İçeriğe atla

Android-x86

Android-x86
Geliştirici(ler)Chih-Wei Huang, Yi Sun
İşletim sistemi ailesiAndroid (Linux)
Kaynak türüAçık kaynak (Google Play gibi bazı kapalı kaynak parçalar dışında)
LisansApache Lisansı 2.0
Çekirdek türüMonolitik çekirdek (düzenlenmiş Linux kernel)
Web sitesiwww.android-x86.org
EeePC 701 4G'de Android x86 (sürüm 4.0)

Android-x86, Open Handset Alliance tarafından geliştirilen Android mobil işletim sisteminin RISC tabanlı ARM çipleri yerine x86 işlemcili cihazlarda çalışmasını sağlayan, resmi olmayan bir açık kaynaklı bir projedir.[1][2][3][4][5][6]

Geliştiriciler Chih-Wei Huang ve Yi Sun, projeyi 2009 yılında başlattı. Proje, Android'in çeşitli netbook'larda, tabletlerde ve ultra taşınabilir bilgisayarlarda çalışmasını sağlamak için Android kaynak koduna bir dizi yama olarak başladı. Projenin şu anki yürütücüsü Huang. Şu anda aktif geliştiriciler arasında Mauro Rossi ve Michael Goffioul bulunmaktadır.[7]

Genel Bakış

İşletim sistemi, bazı değişiklikler ve iyileştirmeler ile Android Açık Kaynak Projesi'ne (AOSP) dayanmaktadır. Bazı bileşenler proje tarafından PC mimarisinde çalışmasına izin verecek şekilde geliştirilmiştir. Örneğin, çekirdek ve HAL'ler gibi platformlara daha iyi uyması için bazı düşük seviyeli bileşenler değiştirilir. İşletim sistemi, Intel GMA, AMD'nin Radeon'u, Nvidia'nın yonga setleri (Nouveau ), VMware (vmwgfx ) ve QEMU (virgl ) dahil olmak üzere desteklenen GPU'lar algılanırsa, Mesa aracılığıyla OpenGL ES donanım hızlandırmasını etkinleştirir. Desteklenen bir GPU olmadan, işletim sistemi yazılım oluşturma yoluyla hızlandırılmamış modda çalışabilir. 7.1 sürümünden bu yana, yazılım oluşturucu SwiftShader projesi aracılığıyla uygulanmaktadır.[8]

Normal bir Linux dağıtımı gibi, proje, canlı modda çalışabilen veya hedef sistemdeki bir sabit diske kurulabilen önceden oluşturulmuş ISO görüntülerini kullanır. 4.4-r2 sürümünden bu yana proje, UEFI sistemlerinden önyüklenecek canlı bir USB oluşturmak için kullanılabilen efi_img[9] 'i de yayınlıyor. 4.4-r4 sürümünden bu yana, UEFI desteği ISO görüntülerine birleştirildi ve efi_img kullanımdan kaldırıldı olarak işaretlendi.

AOSP dışında, aşağıdaki eksik bileşen listesi, Android-x86 kod tabanının tamamını oluşturmak için sıfırdan geliştirilmiştir veya diğer açık kaynak projelerinden türetilmiştir:

  • Çekirdek
  • Yükleyici
  • drm_gralloc ve gbm_gralloc
  • Mesa
  • SwiftShader
  • Ses
  • Kamera
  • GPS
  • Arka ışık
  • Radyo Arayüz Katmanı
  • Sensörler

Güncellenen sürüme giderek daha fazla bileşen eklenebilir.

