İçeriğe atla

Anadolu blues

Anadolu blues
Müzikal kökenleriTürk halk müziği, blues
Kültürel kökenleri1970-sonrası, Anadolu
Önemli çalgılargitar, bas gitar, bağlama, armonika, cümbüş, piyano, bateri, saz, tambur, cura


Anadolu blues ya da Türk blues müziği, Türk halk müziği (türkü) ile blues müziğin birleşimi olan müzik türüdür. Türkiye'nin çeşitli bölgelerindeki yöresel, kültürel müzikler ile kökeni Batı Afrika'ya dayanan bir müzik türü olan blues müziğinin harmanlanmasından ortaya çıkmış bu müzik türünün önemli temsilcileri arasında Yavuz Çetin, Can Gox gibi isimler yer almaktadır.[1][2]

Tarihçesi

Türkiye'de, özellikle 1970 ile 1980 yılları arasında,[3][4] 45'liklerin içerisinde, rock müziği dışında caz[5] ve blues temalarının da kullanılması, Anadolu Blues kavramını doğurmuştur. Türkiye'de blues müziğin temellerinin atıldığı bu zamanlarda, türkülerin deyişleri bozulmamış, blues müziği ile standart türkü yorumu birlikte kullanılmıştır.[3] Anadolu blues ezgileri, türkü geleneğini bozmadan, Batı tekniği alt yapısına rağmen kültürel yozluk yaşatmadan, türküyü deforme etmeden aksine aynı yöresellikle okunarak seslendirilmiştir.[6]

2006'da yayınlanan ve içinde Selda Bağcan, Baba Zula, Özkan Uğur, Burhan Öçal, Mercan Dede, Ayhan Sicimoğlu, Selim Sesler, Orient Expressions, İlhan Erşahin, Sabahat Akkiraz gibi birçok sanatçının yer aldığı "East 2 West - Crossing Continents" isimli derleme albüm, Anadolu Blues müziği içeren en geniş çaplı albümdür.[7] Doublemoon etiketli bu albüm, plak şirketi tarafından, sufi-elektronik, caz, gypsy funk ve oryantal hip-hop içeren bir Anadolu blues albümü olarak tanımlanmıştır.[8]

2016 yılında, İngiliz müzisyen Nikolai Galen, Baba Zula'dan Murat Ertel ve Gevende'den Gökçe Gürçay, Anadolu Blues grubu Eis Ten Polin'i kurmuş ve ilk albümleri olan Wild Flowers of Anatolia (Anadolu’nun Kır Çiçekleri)'yı yayınlamışlardır.[9][10] İngilizce kaydedilen albüm, dış basında da yer bulmuştur.[11] Habertürk'e, Anadolu Blues ve grup ile ilgili kapsamlı bir röportaj veren Galen, Âşık Veysel ve Neşet Ertaş'ı Anadolu Blues'un kökenleri olarak gördüğünü de söylemiştir.[12]

Önceleri, İngilizce caz ve blues şarkıları ile tanınan Haydar Waits (Can Gox) da, müzik tarzını Anadolu blues olarak tanımlamıştır.[13]

Temsilcileri

Türk blues müziği sanatçıları şunlardır;

Gruplar

Türk blues müziği grupları şunlardır;[16]

  • Blue Blues Band
  • Gevende
  • Eis Ten Polin
  • Bangkok B.B.
  • Better Blues Band
  • Bluesaint Blues Band
  • Blues-Mobil
  • Bluestaff
  • Fötr Blues Band
  • Kingus Blues Band
  • Lackawanna Soul & Blues Band
  • Tarık Değirmenci Blues Band
  • Sahte Rakı Blues Band
  • Yiğitcan Sağır Trio

