Abhazya, Gürcistan'ın kuzeybatısında, Karadeniz'in doğusunda yer alan tarihsel bölgedir. Abhazya adı, tarihsel bölge dışında, de facto Abhazya Cumhuriyeti ile Gürcistan'a bağlı Abhazya Özerk Cumhuriyeti'ni de ifade etmektedir.
Abhazlar Abhazya’da yaşayan Kuzeybatı Kafkasya halkı. Abhazya dışında en büyük Abhaz nüfusu Türkiye’dedir. Türkiye’deki Abhazların ataları 19. yüzyılda diğer Kafkas halklarıyla birlikte Ruslar tarafından sürgün edilmiştir. Ayrıca Rusya, Kazakistan ve Ukrayna’da da Abhaz nüfusu vardır. Kuzey Kafkasya’da yaşayan Abazalar ile Abhazların aynı kökenli olduğu kabul edilir.
Gürcistan tarihi, Gürcistan'da tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan dönem boyunca yaşanan olayları kapsar.
Sohum, Karadeniz kıyısında bulunan bir şehir. Abhazya Özerk Cumhuriyeti'nin de başkentidir. Osmanlı dönemindeki adı Sohumkale'ydi.
Bu sayfa nüfus yoğunluğu, etnik köken, eğitim düzeyi, sağlık, sosyoekonomik statü, dini aidiyetleri ve nüfusun diğer yönleri dahil olmak üzere, Abhazya nüfusunun demografik özellikleri ile ilgilidir.
Yeni Afon Karadeniz kıyısında, Sohum'a 22 km (14 mi) uzaklıkta yer alan, Abhazya'nın Gudauta rayonunun bir şehri. Kasaba daha önce Nikopol, Acheisos, Anakopia, Nikopia, Nikofia, Nikopsis, Absara, Psyrtskha isimleri ile biliniyordu. Şehirde yer alan Yeni Afon Mağarası ve Simon Zealotes Kilisesi Abhazya'nın turistik/dini mekanlarındandır.
Foça Kalesi veya Beş Kapılar Kalesi, İzmir'in Foça ilçesindeki bir kaledir. 11. veya 12. yüzyılda inşa edilmiştir. Phocaea antik kentinin etrafındaki sur duvarının tarihi, kaleden de eskidir; MÖ 590-580 yıllarında inşa edilmiştir. Duvarlar Bizans İmparatorluğu döneminde restorasyon görmüştür.
Abhazya Krallığı, ayrıca Abasgia ya da Egrisi-Abhazya olarak da bilinir, 780 yılından 1008 yılında birleşmiş Gürcistan Krallığı çatısı altında hanedan verasetiyle Tao-Klarceti Krallığı ile birleşmesine kadar Kafkasya'da hüküm sürmüş Orta Çağ feodal devletiydi. Bizans kaynaklarına göre Abhazya Krallığı 10. yüzyılın başlarında, Haldia Thema'sı sınırlarından Nikopsis Irmağı ağzına kadar Karadeniz kıyısında üç bin Antik Yunan mili boyunca uzanan ve arkadan Kafkas Dağları ile çevrili bölgeye hakimdi.
Gürcistan Ermenileri, Gürcistan'da yaşayan Ermenilerdir. Ermeni cemaati çoğunlukla başkent Tiflis, Abhazya Özerk Cumhuriyeti ve Samtshe-Cavaheti bölgelerinde yoğunlaşıyor. Resmi Gürcü istatistikleri, Samtshe-Cavaheti'deki Ermenilerin nüfusun yaklaşık %54'ünü oluşturduğunu belirtiyor. Abhazya'daki Ermeniler, Gürcü ve Abhaz çoğunluğun ardından bölgedeki üçüncü büyük etnik gruptur.
Havari Aziz Andrew Katedrali, ayrıca bilinen adıyla Pitsunda Katedrali veya Biçvinta Katedrali Gagra rayonuna bağlı Pitsunda köyünde yer alan Gürcü Ortodoks katedralidir. Fiilen bağımsız Abhazya'ya, uluslararası alanda ise Gürcistan'a bağlıdır. Katedral günümüzde Abhaz Ortodoks Kilisesi tarafından kullanılıyor ve o topluluğa hizmet ediyor. Bu kullanım Doğu Ortodoks cemaati tarafından düzensiz olarak kabul ediliyor.
Lihni Meryem'in Ölümü Kilisesi, Abhazya/Gürcistan'ın Lihni köyünde bulunan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks Kilisesidir. 10. yüzyılda inşa edilmiştir. Kilisedeki 14. yüzyıl freskleri, çağdaş Bizans sanatıdan etkilenmiştir. Ayrıca bir düzineden fazla Gürcüce ve Yunanca yazıtla süslenmiştir.
