Anarşist sembolizm
Bu maddede çeşitli anarşist semboller ele alınmıştır ki bu anarşist sembolizm bu sembollerinin bütününü oluşturmaktadır. Daire içinde A ve kara bayrak genel olarak anarşizmi bir bütün olarak kapsayan, temel sembollerdir. Fakat pek tabii ki anarşizmin farklı yönlerini seçmiş farklı grup ve oluşumlar, tarih boyunca kendi görüş ve ilkelerini daha belirli bir şekilde sembolize eden çeşitli semboller geliştirmişlerdir.
| İsmi | Açıklama | Resmi |
|---|---|---|
| Daire İçinde A | İnsanların genellikle bildiği ve alışık oldukları anarşi sembolü bir daire içine çizilmiş büyük bir A harfidir (sağdaki resme bkz.). Bu monogram, Latin alfabesinde "anarşi" ve "anarşizm" kelimelerinin "A" harfiyle başlamasını kaynak alır. Bazıları dairenin birlik ve beraberliğin sembolik temsili olduğunu düşünmüştür. Daire aynı zamanda sembolik olarak örgütlenme anlamını da taşır. Bu karakter Unicode'da U+24B6 kodu ile yazılabilir. Ek olarak, "@" ve "(A)" sembolleri de hızlıca bu sembolü kastetmek için bilgisayarda kullanılır. |  |
| Kara Bayrak | 1880'lerden beri kara yani siyah rengi anarşi ile özdeşleştirilmiştir. Birçok anarşist grup isimlerinde "kara" kelimesini kullanmıştır. Kara Bayrak (Black Flag) isimli çeşitli anarşist periyodik yayınlar da çıkmıştır. Bayrağın tek renkli karalığı, her türlü ezici ve baskıcı yapının inkârını temsil etmektedir. Tamamen siyah ve sadece siyah rengi barındıran bir bayrak, neredeyse bir anti-bayraktır. Ayrıca, dünya genelinde beyaz bayrak (tamamen beyaz renginde olan) daha büyük bir güce teslim olmak anlamına gelir ki bu açıdan da kara bayrak anlam olarak beyaz bayrağın tam tersi olarak görülebilir. Ayrıca bazıları kara bayrağın direniş sırasında ölen şehitler için ağıt niteliği taşıdığını, bunu sembolize ettiğini düşünmüştür. Kara bayrak ayrıca Şia Müslümanları tarafından da taşınır ve semboliktir. |  |
| Kara - Sarı Bayrak | Kara - sarı bayrak anarko-kapitalizm hareketin sembolüdür. Siyah renk anarşizmi, sarı renk ise serbest piyasayı ve bireyciliği temsilen kullanılır. Altın-Kara Bayrak, 2002'de "AnarkoKapitalistisk" veya "İsveç Anarko-Kapitalist Cephe" bayrağı olarak da gözükmüştür. |  |
| Kara - kızıl Bayrak | Kara - kızıl bayrak anarko-sendikalizm ve liberter komünist hareketin sembolüdür. Diğer anti-kapitalist anarşist hareketlerden çok daha büyük bir oranda sosyalizm ve anarşizm esasları taşıyan bir harekettir. Bayrak da kökenini buradan alır, (belirtildiği üzere) nasıl siyah (kara) renk anarşizm için geleneksel ise, kırmızı (kızıl) renk de sosyalizmin geleneksel rengidir. |  |
| Kara Kedi | Vahşi kedi olarak da anılan kara kedi sembolü, pençeleri, dişleri çıkmış parlayan, sırtı kabarmış bir kara kediden ibarettir. Bu sembol de anarşizm, özellikle de anarko-sendikalizm ile ilişkilendirilmiştir. IWW'deki önemli isimlerden olan Ralph Chaplin tarafından tasarlanmıştır. Tarihsel planda, kara kedi cadılık, kötü kehanet veya ölüm gibi olgularla özdeşleştirilmiştir. Kara kedinin simgesel özelliği İbrani ve Babil kültürlerine kadar gider. Cadılık unsurları modern zamanlarda da çoğunlukla da neo-kültik hareketlerde yer almaktadır ve kara kediyi hâlen bir sembol olarak kullanmaktadır. Yine Wicca da kara kedi sembol olarak kullanılır. Yine de bu ikisi (modern cadılık ve Wicca) kara kedi sembolünü sırtı kabarmış bir tür saldırı pozisyonundaykenki hali ile kullanmazlar. |  |
