Sol anahtarı, portenin (dizek) ikinci çizgisi üzerine konulan ve çizgiye adını veren anahtar. Portenin 2. çizgisinden başlayıp bu çizgiye adını veren ve ince sesleri göstermeye yarayan bir anahtardır. Tiz seslerin gösteriminde kullanılır.
Nota, müzikal sesleri simgeleyen işaretlerdir. Nota sözcüğü, bir fikri daha sonra hatırlamak için işaretler ile bir yere o fikri temsil edecek biçimde yazıya dökmek manasına gelir. Müzik notası da, bir sesi temsil etmek üzere porte (dizek) üstündeki yerine konulan bir işaret, bir kayıttır. Müziği yazılı olarak ifade etmede kullanılan her bir nota, müzikteki belli bir sese karşılık gelir. Notalar seslerin zaman içindeki uzunluğunu ve temel frekansını gösterirler. Bir başka deyişle nota, müziğin okunup yazıya dökülmesini sağlayan şekillere ve o şekillerin temsil ettikleri temel frekanslara verilen addır.
Klarnet, sert ve dayanıklı ağaçlardan genellikle de abanoz ağacından yapılan üflemeli bir çalgı türüdür. Bir çeşit sert kauçuk olan ebonitten, ayrıca metalden yapılanları da vardır.
Bas klarnet, normal klarnetin bir oktav kalından çalan çeşididir. Günümüzde Bas klarinet deyince akla si bemol bas klarinet gelmektedir. Bir de La bas klarinet vardır ve La klarinetin bir oktav kalından çalan çeşididir. Bazı besteciler eserlerinde gerek gördükleri için kullanmakla birlikte genelde partisyonlarda bu enstrümana pek sık rastlanmamaktadır. Çalıcı La bas klarinet partisini aktararak Si bemol bas klarinet ile çalabilir.
Fagot, ahşap nefesli çalgıdır. Fagot, çift kamışlı ve tek parçalı bir enstrüman olan Curtal'dan, 16. yüzyıl'da Avrupa'da türemiştir. Ses aralığı 3,5 oktav olan, akçaağaç, ahşabı ve metal borudan yapılan fagotun uzunluğu 1,3 metre, borunun açılmış haliyle 2,5 metredir.
Oktav, müzikte bir ses aralığıdır. Bir oktavın yüksek notasının ses dalgası frekansı (perdesi), aynı oktavın alçak notasının iki katıdır. Örneğin orta C üzerindeki A notasının uluslararası standart frekansı 440 hertz'dir.Bu A notasının üzerindeki oktav 880 hertz ile titreşirken, altındaki oktav 220 hertz ile titreşir.
LilyPond, bir müzik nota yazma uygulamasıdır. Bu program kullanılarak birçok müzik aleti için parçalar yazılabilir. LilyPond, temelini MusicTeX'den almıştır. LaTeX ile belge oluşturma tekniğine benzeyen bir teknikle, LilyPond dosyaları oluşturulur. Notalar kısaltmalarla bir belge içine kaydedilir ve program bu belgeyi notaya çevirir. Notaların kısaltmaları do, re, mi, fa, sol, la, si için sırasıyla c, d, e, f, g, a, b'dir.
Minör Gam: Belirli kurallara göre oluşturulan Batı müziğindeki temel nota dizilerinden biridir. Genelde, majörün tersine duygusaldır. Minör gamın temel özelliği, 3. derecesiyle 1. derecesinin minör 3'lü aralığına sahip olmasıdır.
Porte ya da dizek, üzerine notaların yerleştirildiği, 4 eşit aralık ve birbirine paralel 5 çizgiden ve bir donanım bölümünden oluşan şekildir. Genelde portenin donanımına değiştirici diyez veya bemol işaretleri, ritim rakamları yazılır. Notaların üzerine yazıldığı eşit aralıklı beş çizgi ve dört aralıktan oluşan şekle porte (dizek) denir. Çizgiler aşağıdan yukarıya doğru sayılır.
Viyola, yaylı çalgılar ailesinin ikinci üyesidir ve şekli kemana benzemekle beraber kemandan biraz daha büyüktür. Alto' da denir. Fiziki yapısı kemana çok benzer. Keman ailesi müzik aletlerinde orta sese sahiptir ve keman ile çello arasında yer alır. Gövde uzunluğu 41 – 45 cm civarındadır.
Bariton, bas ve tenor insan sesleri arasında bulunan erkek insan sesi tipidir. Etimolojik olarak Yunanca derin veya ağır sesli anlamına gelen βαρυτονος kelimesinden gelmektedir.
