İçeriğe atla

Anadolu rock

Kontrol Edilmiş
Anadolu rock
Müzikal kökenleriProgresif rock, Psychedelic rock, Türk halk müziği
Kültürel kökenleri1960-1980 arası
Önemli çalgılarvokal, gitar, bas, bateri, klavye, bağlama; nadir olarak yan flüt, davul, zurna da kullanılır.
PopülerlikÇok büyük oranda Türkiye, ayrıca diğer ülkelerde küçük dinleyici kitleleri
Bölgesel tarzlar
Türkiye

Anadolu rock veya Türkçe psikedelik rock, çoğu zaman modern Türkçe rock ile karıştırılan, Türk halk müziği (türkü) ile rock müziğin birleşimi olan müzik türüdür. 1960'ların ortalarında, Batı ve Doğu ezgilerinin müzikal senteziyle yerleşik siyasal ve ekonomik düzene karşı çıkışları içeren sözleriyle Anadolu pop olarak başlayan akım, rock müziğin ve gruplarının Türkiye'de popüler hâle gelmesinden kısa bir süre sonra önce Anadolu pop-rock, sonra Anadolu rock adıyla anılmaya başlamıştır.[1][2] Bu türün en bilinen üyeleri arasında Barış Manço, Cem Karaca, Erkin Koray, Selda Bağcan, Fikret Kızılok, Özdemir Erdoğan, Haluk Levent, Barış Akarsu, Murat Göğebakan gibi Türk müzisyenlerin yanı sıra Moğollar, Kurtalan Ekspres ve 3 Hürel gibi gruplar yer alır.[3]

Tarihçe

II. Dünya Savaşı yıllarında dünyaya gelmiş 68 kuşağı müzisyenleri, 1960'lı ve 1970'li yıllarda en ünlüleri İngiltere ve Amerika'dan çıkmak üzere müzik piyasasını kasıp kavururken Türkiye de gelişen bu akımlardan nasibini alıyordu. Yurt dışında ilk dönemlerde Beatles, daha sonraları Rolling Stones, Led Zeppelin, Yes, King Crimson, Pink Floyd ve bu listenin uzayıp gidebileceği daha bir dolu gruplar rock müziğin en başta giden temsilcilerinden olmuşlardır.

Bu grupların patlamasından sonra 1967-68 yıllarında Türkiye'de başta Barış Manço olmak üzere, Cem Karaca, Erkin Koray, Fikret Kızılok ve Moğollar gibi birçok grup ve müzisyen kendilerini yurt çapında üne kavuşturacak ilk 45'liklerini çıkarmışlardı. Moğollar'ın ilk dönem klavyecisi Murat Ses'in öncülük ettiği bir akım olan Anadolu rock'ın temelleri de yine aynı senelerde böylece atılmış oluyordu.[4] Türkiye bu akıma çok ısınmıştı.

Bu müzisyenler yurt dışındaki akımları oldukça yakından takip ediyorlardı ve farkında oldukları bir şey vardı ki bu da kendi ülkelerinin müziğinin aslında çok köklü bir geçmişe sahip olduğu ve en önemlisi altmışlı yılların ikinci yarısında temelleri Amerika Birleşik Devletleri'nde atılmış olan psychedelic rock akımının aslında kendi ülkelerinin müziğinin özünde bulunduğuydu. Batı'nın 68 kuşağı hippileri de Doğu mistisizmine bol miktarda meraklıydı ve bu konuda bolca araştırma yapıyorlardı. Türkiye'de yaşayan müzisyenler ise zaten bu olayın içinde doğup büyümüş oldukları için bu onlar için çok büyük bir avantajdı ve bunu çok iyi değerlendirmesini bilip hem Batı'daki dünyayı sallamış grupların çalışmalarından hem de kendi ülkelerinin yerel müziğinden yararlanarak çok sağlam Doğu-Batı sentezleri ortaya çıkarmasını bildiler. Bu da Anadolu rock müziğini ortaya çıkardı.[5]

1980 sonrasında pop müziğin daha kolay tüketilir ve ticari bir öge hâline gelmesi, içerik olarak ikili ilişkilere odaklanması, müzikal açıdan elektronik üretim araçlarını daha çok kullanması karşısında daha muhalif seslerin, özellikle bağlama ve ney gibi müzik aletlerini gitar-davul-bas üçlüsüne ekleyerek kullanmasıyla icra edilen müziğe Anadolu rock adı verilmeye başlandı.[6][7]

Anadolu rock tarzının bazı temsilcileri

Ana sayfa: Kategori:Anadolu rock müzisyenleri

Anadolu rock temsilcileri şunlardır:

