İçeriğe atla

Andrey Kononov

Andrey Kononov
Doğum10 Ekim 1906
Sankt-Peterburg
Ölüm30 Ekim 1986 (80 yaşında)
Leningrad
MilliyetRus
MeslekTürkolog, dil bilimci

Andrey Nikolayeviç Kononov (27 Ekim 1906, Sankt-Peterburg, Rusya - 30 Ekim 1986, Leningrad, Rusya, SSCB) Rus dil bilimci, Türkolog ve SSCB Bilimler Akademisi üyesidir.

1930 yılında Leningrad Şarkiyat Enstitüsü (LŞE) Türkçe Bölümü'nü bitirdi. Barthold, Bertels, Dmitriyev, Malov, Samoyloviç gibi büyük Türkologlardan ders aldı.

1932-1938 yıllarında Türk dili dersleri verdi, 1933-1936 yılları arasında LŞE'de yüksek lisans yaptı.

1934-1981 yılları arasında Leningrad Devlet Üniversitesi (LDÜ) Şarkiyat Fakültesi Türk Filolojisi Bölümü'nde öğretim üyeliği yaptı. 1949-1972 yılları arasında aynı bölümde Bölüm Başkanlığını da yürüttü. 1938 yılından hayatının sonunda kadar SSCB Bilimler Akademisi Şarkiyat Enstitüsü Leningrad Şubesi'nde çalıştı.

80 yaşında öldü. Bogoslov Mezarlığı'na defnedildi.

Kononov'un ilk büyük çaplı çalışması 1934 yılında basılan ve Cevdet-zade ile beraber hazırladıkları Çağdaş Türkçenin Grameridir. Ardından şu çalışmaları yapmıştır:

  • Türkçenin Grameri (1941)
  • Özbekçenin Grameri (1948)
  • Çağdaş Türkçenin Edebi Dilinin Grameri (1956)
  • Çağdaş Özbekçenin Edebi Dilinin Grameri (1960)

SSCB çapında düzenlenen Türkoloji Konferansları Kononov'un yönetiminde düzenlenmiştir. 1973 yılında Sovyet Türkologları Komitesi'nin kurulmasına önayak olmuş ve hayatının sonuna kadar Komite'nin başkanlığını yürütmüştür. Bu komite SSCB'de Türkoloji araştırmalarının organize edilmesi ve SSCB Türkologları arasında koordinasyon ve işbirliğinin sağlanması alanında çok önemli bir rol oynamıştır.

Eserlerinden bazıları

  • Opıt Analiza Termina Turk, Sovetskaya Etnografiya, N 1, 1949 - Türk Terimi Üzerine Tahlil Denemesi, Sovyet Etnografyası, nu. 1, 1949
  • O Semantike Slov Kara i Ak v Tyurkskoy Geografiçeskoy Terminologii, İzvestiya Otdeleniya Obşestvennıh Nauk Akademii Nauk Tadjikskoy SSR, vıp. 5, 1954 - Türk Coğrafya Terminolojisinde Ak ve Kara Kelimelerinin Semantiği Üzerine, Tacikistan SSC Bilimler Akademisi Sosyal Bilimler Şubesi'nin Haberleri, nu. 5, 1954
  • Yeşşo Raz ob Etnonime Kırgız, Tyurkologiçeskiye İssledovaniya, Frunze, 1970 - Bir Kez Daha Kırgız Etnonimi Üzerine, Türkoloji Araştırmaları, Frunze, 1970
  • İstoriya İzuçeniya Tyurkskih Yazıkov v Rossii, L., 1972 - Rusya'da Türk Dillerinin Araştırılması Tarihi, Leningrad, 1972

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Özbekçe</span> Özbekistanın resmî dili olan Türk dili

Özbekçe veya Özbek Türkçesi, Özbekistan'ın resmî dilidir. Türk dillerinin içerisinde sınıflanan Karluk grubuna bağlı bir dil ve tarihî Çağataycanın çağdaş devamı olan Türk yazı dillerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Türkoloji</span> Türk dili, tarihi, edebiyatı ve halk bilimi araştırmalarını konu edinen bilim dalı

Türkoloji (Osmanlı Türkçesi: Türkiyat [تركيات], İngilizce: Turcology, Fransızca: Turcologie) veya Türklük bilimi; Türk halklarının filolojisi, antropolojisi, edebiyatı ve tarihi başta olmak üzere genel bir somut ve somut olmayan kültürel miraslarını sistematik bir şekilde derleyen, araştıran ve inceleyen bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vasili Radlov</span> Alman asıllı Rus doğubilimci ve Türkolog

Vasili Vasilyeviç Radlof veya Wilhelm Radloff, Alman asıllı Rus doğu bilimci ve Türkolojinin kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Türk dilleri</span> Çinin batısından, Sibirya ve Doğu Avrupaya dek uzanan bir alana yayılmış dil ailesi

Türk dilleri veya Türkî diller, Doğu Avrupa'dan Sibirya ve Çin'in batısına dek uzanan bir alana yayılmış ve içerisinde 35 yaşayan dil barındıran dil ailesi. Toplamda yaklaşık 180 ile 200 milyon kişi tarafından konuşulan Türk dillerinin en çok konuşulan lehçesi Türkçe olup tüm Türk dili konuşurlarının %40'ı bu dili konuşmaktadır. Bu dili Azerice, Özbekçe, Uygurca, Kazakça, Türkmence ve Tatarca takip etmektedir.

