İçeriğe atla

Andrey Vlasov

Andrey Andreyeviç Vlasov
Doğum14 Eylül 1901(1901-09-14)
Lomakino, Nijni Novgorod Oblastı, Rus İmparatorluğu
Ölüm2 Ağustos 1946 (44 yaşında)
Moskova, SSCB
Bağlılığı Sovyetler Birliği (1919-1942)
 Almanya (1942-1944)
RHKK (1944-1945)
Branşı Kızıl Ordu
Rus Kurtuluş Ordusu
Hizmet yılları1919-1945
Rütbesi
General-leytenant
General-leytenant
Komutası99. Piyade Tümeni, 4. Mekanize Kolordu, 20. Ordu, 37. Ordu, 2. Şok Ordusu
Rus Kurtuluş Ordusu
Çatışma/savaşlarıRusya İç Savaşı, Kış Savaşı, II. Dünya Savaşı
ÖdülleriLenin Nişanı Kızıl Ordu 20. Yıl Madalyası
Rusya Kurtuluş Ordusu (1944)
Rusya Kurtuluş Ordusu (Dabendorf, 1944)
Berlin, Kasım 1944
Joseph Goebbels ile görüşen Vlasov (Berlin, 28 Şubat 1945)

Andrey Andreyeviç Vlasov (Rusça: Андре́й Андре́евич Вла́сов, 14 Ocak 1901, Lomakino, Nijni Novgorod Oblastı, Rus İmparatorluğu - 1 Ağustos 1946; Moskova, SSCB), Kızıl Ordu generali (Korgeneral) ve Nazi Almanyası tarafından esir alındıktan sonra Stalin karşıtı askerî kuvvetler olan Rusya Kurtuluş Ordusu (Русская освободительная армия: РОА)'nun başkomutanı ve Rusya Kurtuluş Komitesi (Комитет освобождения народов России: КОНР)'nin başkanıdır.

Yaşamı

Küçük bir toprak sahibinin oğluydu. Rus İç Savaşı sırasında, 1919'da Kızıl Ordu'ya katıldı; dört ay sonra teğmen olarak güney cephesine gönderildi. Komünizmi içtenlikle benimsememiş olmasına rağmen 1930'da Tüm Birlik Komünist Partisi'ne girdi. Sahte ismi Vlasovites; gerçek ismi ile Andrei Vlasov Stalin'in en gözde generallerinden biri oldu. 1938'de Çin ordusunu eğitmek üzere Çin'e gitti; orada Çan Kay-şek'in danışmanlığını üstlendi. Ertesi yıl Rusya'ya döndü ve 1941'de Alman saldırısına karşı Moskova savunmasında önemli bir rol oynadı. Ama Temmuz 1942'de ordusuyla birlikte Almanlarca ele geçirildi.

Nazilere esir düştükten sonra yüksek rütbeli bir işbirlikçi oldu. Aralık 1942'de Alman yardımları ile Stalin'i devirmeyi amaçlayan Rus Kurtuluş Komitesi'ni örgütledi. Vlasov Hareketi olarak da bilinen Rus Kurtuluş Ordusu'nun (ROA) yönetimini üstlendi. Ama Hitler bu hareketi birleşik bir güç olarak tutmayarak bir süre sonra Avrupa'daki çeşitli cephelere dağıttı.

Sovyet kuvvetleri tarafından yakalanması ve yargılanması

Vlasov'un General Sergey Bunyachenko'nun komutasındaki tümeni, ABD birliklerine teslim edilmeyi reddettikten sonra, Sovyet 25. Tank Kolordusu tarafından Pilsen'nin 40 km güneydoğusunda yakalandı. Vlasov, bir otomobilin içinde iki battaniyeye sarılmış olarak bulundu ve kimliği kendi şoförünün yardımıyla tanımladı. 162. Tank Tugayı'ndan Yüzbaşı M.I. Yakushev, Vlasov'u arabasından sürükledi, bir tanka koyup doğrudan Sovyet 13. Ordu Merkezine götürdü. Vlasov 13. Ordu'dan Mareşal İvan Konev'in Dresden'deki komutanlığına taşındı ve oradan Moskova'ya gönderildi.[1] Vlasov, sorgulandığı Lubyanka hapishanesine kapatıldı. Vlasov sorgusunda bütün suçu kendi üstüne aldı böylece kurmaylarının daha hafif ceza almasını umuyordu. 1946 yazında yapılan ve Viktor Abakumov başkanlığındaki bir duruşmada, Mahkeme onu ve diğer 11 üst düzey subayı Vatana ihanetten dolayı ölüme mahkûm etti. Rütbesi ve madalyaları alındı.

