İçeriğe atla

André Chénier

André Chénier
André Chénier ölümünden 10 gün önce Joseph-Benoît Suvée tarafından tamamlanan portresi.
Doğum30 Ekim 1762(1762-10-30)
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm25 Temmuz 1794 (31 yaşında)
Paris,Fransa
MeslekYazar
MilliyetFransız
TürŞiir

André Marie de Chénier (Okunuşu: Andre Mari dö Şeniye) (d. 30 Ekim 1762, İstanbul - ö. 25 Temmuz 1794, Paris) Fransız şairi.

Babası Konstantinopolis'teki Fransız konsolosluğunda bir pozisyona atandı. Annesi ressam, kız kardeşi Adolphe Thiers'in büyükannesi olan annesi Elisabeth Santi-Lomaca, Yunan kökenliydi.

1783'te Chénier ailesiyle Paris'e döndü. Yıl sonundan önce Paris'e döndü. Burada ailesi aracılığyla annesini sık sık sık ziyaret eden Lebrun Pindare, Antoine Lavoisier, Jean François Lesueur, Claude Joseph Dorat ve Jacques-Louis David gibi kişilerle tanışarak kültürlü çevreye girdi. Duyarlı ve duygusal bir tarzla yazılan şiirleri, romantizm hareketinin müjdecisi sayılır. Tenis Kortu Yemini'ne karışan isimler arasındaydı. Eylül Katliamı sırasında ülkeyi terk etti. 1794 yılında Fransız İhtilali sonrasındaki kargaşa döneminde devlete karşı işlenmiş suçlar nedeniyle giyotinle idam edildi. Maximilien Robespierre idam onayını veren kişiydi. Kendisinin sürekli bir komploya kurban gittiğini savundu. Andre Chenier, ihtilal yıllarındaki yaşamıyla Umberto Giordano'nun metnini yazdığı dört perdelik operasına da konu olmuştur. Bir rivayete göre giyotine giderken ellerini kafasına vurarak bunun içinde daha çok şey vardı dediği belirtilir. Fransa'da Terör Dönemi bitişinden sadece 3 gün önce idam edildi.

İstanbul'da Galata semtinde şairin doğduğu eski evin üzerinde tarihsel önemini belirten bir plaka ve Chénier aile arması bulunmaktadır.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">André Gide</span> Fransız yazar (1869-1951; Nobel Edebiyat Ö. 1947)

André Paul Guillaume Gide Fransız yazar. 1947 yılı Nobel Edebiyat Ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Giyotin</span> İdam aracı

Giyotin, idam mahkûmunun başını kesmek amacıyla geliştirilmiş bir çeşit idam aracı. Giyotin ilk kez 1792 yılında Jacques Nicholas Pelletier adlı bir hırsızı idam etmek için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Joséphine de Beauharnais</span> Napoleon Bonapartenin eşi

Joséphine de Beauharnais, Napoleon Bonaparte'nin eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Louis de Saint-Just</span> Fransız siyasetçi (1767-1794)

Louise Saint Just,, Fransız Devrimi'nin en önemli devrimcilerinden biri, askeri ve siyasi lider.

<span class="mw-page-title-main">Terör Dönemi (Fransa)</span>

Terör Dönemi ya da Terör Saltanatı, Birinci Fransız Cumhuriyeti'nde, Fransız Devrimi'nin ardından on ay süreyle iktidarı ele geçiren Jakobenlerin yürüttüğü, devrim karşıtlarının yargılandığı ve Paris'te bir dizi idam dalgasının görüldüğü kanlı dönemdir. Önde gelen Jakobenler; Robespierre, Mirabeau, Marat, Saint-Just ve Danton'dur. Cumhuriyet ilan edildikten sonra, geri dönülmesini kesinlikle önlemek için önde gelen bu Jakobenler birlikte 21 Ocak 1793'te kralı "vatana ihanet suçlaması" ile giyotinle idam edilmesini sağladı. Ayrıca devrim mahkemelerinde karşı devrimci olarak görülen ve iç düşman etiketi yapıştırılan halk yığınları giyotine yollanmış ve daha sonra da bu durumu yaratanlar kendi başlarını giyotine vermiş, bu dönem boyunca ülkeye paranoya hâkim olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jakobenler</span> Fransız Devrimi ertesinde Fransaya yaklaşık bir yıl süreyle egemen olan Fransız siyasi partisi

Anayasa Dostları Derneği veya sonraki adıyla Jakobenler Derneği, Özgürlük ve Eşitliğin Dostları veya 1792'den sonra yaygın olarak bilinen adıyla Jakoben Kulübü veya kısaca Jakobenler, Fransız Devrimi sırasındaki en etkili siyasi dernektir. Fransız Devrimi ertesinde Fransa'ya yaklaşık bir yıl süreyle egemen olan ve devrimden çok daha fazla kanın, çoğu politik sebeplerden olmak üzere, döküldüğü Terör Dönemi'ne neden olmuş Fransız politik oluşumudur.

