İçeriğe atla

Anakopya Kalesi

Anakopya Kalesi
Yeni Afon, Abhazya, Gürcistan
2014 yılında Anakopia Kalesi
Koordinatlar43°05′39.37″K 40°48′31.13″D / 43.0942694°K 40.8086472°D / 43.0942694; 40.8086472
Yapı bilgisi
Bugünkü durumuKısmen onarıldı
Yapı tarihçesi
İnşaKalenin yapımına 2. yüzyılda başlandı
kale duvarları 7. yüzyıldan kalma
MalzemelerKireç taşı bloklar
Garnizon bilgisi
KullananlarAbhazyalı I. Leon

Anakopya Kalesi (Gürcüce: ანაკოფია) Abhazya'nın, Sohum sahil şeridinden araba yolu olarak 22 km (14 mil) uzaklıktaki, Yeni Afon şehrinde [a] yer alan antik bir askeri kaledir. Yaklaşık 450 × 150 metre genişliğindeki alan, İvanya Dağı'nın zirvesinde, denize yaklaşık 1 mil uzaklıkta yer almaktadır. Kale, Abhazya Krallığı'nın eski başkenti "Anakopya"'dan günümüze kadar gelen yapılar içerisinde, en iyi korunmuş olan yapıdır.[2]

Tarihi

Askeri yapı, 2 ve 4. yüzyıl arasında inşa edilmiştir. Yedinci yüzyılın sonlarında ise, kalenin çevresine, İslamın yayılmasıyla paniğe kapılan Bizanslıların desteğiyle bir sur inşa edilmiştir.[3] 60 com (2 fit) kalınlığa erişebilen duvarlar, dikkatlice oyulmuş ve sıkıca monte edilmiş kireç taşı bloklardan yapılmıştır. Kompleksin tek girişi, surların güney cephesindeki küçük kapıdır. Surların merkezinde, Roma tarzıyla inşa edilmiş 4 katlı bir kule vardır. Her yönden güzel manzaralar sunan kulenin güneybatısından Karadeniz görülmektedir.[2] Kilisede bulunan taş sunak, haç ve bazı balıkları içeren freskler [b] günümüze kadar gelmiştir.[2] Kilisenin yanında, kaynak suyuyla doğal olarak dolmuş 25 metre derinliğinde bir sarnıç bulunmaktadır.[2]

Anakopya, 8. yüzyılda, Arap-Bizans savaşlarına sahne oldu: 736/737 yılında II. Mervân, duvarların dışındaki 60.000 kişilik ordusuyla ortaya çıktı ve o döneme kadar Abhazya Krallığı'na başkentlik yapmış olan Anakopya'ya saldırıya geçti. Gürcü kronikleri, kalenin Abhazyalı I. Leon önderliğindeki 1000 İber ve 2.000 Abhaz kuvveti tarafından savunulduğunu yazmaktadır. Kronik, Arap kuvvetlerinden 35.000 kişinin salgın hastalığa maruz kalarak öldüğünü, 3 bin kişinin de savaşta öldürüldüğünü yazmaktadır. Anakopya'nın başarılı bir şekilde savunulması, Abhaz tarihiyle beraber Gürcü tarihinin de önemli dönüm noktalarından biri olarak görülmektedir.[2] Bu savaşlar beraber, Mervân'ın Abhazya'yı geçerek Bizans'a kuzeyden saldırma planı suya düşmüştür.

788'de Arap lider Süleyman ibn İsam'ın kaleye batıdan saldırma girişimi başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Yedinci yüzyılın ikinci yarısında, Anakopya dağının tepesinde, Yunan rahipler küçük bir tapınak inşa etmiştir. Yedi ve sekizinci yüzyıllar arasında dağın eteklerinde başka bir tapınak daha inşa edilmiştir.

Bölgenin güvenliğini artırmak ve kuleyi eskisi gibi kullanılabilir bir gözetleme noktası haline getirmek için 2008 yılında bir restorasyon çalışması yapılmıştır.[2]

Notlar

  1. ^ Günümüzde bilinen adıyla[1]
  2. ^ Haç ve balıklar, Erken dönem Hristiyanları tarafından Bizans ve çevre bölgede sık sık kullanılmış dini bir semboldür.[4]

Kaynakça

  1. ^ B & 2, s. 2.
  2. ^ a b c d e f "Anacopia Fortress". Novy Afon \ Tourist attractions. The state committee on resorts and tourism of Abkhazia Republic. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2015. 
  3. ^ "Anacopia fortress, Abaakhuda, Abkhazia, Georgia". Pointers. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2015. 
  4. ^ A & 1, s. 1.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abhazya</span> Güney Kafkasyada kısmen tanınan devlet

Abhazya, Gürcistan'ın kuzeybatısında, Karadeniz'in doğusunda yer alan tarihsel bölgedir. Abhazya adı, tarihsel bölge dışında, de facto Abhazya Cumhuriyeti ile Gürcistan'a bağlı Abhazya Özerk Cumhuriyeti'ni de ifade etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Abhazlar</span> Güney Kafkas halkı