| Kara Haç | Anarşist Kara Haç (Anarchist Black Cross) örgütünün ana amacı tüm hapishanelerin kaldırılmasıdır. Çarist Rusya'da siyasi mahkûmları desteklemek amacıyla kurulmuştu. Sembolleri kara bir haçtır, dikey çizgi bir yumruk ile değiştirilmiştir. Bu yumruk bir başka açıyla havaya kaldırılmış bir yumruktur. Bu sembol anarşizm ve otoriteye başkaldırı ile ilişkilidir. Haç amblemi aslında Kızıl Haç örgütünün ambleminin değiştirilmiş halidir. |  |
| Kara - Mor Bayrak | Morlu siyahlı, kara mor bayrak kara - kızıl anarşist bayrağının bir varyasyonudur. Bu bayrak (kara - mor) Anarko-Feminizm ile özdeştir. Kara - pembe bayrak gibi patriarki ve seksizme karşı yapılan mücadeleye gönderme yapmaktadır. |  |
| Kara - Yeşil Bayrak | Kara - yeşil renkli bayrak da kara - kızıl anarşist bayrağın değişime uğramış bir halidir ve kırmızı renk yerine yeşil renk barındırır. Bu bayrak sosyal ekolojist, eko-anarşist, anti-uygarlık anarşist ve primitivistler tarafından kullanılmaktadır. Genel olarak sadece insanlara değil de her canlı türüne odaklandığını vurgulamak amacıyla yeşil renk kullanılmaktadır. |  |
| Kara - Pembe Bayrak | Kara - kızıl bayrağın bir diğer varyasyonu da kara - pembe bayraktır ve eşcinsel anarşistler tarafından, bazen de Anarko-feministlerce kullanılmaktadır. Kara - yeşil bayraktan farklı olarak farklı bir anarşizm türünü temsil etmekten ziyade heteroseksizm, seksizm ve patriarkideki hiyerarşik yapılara da (karşı durmaya) odaklanır. |  |
| Kara - Beyaz Bayrak | Anarko - pasifistlerin kullandığı bir semboldür. Tarihte Hristiyan Anarşistler tarafından kullanılmıştır. |  |
| Yıldızlar | Anarşist bayrakların varyasyonları olan yıldızlar, bu bayrakların 5 köşeli yıldız şeklindeki hallerinden ibarettir. Bu yıldızların farklı anarşist bayraklara adapte edilmiş şekilleri mevcuttur, örneğin: siyah kırmızı, yeşil, pembe, more ve diğer renklerde olanları vardır. | |
| Kara Gül | Kara Gül anarşist harekette pek bilinmeyen bir semboldür. Kara Gül sembolünün politik kökeni, İrlandalıların İngilizlere karşı mücadelesini konu alan bir İrlanda şarkısı Little Black Rose yani "Küçük Kara Gül"dür. Şarkı bir direniş ve isyan şarkısıdır ki bu tür unsurlar sıkı yönetim karşıtı anarşistlerce kabul edilmektedir. |  |
| Jolly Roger/Korsan Bayrağı | Kafatası ve kemiklerin resmedildiği siyah bir bayrak olarak Jolly Roger veya bir başka adıyla Korsan Bayrağı son zamanlarda anarşistler arasında popülerleşmiş bir semboldür. Bazıları Jolly Roger'ın korsanların ki gibi özgür ve otoritesiz bir hayatın takdir edilişinin sembolü olarak kullanıldığını belirtmektedir. Korsan gemileri pek demokratik sayılmazdı ve tayfanın çoğunluğu içine doğdukları fazlasıyla baskıcı topluluklardan kaçmış kişilerdir. |  |