  1. Alpay
  2. Barış Akarsu
  3. Barış Manço
  4. Bülent Ortaçgil
  5. Cahit Oben
  6. Cem Karaca
  7. Edip Akbayram
  8. Erkin Koray
  9. Erkut Taçkın
  10. Erol Büyükburç
  11. Ersen Dinleten
  12. Fikret Kızılok
  13. Haluk Levent
  14. Kıraç
  15. Özdemir Erdoğan
  16. Selda Bağcan
  17. Selçuk Alagöz
  18. Tülay German
  19. Zafer Dilek
  20. Murat Göğebakan
  21. Emre Fel

Anadolu Rock grupları şunlardır:

  1. 21.Peron
  2. Üç Hürel
  3. Altın Gün
  4. Apaşlar
  5. Ersen ve Dadaşlar
  6. Grup Bunalım
  7. Grup Çağrışım
  8. Haramiler
  9. Grup Hardal
  10. Harmoniler
  11. İpucu Beşlisi
  12. Kardaşlar
  13. Kaygısızlar
  14. Kurtalan Ekspres
  15. Mavi Işıklar
  16. Mazhar ve Fuat
  17. Modern Folk Üçlüsü
  18. Moğollar
  19. Silüetler

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ O. E., Eren (2018). "Türkiye'de 1960'larda Müzik Alanı ve Protest Müziğin İlk Nüveleri: Anadolu Pop Akımı". İstanbul University Journal of Sociology. 38 (1). 
  2. ^ Yıldırım, Y.; Güler, M.A. (2022). Political messaging in the Anatolian-Pop: How has this music genre transformed Turkey’s socio-political landscape?. Political Messaging in Music and Entertainment Spaces across the Globe. Volume 2 -Vernon. 
  3. ^ "Anadolu rock nedir?". 6 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2023. 
  4. ^ Canbazoğlu, Cumhur (2009). Kentin türküsü: Anadolu pop-rock. Pan. ISBN 9789944396554. 
  5. ^ Gedik, Ali C. (2017). Made in Turkey: Studies in Popular Music. Routledge. ISBN 9781317655954. 
  6. ^ Karayaka, Kenan (2014). ANADOLU ROCK MÜZİĞİNİN OLUŞUM VE GELİŞİM SÜRECİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ (PDF). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimlr Enstitüsü. []
  7. ^ N., Camgöz (2020). "ANADOLU POP-ROCK MÜZİK TÜRÜNÜN OTANTİSİTE KAVRAMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMES". Motif Akademi Halkbilimi Dergisi,. 13 (32). 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Barış Manço</span> Türk müzik sanatçısı (1943–1999)

Mehmet Barış Manço, Türk aranjör, şarkıcı, besteci, söz yazarı, televizyon programı yapımcısı ve sunucusu, köşe yazarı, ve kültür elçisidir. Türkiye'de rock müziğin öncülerinden, Anadolu rock türünün kurucuları arasında sayılır. Bestelediği 200'ün üzerindeki şarkısı, kendisine on iki altın ve bir platin albüm ve kaset ödülü kazandırdı. Şarkılarının bir bölümü daha sonra Arapça, Bulgarca, Felemenkçe, Almanca, Fransızca, İbranice, İngilizce, Japonca ve Yunanca olarak yorumlandı. Hazırladığı televizyon programları sayesinde dünyanın pek çok ülkesine gitmiş, bu nedenle "Barış Çelebi" olarak adlandırılmıştır. 1991'de "Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı" unvanına layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Cem Karaca</span> Türk rock müziği sanatçısı (1945–2004)

Muhtar Cem Karaca, Türk rock müziği sanatçısı, söz yazarı, besteci, tiyatrocu ve sinema oyuncusu. Anadolu rock türünün kurucularındandır. Birçok grupla çalışmış, grupların kurucu ve yöneticisi olmuş, güçlü bir rock kültü yaratılmasının öncülerinden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Moğollar (müzik grubu)</span> Türk rock müzik grubu

Moğollar, 1967 yılında İstanbul'da kurulmuş Türk rock grubu. Murat Ses ve Aziz Azmet tarafından kurulan grup 1960'lı ve 1970'li yıllarda çıkardıkları albümlerle büyük başarı sağladı ve Anadolu rock müziğininde gelişmesinde önemli bir yer edindi.

<span class="mw-page-title-main">Cahit Berkay</span> Türk müzisyen

Cahit Berkay, Moğollar adlı müzik grubunun kurucularından Türk müzisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Fikret Kızılok</span> Türk müzisyen

Münir Fikret Kızılok, Türk rock müziği sanatçısıdır. Hafif Türk müziği için rock tınıları ve deneysel çalışmalarıyla yakın dönemin en önemli sanatçılarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Engin Yörükoğlu</span> Moğollar grubunun davulcusu

Engin Yörükoğlu, Moğollar grubunun davulcusu.

