İçeriğe atla

Andorra la Vella

Andorra la Vella
Komün
Andorra la Vella bayrağı
Bayrak
Andorra la Vella arması
Arma
Andorra üzerinde Andorra la Vella
Andorra la Vella
Andorra la Vella
Andorra la Vella'nın Andorra'daki konumu
ÜlkeAndorra Andorra
Yüzölçümü
 • Toplam30 km²
Rakım1023 m
Nüfus
 (2011)
 • Toplam22.256

Andorra la Vella, Andorra Prensliği'nin başkenti ve en büyük yerleşim birimidir. En büyük popülasyonu Katalanlar oluşturur. 2004 sayımlarına göre nüfusu 22.035'tir.

Coğrafya

Andorra la Vella'daki Pont de Paris köprüsünün altından akan Valira Nehri.

Andorra la Vella, Andorra'nın güneybatısında, 42°30′K 1°30′D / 42.500°K 1.500°D / 42.500; 1.500[1] koordinatlı yerde bulunur. Valira del Nord ve Valira del Orient adlı iki dağ akarsuyunun Valira Nehri'ni oluşturmak üzere birleştikleri noktada bulunur. Escaldes-Engordany yerleşim alanıyla yan yanadır. 1023[2] metrelik rakımıyla Avrupa'nın en yüksek rakımlı başkenti ve popüler bir kayak merkezidir.

Soğuk kışlar ve ılık, daha az yağışlı yazlarla ılıman bir iklime sahiptir. Sıcaklık ortalaması ocak ayında -1 °C, temmuz ayında ise ortalama 20 °C'dir.[3] Yıllık ortalama yağış miktarı ise 808 milimetredir.

Tarihçe

Belediye binası

Andorra la Vella'nın bulunduğu bölgedeki ilk yerleşimler Cilalı Taş Devri'nin sonlarına doğru yapılmaya başlandı. 803'te, Mağribiler'in yönetiminde bulunan bölgeyi alan Şarlman, burada bağımsız bir devletinin temellerini attı.[4]


Alt bölümler

Andorra la Vella komünü, üç köye bölünür. Bunlar Andorra la Vella, La Margineda ve Santa Coloma'dır.

Ulaşım

En yakın havaalanları olan Toulouse, Girona, Perpignan (Perpinyà) ve Barselona havalimanlarına arabayla üç saatlik mesafededir. Havaalanı bulunmamasının sebebi az nüfuslu bir kent ve dağlık yeryüzü şeklidir. Şehirde aynı zamanda bir tren istasyonu yoktur, bunun yerine Fransa'daki L'Hospitalet-près-l'Andorre'deki tren istasyonuna otobüs servisi vardır. Buradan Paris ve Barselona'ya tren servisi vardır.

Demografi ve dil

Andorra'nın asıl sakinleri olan Katalanlar, şehir nüfusunun %33'ünü oluşturur. Çoğunluk %43 ile İspanyollarda olup kayda değer miktarda Portekizli (%11) ve Fransız (%7) azınlığı da bulunmaktadır. Resmi dil olan Katalanca'nın yanı sıra İspanyolca ve Fransızca da konuşulur. Sakinlerinin çoğunluğu Katoliktir. Ortalama yaşam süresi 80 yıldan fazladır.[5]

Uluslararası ilişkiler

Kardeş kentler

Andorra la Vella, aşağıdaki şehirlerle kardeş şehirdir;

Kaynakça

  1. ^ "NGA: Country Files". Earth-info.nga.mil. 23 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2010. 
  2. ^ "Maps, Weather, and Airports for Andorra la Vella, Andorra". Fallingrain.com. 20 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2010. 
  3. ^ Latimer Clarke Corporation Pty Ltd. "Andorra - Atlapedia Online". Atlapedia.com. 16 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2010. 
  4. ^ "History of the Principality of Andorra". Andorramania.com. 11 Aralık 1997. 29 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2010. 
  5. ^ "CIA - The World Factbook - Andorra". 10 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2010. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Barselona</span> Ispanyanın kuzeydoğusunda, ülkenin ikinci büyük kenti