Türkçe dil bilgisi, Türkçeyi meydana getiren ses, sözcük yapılışı, sözcük hazinesi, anlam değişmeleri, tümce kuruluşu ve yapısı gibi ögeleri inceleyip kurallara bağlayan dil bilgisi bütünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği devlet arması</span>

Sovyetler Birliği devlet arması, Sovyetler Birliği'nin 1923'te kabul edilen ve 1991'de birliğin dağılmasına kadar kullanılan devlet armasıdır. Teknik olarak bir arma yerine bir amblem olmasına rağmen, geleneksel hanedan kurallarına uymadığı için, Rusçada geleneksel bir arma için kullanılan kelime olan герб (gerb) olarak adlandırılır.

Hasan Eren. Türk sözlükçü ve etimoloji konusuna yoğunlaşmış Türkolog.

7. Uluslararası Türkçe Olimpiyatları, 27 Mayıs - 9 Haziran 2009 tarihleri arasında düzenlenen ve yurt dışındaki Türk Okulları'nda öğrenim gören öğrencilerin katılarak Türkçe olarak şarkı, şiir, sunum, özel beceriler, dil bilgisi ve genel kültür kategorilerinde yarıştığı olimpiyat. İlki 2003 yılında yapılan organizasyonun yedincisi 2009 yılında düzenlenmektedir. 2009 yılında 115 ülkeden yabancı ve Türk asıllı öğrenciler katılmaktadır. Yabancı ve Türk asıllı öğrencilerin "Ana Dili Türkçe" kategorileri adı altında farklı dallarda yarışmaktadırlar.

Altay Sersenulı Amanjolov Kazak Türkolog. Babası Sarsen Amanzholov'a benzer alanlarda araştırmalar yapmıştır.

Ferhad Zeynalov, Azerbaycanlı dilbilimci ve Türkologdur. Çağdaş Türkolojinin gelişiminde hizmetleri olan bilim adamlarından biri olarak kabul edilmektedir.

Sergey Yefimoviç Malov, Rus dil bilimci, Doğu bilimci, Türkolog, SSCB Bilimler Akademisi muhabir üyesi. Türk dilleri uzmanı.

Edhem Rahimoviç Tenişev Tatar asıllı Rus dil bilimci, Türkolog, Moğol bilimci, Rusya Bilimler Akademisi muhabir üyesi, Rusya Bilimler Akademisi Dil Bilimi Enstitüsü Türkoloji ve Moğol Bilimi Laboratuvarı Müdürü, Tyurkologiya ("Türkoloji") dergisinin ve çok ciltli Sravnitelno-İstoriçeskaya Grammatika Tyurkskih Yazıkov adlı yayının editörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Samoyloviç</span>

Aleksandr Nikolayeviç Samoyloviç, Rus Doğu bilimci, Türkolog, SSCB Bilimler Akademisi üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Cevdet-zade</span>

Hikmet Cevdet-zade (1893-1945) — Türkolog, dil bilimci ve edebiyat eleştirmeni.

<span class="mw-page-title-main">İşenalı Arabayev</span>

İşenalı Arabayev veya Eşenaalı Arabayoğlu (1882-1938) Türkolog, dil bilimci, Kırgız dil biliminin kurucusu.

Türk Akademisi veya eski adıyla Uluslararası Türk Akademisi, 25 Mayıs 2010'da Kazakistan'ın başkenti Astana'da kurulan bilimsel araştırma merkezi. Başlangıçta Türk Akademisi A.Ş. adı altında Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı'na bağlı olarak kurulan akademi, 23 Ağustos 2012'de Bişkek'te gerçekleştirilen Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi II. Zirvesi'nde uluslararası akademi statüsüne kavuşmuştur. Uluslararası Türk Akademisi'nin başkanı Prof. Dr. Darhan Kuandıkoğlu Kıdırali'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kanate Kurdo</span> Kürt yazar

Kanate Kurdo,, Sovyet Kürdü yazar, dilbilimci, akademisyen, Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi Şarkiyat Enstitüsü Kürdoloji bölümü başkanı.(1961-1985)

Dmitri Vasilyev ); d. 11 Ekim 1946 - ö. 18 Ocak 2021), Rus Türkolog-şarkiyatçı, dilbilimci.

<span class="mw-page-title-main">Ervand Sevortyan</span> Türkolog

Ervand Vladimirovich Sevortyan, Türkoloji alanında çalışmalar yapmış Ermeni asıllı Filoloji doktoru (1957), Türkolog, 1957 Türk Dil Kurumu sorumlu üyesi ve RSFSC'nin Onurlu Bilim Adamı üyesidir. Türk Dilleri etimolojisi adında kapsamlı bir etimoloji sözlüğü vardır.

Viktor Grigoryeviç Guzev - önde gelen Türkçe araştırmacılarındandır. Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi Fahri Profesörü, Türkoloji bölümünün profesörü.