İçeriğe atla

Andrewsarchus

Andrewsarchus
Yaşadığı dönem aralığı: 46,2-38 myö
Uintan-Duchesnean[1][2] 
Holotip'in kafatası, Amerikan Doğa Tarihi Müzesi
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Artiodactyla
Klad:Cetancodontamorpha
Cins:†Andrewsarchus
Osborn, 1924[3]
Tip tür
†Andrewsarchus mongoliensis
Osborn, 1924
Türler
  • Andrewsarchus crassum?

(Ding vd. 1977)[2]

  • Andrewsarchus mongoliensis
(Osborn, 1924)

Andrewsarchus, Çin'in İç Moğolistan bölgesinde orta Eosen döneminde yaşamış, soyu tükenmiş bir plasentalı memeli cinsidir. Genellikle sadece bir tür tanınır, A. mongoliensis, 1923'te Amerikan Doğa Tarihi Müzesi Orta Asya'ya yapılan keşifler sırasında keşfedilen büyük boyutlu tek bir kafatasından bilinmektedir. Orijinal tanımından bu yana genellikle bir mezonikid olarak sınıflandırılırdı, ancak en son çalışmalar onu bir çift toynaklı olarak sınıflandırır. Bir çalışma, Andrewsarchus'u özellikle entelodontlar, su aygırları ve deniz memelileri (balinaları içeren alt takımın üyeleri) ile yakından ilişkili olan Cetancodontamorpha soyunun bir üyesi olarak sınıflandırır.

Taksonomi

Tip örneğin kafatası etçiller ile (ayrıca diğer bir mezonikid olan Mesonyx ile) karşılaştırılmış, Osborn (1924).

Bilinen tek kafatası, İç Moğolistan'ın orta Eosen yaşlı Irdin Manha Formasyonu'nun[4][5] paleontoloji asistanı Kan Chuen Pao tarafından, Merkezin ikinci yılının (1923) baharında bulundu. AMNH'nin Asya Keşifleri (CAE), kaşif ve doğa bilimci Roy Chapman Andrews tarafından yönetiliyor. Kafatası şimdi New York'taki Amerikan Doğa Tarihi Müzesi'nde sergileniyor.[6]

Cins adı Andrewsarchus, Henry Fairfield Osborn tarafından Andrews'a ithaf edilmiştir ve "Andrews" + Antik Yunanca: ἀρχός archos ('lider', 'şef' veya 'komutan') adından türemiştir. Tür adı mongoliensis, tip malzemenin bulunduğu bölge olan İç Moğolistan'a atıfta bulunur.[4]

Dişleri ve kafatası arasındaki yapı bakımından tam iskeletlerden bilinen diğer mezonikid türlerininkiyle benzerliği nedeniyle Mesonychia kladında sınıflandırıldı; bununla birlikte, bunların çoğu yalnızca Osborn'un orijinal yayınına dayanıyordu ve daha yakın tarihli çalışmalar, onu çeşitli çift toynaklı taksonları ile gruplandırmak yerine özel mezonikid ilişkilerine sahip olmadığını buldu. Gerçekten de, bir çalışma (Spaulding ve diğerleri, 2009) onların sadece entelodontlara daha yakın olduklarını değil, aynı zamanda Cetancodontamorpha kladındaki Whippomorpha'ya akraba olduklarını da bulmuştur.[7] Spaulding vd (2009), tarafından oluşturulmuş kladogram:[7]

 Ungulata 
 

 Mesonychia

 
 
 

 Perissodactyla

 
 Cetartiodactyla 
 

 Tylopoda

 
 
 

 Suina

 
 
 

 Ruminantia

 
 
 
 

 Entelodontidae

 
 

 Andrewsarchus

 
 
 
 

 Hippopotamidae

 
 

 Cetacea

 
 
 
 
 
 
 
 

Andrewsarchus'un olası bir sinonimi, 1959'da yaklaşık 34 cm uzunluğunda bir alt çene parçası ve Çin Henan Eyaletindeki üst Eosen Lushih Formasyonu'ndan bazı üst çene ve diş kalıntıları temelinde tanımlanan ve yeniden yapılandırılmış[8] boyutu Andrewsarchus'unkine benzeyen bir fosil idi. Paratriisodon, Arctocyonidae'de sınıflandırılmıştı ve sinonimden çok cinsin temsilcisi olarak görülmekteydi.[9]