Tarih
Sürüm Android sürümü Yayın tarihi Durum
0.9 1.5 (Cupcake) 2009-07-29 Durduruldu
1.6 1.6 (Donut) 2009-11-20 Durduruldu
2.2 2.1 (Eclair) 2010-06-30 Durduruldu
3.2 3.2 (Honeycomb) 2011-08-28 Durduruldu
4.0 4.0.4 (Ice Cream Sandwich) 2013-06-23 Durduruldu
4.2 4.2 (Jellybean) 2012-12-25 Durduruldu
4.3 4.3 (Jellybean) 2013-07-25 Durduruldu
4.4 4.4.2 (KitKat) 2014-08-08 Durduruldu
6.0 6.0.1 (Marshmallow) 2016-09-13 Durduruldu
7.1 7.1.2 (Nougat) 2018-02-06 Destekleniyor
8.1 8.1.0 (Oreo) 2019-01-15 Destekleniyor
9.0 9.0.0 (Pie) 2020-02-27 Destekleniyor
10.0 10.0 (Q) ? Kaynak kodu
11.0 11.0 (R) ? Kaynak kodu

Android-x86 (Q) ve (R) dalları, Ağustos 2022 itibarıyla yalnızca kaynak kod sürümleridir.[10]

Dağıtımlar

  • Remix OS
  • Phoenix işletim sistemi
  • Bliss işletim sistemi
  • Prime OS
  • OPENTHOS

İlgili Projeler

Project Celadon

İlgili bir proje olan Celadon (eski adıyla Android-IA),[11] Intel tarafından daha yeni UEFI cihazlarda çalışacak şekilde üretilmiştir. Proje, işbirliği için bir alan sağlamanın yanı sıra, Intel Mimarisi üzerinde Android desteğini ve inovasyonu yönlendirmeyi amaçlıyor.[11] Intel HD Graphics donanımını desteklemek için Android-x86'dan drm_gralloc grafik HAL modülünü yeniden kullandı. Android-IA olarak, daha ayrıntılı bilgi içeren bir SSS[12] sağladı.

Remix OS

Jide Technologies, Android-x86'nın ana geliştiricisi Chih-Wei Huang ile geleneksel PC'lerde kullanılmak üzere tasarlanmış kapalı kaynaklı bir Android-x86 türevi olan Remix OS üzerinde ortaklık kurdu. Remix OS'nin ilk beta sürümü 1 Mart 2016'da kullanıma sunuldu.[13] Proje 17 Temmuz 2017 tarihinde durdurulmuştur.[14]

Android TV x86

2020'nin sonlarında, XDA Developers'ın kıdemli bir üyesi, PC'ler için Android TV sağlamak üzere Android TV x86'yı yarattı; bu, " ROM'un kökleri Android-x86 projesinde olduğu için kutudan çıkar çıkmaz çalışması gerekir".[15]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "DistroWatch Weekly, Issue 767, 11 June 2018". 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  2. ^ "Android-x86 4.0 review - Not impressed". 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  3. ^ "Android-x86 4.4 review – first Release Candidate | LinuxBSDos.com". 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  4. ^ "Android-x86 Just Might Make a Good Linux Desktop Alternative | Reviews | LinuxInsider". 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  5. ^ "DistroWatch Weekly, Issue 630, 5 October 2015". 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  6. ^ "DistroWatch Weekly, Issue 682, 10 October 2016". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  7. ^ "Android-x86 Google Group". android-x86@googlegroups. 31 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2021. 
  8. ^ "SwiftShader repo at Android-x86". android-x86 gitweb. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2021. 
  9. ^ "Android-x86 Release 4.4". android-x86@sourceforge. 25 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015. 
  10. ^ "Get Source | Android-x86". 7 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  11. ^ a b "Home". Android Open Source Platform for Intel Architectures. 30 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2020. 
  12. ^ "FAQ". Android on Intel Architecture. 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2014. 
  13. ^ "[ANNOUNCEMENT] Release of Remix OS for PC Be..." Forum.xda-developers.com. 1 Mart 2016. 19 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  14. ^ Jide Tech (17 Temmuz 2017). "An update from Jide Team". Kickstarter.com. 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2020. 
  15. ^ "Android TV x86 lets you repurpose your old PC into a media streamer". XDA Developers. 14 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Macintosh</span> dizüstü ve masaüstü bilgisayarlara yönelik geliştirilen işletim sistemi