Yeni Afon Manastırı, Abhazya'nın Gudauta rayonunun Yeni Afon kentinde yer alan, 1875 yılında Aynoroz'daki Aziz Panteleimon manastırından gelen rahipler tarafından kurulmuş bir manastırdır. Günümüzdeki Yeni Afon topraklarında, İverya Dağı'nda bulunan Aziz Panteleimon kilisesi de aynı rahipler tarafından manastırın içinde kurulmuştur. 1877-1878 Rus-Türk Savaşı'nın patlak vermesiyle Osmanlı Devleti'nin Rusları Athos Dağı'ndan kovacağı korkusuyla, Simon Zealotes'e adanan ve Neo-Bizans stilinin özelliklerini taşıyan Yeni Afon Manastırı, 1883 ve 1896 yılları arasında daha gelişmiş hale getirilmiştir. Bu yapıların yapılması Çar III. Aleksandr tarafından finanse edilmiştir.
Dranda Katedrali uluslararası alanda Gürcistan'a, de factoda ise bağımsız Abhazya cumhuriyetine bağlı Gulripş rayonundaki Dranda kentinde yer alan bir Gürcü Ortodoks katedralidir. Katedral, 2006 yılında Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.
Bzıb Kilisesi, Abhazya/Gürcistan'ın Bzıb köyündeki harabe bir Orta Çağ kilisesidir. Bzıb Irmağı'nın sağ kıyısında konumlanmıştır. Bzıb kalesi kompleksinin bir parçasıdır ve 9. yüzyılın ikinci yarısı veya 10. yüzyılda inşa edilmiştir. İyi yontulmuş kireçtaşı bloklarla inşa edilmiş olan kale, kuleler, kale ve yarım daire şekilli kapıdan oluşmaktadır.
İlori Aziz Yorgi Kilisesi Gürcistan/Abhazya'nın Oçamçıra rayonundaki İlori köyünde konumlanmış bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesiydi. Kilise, 11. yüzyılın ilk çeyreğinde inşa edilmiştir ve batı Gürcistan mimarisinin en önemli simgelerinden biridir. Ayrıca, Orta Çağ Batı Gürcistan'ının en önemli dini konumlarından biri olarak kabul edilir. Yapı, tek nefli bir tasarıma sahiptir.
Simon Zealotes Kilisesi Gürcistan/Abhazya'nın Yeni Afon kentinde bulunan bir 9 veya 10. yüzyıl kilisesidir.
Ucarma Kalesi Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki Sagaredsço belediyesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü kalesidir. İori Nehri'nin sağ kıyısında ve Gombori dağ geçidinin yakınlarında konumlanmış olan kale, Ucarma kentinin yaklaşık dört kilometre kuzeyinde yer almaktadır.
I. Leon, 720 ve 740 yılları arasında Bizans vasallığı ve Abhazya'nın eristaviliğini yapmıştır. Abhaz Krallık Divanı'nda, 8. yüzyılın ilk yarısında başta olduğu yazmaktadır. Leon, saltanatı boyunca işgalci Araplarla aktif olarak savaşmış ve İberya-Kaheti prensi Arçil ile yakın diplomatik temaslarda bulunmuştur. Ayrıca Bizans imparatoru III. Leon'dan Emevî güçlerine karşı yardım istediği bir mektup göndermiştir. Yanıt olarak İmparator, Leon'un Abhazya Krallığı üzerindeki eristaviliği doğrulamış, Leon'dan Arçil'i amiri ve hükümdarı olarak kabul etmesini istemiş ve Müslümanlara karşı birleşik güçlerle savaşılmasını önermiştir. Ayrıca III. Leon'a arkhon unvanını vermiştir. Bu unvan, Bizanslıların Leon'un Lazika, Ciketi ve Sanigia toprakları üzerindeki yönetimini kabul ettiğini göstermektedir. Arçil ve I. Leon arasındaki bağlar, Leon'un Arçil'in yeğeni Guranduht ile evlenmesiyle güçlenmiştir.
Arçil – İberya prensi, Cuanşeri'nin kroniklerinde kendisinden kral olarak bahsedilir. Aynı kroniklerin aktardığına göre Lazika'yı yönetti ve Abhazya prensi I. Leon ona bağlıydı. Arçil 8. yüzyılın 30'lu yıllarında kardeşi Mirian ile birlikte Sağır Mervan'a karşı Anakopya Muharebesi'nde yer aldı. Ona ülkenin yarısını eristavlara miras ve yurtluk olarak verdiği bir reform atfedilir. Kaheti-Hereti'de birçok kale, kilise ve manastır inşa etti. Arçil İsa'nın dinini reddetmedi ve Araplardan övgü ve saygı görmedi bu yüzden Halifelik onu işkence ile öldürdü. Ona uygulanan işkencelerin haberi 8. yüzyılda kaydedildi ve 9. yüzyılda Leonti Mroveli tarafından üzerinde çalışıldı ve yayıldı.
Gürcistan mimarisi, Gürcistan'da bulunan mimari tarzları ifade eder. Ülke mimari anıtlar açısından son derece zengindir. Gürcü mimarisinin karakteristik özellikleri, anıtsallık, net kompozisyon, katı orantılar, makul derecede dekorasyon kullanımı ve hepsinden önemlisi doğa ile uyumlu etkileşimdir.