye ulaşmasını sağlamaktır. Google, Android sistemi üzerinde çalışan Google Play marketteki oyun ve uygulamalar üzerinde aldığı reklamları yayınlayarak para kazanmaktadır. Android'in desteklenen uygulama uzantısı ".apk"dır.

<span class="mw-page-title-main">Root (Android)</span> İşletim sistemindeki kısıtlamaların bazılarını kaldırmaya yarayan yazılımsal işlem

Rootlama, Android cihaz kullanıcılarının genellikle akıllı telefonlar ve tabletler olmak üzere cihazın çeşitli alt sistemleri üzerinde ayrıcalıklı yetki elde edebilmeleri işlemidir. Android, Linux çekirdeğinin değiştirilmiş bir sürümünü temel aldığından, bir Android cihazının "rootlanması", Linux'ta, FreeBSD'de veya macOS gibi bir Unix benzeri işletim sisteminde olduğu gibi yönetim (root) izinlerine benzer erişim sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Android Studio</span> Android geliştirme için tasarlanan tümleşik geliştirme ortamı

Android Studio, Android için resmi tümleşik geliştirme ortamı. 16 Mayıs 2013 tarihinde Google I/O etkinliğinde tanıtılmıştır. Android Studio, IntelliJ IDEA'ya dayalı olup Android geliştirme için özel olarak tasarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Android Jelly Bean</span> Android sürümünün Google tarafından geliştirilen, 2012de tanıtılan 10. sürümü

Android Jelly Bean veya Android 4.1-4.3.1 Jelly Bean, Android sürümünün Google tarafından geliştirilen 10. versiyonudur. Sürümün ilk 4.1 versiyonu 9 Temmuz 2012 yılında tanıtılmıştır.Sürüm Linux kernel 3.0.31 bazında yaratıldı ve ona "Jelly Bean" ismi verildi. İlk kez 27 Haziran 2012 yılında Google I/O konferansında yeni sürüm hakkında ilk bilgiler duyuruldu. İşletim sistemi daha yumuşak ve daha duyarlı olması için tasarlanmış performans iyileştirmeleri, yeni aksiyon düğmeleri ve diğer iç değişiklikleri ile bildirim sistemindeki iyileştirme üzerinde duruldu. Sürümle beraber Asus tarafından üretilen Nexus 7 tableti ve Nexus Q medya oynatıcı meydana çıkardı.

<span class="mw-page-title-main">Android Lollipop</span> Android işletim sisteminin 5. ana sürümü

Android Lollipop veya Android 5.0-5.1.1 Lollipop Android sürümünün Google tarafından geliştirilen 12. versiyonu olan mobil işletim sistemidir. Google yeni sürüm hakkında bilgileri Google I/O konferansında, 25 Haziran 2014 yılında açıkladı. Genellikle Google yeni sürümlerinin kod isimlerini latin alfabesinin seri harfleri ile isimlendiriyor ve yeni sürüme bu harfle başlayan yiyecek adını veriyor. Bu kez yaratılacak yeni sürümün kod adı A,B,C,D,E,F,G,H,İ,J,K harflerinden sonra "Android L" idi. Sürüm, dahili olarak "Lemon Meringue Pie" kod adını aldı. 15 Ekim 2015 yılında Google yeni sürümün isminin "L" harfine uygun olarak dünyanın en popüler şekerlemelerinden biri "Lolipop" olacağını ilan etti. Sürümün 5.0 versiyonu 28 Ekim 2015 yılında kullanıcılara tanıtıldı. Sürüm Linux kernel 3.16.1 bazında yaratıldı. Yeni sürüm ilk kez olarak "over-the-air" (OTA) aracılığıyla güncellemeye sunuldu. Onun kaynak kodu 3 Kasım 2014 yılında kullanıma verildi.