Macintosh, kısaca Mac olarak bilinen ve adını McIntosh Amerikan 1949 ses firmasından alan patent sorunu yaşamamak için Macintosh olarak yazılan, kişisel bilgisayar üreten Apple Computer Inc.'in bir ürünüdür. Ürün yelpazesi 1984 yılında başlamış ve piyasada fare ve grafik arayüz kullanan ilk başarılı bilgisayar serilerinden biri olmuştur. Bu başarıdan dolayı, 1986 yılından itibaren şirketin Lisa, Apple II, Apple III gibi yelpazeleri sonlandırılıp tüm bilgisayarları Macintosh serisi altında toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Oracle Solaris</span>

Solaris, ilk olarak Sun Microsystems tarafından geliştirilmiş, UNIX tabanlı bir işletim sistemidir. 1993 yılında halefi olan SunOS işletim sisteminin yerini almıştır. Ocak 2010'da Oracle firmasının Sun firmasını satın almasıyla Oracle Solaris olarak anılmaya başlanmıştır.

macOS, Macintosh işletim sistemi ailesinin son sürümüdür ve Apple tarafından Macintosh bilgisayarları için tasarlanmış bir işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">CentOS</span>

CentOS, Red Hat firmasının dağıtımı olan Red Hat Enterprise Linux (RHEL) kaynak kodları üzerine kurulu ve artık geliştirilmeyen, dağıtımı durdurulan bir Linux dağıtımıdır. Bağımsız bir grup tarafından geliştirilen işletim sisteminin isminin açılımı "Community Enterprise Operating System"dır. Ocak 7, 2014 tarihli bir bildiri ile CentOS geliştirici lideri Karanbir Singh, CentOS'un RedHat ekibine dahil olduğunu bildirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">PowerPC</span>

PowerPC, AIM olarak bilinen Apple-IBM-Motorola ittifakının 1991'de geliştirdiği bir RISC mikroişlemcisidir. Genel olarak kişisel bilgisayarlar içindir. PowerPC merkezi işlem birimleri (CPU) gömülü (embedded) ve yüksek performans işlemcileri olduğu için popüler olmuştur. PowerPC 1990'da AIM' in ve PReP'in temel taşı oldu, fakat mimari Apple'ın Macintosh'unun 1994–2006 modellerinde daha başarılı bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Android</span> Mobil işletim sistemi

Android, Google ve Open Handset Alliance tarafından, cep telefonları, tabletler ve televizyonlar için geliştirilmekte olan, Linux tabanlı, özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Sistem açık kaynak kodlu olsa da, kodlarının ufak ama çok önemli bir kısmı Google tarafından kapalı tutulmaktadır. Google tarafından ücretsiz sunulmasının sebebi, sistemin daha hızlı ve çabuk gelişmesi, birçok popüler marka tarafından kullanılması ve bu sayede reklamlarının daha fazla kişiye ulaşmasını sağlamaktır. Google, Android sistemi üzerinde çalışan Google Play marketteki oyun ve uygulamalar üzerinde aldığı reklamları yayınlayarak para kazanmaktadır. Android'in desteklenen uygulama uzantısı ".apk"dır.

<span class="mw-page-title-main">Unix benzeri</span>

Unix benzeri işletim sistemi, resmi bir UNIX markası olmamasına karşın Unix sistemine benzer şekilde çalışan işletim sistemleridir. Unix benzeri bir yazılım, Unix komut ve kabuğuna benzer işlevlere sahiptir. Bu terimin kullanımı için bir standart yoktur ve bir yazılımın veya işletim sisteminin Unix benzeri olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı üzerine farklı görüşler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Remix OS</span>

Remix İS Çinli Jide firması tarafından geliştirilip, kişisel bilgisayar (PC) cihazlar için ; X86 ve ARM mimarisi desteklenmektedir. 1. ve 3. parti cihazlara kurulabilmektedir. Remix İS, herhangi bir Intel tabanlı PC cihazlarda Android mobil uygulama açma imkânı vermektedir.