Ölümü

Vlasov 1 Ağustos 1946'da asılarak idam edildi.[2] Bu infaz, Sovyetler Birliği'nde asılarak yapılan son ölüm cezaları arasındaydı. Bundan sonra Sovyetlerin verdiği ölüm cezası, idam mangası tarafından yapılan kurşuna dizme cezası olarak yerini aldı.

Anısı

General Vlasov'a ve Rusya Kurtuluş Hareketi'ne katılanlara adanmış tartışmalı bir anıt Novo-Diveevo'ya (ru: Новодивеевский монастырь) Rus Ortodoks manastırı ve mezarlıklarında, New York, ABD'de yapıldı. Yılda iki kez, Vlasov'un infazının yıldönümünde ve Ortodoks Paskalya'yı izleyen Pazar günü, Vlasov'a ve Rus Kurtuluş Ordusu'nun savaşçılarına bir anma töreni düzenlendi.

Kaynakça

  1. ^ Konev, I.S. (1971). "Year of Victory". Progress Publishers. ss. 230-231. 
  2. ^ "General Vlasov Executed". 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Josef Stalin</span> Sovyetler Birliği lideri (1924–1953)

Josef Stalin, Gürcü asıllı Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri (1922-1953). Sovyetler Birliği'ni 1924'ten ölümüne kadar diktatörlük rejimi ile yönetti. Stalin; Sovyetler Birliği'ni endüstriyel ve askerî bir süper güce dönüştürdü, fakat bunu gerçekleştirirken totaliter politikalar uyguladı ve milyonlarca Sovyet vatandaşı diktatörlüğü sırasında hayatını kaybetti. Stalin döneminde; 3 ila 20 milyon arasında insan çalışma kampları, zorunlu kolektivizasyon, kıtlık ve yargısız infazlardan dolayı ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Barbarossa Harekâtı</span> Nazi Almanyasının 1941de Sovyetler Birliğini işgal harekâtı

Barbarossa Harekâtı, Alman Silahlı Kuvvetleri'nin 22 Haziran 1941 günü başlayan Sovyetler Birliği'nin işgali harekâtına Alman kaynaklarında verilmiş olan kapalı addır. Aynı zamanda II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'ni açan harekâttır. Tarihin en geniş çaplı askerî harekâtı olarak nitelendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Muharebesi</span> Nazi Ordularının Moskova üzerine başlattıkları genel taaruzlar

Moskova Muharebesi veya Moskova Meydan Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde, 1941 yılında Alman ordularının, bir duraklamanın ardından Moskova yönünde yeniden başlattıkları genel taarruzlarıdır. Moskova Muharebesi bazı tarihçiler tarafından II. Dünya Savaşı'nın dönüm noktalarından biri olarak kabul edilmektedir. Sovyet savunması, Hitler'in Barbarossa Operasyonu'nun önemli stratejik hedeflerinden biri olan Moskova'nın ele geçirilmesini engelleyerek savaşın uzamasına ve Barbarossa harekâtının başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Ordu</span> 1918de Bolşeviklerin silahlı kuvvetleri, 1922de SSCBnin resmî ordusu

İşçi ve Köylü Kızıl Ordusu, genellikle Kızıl Ordu olarak kısaltılır.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Tuhaçevski</span> Sovyet Mareşal

Mihail Tuhaçevski görevini 1918 ila 1937 sürdürmüş, Kızıl Napolyon lakaplı Sovyet mareşal ve teorisyen

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nin askerî tarihi</span> Sovyet Askeri Tarihi