<span class="mw-page-title-main">Android Marshmallow</span> Android işletim sisteminin 6. ana sürümü

Android Marshmallow veya Android 6.0-6.0.1 Marshmallow, Android sürümünün Google tarafından geliştirilen 13. versiyonudur. Yeni sürüm hakkında bilgileri Google şirketinin CEO'su Sundar Pichai 28 Mayıs 2015 yılında Google I/O konferansında açıkladı. Genel olarak Google yeni sürümünün kod ismini "L" harfinden sonra "Android M" olarak isimlendirdi. Sürüm Android Lollipopun geliştirilmiş versiyonu olarak yeni izinler mimarisi, bağlamsal asistanları için yeni API'ler, arka plan aktivitesini azaltan yeni bir güç yönetim sistemi, Parmak izi tanıma ve USB-C desteği, verileri ve uygulamaları SD karta taşıma ve onları birincil depolama şeklinde kullanma özelliği gibi özellikleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Android Nougat</span> Android işletim sisteminin yedinci ana sürümü

Android 7.0 - 7.1.2 "Nougat" Android sürümünün Google tarafından geliştirilen 14. versiyonudur. Yeni sürümün daha önceki kod adı Android N oldu. 9 Mart 2016 tarihinde önce mevcut Nexus cihazları için fabrika görüntüleri ile bir geliştirici önizlemesi olarak yeni "Android Beta Programı" ile piyasaya sürüldü. Versiyon API level 24'te oluşturulmuştur. Resmen ilk olarak Google Nexus cihazları için güncelleme almakla, 22 Ağustos 2016 tarihinde serbest bırakıldı. LG V20, Nuga ile piyasaya çıkan ilk akıllı telefon oldu.

<span class="mw-page-title-main">Android için Google Chrome</span>

Google Chrome Android Android sistemi için piyasaya sürülen Google Chrome'un bir sürümüdür. Google, 7 Şubat 2012 tarihinde, Android Ice Cream Sandwich cihazları için, seçilen ülkeler için Google Chrome Beta sürümünü piyasaya sürdü. Tarayıcının ilk kararlı sürümü 27 Haziran 2012'de piyasaya sürüldü. 26.02.2012 tarihinde piyasaya sürülen Chrome 18.0.1026.311, Android için Chrome'un Intel x86 tabanlı mobil cihazlarını destekleyen ilk sürümü idi.

<span class="mw-page-title-main">Android Oreo</span> Android 8.0

Android Oreo ya da Android O, Android mobil işletim sisteminin yaklaşan sürümünün kod adıdır. İlk önce 21 Mart 2017'de alfa kalitesinde bir geliştirici önizlemesi olarak yayınlandı. İkinci önizleme sürümü Google I/O 2017 etkinliği günlerinde yeni özellikleri tanıtılarak 17 Mayıs 2017'de yayımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Google Asistan</span> Googleın ürettiği kişisel yapay zeka asistanı

Google Asistan Google tarafından geliştirilen ve Mayıs 2016'da Google I/O'da duyurulan akıllı bir sanal asistandır. Diğer sanal asistanların aksine, Google Asistan iki yönlü görüşmelerde bulunabilir.

<span class="mw-page-title-main">Android yazılımı geliştirme</span>

Android yazılım geliştirmesi Android işletim sistemi için yeni uygulamaların oluşturulduğu süreçtir. Uygulamalar genellikle Android yazılım geliştirme kiti (SDK) kullanılarak Java programlama dilinde geliştirilir; ancak diğer geliştirme ortamları da mevcuttur. Google, Android uygulamaları Kotlin, Java ve C++ dilleri kullanılarak Android yazılım geliştirme kiti (SDK) kullanılarak yazılabilir" ve diğer dilleri kullanmak da mümkün olduğunu belirtiyor. Go, JavaScript, C, C++ veya Assembly gibi Java sanal makinesi (JVM) dışı tüm diller, muhtemelen kısıtlı API desteğiyle araçlar tarafından sağlanabilecek JVM dil kodunun yardımına ihtiyaç duyar.

<span class="mw-page-title-main">HTC HD2</span>

HTC HD2 HTC tarafından üretilmiş dokunmatik bir Windows Mobile aygıtıdır. HTC Touch ailesine dahildir. HTC HD2'nin söylentileri Eylül 2009'da ortaya çıkmaya başlamıştı. HD2 doğal olarak Windows Mobile 6.5 işletim sistemini çalıştırıyor ve Kasım 2009'da Avrupa'da, Aralık 2009'da Hong Kong'da ve Mart 2010'da Kuzey Amerika da dahil olmak üzere diğer bölgelerde yayımlandı. HTC Touch ve HTC Touch HD'nin devamı niteliğindeki telefonun ardılı, Windows Phone sistemli HTC HD7 modelidir.