Mobil işletim sistemi; akıllı telefon, tablet gibi mobil elektronik aygıtlarda kullanılan sistemlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Google Fuchsia</span>

Fuchsia, şu anda Google tarafından geliştirilen açık kaynaklı bir işletim sistemidir. Proje, Ağustos 2016'da resmi bir duyuru yapılmaksızın kendi kendine barındırılan bir git şeklinde göründüğünde halk tarafından tanındı. Kaynak belgelerinde adın arkasındaki neden "Pembe + Mor == Fuşya " olarak tanımlanmaktadır. Linux çekirdeğini temel alan, daha önce Google tarafından geliştirilen Chrome OS ve Android gibi işletim sistemlerinin aksine, Fuchsia, mineral adını taşıyan Zircon adlı yeni bir mikro çekirdeğe dayanıyor.

<span class="mw-page-title-main">SystemRescue</span> Linux dağıtımı

SystemRescue, x86 ve x64 mimarili bilgisayarlar için tasarlanan bir Linux dağıtımıdır. SystemRescueCD'nin temel amacı, bir sistem çökmesinden sonra önyüklenemeyen veya başka şekilde hasar görmüş bilgisayar sistemlerini onarmaktır. SystemRescueCD'nin kalıcı bir işletim sistemi olarak kullanılması amaçlanmamıştır. Canlı CD, USB bellek veya her türlü sabit diskten çalışır. François Dupoux liderliğindeki bir ekip tarafından tasarlanmıştır. Arch Linux tabanlıdır. 6.0 sürümünden itibaren init sistemi olarak systemd'ye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">MX Linux</span>

MX Linux, kararlı Debian'a dayanan ve MX topluluğu tarafından oluşturulan veya paketlenen ek yazılımlarla birlikte temel olarak antiX bileşenlerini kullanan orta ağırlıkta bir GNU/Linux işletim sistemidir. Bu dağıtımların her birinden en iyi araçları ve yetenekleri kullanmak için antiX ve eski MEPIS toplulukları arasında ortak bir girişim olarak ortaya çıkmıştır. Topluluğun belirttiği hedef, "zarif ve verimli masaüstlerini yüksek kararlılık ve sağlam performansla birleştirmek için tasarlanmış bir işletim sistemi ailesi" oluşturmaktır. MX Linux, bağımsız bir KDE Plasma sürümü ve benzersiz bir Fluxbox uygulaması eklediği Xfce masaüstü ortamını ön tanımlı varyant olarak kullanır. Diğer masaüstü ortamları da sisteme eklenebilir veya "spin-off" ISO yansıları kurularak kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Zorin OS</span> Ubuntu tabanlı Linux işletim sistemi

Zorin OS, Linux tabanlı bilgisayarlarda yeni olan kullanıcılar için tasarlanan ve desteklenen bir kişisel bilgisayar işletim sistemidir. Yerleşik özelliklerinden biri, kullanıcıların arayüzü Microsoft Windows veya MacOS'un arayüzlerine benzeyecek şekilde değiştirmesine olanak tanımasıdır. Wine ve PlayOnLinux, Zorin OS'ye kurulabilir. Kullanıcıların geçiş ve oyun kolaylığı için Windows yazılımını çalıştırmasına olanak tanır. İşletim sisteminin üç ücretsiz sürümü ve satın alınabilecek bir "Ultimate" sürümü mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Samsung Galaxy S Duos 2</span> Akıllı telefon

