İçeriğe atla

András Hegedüs

András Hegedüs
Macaristan Halk Cumhuriyeti
Bakanlar Konseyi Başkanı
Görev süresi
18 Nisan 1955 - 24 Ekim 1956
Yerine geldiğiImre Nagy
Yerine gelenImre Nagy
Kişisel bilgiler
Doğum 31 Ekim 1922(1922-10-31)
Szilsárkány, Macaristan
Ölüm 23 Ekim 1999 (76 yaşında)
Budapeşte, Macaristan
Partisi Macar Komünist Partisi
Macar Çalışma Halk Partisi
Macar Sosyalist İşçi Partisi

András Hegedüs (Macarca telaffuz: [ˈɒndraːʃ ˈhɛɡɛdyʃ]; d. 31 Ekim 1922 – ö. 23 Ekim 1999), Macar komünist siyasetçi. 1955-1956 yılları arasında Bakanlar Kurulu Başkanı olarak görev yaptı. 28 Ekim 1956'daki Macar Devrimi'nin beşinci gününde Sovyetler Birliği'ne kaçtı, ancak 1958 yılında geri döndü ve sosyoloji dersleri verdi.

Gençliği

Fakir bir aileden gelen Hegedüs, Sopron'da Evanjelist Akademisi'nde yüksek okulu bitirdi. Hegedüs 1942 yılında Budapeşte Teknik Üniversitesi'nde demiryolu mühendisliği okudu. Üniversite yıllarında yeraltı komünist harekete dahil oldu. Çalışmalarını bitirmesi mümkün olmadı ve iki yıl boyunca, Ağustos 1944 yılına kadar ev hapsinde tutuldu ancak Kasım ayı sonunda kaçmayı başardı. 24 Haziran 1945'te geçici hükûmetin bir parçası haline geldi.

1945-1990

1947 yılında Zsuzsanna Hölzel ile evlendi; altı çocuğu oldu. 1948 yılından itibaren Macar Çalışma Halk Partisi'nde lider roller alarak dahil oldu. 1950'lerin başından itibaren çok sayıda bakanlık portföyleri aldı ve 18 Nisan 1955 - 24 Ekim 1956 tarihlerinde Başbakan olarak görev yaptı.

24 Ekim'de, devrim sırasında yardım alabilmek için Sovyet birliklerini ülkeye sokan belgeyi imzaladıktan sonra, Macaristan'ın en nefret edilen adamı oldu ve böylece Sovyet büyükelçisi Yuri Andropov tarafından Ernő Gero[1] gibi diğer Macar radikaller ile birlikte Sovyetler Birliği'ne kaçması tavsiye edildi.[2] Moskova'da, 1957 ve 1958 arasında Sovyet Bilimler Akademisi Felsefe Bölümünün bir parçası olarak çalıştı. Eylül 1958 tarihinde evine dönmeyi başardı.

1950'lerde birçok akademik görevlerde ve çeşitli araştırma enstitülerinde çalıştı: 1958-1961: Macar Bilimler Akademisi (HAS) Ekonomik Enstitüsü, 1961-1963: Merkez İstatistik Enstitüsü, 1963-1968: Sosyoloji Araştırma Enstitüsü, 1966: Karl Marx Ekonomi Üniversitesi, 1968-1973: Endüstri Çalışmaları.

1968 yılında Prag Baharı sırasında Çekoslovakya'nın Varşova Paktı işgaline itiraz etti. Sosyoloji Araştırma Enstitüsü'nde görevinden görevden alındı ve daha sonra 1973 yılında, farklılaşan siyasi ve ideolojik görüşleri yüzünden Komünist Partisi'nden çıkarıldı. 1975-1982 yılları arası Ekonomi Üniversitesi'nde öğretimine izin verilmesinden sonra emekli oldu.

Komünizm Sonrası

1990 yılında Komünizmin çöküşünün ardından, İşçi Akademisini kurdu. O zamanın hükûmetinin birkaç kurtulan kişiden biri olarak sık sık, yerli ve yabancı haber ekipleri tarafından 1956 olaylarına ilişkin röportajlar yaptı. Macar devriminin başlangıcının yıl dönümünde, 76 yaşında öldü.