<span class="mw-page-title-main">Camille Desmoulins</span> Fransız siyasetçi (1760 – 1794)

Camille Desmoulins, Fransız İhtilali'nin sembolik başlangıcı sayılan Bastille Hapishanesi Baskını'nın müsebbibi kabul edilen gazeteci ve politikacı.

Club des Cordeliers, Fransız İhtilali döneminin başlarında Jakobenlerin saflarında bulunan Georges Danton, Jean-Paul Marat, Camille Desmoulins, Jacques-René Hébert gibi bu grubun en önde gelen isimlerinin Paris sokaklarında baş gösteren terör olaylarından sonra Jakobenlerden ve dolayısıyla Maximilien de Robespierre'den ayrılıp kurdukları örgütün adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Doktor Nâzım</span> Türk doktor, siyasetçi ve bürokrat

Doktor Nâzım veya Selanikli Mehmed Nazım Bey, Türk siyasetçi, hekim, 22 Temmuz 1918-8 Ekim 1918 arası Maârif Nazırı ve 1915-16 dönemi Fenerbahçe SK fahri başkanı. İttihat Terakki Cemiyeti'nin kurucu liderlerinden ve Jön Türk Devrimi'nin öncü isimlerindendir. Askeri Tıbbiye'de okuduğu dönemlerde, daha sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'nun bir dönemine hükmedecek İttihat Terakki Fırkası'nın ve Teşkîlât-ı Mahsûsa'nın kurulmasında, örgütlendirilmesinde ve Osmanlı toplumunda büyük bir dönüşüm sağlayan meşrutiyetin yeniden ilanında oldukça önemli rol almış birkaç yöneticisi arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">XVI. Louis</span> Eski ve son fransa kralı

XVI. Louis, 1774-1792 yılları arasında hüküm sürmüş Son Fransa kralıdır ve kraliçe Marie Antoinette'nin kocasıdır. Louis Capet olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">XVII. Louis</span> Fransa ve Navarra kralı (1785-1795)

XVII. Louis, Normandiya Dükü Louis-Charles ya da Veliaht Louis Charles (1789-93) olarak da bilinir., Kral XVI. Louis ile Kraliçe Marie Antoinette'nin ikinci oğlu. XVI. Louis'in idam edilmesinin ardından kralcılar tarafından tahtın vârisi olarak ilan edilmiş ve 1793'ten ölümüne değin Fransa Kralı ünvanı taşımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jean Baptiste Carrier</span> Fransız devrimci (1756 – 1794)

Jean Baptiste Carrier, Vendée Savaşı sırasında Nantes'de karşı devrimcilere karşı acımasız tutumuyla ünlenen radikal devrimci Komutan ve Avukat.

<span class="mw-page-title-main">Fabre d'Églantine</span> Fransız oyuncu (1750 – 1794)

Philippe-François-Nazaire Fabre ya da bilinen adıyla Fabre d’Églantine, Fransız şair, oyuncu, dramaturg ve devrimci.

<span class="mw-page-title-main">Maximilien Robespierre</span> Fransız avukat, devrimci ve siyasetçi (1758-1794)

Maximilien de Robespierre ya da Maximilien Robespierre, (6 Mayıs 1758 – 9 Thermidor, Yıl II [28 Temmuz 1794]) 6 Mayıs 1758'de Arras'ta doğan ve 10 Thermidor Yılı II'de Paris'te Devrim Meydanı'nda giyotinle idam edilen Fransız avukat ve siyasetçidir. Fransız Devrimi'nin önde gelen isimlerinden biriydi ve dönemin en tartışmalı figürlerinden biri olmaya devam etmektedir.

Andrea Chénier, Umberto Giordano'nun Luigi Illica tarafından uyarlanmış bir İtalyan librettosu üzerine yazdığı ve ilk olarak 28 Mart 1896'da Milano, La Scala'da sahnelenmiş olan dört perdelik verismo stilinde bir operadır. Konu, Fransız Devrimi sırasında idam edilen Fransız şair André Chénier'in (1762-1794) hayatına dayanıyor. Carlo Gérard karakteri kısmen devrimin önde gelen isimlerinden Jean-Lambert Tallien'e dayanıyor.

Andre aşağıdaki anlamlara gelebilir,

Picpus Mezarlığı, Fransa'nın Paris şehrinde bulunan mezarlık.

<span class="mw-page-title-main">Alexandre de Beauharnais</span> Fransız siyasetçi

Alexandre François Marie Fransız Devrimi sırasında siyasi ve Fransız general. Daha sonra Napolyon Bonapart ile evlenerek Birinci İmparatorluğun İmparatoriçesi olan Joséphine de Beauharnais'in ilk kocasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Épuration légale</span>

Épuration légale, II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerin Fransa'yı işgalinin ardından kurulan Vichy rejiminin yıkılmasının ardından işgalden kurtarılan Fransa'da 1944-1949 arasında süren yasal tasfiye sürecini anlatır.