Barselona, İspanya'nın kuzeydoğu kıyısında bulunan bir kent. Katalonya özerk bölgesinin başkenti ve en büyük kenti, ayrıca İspanya'nın nüfus bakımından ikinci en büyük kentidir. Şehir merkezi sınırları içindeki nüfusu 1,6 milyon, komşu ilçelerle birlikte Barselona ilinin nüfusu 4,8 milyondur. Avrupa Birliği sınırları içindeki beşinci en büyük metropoliten alandır. Kent, İspanya-Fransa sınırının yaklaşık 150 km güneyinde yer alır. İspanya'nın Akdeniz kıyısındaki en önemli limanı ve ticaret merkezidir. Kendine özgü kültürü ve güzelliğiyle ün yapan Barselona'nın, Gaudi'nin başını çektiği modernizm akımıyla planlanmış, 1900'lerden kalma ızgara planlı modern bölümü ilgi çekmektedir. Yaygın dil Katalanca'dır.

<span class="mw-page-title-main">Katalonya</span> İspanyaya bağlı İber Yarımadası’nın kuzeydoğusunda yer alan özerk bölge

Katalonya, İspanya'ya bağlı İber Yarımadası'nın kuzeydoğusunda yer alan özerk bölge. Katalonya 4 ilden oluşmaktadır: Barselona, Girona, Lleida ve Tarragona. Barselona, en büyük şehir ve başkenttir; İspanya'nın 2. en nüfuslu belediyesi ve Avrupa Birliği içerisindeki en yoğun nüfuslu 17. kentsel alandır.

<span class="mw-page-title-main">Valensiya</span> İspanyanın Valencia ilinde belediye

Valensiya, resmî adı València,, İspanya'da Valensiya özerk bölgesinin başkentidir ve 792.492 nüfusuyla İspanya'nın en kalabalık üçüncü belediyesidir. Aynı adı taşıyan ilin başkentidir. Komşu belediyeleri kapsayan daha geniş kentsel alan yaklaşık 1,6 milyon nüfusa sahiptir ve Akdeniz'in Avrupa yakasındaki en büyük kentsel alanlardan birini oluşturmaktadır. Turia Nehri kıyısında, İber Yarımadası'nın doğu kıyısında, Valensiya Körfezi'nde, Albufera lagününün kuzeyinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Meksiko</span> Meksikanın başkenti

Meksiko, Meksika'nın 32 federal yapılanmasından biri, ülkenin başkenti ve nüfus bakımından en büyük şehri. "Alfa" bir küresel şehir olup, Amerika kıtasının en önemli finansal merkezlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">FC Barcelona</span> Katalan futbol kulübü

Futbol Club Barcelona, İspanya'nın Katalonya özerk bölgesindeki Barselona kentinde bulunan bir futbol kulübüdür. 1899 yılında, Joan Gamper önderliğinde, İsviçreli, İngiliz ve İspanyol bir grup tarafından kurulmuştur. Katalonya bölgesini temsil eden kulübün sloganı "Més que un club" (bir kulüpten daha fazlası) cümlesidir. Barça marşı ise Josep Maria Espinàs tarafından bestelenen Cant del Barça'dır.

<span class="mw-page-title-main">Katalanca</span> Latin dili

Katalanca, Hint-Avrupa dillerinin Latin koluna bağlı bir dildir. İspanya'nın bazı bölgelerinde ve Andorra'da resmî dildir. Katalanca konuşanların çoğu İspanya'da yaşar.

Katalanlar, İspanya'nın kuzeydoğusu ile Fransa'nın güneyi, Akdeniz sahil şeridine bitişik coğrafyada yaşayan Latin kökenli halk.

<span class="mw-page-title-main">Alghero</span> İtalyanın Sardinya bölgesinde, Sassari iline bağlı ilçe (komün)

Alghero, İtalya'nın Sardinya Özerk Bölgesi'nin kuzeyindeki Sassari ilinde bir komün ve kenttir. Yüzölçümü 224,43 km²'dir. Halkın dili Katalancadır.