Kaynakça

  1. ^ Hegedüs András 1947-ben házasodott, felesége Hölzel Zsuzsanna volt. Hat gyermekük született.
  2. ^ Az SZKP KV ülésein többször felmerült Hegedüs neve az alakítandó magyar ellenkormánnyal kapcsolatban, de az 1956. november 3-i SZKP KV magyar vezetőkkel (Kádárral és társaival) kibővített ülésén nem vett részt. Neve nem szerepelt a Horváth Imre moszkvai nagykövet által készített kormánylistán sem.
Siyasi görevi
Önce gelen:
Ferenc Erdei
Macaristan Tarım Bakanı
1953–1954
Sonra gelen:
Ferenc Erdei
Önce gelen:
Imre Nagy
Macaristan Başbakanı
1955–1956
Sonra gelen:
Imre Nagy

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Imre Nagy</span> Macar diplomat ve siyasetçi (1896-1958)

Imre Nagy, Macar siyasetçi. İki kez Macaristan başbakanlığı görevini yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Robert Solow</span> Amerikalı ekonomist (1924 – 2023)

Robert Solow, özellikle ekonomik büyüme üzerine yaptığı çalışmalarıyla bilinen A.B.D'li ekonomist. 1961 yılında John Bates Clark Ödülü'nü, 1987 yılında da Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Béla Kun</span> Macar komünist devrimci (1886-1938)

Béla Kun [ˈbeːlɒ kun], Macar komünist politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi</span> 1724 yılında kurulmuş Rusyanın en eski eğitim kurumlarından biri

Sankt Peterburg Devlet Üniversitesi, Sankt Peterburg şehrinde 1724 yılında Çar Büyük Petro tarafından kurulmuş Rusya'nın en eski eğitim kurumlarından biridir. Bir "üniversite" olarak 1821-1914 arasında Sankt Peterburg İmparatorluk Üniversitesi, 1914-1918 arasında Petrograd İmparatorluk Üniversitesi, 1918-1924 arasında Petrograd Devlet Üniversitesi, 1924-1991 arasında Leningrad Devlet Üniversitesi adlarını taşıdı. 1991'de Sovyetler Birliği'nin tasfiyesinden sonra şimdiki adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Halk Cumhuriyeti</span> 1949-1989 yılları arasında Macaristanda hüküm sürmüş eski komünist devlet.

Macaristan Halk Cumhuriyeti, Macaristan'ın 1949'dan 1989 yılına kadar yani Sovyetler Birliği'nin rehberliğindeki komünist dönemde kullanılan resmi ismiydi. Komünizme karşıt geniş hareketin yapıldığı ilk yer Macaristan Halk Cumhuriyeti'dir. Bu hareketteki Macarlar özgürlük, demokrasi ve politik baskıya son verilmesini talep ediyorlardı. Kızıl Ordu'nun ülkeye müdahalesi ile hareketin liderleri öldürüldüler. Devlet, 1989 yılına kadar varlığını sürdürdü. 1989 yılında rejime karşı güçler birleşerek komünist rejime son verilmesine zorladılar. Macaristan Halk Cumhuriyeti kendini Macar Sovyet Cumhuriyeti'nin vârisi olarak görmekteydi. Macar Sovyet Cumhuriyeti 1919'da kurulan ve Sovyet Rusya'dan sonraki ikinci komünist devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Viktor Orbán</span> Macaristan başbakanı (1998–2002, 2010–görevde)

Viktor Mihály Orbán, Macar siyasetçi ve 2010 yılından beri Macaristan Başbakanı. Aynı zamanda 2003 yılından beri Fidesz partisinin genel başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">David Baltimore</span> Amerikalı biyolog

David Baltimore, Fizyoloji veya Tıp ödülü kategorisinde Nobel sahibi Amerikalı biyolog ve üniversite idarecisi.

<span class="mw-page-title-main">András Róna-Tas</span>

András Róna-Tas, Széchenyi ödüllü Macar dilbilimci, oryantalist, öğretim üyesi, Macar Bilimler Akademisi üyesi. Eski Macar Tarihi, Tibetistik, Türkoloji ve Mongolistik bilimlerinin ünlü araştırmacısı. Macarların Türk dili ve kültürü ile ilişkisinin araştırılmasına büyük katkısı oldu. 1990-1992 yılları arası József Attila Üniversitesi Rektörü.