Açıklama

Osborn (1924), Andrewsarchus'u mezonikid Mesonyx ile karşılaştırarak boyutunu tahmin etmek için kullandığı kafatasının uzunluğu temelinde bilinen en büyük karasal etobur memeli olarak ilan etti.[4] Bununla birlikte, Andrewsarchus'un bilinen morfolojisi entelodont benzeri olduğundan ve dolayısıyla Szalay ve Gould'a (1966) göre alışkanlıklar ve muhtemelen vücut oranları bakımından mezonikidlerden çok farklı olduğundan, bir boyut tahmini yapılması gerekiyorsa, entelodont oranlarını kullanmak daha uygun olacaktır.[10]

Yaşam restorasyonu

Andrewsarchus mongoliensis (AMNH 20135) tip örneğinin kafatasının taban uzunluğu bu ölçümün %60'ını oluşturan uzun bir burun ile 83.4 cm'dir (32,8 inç).[4] Göz çukurları alçaktır ve burun tarafından birbirinden geniş bir şekilde ayrılır, sagital tepe küçüktür ve mandibula eklemi sığdır.

Andrewsarchus mongoliensis, entelodontlarda olduğu gibi çenelerin her iki yanında 3 kesici, 1 köpek, 4 küçük azı ve 3 azı dişi bulunan eksiksiz bir plasentalı diş formülüne sahiptir. Kesici dişler yarım daire şeklinde düzenlenmiştir, ikinci ve üçüncü küçük azılar uzamış ve tek uçludur, azı dişlerinin taçları çok kırışıktır, birinci ve ikinci azı dişleri önceki ve sonraki dişlerden çok daha fazla aşınmıştır. Aslında, azı dişleri entelodontlarınkilere o kadar benzerdir ki, dişler izole edilmiş halde bulunsalar bu şekilde sınıflandırılacakları öne sürülmüştür.[10] Ayrıca, korunmamış olmalarına rağmen diş yuvalarının çapından tahmin edilebilen, köpek dişleri kadar büyük, büyük ölçüde büyütülmüş ikinci kesici dişler de vardır. Osborn'un tanımının aksine, Szalay ve Gould'a göre tüm dişlere ve kafatasının boyutuna kıyasla orantılı olarak küçüktüler.

Kaynakça

  1. ^ Meng, Jin; Wang, Yuanqing; Ni, Xijun; Beard, K. Christopher; Sun, Chengkai; Li, Qian; Jin, Xun; Bai, Bin (2007). "New Stratigraphic Data from the Erlian Basin: Implications for the Division, Correlation, and Definition of Paleogene Lithological Units In Nei Mongol (Inner Mongolia)". American Museum Novitates (İngilizce). 3570 (1): 1. doi:10.1206/0003-0082(2007)526[1:NSDFTE]2.0.CO;2. ISSN 0003-0082. 
  2. ^ a b "Andrewsarchus". paleobiodb.org. 12 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2021. 
  3. ^ Spaulding (23 Eylül 2009). "Relationships of Cetacea (Artiodactyla) Among Mammals: Increased Taxon Sampling Alters Interpretations of Key Fossils and Character Evolution". PLOS ONE. 4 (9): e7062. doi:10.1371/journal.pone.0007062. PMC 2740860 $2. PMID 19774069. 
  4. ^ a b c d Osborn (11 Kasım 1924). "Andrewsarchus, giant mesonychid of Mongolia". American Museum Novitates. American Museum of Natural History (146). 2 Kasım 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  5. ^ Wang (3 Kasım 2010). "Early Paleogene stratigraphic sequences, mammalian evolution and its response to environmental changes in Erlian Basin, Inner Mongolia, China". Science China Earth Sciences. 53 (12): 1918-1926. doi:10.1007/s11430-010-4095-8. 
  6. ^ "Andrewsarchus, "Superb Skull of a Gigantic Beast"". American Museum of Natural History. 3 Temmuz 2013. 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2014. 
  7. ^ a b Spaulding (23 Eylül 2009). "Relationships of Cetacea (Artiodactyla) Among Mammals: Increased Taxon Sampling Alters Interpretations of Key Fossils and Character Evolution". PLOS ONE. 4 (9): e7062. doi:10.1371/journal.pone.0007062. PMC 2740860 $2. PMID 19774069. 
  8. ^ Jin Meng, Yuanqing Wang, Xijun Ni, K. Christopher Beard, Chengkai Sun, Qian Li, Xun Jin, Bin Bai: New Stratigraphic Data from the Erlian Basin: Implications for the Division, Correlation, and Definition of Paleogene Lithological Units in Nei Mongol (Inner Mongolia). In: American Museum Novitates 3570, 2007, pp. 1–31.
  9. ^ Chow, M; 1959 "A new arctocyonid from the Upper Eocene uf Lushih, Honan." In: Vertebrata Palasiatica 3 (3), 1959, pp. 133-138.
  10. ^ a b Szalay & Gould (1966). "Asiatic Mesonychidae (Mammalia, Condylarthra)". Bulletin of the American Museum of Natural History. 132: 127-174. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuş</span> kanatlı, iki ayaklı, sıcakkanlı, yumurtlayan ve tüylü omurgalı hayvanlar