Sovyetler Birliği'nin askerî tarihi Kızıl Ordu ve Sovyetler Birliği Silahlı Kuvvetlerinin askerî tarihini kapsar. Bolşeviklerin iktidara geldiği 1917 Ekim Devrimini izleyen günlerde başlar. Yeni hükûmet Rus İç Savaşı'nda değişik rakipleriyle başa çıkabilmek amacıyla Kızıl Ordu'yu kurdu. 1939'da Mançukuo ile Moğolistan arasındaki sınır anlaşmazlığında Moğolistan'ı destekleyerek Halhin Gol Muharebesi'nde Mançukuo'yu sahiplenen Japonya ile çarpıştı. Molotov-Ribbentrop paktıyla Nazi Almanyası ile anlaşarak Polonya'nın doğu illerine saldırdı ve kuvvetlerini konuşlandırdı. Baltık Devletleri'ni, Romanya'dan Besarabya ve Kuzey Bukovina'yı ilhak etti. 1939-1940'ta Finlandiya'yı işgal etti. II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nı yenilgiye uğratan ana askerî kuvvet Kızıl Ordu'ydu. Savaştan sonra Almanya'nın doğu yarısı ile Orta ve Doğu Avrupa'daki birçok ülkeyi işgal etti, bunlar daha sonra Doğu Bloğu'nun uydu devletleri olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">İvan Konev</span> Sovyet askeri kumandanı

İvan Konev, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanya'sının yenilgiye uğratılmasında önemli rol oynayan SSCB'li general, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span>

II. Dünya Savaşı'nda Doğu Cephesi (Almanca: Die Ostfront 1941-1945, der Rußlandfeldzug 1941-1945 veya der Ostfeldzug 1941-1945 Rusça: Великая Отечественная война Avrupalı Mihver Devletleri ve Finlandiya'nın Sovyetler Birliği, Polonya ve diğer Müttefik Devletlere karşı verdikleri savaşı anlatır. Nazi propagandası savaşa Bolşevizme karşı haçlı seferi anlamı yüklemiş, Sovyetlere karşı savaşmak üzere Avrupa'nın neredeyse tamamından gönüllüleri Waffen SS birliklerine dahil etmiştir. Savaş 22 Haziran 1941 - 9 Mayıs 1945 tarihleri arasında orta, doğu, kuzeydoğu ve güneydoğu Avrupa topraklarında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Asarak idam</span> idam çeşidi

Asarak infaz etme, tarihteki en eski ve en çok uygulanmış idam cezası yöntemlerinden biridir. Asarak infazda, ilk önce idam mahkûmü idam sehpasına çıkar ve cellat idam mahkûmünün boğazından ip geçirir. Sonra cellat idam sehpasını tekmeyle devirir ve idam mahkûmü boşlukta kaldığı için asılır, boynu kırılarak veya boğularak ölür. Ayrıca mahkûm infazdan kaçmasın diye elleri bağlanır. Asılmak, sadece idam yöntemi değil ayrıca bir intihar yöntemidir.

<span class="mw-page-title-main">Lvov-Sandomierz Taarruzu</span>

Lvov-Sandomierz Taarruzu ya da Lvov-Sandomierz Stratejik Taarruz Harekâtı, Kızıl Ordu'nun 1944 yılı Temmuz ayı ortalarında başladığı ve Alman kuvvetlerini Ukrayna'dan ve Doğu Polonya'dan atmayı amaçlayan genel taarruzudur. Bir aydan uzun bir süre devam eden Sovyet taarruzları, belirlenen hedeflerine ulaşmıştır. Lvov-Sandomierz Stratejik Taarruz Harekâtı, üç taarruz harekâtından oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Seelow Tepeleri Muharebesi</span>

Seelow Tepeleri Muharebesi, Sovyet Seelow-Berlin Taarruz Harekâtı'nın bir parçasıdır. II. Dünya Savaşı'nda geniş savunma mevzilerine yönelen son taarruzdur. Çatışmalar 16 - 19 Nisan tarihleri arasında üç gün sürdü. Mareşal Georgi Jukov'un 1. Beyaz Rusya Cephesi'nin bir milyona yakın askeriyle, Berlin'in Kapısı olarak kabul edilen mevzilere taarruz etti. Bu taarruz kuvvetlerinin karşısında Alman 9. Ordusu'nun yaklaşık 110 bin askeri vardı. Alman 9. Ordu'su, Vistül Ordular Grubu'na bağlı olup General Busse komutası altında idi.

<span class="mw-page-title-main">Semyon Budyonni</span>

Semyon Mihayloviç Budyonni, Ailesi Rus asıllı olmasına rağmen, Don Kazakları bölgesine yerleşmesinden ve o gelenekle büyütülmesinden dolayı genellikle Kazak asıllı sanılan Rusya İmparatorluğu'nun süvari subayı ve Sovyetler Birliği mareşali, Sovyetler Birliği Kahramanı, Rus İç Savaşı, Sovyet-Polonya Savaşı ve II. Dünya Savaşı sırasında komutanlık yapmış Josef Stalin'in yakın siyasi müttefiki olan politikacıydı.