<span class="mw-page-title-main">Macar Ulusal Savunma Birliği</span>

Macar Ulusal Savunma Birliği Macaristan'da antikomünist faaliyetler gösteren Gyula Gömbös liderliğindeki aşırı sağ örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Miklós Németh</span> Macar siyasetçi

Miklós Németh Macarca telaffuz: [ˈmikloːʃ ˈneːmɛt] Macar ekonomist ve siyasetçi. Macaristan başbakanı olarak 24 Kasım 1988 ile 23 Mayıs 1990 tarihleri arasında görev yapmıştır. Doğu ve Orta Avrupa'da komünizmin çöküşüne giden çalkantılı yıllarda Macaristan'ın Komünist partisi olan Sosyalist İşçi Partisi'nin liderlerinden birisiydi. Macaristan'ın son komünist başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ferenc Münnich</span> Macar politikacı

Ferenc Münnich, Macar komünist siyasetçi. 1958-1961 yılları arası Macaristan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Konseyi Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">István Dobi</span> Macar siyasetçi

István Dobi, Macar politikacı. 1948-1952 yılları arası Macaristan Başbakanı oldu. 1949'da ülkenin tam kontrolünü ele aldıktan kısa bir süre sonra partiye katılarak göreve gelen ilk komünistti.

<span class="mw-page-title-main">István Bethlen</span> Macaristan başbakanı (1874-1946; hd. 1921-1931)

Kont István Bethlen de Bethlen Macar aristokrat ve siyasetçi. 1921 ila 1931 yılları arasında Macaristan başbakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gulaş Komünizmi</span>

Gulaş Komünizmi veya Macar siyasetçi János Kádár'dan esinlenerek konulan ismiyle Kadarizm, Macaristan Halk Cumhuriyeti'nde, 1960'lı yıllardan, Orta Avrupa'da komünist rejimlerin çöktüğü 1980'lerin sonuna kadar uygulanmaya devam eden rejime verilen ad. Ekonomisinde barındırdığı serbest piyasa unsurları ve diğer Doğu Bloku ülkelerine nısbeten insan hakları karnesinin müspet görünümüyle, Macaristan'daki sosyalist uygulama, Sovyet Bloku ülkelerinden oldukça farklı tezahür ediyordu.

<span class="mw-page-title-main">János Kádár</span> Macaristan başbakanı (1912-1989, hd. 1956-1958 & 1961-1965)

János Kádár, Macar devlet adamı, politikacı, Macar Sosyalist İşçi Partisi Genel Sekreteri, 1956 yılından, emekli olduğu 1988 tarihine kadar 32 yıl boyunca Macaristan'a Başkanlık yapmış komünist lider. İlerlemiş yaşı ve buna bağlı sağlık problemleri yüzünden 1988 yılında emekli olmak zorunda kalıncaya kadar Parti Genel Sekreterliği görevini sürdürdü ve görevini daha genç reformcu kadrolara devretti.

<span class="mw-page-title-main">Macar İşçi Partisi</span>

Macar İşçi Partisi, 1948-1956 yılları arasında Macaristan Halk Cumhuriyeti'nde iktidarda bulunan komünist parti.

<span class="mw-page-title-main">Rezső Nyers</span> Macar siyasetçi (1923-2018)

Rezső Nyers, Macar siyasetçi, ekonomist ve eski bakandır. 1960'tan 1962'ye kadar Macaristan Maliye Bakanı olarak görev yaptı. 1989'da birkaç ay boyunca Macar Sosyalist İşçi Partisi'nin Başkanı olarak görev yapan ülkenin son Komünist lideri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Komünist Akademi</span>

Komünist Akademi, Ekim Devrimi sonrası kurulan, Marksizmi bilimsel olarak ele alan Moskova merkezli eğitim ve araştırma kurumu.

<span class="mw-page-title-main">Emőke Bagdy</span>

Emőke Bagdy Macar klinik psikolog, psikoterapist, klinik süpervizörü, Macaristan'daki Reform Kilisesi bünyesindeki Károli Gáspár Üniversitesi'nden (KRE) emekli profesör ve Ulusal Psikiyatri ve Nöroloji Enstitüsü'nün eski müdürüdür. Araştırmaları, kitapları, makaleleri ve konuşmaları psikoterapi, sağlık psikolojisi ve klinik psikoloji ile klinik kontrolün temel sorunlarına odaklanmaktadır.

Andras Perczel, Macar kimya, biyokimya profesörü ve Macaristan Bilimler Akademisi'nin seçilmiş bir üyesidir. Ana araştırma alanı, yapısal moleküllerin sentezini ve peptitlerin ve proteinlerin NMR spektroskopisini içeren yapısal kimya ve biyolojidir. 2011 yılında Bolyai Ödülü'nü aldı.