<span class="mw-page-title-main">Andorra millî futbol takımı</span> Andorrayı temsil eden erkek millî futbol takımı

Andorra millî futbol takımı,, Andorra'yı uluslararası organizasyonlarda temsil eden futbol takımı. Andorra Futbol Federasyonu'nu tarafından yönetilmektedir. Andorra, UEFA'ya bağlı ülkeler içerisinde en küçük beşinci ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Gerard Piqué</span> İspanyol futbolcu

Gerard Piqué Bernabeu, defans mevkiinde forma giyen İspanyol eski futbolcudur. La Liga takımlarından Barcelona takımının eski savunma oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Santa Coloma d'Andorra</span>

Santa Coloma d'Andorra Andorra'nın başkenti Andorra la Vella'da bulunan köy. Gran Valira nehrinin hemen yanında ve başkent Andorra la Vella'ya 2 km uzaklıkta bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">La Massana</span> Andorranın yedi komününden birisi

La Massana Andorra'nın yedi komününden birisi. Ülkenin kuzeybatısında bulunan La Massana, yüzölçümü bakımından 4. büyük komündür. Ana belediyesi de La Massana olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Katalonya Ulusal Günü</span> 11 Eylül tarihinde kutlanan Katalan bayramı

Katalonya Ulusal Günü, veya kısaca Diada; her yıl 11 Eylül tarihinde anılan ve kutlanan Katalonya ulusal bayramı.

<span class="mw-page-title-main">Foix</span> Fransada komün

Foix, Fransa'nın Occitanie bölgesine bağlı Ariège ilinde yer alan bir komündür. Komünün nüfusu 2014 yılı itibarıya 9,721'dir.

<span class="mw-page-title-main">Antoni Morell Mora</span> İspanyol yazar

Antoni Morell Mora, İspanyol asıllı Andorralı diplomat, hukukçu, bürokrat ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Josep Maria Benet i Jornet</span>

Josep Maria Benet i Jornet, İspanyol senarist ve oyun yazarıdır. 20 Haziran 1940'ta Barselona'da doğdu.

<span class="mw-page-title-main">Sant Boi de Llobregat</span> İspanyanın Barcelona ilinde belediye

Sant Boi de Llobregat, İspanya'nın Katalonya özerk topluluğuna bağlı Barselona ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Belediye, Llobregat Nehri'nin birleştiği noktada yer almakta olup Barselona metropolitan alanının bir parçasıdır. Yüzölçümü 21,5 km² olan belediyenin nüfusu 1 Ocak 2018 tarihi itibari ile 82.904'tür.

<span class="mw-page-title-main">Castelldefels</span> İspanyanın Barcelona ilinde belediye

Castelldefels, İspanya'nın Katalonya özerk topluluğuna bağlı Barselona ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Belediye, Garraf Masifi'nin kuzeyinde yer almakta olup Barselona metropolitan alanının bir parçasıdır. Yüzölçümü 21,5 km² olan belediyenin nüfusu 1 Ocak 2018 tarihi itibari ile 66.375'tir.

<span class="mw-page-title-main">FC Andorra</span>

FC Andorra ya da Andorra Futbol Kulübü Andorra la Vella, Andorra merkezli profesyonel bir futbol kulübüdür ve şu anda İspanyol lig sisteminin ikinci aşaması olan Segunda División'da mücadele etmektedir. Kulüp 1942'de kuruldu ve şu anda iç saha maçlarını Estadi Nacional'da oynuyor. Kulüp, Andorra mikro devleti merkezli olmasına rağmen, gönüllü olarak Katalan Futbol Federasyonu'na bağlı olan kulübün, 1948'den bu yana İspanya liglerinde rekabet etmesine izin verilmektedir.

Sponsorluk nedeniyle MoraBanc Andorra olarak da bilinen Bàsquet Club Andorra SA, Andorra'nın Andorra la Vella merkezli profesyonel bir basketbol takımıdır. Andorra merkezli olmasına rağmen, kulüp İspanyol basketbol ligi sisteminde oynamaktadır. Takım, Poliesportiu d'Andorra'da salonunda içsaha maçlarını oynamaktadır ve İspanya İkinci Ligi'nde mücadele etmektedir.