| Eat the rich - "Zengini ye" | Jolly Roger'in bir varyasyonu olan bu sembolde, kafatasının altına yer alan ve çarpı işareti oluşturan kemikler yerine bir yine bir çarpı işareti oluşturan bir çatal ve bıçak yer almaktaydı. Bu sembol erken 1990'lardan beri kullanılmaktadır ve genel alam bir anarko-punk sembolüdür. | |
| Afrika Anarşizmi | Bu sembol çoğunlukla Zabalaza Anarchist Communist Federation (ZACF veya ZabFed) yani "Zabalaza Anarşist Komünist Federasyonu" tarafından kullanılmaktadır. Bu Güney Afrika'daki anarşist gruplardan oluşan bir federasyondur. İçinde birçok farklı görüş ve demografik grubu barındıran federasyonun kullandığı bu sembol, geleneksel anarko-komünist renklerde, birleşmiş bir Afrika fikrini temsilen, başka türlü post-kolonyal ırki ve cinsel meselelerin ortasında olunan bir dönemde, çok önemlidir. |  |
Ayrıca bakınız
| Gelenekler | Anarşist komünizm • Anarko-feminizm • Anarko-sendikalizm • Bireyci anarşizm • Dayanışmacı sendikacılık • Agorizm • Hristiyan anarşizmi • Kolektivist anarşizm • Anarko-kapitalizm • Yeşil anarşizm • Anarko-ilkelcilik • İsyancı anarşizm • Postyapısalcı anarşizm • Sıfatsız anarşizm • Kripto anarşizm |  |
|---|---|---|
| Anarşistler | Adolph Fischer (1858–1887) • Aleksandros Grigoropulos (1993–2008) • Alexander Berkman (1870–1936) • Alfredo M. Bonanno (1937– ) • Anselmo Lorenzo (1841–1914) • Auguste Vaillant (1861–1894) • Benjamin Tucker (1854–1939) • Bhagat Singh (1907–1931) • Sacco ve Vanzetti (1888–1927) • Buenaventura Durruti (1896–1936) • Carlo Cafiero (1846–1892) • Carlo Giuliani (1978–2001) • Colin Ward (1924–2010) • Daniel Guérin (1904–1988) • Dyer Lum (1839–1893) • Edward Abbey (1927–1989) • Élisée Reclus (1830–1905) • Émile Armand (1872–1963) • Emile Henry (1872–1894) • Émile Pouget (1860–1931) • Emma Goldman (1869–1940) • Errico Malatesta (1853–1932) • Ettore Aguggini (1902–1929) • Fernand Pelloutier (1867–1901) • Ferdinando Nicola Sacco (1891–1927) • Francisco Ascaso Abadía (1901–1936) • Gün Zileli (1946– ) • Henry David Thoreau (1817–1862) • Jacques Ellul (1912–1994) • Jaroslav Hašek (1883–1923) • Johann Joseph Most(1846–1906) • John Zerzan (1943– ) • Joseph Déjacque (1821–1864) • Juan García Oliver (1901–1980) • Jules Bonnot (1876–1912) • Karim Landais (1980–2005) • Lev Tolstoy (1828–1910) • Lucy Parsons (1853–1942) • Luigi Fabbri (1877–1935) • Luigi Galleani (1861–1931) • Lysander Spooner (1808–1887) • Marius Jacob (1879–1954) • Max Stirner (1806–1856) • Mikhail Bakunin (1814–1876) • Murray Bookchin (1921–2006) • Murray Rothbard (1926–1995) • Nestor Mahno (1888–1934) • Noam Chomsky (1928– ) • Paul Avrich (1931– 2006) • Pyotr Kropotkin (1842–1921) • Pierre-Joseph Proudhon (1809–1865) • Ravachol (1859–1892) • Sante Geronimo Caserio (1873–1894) • Sébastien Faure (1858–1942) • Ugo Fedeli (1898–1964) • Volin (1882–1945) • Voltairine de Cleyre (1866–1912) • William Godwin (1756–1836) | |
| Tarihte anarşizm | ||
| Anarşist teori | Anarşist ekonomi • Anarşizm ve kapitalizm • Anarşizm ve Marksizm • Anarşist hukuk • Anarşist sembolizm • Karşılıklı yardımlaşma • Özyönetim • Post-sol anarşizm • Toplumsal devrim | |
| Kültür ve anarşizm | ||
| Ülkelere göre anarşizm | ||