Yarımses. Kulağın ayırt edebildiği en küçük ses aralığıdır. İki nota arası Türk musikisinde 9 aralığa (koma) bölünmüştür. Si-Do Notaları arası 4 komadır çünkü si-do ve mi-fa notaları arası yarım sestir. Batı müziğinde koma yoktur onun yerine bir sesin tam yarısını ifade etmek için bemol ve diyez kullanılmaktadır. Türk musikisini meydana getiren makam dizileri toplamı 53 komadır.
Alto, kadın ve çocuk seslerinin en kalın (pes) olanı. Kontralto da denir. Ses alanı sol ile ince fa arasında 2 sekizliden bir ses fazladır. Bu alan Türk müziğinde kaba rast (sol) muhayyer (la) arasında diye tanımlanır. Kimi altolar bir ses peşini de bulurlar. Bu alandaki erkek sesleri (Kontrtenor) de aynı adı alır. Alto anahtarı portenin üçüncü çizgisine konan do anahtarıdır. Kemandan daha büyük olan ve bir beşli pes akort edilen yaylı çalgı (viyola) da Fransızcada alto diye anılır. Ses genişliği alto sese benzeyen üfleme çalgı sakshorna da alto denir. Alto sesler 17. yy'dan sonra dramatik roller için aranır oldu.
Dört Mevsim, İtalyan besteci Antonio (Lucio) Vivaldi'nin en meşhur ve en sık seslendirilen eseridir. 1720'li yılların başlarında Il cimento dell'Armonia e dell'Inventione (Uyum ve Buluş Arasındaki Çekişme) başlığı ve Op. 8 eser sayısıyla yazılmış olan on iki konçertonun ilk dördünden oluşur. İlk kez 1725 yılında Amsterdam'da Fransız-Hollandalı yayımcı Michel-Charles Le Cène tarafından yayımlanmış ve kendi zamanında da en bilinen eserlerden biri olmuştur. Ayrıca Vivaldi konçertolara eşlik eden soneler yazarak o döneme göre müzikal devrim yapmış, programlı müzik türünün en eski ve en detaylı örneklerinden birini yaratmıştır.
Orkestra şefi, bestecilerin eserlerini seslendirip yorumlayan orkestrayı düzenleyip yönetebilecek yetenek ve bilgilere sahip müzik sanatçısıdır.
Do anahtarı, portede (dizek) konulduğu çizgilere adını veren ve kendine has bir şekli olan anahtara denir. Soprano, Mezzo Soprano, Alto, Tenor ve Bariton isimlerinde çeşitleri vardır ve tiz ve bas arası seslerin gösteriminde kullanılır.
Fa anahtarı, portenin (dizeğin) dördüncü çizgisi üzerine konulan ve çizgiye adını veren anahtara denir. Bas seslerin gösteriminde kullanılır.
Barok dönemde (1600-1750) neredeyse evrensel geçerliliği olan sürekli bas partisi, bir bas çizgisi ve bir akor sürekliliği sağlayarak müziğin armonik yapısını oluşturmak için ortaya çıkmış ve gelişmiştir. Genellikle continuo olarak kısaltılır ve sürekli bas partisini seslendiren çalıcılara sürekli bas grubu denir.
Antonio Vivaldi 1705 yılında iki keman ve sürekli bas için on iki sonat yazmıştır, bu seri bestecinin ilk yayımlanan eseridir.
- Sonat No. 1 Sol minor, RV 73
- Sonat No. 2 mi minor, RV 67
- Sonat No. 3 Do Majör, RV 61
- Sonat No. 4 Mi Majör, RV 66
- Sonat No. 5 Fa Majör, RV 69
- Sonat No. 6 Re Majör, RV 62
- Sonat No. 7 Mi-bemol Majör, RV 65
- Sonat No. 8 re minor, RV 64
- Sonat No. 9 in La Majör, RV 75
- Sonat No. 10 Si-bemol Majör, RV 78
- Sonat No. 11 si minor, RV 79
- Sonat No. 12 re minor "La Follia", RV 63
Beşliler çemberi, müzik teorisinde notaların tam beşli aralıklar sıralaması olarak düzenlenmesi yöntemidir. C (Do) notasında başlayarak ve standart Batı ayar sistemi kullanarak, sıralama şöyledir: C (Do), G (Sol), D (Re), A (La), E (Mi), B (Si), F♯/G♭, C♯/D♭, G♯/A♭, D♯/E♭, A♯/B♭, E♯/F ve C (Do). Bu düzen birbirlerine en yakın müzik anahtar başlıklarını yan yana koyar. Genellikle bir çember olarak çizilir ve gösterilir.