Kuş; tüyleri, dişsiz gagaları, yumurtladıkları sert kabuklu yumurtalar yoluyla üreyen, yüksek metabolizma hızına sahip, dört odacıklı kalpleri ve hafif ama güçlü bir iskelet yapısına sahip, Aves sınıfını oluşturan sıcakkanlı omurgalı hayvanlar grubudur. Tüm dünyada yaygın olarak yaşayan kuşların boyutları arı sinek kuşunda 5 cm ila deve kuşunda 2,75 m arasında değişir. On bin kadar yaşayan kuş türü bulunur ve bunların yarısından fazlasını ötücü kuşlar oluşturur. Kuşların türlere göre farklılık gösteren kanatları vardır ve kanatsız olduğu bilinen tek grup kivi kuşu ve soyları tükenmiş olan moa ile fil kuşudur. Ön ayakların evrimleşerek kanatlara dönüşmesi kuşlara uçma yeteneği sağlamış ancak daha sonra yine evrimin devam etmesiyle penguenler, deve kuşları ve adalarda endemik olan bazı türler uçma yeteneğini kaybetmişlerdir. Kuşların sindirim ve solunum sistemleri de uçma yeteneğine uyum sağlamıştır. Özellikle deniz kuşları ve bazı su kuşları gibi kuşlar ayrıca evrimleşerek yüzme yeteneği de kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fil</span> hortumlu bir memeli hayvan

Fil, hortumlular takımının filgiller (Elephantidae) familyasını oluşturan memeli bir hayvandır. Geleneksel olarak Asya fili ve Afrika fili olmak üzere iki türü tanınır; ancak bazı kanıtlara dayanarak Afrika savan fili ile Afrika orman filinin de iki ayrı tür olduğu öne sürülür. Filler, Sahra altı Afrika ile Güney ve Güneydoğu Asya'da bulunur. İçinde mamutlar ve mastodonlar gibi soyu tükenmiş türleri de barındıran hortumlular takımından günümüzde soyunu sürdüren bir tek filler kalmıştır. Karada yaşayan en büyük hayvan olan Afrika filinin erkeği 4 m boya ve 7.000 kg ağırlığa ulaşabilir. Fillerin dikkat çekici ve ayırt edici özellikleri arasında, nesneleri yakalamak gibi çeşitli amaçlar için kullanılan uzun hortumları başta gelir. Uzun ve sivri olan kesici dişlerini nesneleri taşımak, yeri kazmak için kullanırlar. Fildişinin kaynağı olan bu kesici dişler aynı zamanda dövüşürken silah olarak da kullanılır. Filin büyük ve geniş kulakları vücut ısısını kontrol etmeye yarar. Afrika fillerinin kulakları daha büyük olur ve sırtları içbükeydir. Asya fillerinin ise kulakları daha küçük olur ve sırtları dışbükey ya da düzdür.