Kurtalan Ekspres, Barış Manço'nun 1972 yılında kurduğu ve ölümüne dek birlikte çalıştığı Anadolu rock grubu. Grup, ismini Haydarpaşa-Kurtalan hattında çalışan Kurtalan Ekspresi'nden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rock müzik</span> 1950lerde Amerika Birleşik Devletlerinde "rock and roll" olarak ortaya çıkan popüler müzik türü

Rock, 1950'lerde ABD'de "rock and roll" olarak doğan, 1960'larda ve sonrasında farklı tarzlara ayrılarak özellikle İngiltere ve ABD'de gelişen bir müzik türüdür. Kökleri 1940'ların ve 1950'lerin rock and roll'una dayanır. Rock and roll ise blues, rhythm and blues ve country müzikten yoğun biçimde esinlenmiştir. Rock müzik; electric blues ve folk, caz, klasik müzik gibi diğer müzik kaynaklarından da esinlenir.

<span class="mw-page-title-main">Türk pop müziği</span> müzik türü

Türk pop müziği, Türk popu, Türkçe pop, Anadolu pop veya T-pop modern popüler müzik kalıplarıyla oluşturulmuş ya da yoğun modern müzik kalıplarının üzerine hafifçe alaturka ve halk müziği ezgileri monte edilmesiyle oluşturulmuş Türk müziği çeşididir.

Taner Öngür, Türk müzisyen.

Yırtık Uçurtma, Ekim 1996'da Yaren Karahasan, Mutlu Arı ve Ertan Subaşat tarafından kurulan, Anadolu Rock müziğinin genç temsilcilerinden olan bir müzik grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Protest müzik</span>

Protest müzik, siyasi ve toplumsal içerikli lirik yapısı ile muhalif bir görüşü dile getiren müzik türüdür. Yerelden evrensele kadar uzanabilecek bir bakış açısına sahip olabilir. Marş türevi katı ritim yapısının aksine ağıt tınıları içeren sanatsal kompozisyon özelliği de taşıyabilir. Genel olarak sert karakterli ve serzenişe atıf yapan bir mizacı yansıtmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kaygısızlar (müzik grubu)</span>

Kaygısızlar 1960'larda müzik yapan bir Türk rock grubudur. Solo ve Barış Manço ile yaptığı çalışmalarla tanınan grup üyelerinden Mazhar Alanson ve Fuat Güner daha sonra MFÖ grubunu kurmuşlardır.

Kardaşlar, 1970'lerde etkin olan bir Türk rock grubu. Cem Karaca, Ersen Dinleten ve Selda Bağcan gibi isimlere eşlik etmişlerdir.

Uğur Dikmen, Türk müzisyen; klavyeci, organist, besteci, aranjör ve orkestra şefidir. Birçok ünlü sanatçının grubunda klavyeli çalgıları çalıp, bestecilik ve aranjörlük yaptı. Bu sanatçılar arasında Durul Gence, Cem Karaca, Yasemin Kumral, Yeşim, Erol Duygulu, Osman İşmen, Edip Akbayram, Coşkun Demir, Nil Burak, Neco, İbo, Grup Piramit, Grup 88, Feridun Hürel, Selda Bağcan, Serpil Barlas, Özdemir Erdoğan vardır.

<span class="mw-page-title-main">Utku Ünal</span> Türk müzisyen

Utku Ünal Türk müzisyen.

<span class="mw-page-title-main">Türkçe rock</span> Türkiye çıkışlı rock türü müzik

Türkçe rock müziği, Türkiye'deki rock müzik sahnesini tanımlar. Türkiye'de rock müzik eserleri 1960'lar ve 70'lerden beri Cem Karaca, Erkin Koray, Fikret Kızılok ve Moğollar gibi grup ve kişiler tarafından Anadolu ve Arabesk rock tarzında üretilmiştir. Bu tür, Türk halk müziği ve çeşitli rock müzik alt türlerini birleştirmiş ve rock müzikten içerik ve tarz bakımından önemli farklılıklar göstermiştir. 12 Eylül Darbesi sonucunda rock müzik performansları Türkiye'de sınırlandırılmıştır.

Psikedelik folk 1960'larda ortaya çıkan, Psikedelik müziğin daha oynak, gevşemiş bir biçimidir. Büyük ölçüde halk müziğinin akustik enstrümantasyonu korunur, ancak Psikedelik müziği oluşturan ortak öğeler de görülür.

Emre Fel, Türk müzisyen.

Gür Akad, Türk rock gitaristidir. 1986 senesinde Türkiye'yi Candan Erçetin'in de bulunduğu Klips ve Onlar grubu ile Eurovision Şarkı Yarışması'nda temsil etmişlerdir. Barış Manço, Cem Karaca, Erkin Koray, Kurtalan Ekspres, İlhan İrem, Sezen Aksu, Ajda Pekkan, Asım Can Gündüz ve Pentagram ile çalışan sanatçı, 2014 yılında Binlerce Kez adlı albümü yayımladı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.