Abhazlar Abhazya’da yaşayan Kuzeybatı Kafkasya halkı. Abhazya dışında en büyük Abhaz nüfusu Türkiye’dedir. Türkiye’deki Abhazların ataları 19. yüzyılda diğer Kafkas halklarıyla birlikte Ruslar tarafından sürgün edilmiştir. Ayrıca Rusya, Kazakistan ve Ukrayna’da da Abhaz nüfusu vardır. Kuzey Kafkasya’da yaşayan Abazalar ile Abhazların aynı kökenli olduğu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan tarihi</span>

Gürcistan tarihi, Gürcistan'da tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan dönem boyunca yaşanan olayları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Sohum</span> Abhazya Cumhuriyetinin başkenti

Sohum, Karadeniz kıyısında bulunan bir şehir. Abhazya Özerk Cumhuriyeti'nin de başkentidir. Osmanlı dönemindeki adı Sohumkale'ydi.

Bu sayfa nüfus yoğunluğu, etnik köken, eğitim düzeyi, sağlık, sosyoekonomik statü, dini aidiyetleri ve nüfusun diğer yönleri dahil olmak üzere, Abhazya nüfusunun demografik özellikleri ile ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Afon</span> gürcistandaki kasaba

Yeni Afon Karadeniz kıyısında, Sohum'a 22 km (14 mi) uzaklıkta yer alan, Abhazya'nın Gudauta rayonunun bir şehri. Kasaba daha önce Nikopol, Acheisos, Anakopia, Nikopia, Nikofia, Nikopsis, Absara, Psyrtskha isimleri ile biliniyordu. Şehirde yer alan Yeni Afon Mağarası ve Simon Zealotes Kilisesi Abhazya'nın turistik/dini mekanlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Foça Kalesi</span> İzmir, Türkiyede bir kale

Foça Kalesi veya Beş Kapılar Kalesi, İzmir'in Foça ilçesindeki bir kaledir. 11. veya 12. yüzyılda inşa edilmiştir. Phocaea antik kentinin etrafındaki sur duvarının tarihi, kaleden de eskidir; MÖ 590-580 yıllarında inşa edilmiştir. Duvarlar Bizans İmparatorluğu döneminde restorasyon görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Krallığı</span> 780lerden 1088e feodal bir devlet

Abhazya Krallığı, ayrıca Abasgia ya da Egrisi-Abhazya olarak da bilinir, 780 yılından 1008 yılında birleşmiş Gürcistan Krallığı çatısı altında hanedan verasetiyle Tao-Klarceti Krallığı ile birleşmesine kadar Kafkasya'da hüküm sürmüş Orta Çağ feodal devletiydi. Bizans kaynaklarına göre Abhazya Krallığı 10. yüzyılın başlarında, Haldia Thema'sı sınırlarından Nikopsis Irmağı ağzına kadar Karadeniz kıyısında üç bin Antik Yunan mili boyunca uzanan ve arkadan Kafkas Dağları ile çevrili bölgeye hakimdi.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Ermenileri</span>

Gürcistan Ermenileri, Gürcistan'da yaşayan Ermenilerdir. Ermeni cemaati çoğunlukla başkent Tiflis, Abhazya Özerk Cumhuriyeti ve Samtshe-Cavaheti bölgelerinde yoğunlaşıyor. Resmi Gürcü istatistikleri, Samtshe-Cavaheti'deki Ermenilerin nüfusun yaklaşık %54'ünü oluşturduğunu belirtiyor. Abhazya'daki Ermeniler, Gürcü ve Abhaz çoğunluğun ardından bölgedeki üçüncü büyük etnik gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Pitsunda Katedrali</span>

Havari Aziz Andrew Katedrali, ayrıca bilinen adıyla Pitsunda Katedrali veya Biçvinta Katedrali Gagra rayonuna bağlı Pitsunda köyünde yer alan Gürcü Ortodoks katedralidir. Fiilen bağımsız Abhazya'ya, uluslararası alanda ise Gürcistan'a bağlıdır. Katedral günümüzde Abhaz Ortodoks Kilisesi tarafından kullanılıyor ve o topluluğa hizmet ediyor. Bu kullanım Doğu Ortodoks cemaati tarafından düzensiz olarak kabul ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Lihni Kilisesi</span>

Lihni Meryem'in Ölümü Kilisesi, Abhazya/Gürcistan'ın Lihni köyünde bulunan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks Kilisesidir. 10. yüzyılda inşa edilmiştir. Kilisedeki 14. yüzyıl freskleri, çağdaş Bizans sanatıdan etkilenmiştir. Ayrıca bir düzineden fazla Gürcüce ve Yunanca yazıtla süslenmiştir.