<span class="mw-page-title-main">Çift toynaklılar</span> memeli takımı

Çift toynaklılar, memelilerin eteneliler (Placentalia) infra sınıfına ait bir takım. Takım, su aygırları, domuzlar, pekariler, geyikler, koyun ve keçiler gibi karasal canlıların yanında balinaları da içerir. Yaklaşık 270 adet karada yaşayan çift toynaklı türü mevcuttur. Bunlardan özellikle boynuzlugiller familyasına ait türler, insanlar için ticari açıdan çok önemlidir. Çift toynaklılar, günümüzün en başarılı otçul kara canlılarındanlardır.

Velociraptor, Dromaeosauridae familyasından, geç Kretase döneminde Asya'da yaşamış, kuş benzeri, tüylü teropod dinozor cinsi. Geçmişte birçok tür atanmış olmasına rağmen, şu anda iki tür tanınmaktadır. Tip türü V. mongoliensis'in fosilleri Moğolistan'da bulunmuştur. İkinci bir tür olan V. osmolskae, 2008 yılında Çin'in İç Moğolistan bölgesinden alınan kafatası materyali ile tanımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Islak burunlu primatlar</span> primatların alt takımı

Islak burunlu primatlar, Madagaskar'ın makimsileri, Afrika'nın galagoları ve pottoları ile Hindistan ve Güneydoğu Asya'da yaşayan lorislerden oluşan bir primat alt takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Balinaların evrimi</span> Eosen devrinin başında sucul hayata adapte olmaya başlayan mezonikid benzeri çift toynaklıların evrimsel süreci

Balinaların evriminin, Hindistan alt kıtasında 50 milyon yıl önce çift toynaklılardan başladığı ve en az 15 milyon yıllık bir süre boyunca ilerleyip günümüz dişli ve dişsiz balina gruplarını oluşturduğu düşünülmektedir. Balinalar, çift toynaklılar takımına ait, tamamen suda yaşayan deniz memelileridir ve yaklaşık 50-55 milyon yıl önce diğer çift toynaklılardan kopmuşlardır. Birçok analiz, balinaların Eosen veya daha öncesinde evrimleştikleri ve su aygırları ile nispeten yakın – diğer çift toynaklılara göre – bir ortak ataya sahip olmaları gerektiğini göstermiştir. Memeli olarak, hava solumak için yüzeye çıkarlar; yüzgeçlerinde 5 parmak kemiği vardır; yavrularını emzirirler. Tamamen suda yaşamalarına rağmen, karasal atalarından gelen birçok iskelet özelliğini korumuşlardır. 1970'lerin sonlarında Pakistan'da yapılan araştırmalar, deniz memelilerinin karadan denize geçişindeki çeşitli aşamaları ortaya çıkardı.

<span class="mw-page-title-main">Whippomorpha</span> memeli kladı

Whippomorpha, su aygırları ve balinaları içeren bir çift toynaklı memeli grubu. İlk kez Waddell ve arkadaşları tarafından 1999 yılında bilimsel olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tyrannosauroidea</span> teropod dinozor kladı

Tyrannosauroidea veya tiranozorlar, Tyrannosauridae familyasını ve daha bazal akrabalarını içeren, teropod dinozor üst familyasıdır. Tyrannosauroidler, Jura döneminden itibaren Lavrasya süper kıtasında yaşadı. Kretase döneminin sonunda tyrannosauroidler, Kuzey Yarımküre'de devasa Tyrannosaurus ile bilinen baskın büyük yırtıcılardı. Fosil buluntuları; Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa, Asya ve Avustralya kıtalarında bulundu.

<i>Anthracotheriidae</i> tarih öncesi çift toynaklı familyası

Anthracotheriidae, su aygırları ve balinalarla ilişkili soyu tükenmiş, su aygırı benzeri çift toynaklıların parafiletik bir familyasıdır. En eski cins olan Elomeryx, ilk olarak Orta Eosen'de Asya'da ortaya çıktı. Familya Afrika ve Avrasya'da dağıldı ve birkaç tür Oligosen sırasında Kuzey Amerika'ya ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">Mesonychia</span> memeli takımı

Mesonychia, erken Paleosen ila Oligosen dönemleri arasında yaşamış arkaik toynaklı memelileri kapsayan bir etçil memeli grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Mezonikid</span> soyu tükenmiş toynaklı familyası

Mezonikidler, Paleosen ile Oligosen devirleri arasında Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika'da yaşamış etçil toynaklıları içeren bir familyadır.

