İçeriğe atla

Andorra tarihi

Andorra tarihi bugünkü Andorra topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

Orta Çağ

Ramon Llull, Mayorka Krallığı'nda yaşamış filozof, ilahiyatçı, şair, misyoner ve Hıristiyan savunucusu.

Andorra'nın bağımsızlığını kazandığı tarih olarak bölgeyi MS 803'te Müslümanlardan alan Şarlman'ın Karolenj İmparatorluğu'nun bir bölümünü 819'da İspanya'daki Urgel piskoposuna bağışlayan oğlu I. Louis'nin (Sofu) sağladığı kabul edilir. 13. yüzyıl sonlarında Andorra biri İspanya'da, öteki Fransa'da bulunan iki prensin ortaklaşa yönetimine bağlanmıştı. Bu feodal düzen, Fransız Devrimi sırasında geçici olarak kalkmakla birlikte, 1806'da Napolyon Bonapart tarafından yeniden kuruldu. Andorra, o günden bu yana Urgel piskoposu ve Fransa devlet başkanı tarafından ortaklaşa yönetilir; bunların her ikisine de her yıl sembolik bir vergi ödenir.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Andorra</span> Avrupada bir ülke

Andorra, resmi adıyla Andorra Prensliği, İber Yarımadası'nda Pirene Dağları üzerinde denize kıyısı olmayan egemen bir mikrodevlettir. Kuzeyde Fransa, güneyde ise İspanya ile çevrilidir. Şarlman tarafından kurulduğu düşünülen Andorra, 988 yılında Urgell Piskoposluğu'na devredilene kadar Urgell kontlarınca yönetilmiştir. Günümüz prensliği 1278 yılında yapılan bir antlaşma ile oluşturulmuştur. Prenslik; Katalonya'da bulunan Urgell piskoposu ve Fransa cumhurbaşkanı olmak üzere iki eş prens tarafından yönetilen bir diarşidir.

<span class="mw-page-title-main">Languedoc-Roussillon</span>

Languedoc-Roussillon, Eski Fransız bölgesidir. Günümüzde kendisinin yerini Occitanie almıştır. Fransa'nın güneyinde Pirene Dağları'nda İspanya ve Andorra'ya komşudur. Akdeniz'e kıyısı vardır. Rhône Nehri'nin batısındadır. Etrafını çevreleyen dağlar ve düzlükleri nedeniyle birçok coğrafyacı tarafından denize doğru yüzünü dönmüş bir amfi tiyatroya benzetilmiştir.

Katalanlar, İspanya'nın kuzeydoğusu ile Fransa'nın güneyi, Akdeniz sahil şeridine bitişik coğrafyada yaşayan Latin kökenli halk.

<span class="mw-page-title-main">Alghero</span> İtalyanın Sardinya bölgesinde, Sassari iline bağlı ilçe (komün)

Alghero, İtalya'nın Sardinya Özerk Bölgesi'nin kuzeyindeki Sassari ilinde bir komün ve kenttir. Yüzölçümü 224,43 km²'dir. Halkın dili Katalancadır.

<span class="mw-page-title-main">2008 Avrupa Futbol Şampiyonası</span>

2008 Avrupa Futbol Şampiyonası veya diğer kullanımıyla UEFA Euro 2008, sadece UEFA üyesi ülkelerin millî takımlarının katılabildiği Avrupa Futbol Şampiyonası'nın 13. turnuvası. Avusturya ve İsviçre'nin ev sahipliğinde, 7 - 29 Haziran 2008 tarihleri arasında düzenlenen turnuvayı, finalde Almanya'yı 1-0 yenen İspanya şampiyon olarak tamamladı. Şampiyona kapsamında oynadığı tüm maçlardan galip ayrılan İspanya, 1984'te Fransa, 1996'da ise Almanya'nın ardından tüm maçları kazanan üçüncü takım oldu. İspanya, bu başarısı ile ilk kez 1964'te kazanmış olduğu kupayı, 44 yıl aradan sonra yeniden elde etti.

<span class="mw-page-title-main">Andorra millî futbol takımı</span> Andorrayı temsil eden erkek millî futbol takımı

Andorra millî futbol takımı,, Andorra'yı uluslararası organizasyonlarda temsil eden futbol takımı. Andorra Futbol Federasyonu'nu tarafından yönetilmektedir. Andorra, UEFA'ya bağlı ülkeler içerisinde en küçük beşinci ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Oksitanya</span>

Oksitanya, Güney Fransa, Andorra, İtalya Monako ve İspanya'da tarihi ve etnik bölge. Oksitanya terimi ilk defa 1290'lı yıllarda Latince metinlerde geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Andorra la Vella</span> Andorranın başkenti

Andorra la Vella, Andorra Prensliği'nin başkenti ve en büyük yerleşim birimidir. En büyük popülasyonu Katalanlar oluşturur. 2004 sayımlarına göre nüfusu 22.035'tir.

<span class="mw-page-title-main">Eurovision Şarkı Yarışması'nda Andorra</span>

Andorra, İlk katıldığı 2004 yılından beri Eurovision Şarkı Yarışması'na 6 kez katılmıştır. Yarışmaya olan ilgi Yerel kuruluş Ràdio i Televisió d'Andorra (RTVA) yayıncısının son yıllarda yayınlamamasına rağmen devam etmektedir. Yarışmaya katılan çoğu şarkılar Andorra'nın resmî dili Katalanca dilinde seslendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Andorra bayrağı</span> Ulusal bayrak

Andorra bayrağı, Andorra Prensliği'nin resmi devlet bayrağıdır.