<span class="mw-page-title-main">Korsun-Şevçenkovski Taarruzu</span>

Korsun - Şevçenkovski Taarruzu, 24 Ocak - 16 Şubat 1944 tarihleri arasında yer alan ve Korsun - Çerkassi Kuşatması'na yol açan bir muharebedir. Taarruz, Dinyeper-Karpatlar Taarruzu'nun bir parçasıdır. Bu harekât sırasında Nikolay Vatutin'in komutasındaki 1. Ukrayna Cephesi ve Ivan Konev komutasındaki 2. Ukrayna Cephesi kuvvetleri, Alman Güney Ordular Grubu'na bağlı bazı birlikleri Dinyeper Nehri kıyılarında tuzağa düşürüp kuşattılar. Haftalar boyunca süren çatışmalarda Kızıl Ordu kuvvetleri kuşatma altındaki Alman kuvvetlerini imha etmeye çalıştılar. Kuşatma altındaki Alman birlikleri dışarıdan yardıma gelen başka Alman birlikleriyle iş birliği halinde kuşatmayı yarıp kaçmayı başardı. Bu kuvvetlerin yaklaşık üçte ikisi kurtulmayı başarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">29. Waffen-SS Grenadiye Tümeni RONA</span>

29. SS Waffen Grenadier Tümeni, II. Dünya Savaşı sırasında Waffen SS bünyesinde Rus işbirlikçilerden oluşan Nazi Almanyasına bağlı silahlı kuvvet. 1944 yılında Rusya Halkının Özgürlük Ordusu isminin kısaltması olan RONA ismini alır. Komutanları Bronislaw Kaminski Vladislavoviç'in ismine atfen Kaminski Tümeni olarak da çağrılmıştır. Tümen Hitler'in emriyle sadece Sovyet partizanlarına karşı kullanılmış ve birlik mensuplarının sadakatinden şüpheler olduğu için lağvedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Grigori Kulik</span>

Grigori İvanoviç Kulik, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Prag Taarruzu</span> Kızıl Ordunun II. Dünya Savaşındaki son stratejik taarruz harekâtı

Prag Taarruzu, Kızıl Ordu'nun II. Dünya Savaşı'ndaki son stratejik taarruz harekâtıdır. Prag'a yönelen Kızıl Ordu taarruzu ve Prag Muharebesi, 5 - 11 Mayıs 1945 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Ayrıca muharebe, Prag Ayaklanması ile birlikte sürmesi dolayısıyla da önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Rus Kurtuluş Ordusu</span>

Rus Kurtuluş Ordusu, II. Dünya Savaşı sırasında Waffen-SS tarafından oluşturulan Sovyetler Birliği'ne karşı Sovyet savaş esirlerinden oluşan işbirlikçi askeri oluşum. Bu orduya Kızıl Ordu'dan firar eden askerlerde katılmıştır. Rus Kurtuluş Ordusu'nun komutanlığını 1942'de Nazilere esir düşen Sovyet Korgeneral Andrey Vlasov yapmıştır. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında faaliyetler yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Prag Ayaklanması</span>

Prag Ayaklanması, Çek partizanlar tarafından II. Dünya Savaşı sırasında Prag'ı Alman işgalinden kurtarmak için yapılan bir girişimdir. Direniş 5 Mayıs 1945 tarihinde başladı. Ayaklanmayı bastıramayan Almanlar 8 Mayıs'ta geri çekilmeye başladılar. Ayaklanma bu açıdan başarılı oldu. Kızıl Ordu Prag'a girmeye başladı ve geride kalan Alman birliklerini ezdi.

Beyaz Terör, Rusya'da 1917-1922 yılları arasında gerçekleşen Rus İç Savaşı sırasında Çarlık yanlısı Beyaz Orduların Kızıllara ve kendilerine destek vermeyen sivil halka yönelik şiddet ve katliam hareketlerine verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Pyotr Krasnov</span> Rus Beyaz Ordu önderlerinden biri (1869-1947)

Pyotr Nikolayeviç Krasnov, Don Kazak tarihçisi ve subayı, 1917'de devrim patlak verdiğinde Rus ordusunun Korgeneral terfisine ve daha sonra ise, karşı devrimci Beyaz hareketin liderlerinden birine terfi ettirildi.