<i>Proailurus</i> kedigillerin atalarıyla ilişkili kedimsi memeli cinsi

Proailurus, yaklaşık 25 milyon yıl önce, Geç Oligosen ve Miyosen'de, Avrupa ve Asya'da yaşamış soyu tükenmiş bir kök kedigil (Felidae) cinsidir. Fosilleri; Moğolistan, Almanya ve İspanya'da bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Cetancodontamorpha</span> memeli kladı

Cetancodontamorpha, Spaulding ve diğerlerine göre "Whippomorpha artı tüm Whippomorpha'nın mevcut üyeleriyle diğer herhangi bir canlı türünden daha yakından ilişkili soyu tükenmiş taksonlar." olarak tanımlanan çift toynaklı kladıdır. Whippomorpha soyunu Cetancodonta olarak yeniden adlandırmak için girişimlerde bulunuldu, ancak eski ismini koruyor.

<i>Entelodont</i> tarih öncesi çift toynaklı familyası

Entelodontlar, batı bölgelerinde doğudan daha yaygın olmalarına ve geç Eosen'den erken Miyosen dönemlerine Avrasya'da daha yaygın olmalarına rağmen, Kuzey Amerika ormanlarında ve ovalarında yaşamış, domuz benzeri hepçil çift toynaklı ailesidir.

<span class="mw-page-title-main">Primatların kökeni ve evrimi</span> Primatların jeolojik zaman boyunca kökeni ve çeşitlenmesi

Primatların kökeni ve evrimi, yaklaşık 55 milyon yıl önce küresel olarak ortaya çıkan "gerçek" primatların (Euprimates) kökenini ve evrimsel tarihini konu alır. Bilinen en eski gerçek primat, geç Paleosen döneminde Fas'ta yaşamış, Altiatlasius'tur.

<i>Teilhardina</i> bazal primat

Teilhardina, yaklaşık 56-47 milyon yıl önce erken Eosen döneminde Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya'da yaşamış, marmoset benzeri bir erken primattır. Paleontolog George Gaylord Simpson, türü Fransız paleontolog, Cizvit ve filozof Teilhard de Chardin'den sonra adlandırmakla tanınır.

<i>Protoceratidae</i>

Protoceratidae, Eosen döneminden erken Pliyosen dönemine kadar Kuzey Amerika'da yaşamış bir çift toynaklı ailesidir.

<i>Hapalodectes</i> tarih öncesi toynaklı cinsi

Hapalodectes, Eosen döneminde Kuzey Amerika'da yaşamış mesonychian toynaklı memeli cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Hapalodectidae</span> tarih öncesi toynaklı familyası

Hapalodectidae (literal çeviri hapalos:, dêktês nispeten küçük gövdeli Kuzey Amerika ve Asya'nın Paleosen ve Eosen'den mesonychian toynaklı familyası. Hapalodektidler, daha büyük ve daha iyi bilinen mezonikidlerden, kesme için özelleşmiş dişlere sahip olmaları nedeniyle farklılık gösterirken, Mesonyx veya Sinonyx gibi diğer mezonikidlerin dişleri, kemikleri kırmak için evrimleşmiştir. Hapalodektidler bir zamanlar Mesonychidae'nin bir alt familyası olarak kabul edildi, ancak Hapalodectes hetangensis'in bir kafatasının keşfi, ayrı bir familyaya yerleştirmeyi haklı kılan ek farklılıklar gösterdi. Özel olarak H. hetangensis, bir postorbital çubuğu arka kapatma göz çukuruna sahiptir, bu, mezonikidlerde eksik bir özelliktir. Hapalodektidlerin iskeletleri çok az bilinmektedir ve postkraniyal elementlerden sadece humerus tanımlanmıştır. Bu kemiğin morfolojisi, karasal hareket için mezonikdlere göre daha az uzmanlaşmaya sahip olduğunu gösterir.

Pseudoglyptodon, Güney Amerika'dan soyu tükenmiş bir tembel hayvan cinsidir. Tip türü Pseudoglyptodon sallaensis'tir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.