<span class="mw-page-title-main">Android 10</span> Android işletim sisteminin 10. ana sürümü

Android 10 Android Pie'dan sonra gelen 17. Android ana sürümüdür. 3 Eylül 2019'da piyasaya sürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Android 11</span> Android işletim sisteminin 11. ana sürümü

Android 11, Android mobil işletim sisteminin 11. büyük sürümüdür. Sürüm 8 Eylül 2020 tarihinde yayımlandı. Eskiden tatlılara dayanan alfabetik sürüm adları Android 10'dan itibaren bırakılmıştı; bu nedenle işletim sistemi yalnızca "Android 11" (R) olarak adlandırıldı. Sürümün logosunda 11'e döndürülmüş bir dial bulundurmaktadır. Bu This is Spinal Tap adlı müziksel sahte-belgesel filmine yapılan bir göndermedir.

Xiaomi Mi 2 ; Xiaomi Tech tarafından üretilmiş, Android işletim sistemini kullanan bir akıllı telefondur. Xiaomi Mi 1 modelinin yerini aldı. Cihazın ardılı Xiaomi Mi 2A ve Xiaomi Mi 2S modelleri oldu. Cİhazda, 1.5 Ghz hızında 4 çekirdekli işlemcisi bulunan Qualcomm Snapdragon S4 Pro çipi bulunur. Cihaz, en başta Çin'de ¥1999'a satılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Android 12</span> Googleın yeni nesil 12. işletim sistemi

Android 12, Google liderliğindeki Open Handset Alliance tarafından geliştirilen mobil işletim sistemi olan Android'in on ikinci büyük sürümü ve 19. sürümüdür. İlk geliştirici ön izlemesi 18 Şubat 2021'de yayımlandı. Android 12'nin ilk Betası 20 Mayıs 2021 tarihinde Google I/O 2021 ile yayınlandı. Android 12'nin 2. Betası 10 Haziran 2021 tarihinde yayınlandı. Android 12'nin 5. Betası 8 Eylül 2021 tarihinde, Android 12'nin Kararlı Sürümü ise 4 Ekim 2021 tarihinde yayınlamıştır.

iOS 16 2022 mobil işletim sistemi

iOS 16, Apple tarafından iPhone ürünleri için geliştirilen iOS mobil işletim sisteminin 16. büyük sürümüdür. 6 Haziran 2022'de şirketin Dünya Çapında Geliştiriciler Konferansı'nda (WWDC) iOS 15'in yerine gelen işletim sistemi olarak duyuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Android-x86</span>

Android-x86, Open Handset Alliance tarafından geliştirilen Android mobil işletim sisteminin RISC tabanlı ARM çipleri yerine x86 işlemcili cihazlarda çalışmasını sağlayan, resmi olmayan bir açık kaynaklı bir projedir.

<span class="mw-page-title-main">Android Debug Bridge</span>

Android Debug Bridge, Android tabanlı cihazlarda hata ayıklamak için kullanılan bir programlama aracıdır. Android cihazındaki arka plan programı, ana bilgisayardaki sunucuya USB veya TCP üzerinden son kullanıcı tarafından kullanılan istemciye bağlanan TCP üzerinden bağlanır. 2007'den beri Google tarafından Apache Lisansı altında açık kaynaklı yazılım olarak sunulan özellikler arasında bir kabuk ve yedekleme yapma imkanı bulunmaktadır. adb yazılımı; Windows, Linux ve macOS ile uyumludur. Botnet'ler ve RSA kimlik doğrulaması ve cihaz beyaz listeye alma gibi azaltıcı etkenlerin geliştirildiği diğer kötü amaçlı yazılımlar tarafından kötüye kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Android 14</span>

Android 14, Google şirketi liderliğindeki Open Handset Alliance tarafından geliştirilen Android mobil işletim sisteminin on dördüncü büyük sürümüdür.