İçeriğe atla

Anathon Aall

Anathon Aall
DoğumAnathon August Fredrik Aall
15 Ağustos 1867(1867-08-15)
Nesseby, Norveç
Ölüm9 Ocak 1943 (75 yaşında)
Oslo, Norveç
MilliyetNorveçli
MeslekFilozof

Anathon August Fredrik Aall (15 Ağustos 1867 – 9 Ocak 1943), Norveçli filozoftur.

Özel Yaşamı ve Ailesi

Norveç'in Nesseby kentinde doğdu. Papaz olan babası Niels Anton Aall (1833–1896). hukukçu ve Faşist siyasetçi Herman Harris Aall kardeşidir. İş adamı Conrad Langaard'ın kız kardeşi Cathrine Antonie Langaard'la 1899'da evlendi.Eşinin 1926 yılında ölümü üzerine Ekim 1928'de bir Avusturyalı olan Lily Weiser'le evlendi. Kız kardeşi Marna yine bir filozof olan Kristian Birch-Reichenwald Aars'la evlendi. Anathon Aall'ın yazdığı Aars'ın kısa bir biyografisi Norsk biografisk leksikon adlı eserin ilk basımının 1.cildinde yer aldı. Norveçli psikolog Lisbeth F.K. Holter Brudal'ın torunudur.

Akademik Yaşantısı

Doçentliğini Almanya'da Halle Üniversitesi'nde yaptıktan sonra 1908'den 1936'ya kadar Oslo'da profesörlükte bulunmuştur. En çok din ve hukuk felsefesi ve deneysel ruh bilimle uğraşmıştır. Şaheseri, Almanca yazılmış ve 2 cilt olarak 1896-99 da Leipzig'de basılmış olan "Der Logos. Geschichte seiner Entwicklung in der griechischen Philosophie und der christlichen Literatur" (Logos. Yunan Felsefesinde ve Hristiyan Edebiyatında Gelişmesinin Tarihi) adlı eseridir. Ahlâk ve Hukuk Felsefesi meselelerinden bahseden "Macht und Pflicht" (1902) (Erk ve Ödev) adlı bir eseri de vardır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Friedrich August von Hayek</span> Avusturyalı ve İngiliz ekonomist (1899-1992)

Friedrich August von Hayek, Avusturya ekolüne bağlı ekonomist ve siyaset bilimcidir. Serbest piyasa ekonomisini 20. yüzyıl ortasında yükselen sosyalist dalgaya karşı savunmasıyla tanındı. Hukuk ve epistemolojiye önemli katkılar yaptı. 1974'te Nobel Ekonomi Ödülü'nü düşünsel rakibi Gunnar Myrdal ile paylaştı.

<span class="mw-page-title-main">Immanuel Kant</span> Alman filozof

Immanuel Kant, Prusya kökenli Alman filozof. Alman felsefesinin kurucu isimlerinden biri olmuş, Aydınlanma Çağı ve felsefe tarihinin kendisinden sonraki dönemini belirgin olarak etkilemiştir. Bugün Rusya topraklarında bulunan Königsberg'de doğan Kant'ın epistemoloji, metafizik, etik ve estetik alanlarındaki kapsamlı ve sistematik çalışmaları, onu modern Batı felsefesinin en etkili isimlerinden biri hâline getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Henrik Ibsen</span>

Henrik Ibsen, Norveçli oyun yazarı ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Schiller</span> Alman şair, filozof, tarihçi ve piyes yazarı (1759-1805)

Johann Christoph Friedrich von Schiller, 1802 yılında soyluluk unvanı almış bir şair, filozof, tarihçi ve en önemli Alman dram yazarıdır. Yazdığı çoğu tiyatro eseri Alman tiyatrosunda başyapıt niteliğindedir. Schiller doğa tasvirli şiirlerin şairi olarak da gayet başarılı olmuştur, ancak asıl alanı düşünsel/didaktik şiirdir, çoğu yazara ilham olmuştur ve dramatik şiirleri en sevilen Alman balatları arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Karl Jaspers</span>