Yeni Afon Manastırı, Abhazya'nın Gudauta rayonunun Yeni Afon kentinde yer alan, 1875 yılında Aynoroz'daki Aziz Panteleimon manastırından gelen rahipler tarafından kurulmuş bir manastırdır. Günümüzdeki Yeni Afon topraklarında, İverya Dağı'nda bulunan Aziz Panteleimon kilisesi de aynı rahipler tarafından manastırın içinde kurulmuştur. 1877-1878 Rus-Türk Savaşı'nın patlak vermesiyle Osmanlı Devleti'nin Rusları Athos Dağı'ndan kovacağı korkusuyla, Simon Zealotes'e adanan ve Neo-Bizans stilinin özelliklerini taşıyan Yeni Afon Manastırı, 1883 ve 1896 yılları arasında daha gelişmiş hale getirilmiştir. Bu yapıların yapılması Çar III. Aleksandr tarafından finanse edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dranda Katedrali</span>

Dranda Katedrali uluslararası alanda Gürcistan'a, de factoda ise bağımsız Abhazya cumhuriyetine bağlı Gulripş rayonundaki Dranda kentinde yer alan bir Gürcü Ortodoks katedralidir. Katedral, 2006 yılında Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bzıb Kilisesi</span>

Bzıb Kilisesi, Abhazya/Gürcistan'ın Bzıb köyündeki harabe bir Orta Çağ kilisesidir. Bzıb Irmağı'nın sağ kıyısında konumlanmıştır. Bzıb kalesi kompleksinin bir parçasıdır ve 9. yüzyılın ikinci yarısı veya 10. yüzyılda inşa edilmiştir. İyi yontulmuş kireçtaşı bloklarla inşa edilmiş olan kale, kuleler, kale ve yarım daire şekilli kapıdan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İlori Kilisesi</span>

İlori Aziz Yorgi Kilisesi Gürcistan/Abhazya'nın Oçamçıra rayonundaki İlori köyünde konumlanmış bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesiydi. Kilise, 11. yüzyılın ilk çeyreğinde inşa edilmiştir ve batı Gürcistan mimarisinin en önemli simgelerinden biridir. Ayrıca, Orta Çağ Batı Gürcistan'ının en önemli dini konumlarından biri olarak kabul edilir. Yapı, tek nefli bir tasarıma sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Simon Zealotes Kilisesi</span>

Simon Zealotes Kilisesi Gürcistan/Abhazya'nın Yeni Afon kentinde bulunan bir 9 veya 10. yüzyıl kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ucarma Kalesi</span>

Ucarma Kalesi Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki Sagaredsço belediyesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü kalesidir. İori Nehri'nin sağ kıyısında ve Gombori dağ geçidinin yakınlarında konumlanmış olan kale, Ucarma kentinin yaklaşık dört kilometre kuzeyinde yer almaktadır.

I. Leon, 720 ve 740 yılları arasında Bizans vasallığı ve Abhazya'nın eristaviliğini yapmıştır. Abhaz Krallık Divanı'nda, 8. yüzyılın ilk yarısında başta olduğu yazmaktadır. Leon, saltanatı boyunca işgalci Araplarla aktif olarak savaşmış ve İberya-Kaheti prensi Arçil ile yakın diplomatik temaslarda bulunmuştur. Ayrıca Bizans imparatoru III. Leon'dan Emevî güçlerine karşı yardım istediği bir mektup göndermiştir. Yanıt olarak İmparator, Leon'un Abhazya Krallığı üzerindeki eristaviliği doğrulamış, Leon'dan Arçil'i amiri ve hükümdarı olarak kabul etmesini istemiş ve Müslümanlara karşı birleşik güçlerle savaşılmasını önermiştir. Ayrıca III. Leon'a arkhon unvanını vermiştir. Bu unvan, Bizanslıların Leon'un Lazika, Ciketi ve Sanigia toprakları üzerindeki yönetimini kabul ettiğini göstermektedir. Arçil ve I. Leon arasındaki bağlar, Leon'un Arçil'in yeğeni Guranduht ile evlenmesiyle güçlenmiştir.

Arçil – İberya prensi, Cuanşeri'nin kroniklerinde kendisinden kral olarak bahsedilir. Aynı kroniklerin aktardığına göre Lazika'yı yönetti ve Abhazya prensi I. Leon ona bağlıydı. Arçil 8. yüzyılın 30'lu yıllarında kardeşi Mirian ile birlikte Sağır Mervan'a karşı Anakopya Muharebesi'nde yer aldı. Ona ülkenin yarısını eristavlara miras ve yurtluk olarak verdiği bir reform atfedilir. Kaheti-Hereti'de birçok kale, kilise ve manastır inşa etti. Arçil İsa'nın dinini reddetmedi ve Araplardan övgü ve saygı görmedi bu yüzden Halifelik onu işkence ile öldürdü. Ona uygulanan işkencelerin haberi 8. yüzyılda kaydedildi ve 9. yüzyılda Leonti Mroveli tarafından üzerinde çalışıldı ve yayıldı.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan mimarisi</span> gürcistan mimarisine genel bakış

Gürcistan mimarisi, Gürcistan'da bulunan mimari tarzları ifade eder. Ülke mimari anıtlar açısından son derece zengindir. Gürcü mimarisinin karakteristik özellikleri, anıtsallık, net kompozisyon, katı orantılar, makul derecede dekorasyon kullanımı ve hepsinden önemlisi doğa ile uyumlu etkileşimdir.