2009 Avrupa 21 Yaş Altı Futbol Şampiyonası UEFA'nın düzenlediği on yedinci Avrupa 21 Yaş Altı Futbol Şampiyonası'dır. 15 Haziran - 29 Haziran 2009 tarihleri arasında İsveç'te düzenlenmiştir. 31 Mayıs 2007'de başlayan 2007 Avrupa 21 Yaş Altı Futbol Şampiyonası ile şampiyonada iki yıllık formata geri dönülmüştür. Ev sahibi olması dolayısı ile, İsveç direkt finallerde yer almıştır. UEFA'ya üye 52 ülkeden 51'i, ilk kez ayrı yarışan Karadağ ve Sırbistan da dahil, İsveç'teki finallere katılan diğer 7 takımı belirlemek için eleme gruplarına gidilmiştir. Andorra turnuvada yer almamıştır. 1 Ocak 1986'dan önce doğan futbolcular turnuvaya katılabilmiştir

<span class="mw-page-title-main">FC Santa Coloma</span>

Futbol Club Santa Coloma, Andorra'nın Santa Coloma köyünde kurulan futbol kulübü. Primera Divisio'da mücadele etmektedir.Son yıllarda Andorra'daki en başarılı takımdır.1986 yılında kurulan kulüp ligin de ilk şampiyonudur.8 lig şampiyonluğu, 8 de kupa şampiyonluğu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa E-yolu E80</span> Avrupada yol

Avrupa E-yolu E80, batı-doğu referanslı 5600 km uzunlukta batıda Lizbon, Portekiz'de başlayan ve İran'a girişte Gürbulak sınır kapısında sona eren bir uluslararası Avrupa E-yoludur. Bu E-yolu Portekiz, İspanya, Fransa, İtalya, Hırvatistan, Karadağ, Kosova, Sırbistan, Bulgaristan ve Türkiye üzerinden geçerek Türkiye-İran sınır kapısı olan Gürbulak'ta İran'a ulaşarak sona ermektedir. Pescara, İtalya ile Dubrovnik, Hırvatistan arasında Adriyatik Denizi'ni geçmek gerekmekte ve düzgün işleyen bir feribot servisi gerekmektedir.

Andorra Prensliği'nin dış temsilciliklerinin listesi;

Andorraya gelen yabancı ziyaretçilerin sadece pasaport ya da ülkeye giriş için Avrupa Birliği ülkesinden birine ait ulusal kimlik kartı ibraz etmeleri gerekmektedir. Ancak Andorra'ya Schengen ülkeleri olan İspanya veya Fransa üzerinden erişilebilindiği için, giriş, ilk Schengen alanına girmeden mümkün değildir ve bu nedenle de Schengen vizesi kuralları uygulanır. Andorra, Schengen alanının parçası olmadığı için, çoklu giriş vizesi sahibi ülke vatandaşı, Andorra'dan çıkarken Schengen alanına yeniden girmesi gerekmektedir.

2008 UEFA Avrupa 19 Yaş Altı Futbol Şampiyonası Elemeleri 2008 yılında Çekya'da düzenlenen 2008 UEFA Avrupa 19 Yaş Altı Futbol Şampiyonasında mücadele edecek 7 Takımı belirlemek amacıyla 2 tur üzerinden yapılan elemelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Fransa cumhurbaşkanı</span> Fransanın devlet başkanı

Fransa Cumhurbaşkanı Fransa'nın seçimle iktidara gelen başkanlık makamına verilen isimdir. Halk tarafından seçilen cumhurbaşkanları 2002 yılından bu yana 5 yılda bir seçilmektedir. Cumhurbaşkanı, aynı zamanda Fransa'nın himayesi altında bulunan Andorra'nın eş-prensi olarak da görev yapar. Fransa Silahlı Kuvvetlerinin Başkomutanıdır. Nükleer Silahların kullanım anahtarı sadece Cumhurbaşkanında bulunur. Bu silahların izni dışında kullanılması yasaktır. Anayasa Konseyinin 3 üyesini ve başkanını seçer. Görsel-İşitsel Yüksek Kurulun başkanını seçer. Yüksek Yargı Kurulunun 2 üyesini ve Cumhuriyet Aracısı'nı (Ombudsmanı) seçer. Yabancı ülkelerde görev yapacak olan Fransız misyon temsilcilerini atar. Fransa'da görev yapacak olan yabancı temsilcileri kabul eder. Fransa'nın mevcut Cumhurbaşkanı 14 Mayıs 2017 tarihinden itibaren Emmanuel Macron'dur.

<span class="mw-page-title-main">Foix</span> Fransada komün

Foix, Fransa'nın Occitanie bölgesine bağlı Ariège ilinde yer alan bir komündür. Komünün nüfusu 2014 yılı itibarıya 9,721'dir.

<span class="mw-page-title-main">Andorra'da turizm</span>

Andorra, Avrupa'da popüler bir turizm merkezi haline gelmiştir. Andorra, Soldeu / El Tarter ve Pal / Arinsal dahil olmak üzere birçok önemli kayak merkezine sahiptir. Bunlar İspanya, Fransa ve İngiltere'den gelen turistler arasında oldukça popülerdir, çünkü özellikle nispeten yumuşak eğimleri, aileler kadar az deneyimli insanlar için de idealdir. Andorra'lı kayak okulları, Avrupa'nın en büyükleri arasındadır. Andorra, Avrupa Birliği üyesi olmadığı için alkol, parfüm ve sigara dahil olmak üzere çok çeşitli gümrüksüz ürünler satabilir. Bunlar komşu ülkelere göre çok daha ucuz ve ülke için kazançlı bir gelir kaynağıdır. Andorra'da ayrıca, karların çözüldüğü yaz aylarında keşfedilebilecek birçok yürüyüş parkuru da vardır.