Karl Theodor Jaspers,, felsefede varoluşçu akımın teorisyenlerinden Alman filozof ve psikiyatrist. Modern psikiyatri, din felsefesi, tarih felsefesi ve siyaset felsefesinde önemli etkileri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Parmenides</span> Antik Yunan filozofu

Parmanides, doğa filozoflarından sayılmakla birlikte, Antik Yunan felsefesinde rasyonalizm geleneğinin ilk filozoflarından biridir. Yalnızca düşünür olarak değil yasa koyucu ve devlet adamı olarak da rol oynadığı sanılmaktadır. Parmenides'e göre, evrende değişen hiçbir şey yoktur. Gerçeklik, yani Varlık, mutlak anlamda Bir'dir, kalıcıdır, süreklidir, yaratılmamıştır, yok edilemez; o ezeli ve ebedidir; onda hareket ve değişme yoktur. Heraklitos ile sürekli yaşadığı varlık ve evren hakkındaki tartışmalarıyla da ünlüdür.

Proklos, Platon Akademisi'nin başına geçen ve diğer matematikçilerin çalışmaları hakkındaki yorumları için matematik tarihi açısından önemli olan bir Yeni Platoncu Yunan filozof.

<span class="mw-page-title-main">Heraklitos</span> Yunan filozof

Efesli Heraklitos, döneminde Pers toprakları içinde bulunan Efes'te yaşamış Pre-socratik Yunan filozof. Platon ve Aristoteles'in eserleri de dahil olmak üzere Batı felsefesini geniş ölçüde etkilemiştir. Herakleitos’un yaşadığı şehir daha sonra ilk Yunan filozofların yaşadığı Miletos’a yakındır fakat mahut Miletoslu düşünürlerden herhangi biriyle tanıştığına ve hayatı boyunca seyahat edip etmediğine dair bir bilgi yoktur.

<span class="mw-page-title-main">John Rawls</span> Amerikalı filozof (1921 – 2002)

John Bordley Rawls, Amerikalı filozof. Temel eseri A Theory of Justice dır. Bu kitap 20.yüzyılın siyaset felsefesi alanında hazırlanmış en önemli kitap olarak görülmektedir. 1971'de yazdığı bu kitaptan sonra 1993'te Siyasal Liberalizmi yazmıştır. Bu kitap da bir anlamda onun adalet kuramı çalışmasının bir devamı niteliğindedir.

Alman felsefesi, 18. yüzyıl sonu ve 19. yüzyıl başlarından itibaren belirgin bir ağırlık kazanan, bir bakıma felsefenin yurdu hâline gelen Alman felsefe geleneğini ya da başka bir açıdan farklı felsefi eğilimlere sahip olan Alman felsefecilerinin bütünlüğünü ifade etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Johann Gottlieb Fichte</span> Johann Gottlieb Fichte, ünlü Alman düşünürü. Felsefedeki en önemli kavrayışı, temel çıkış noktası kendi özgürlük anlayışıdır

Johann Gottlieb Fichte, ünlü Alman düşünürü. Felsefedeki en önemli kavrayışı, temel çıkış noktası kendi özgürlük anlayışıdır.

<span class="mw-page-title-main">Peter Handke</span> Avusturyalı yazar

Peter Handke, Avusturyalı romancı ve oyun yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Christoph Eucken</span>

Rudolf Christoph Eucken Alman felsefeci. Eserlerinde insan ve tin ilişkisi üzerinde yoğunlaştı. 1908'de edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü. Eserleri özellikle ABD ve İngiltere'de çok dikkat çekmiştir.

Bu madde, Friedrich Nietzsche'nin bibliyografyasını içermektedir.