Samsung Galaxy S Duos 2; Samsung Electronics tarafından tanıtılımış, üretilmiş, satışa çıkarılmış ve pazarlanmış; Samsung Galaxy Trend Plus'un çift SIM kartlı versiyonu olan, Samsung Galaxy S serisi'ne ait Android işletim sistemini kullanan ve 2012'nin ikinci çeyreğinde üretilmiş Samsung Galaxy S Duos'un halefi olan bir akıllı telefondur. Samsung Galaxy S Duos 3'ün öncülüdür. Samsung Galaxy S modelinin türevidir. 30 Kasım 2013'te bazı Asya ülkesinde tanıtılan cihaz, ilk olarak 5 Aralık 2013'te birkaç ülkede satışa çıkarılmıştır. Çift SIM kartlı diğer Samsung modellerinin aksine bu cihaz, üst seviye "Galaxy S serisi"nin vir parçasıdır ve bu yüzden "Galaxy S serisi" ailesinin bir parçası olarak pazarlanmıştır. Orijinal S Duos'un doğrudan halefi olarak bilinmesine rağmen cihazın dış ve fiziksel tasarımı, orijinal modelle aynıdır; cihazda yükseltilmiş işlemci ve güncellenmiş işletim sistemi yazılımı gibi donanımsal yükseltmelere önem verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Redmi 1S</span>

Xiaomi Redmi 1S, armani HM 1S kod adlı, Çinli şirket Xiaomi Inc. tarafından geliştirilmiş ve Mayıs 2014'te satışa çıkarılmış bir akıllı telefondur. Cihaz, Redmi akıllı telefon serisinin bir parçasıdır ve Redmi 1'in halefidir. Görsel olarak selefine benzeyen cihazda 4.7 inç ekran, 1.6 Ghz hızında 4 çekirdekli Cortex-A7 işlemcisi bulunan yongada sistem ve Xiaomi'nin kendi kullanıcı arayüzü MIUI v5 bulunan ve MIUI v9 bulunan Android KitKat'a güncellenebilen Android Jelly Bean işletim sistemi bulunur. Daha sonra yerine Redmi 2 geldi.

<span class="mw-page-title-main">SparkyLinux</span> Linux dağıtımı

SparkyLinux, masaüstü odaklı geliştirilmiş, Debian tabanlı bir işletim sistemidir. Önceden yüklenmiş çeşitli masaüstü ortamı seçeneklerinden birini seçmek mümkündür. Tüm uygulamaların en güncel sürümünü temin edebilmek için SparkyLinux her sene 3-4 kez yayımlanır.

<span class="mw-page-title-main">HTC Desire Z</span>

HTC Desire Z, HTC tarafından geliştirilmiş ve 15 Eylül 2010'da duyurulmuş kızaklı bir akıllı telefondur. Cihaz, Google'ın kalite kontrol testlerindeki bazı gecikmelerden sonra Kasım 2010'da Avrupa ve Kanada'da piyasaya sürülmüştür. Desire Z, kızaklı tasarımı haricinde HTC Desire ve HTC Desire HD ile benzer özelliklere sahiptir. HTC Desire Z'de, HTC Desire'da bulunan mekanik düğmeler yerine kapasitif düğmeler bulunur.

<span class="mw-page-title-main">TrueOS</span>

TrueOS, FreeBSD-CURRENT'in en son sürümleri üzerine kurulmuş, sunucu yönelimli, Unix-benzeri, geliştirilmesi artık devam etmeyen bir işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Parrot OS</span>

Parrot OS, Debian tabanlı güvenlik, gizlilik ve geliştirme odaklı olmayı amaçlamış Linux dağıtımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Clear Linux OS</span> Intel tarafından hazırlanan Linux dağıtımı

Clear Linux OS, Intel'in 01.org açık kaynak platformunda geliştirilen ve sürdürülen bir Linux dağıtımıdır ve performans ve güvenlik vurgusu ile Intel'in mikroişlemcileri için optimize edilmiştir. Optimizasyonları AMD sistemlerini de etkiler. Clear Linux OS, yuvarlanan bir sürüm modelini takip eder. Clear Linux OS, genel amaçlı bir Linux dağıtımı olarak tasarlanmamıştır; DevOps, AI uygulama geliştirme, bulut bilgi işlem ve kapsayıcılar için BT uzmanları tarafından kullanılmak üzere tasarlanmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.