  1. David Strauss: der Bekenner und der Schriftsteller, 1873
  2. Vom Nutzen und Nachteil der Historie für das Leben, 1874
  3. Schopenhauer als Erzieher, 1874
  4. Richard Wagner Bayreuth'da, 1876
<span class="mw-page-title-main">Ferdinand Tönnies</span> Alman sosyolog, ekonomist ve filozof

Ferdinand Tönnies, Alman sosyologdur. En bilinen eseri Gemeinschaft und Gesellschaft'tır. Toplumcu bakış açısına sahiptir. Toplumu hastalıklardan korumanın önemini vurgular.

<span class="mw-page-title-main">Felsefe</span> soyut, genel ve temel birtakım probleme ilişkin yapılan sistematik çalışma

Felsefe veya düşünbilim; varlık, bilgi, değerler, gerçek, doğruluk, zihin ve dil gibi konularla ilgili soyut, genel ve temel problemlere ilişkin yapılan sistematik çalışmalardır. Felsefe ile uğraşan kişilere filozof denir.

<span class="mw-page-title-main">Johann Heinrich Pestalozzi</span>

Johann Heinrich Pestalozzi, İsviçreli pedagog, hayırsever, Okul ve sosyal reformcu, filozof ve politikacı. Eğitim, hukuk ve insan gelişimi üzerine önemli çalışmalar yapmıştır. Hem Fransız Devrimi'ni yaşamış hem de devrimden derin bir şekilde etkilenmiştir. Çocukluk yıllarında yaşadığı sosyal çevreyi gezip görmesi, fakir halkın eğitimi konusundaki fikirlerinin gelişiminde kökler oluşturmuştur. Çalışmalarının büyük kısmını insan ırkının eğitim süreçlerinin ve kavrama güçlerinin doğallık ile ilgisi ve beyinde geliştirilen buna dair yöntemler olarak tarif eder. Çalışmalarında, insan doğası, gerçek varlık ve insan doğasının ayırt edici özelliklerine yönelik sorulara yanıtlar aramıştır. İnsan gelişiminin tek taraflı ve tek boyutlu olamayacağını savunmuştur. Yalnızca duygusal, zihinsel ya da salt sanatsal gelişimin ön plana çıktığı diğer unsur ve yönlerin önemsenmediği, eksik kaldığı bir gelişim sürecini reddetmiştir. Ona göre eğitimde; duygu, akıl ve inanç birlikteliği gereklidir, ancak böyle tasarlanmış bir eğitim toplumun kurtuluşu olabilir. Kalbimiz sevmeyi ve inanmayı arzu eder, zihnimiz de düşünmeyi ve yeteneklerimizin ortaya çıkmasını ister. Dolayısıyla insanın gelişiminde ilköğretimin önemi çok büyüktür. İnsanlara bilgeliğin yolunu açacak mutlak anahtar bu eğitimdir. Eğitimin seçkinlerin elinde olduğu ve yalnızca onların eğitim alabileceği düşüncesinin hakim olduğu bir zamanda; eğitimin herkesin hakkı olduğunu savunmuştur. Yoksul öğrencilerin dahi yetkin eğiticiler tarafından eğitim alması gerekliliğini vurgulamıştır. Kendi okullarında kimsesiz ve yoksul öğrencileri çoğunlukla maddi bir beklenti içinde olmadan kendi idealleri çerçevesinde yetiştirdi. Her çocuğun mutlaka okula gitmesi gerektiğini savundu.

<span class="mw-page-title-main">Contra Celsum</span> Origenes tarafından yazılan bir eser

Contra Celsum ya da Celsus'a karşı Origenes tarafından pagan filozof Celsus'un tezlerini çürütmek için yazılmış bir reddiyedir. Eserin MS 244-249 yılları arasında kaleme alındığı düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Georg Jellinek</span> Alman kamu hukuku avukatı (1851-1911)

Georg Jellinek, Alman kamu hukuku avukatı. Avusturya kökenli olduğu ve Avusturya'da kamu hukuku için örnek bir isim olduğu iddia edilir.

Karl Joël Alman filozoftur.