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Peter Manuel (1989). Modal Harmony in Andalusian, Eastern European, and Turkish Syncretic Musics (İngilizce). Cambridge University Press. ss. Vol. 21 (), pp. 70-94. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  2. ^ Gürgen, E. T. (2016). Musical preference and music education: Musical preferences of Turkish university students and their levels in genre identification. International Journal of Music Education. ss. 34(4), 459-471. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  3. ^ a b Nafiz Camgöz, Prof. Dr. Abdulkadir Emeksiz (2019). "Anadolu Türkülerinin Anadolu Poprock Müzik Türüne Uyarlanmasının Halkbilimsel İncelenmesi" (PDF). Doktora tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. s. 212. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  4. ^ Betul Yarar (21 Kasım 2007). Politics of/and Popular Music. An analysis of the history of arabesque music from the 1960s to the 1990s in Turkey (İngilizce). Taylor Francis Online. ss. Volume 22, Issue 1. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  5. ^ Devrim Babacan (Ağustos 2016). "Türkiye'de Caz ve Caz Müziği Üzerine Yapılmış Araştırmaların İncelenmesi" (PDF). Cilt:5 Sayı:3 Makale No: 37. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. ISSN 2146-9199. 19 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  6. ^ Nafiz Camgöz, Prof. Dr. Abdulkadir Emeksiz (2019). "Anadolu Türkülerinin Anadolu Poprock Müzik Türüne Uyarlanmasının Halkbilimsel İncelenmesi" (PDF). Doktora tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. s. 215. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  7. ^ "Various – East 2 West - Crossing Continents". Discogs. 13 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  8. ^ Koray Degirmenci (2013). Global Music in Turkey (İngilizce). Lexington Books. ss. 15-24-27-47. ISBN 0739175467. 4 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  9. ^ "Anadolu Blues kulağa hiç böyle gelmemişti". Erel Eryurek. Cutmagazine. 11 Ağustos 2016. 14 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  10. ^ "Blues'a Benzeyen Ama Anadolu Adı Taşıyan Bir Müzik". Artful Living. 13 Ekim 2016. 21 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  11. ^ Chris Potts (2016). "Eis Ten Polin Wild Flowers Of Anatolia" (PDF). Voice Of Shade 8, fRoots. Voice of Shade. 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  12. ^ Memiş, Betül (23 Ağustos 2016). "İngilizce sözlü Türkçe melodili Anadolu Blues mu dediniz?". Habertürk Gazetesi. 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  13. ^ "Kim bu Can Gox?". 6:45KK. 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  14. ^ Tracy Daniels (6 Mayıs 2020). "Yavuz Çetin". İstanblues. 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  15. ^ "Anadolu blues ile türkülere köprü oldu". Sibel Bağcı Uzun. Hürriyet Gazetesi. 30 Ağustos 2019. 29 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  16. ^ Tracy Daniels (6 Mayıs 2020). "Türkiye'de Blues". İstanblues. 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Erkan Oğur</span> Türk müzisyen

Mehmet Erkan Oğur, Türk müzisyen. Perdesiz gitarların öncüsü olarak 1976'da ilk perdesiz klasik gitarı icat etti.

Anadolu rock veya Türkçe psikedelik rock, çoğu zaman modern Türkçe rock ile karıştırılan, Türk halk müziği (türkü) ile rock müziğin birleşimi olan müzik türüdür. 1960'ların ortalarında, Batı ve Doğu ezgilerinin müzikal senteziyle yerleşik siyasal ve ekonomik düzene karşı çıkışları içeren sözleriyle Anadolu pop olarak başlayan akım, rock müziğin ve gruplarının Türkiye'de popüler hâle gelmesinden kısa bir süre sonra önce Anadolu pop-rock, sonra Anadolu rock adıyla anılmaya başlamıştır. Bu türün en bilinen üyeleri arasında Barış Manço, Cem Karaca, Erkin Koray, Selda Bağcan, Fikret Kızılok, Özdemir Erdoğan, Haluk Levent, Barış Akarsu, Murat Göğebakan gibi Türk müzisyenlerin yanı sıra Moğollar, Kurtalan Ekspres ve 3 Hürel gibi gruplar yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Sabahat Akkiraz</span> Türk halk müziği sanatçısı

Sabahat Akkiraz, Türk halk müziği sanatçısı, siyasetçi.

Mustafa Özarslan, Türk müzisyen.

Laço Tayfa, klarnet ustası Hüsnü Şenlendirici liderliğindeki 8 müzisyenin bir araya gelmesiyle kurulan Laço Tayfa, ilk olarak Brooklyn Funk Essentials ile birlikte kaydettikleri In The Buzzbag başlıklı albüm ile adını duyurdu.

<span class="mw-page-title-main">Türk pop müziği</span> müzik türü

Türk pop müziği, Türk popu, Türkçe pop, Anadolu pop veya T-pop modern popüler müzik kalıplarıyla oluşturulmuş ya da yoğun modern müzik kalıplarının üzerine hafifçe alaturka ve halk müziği ezgileri monte edilmesiyle oluşturulmuş Türk müziği çeşididir.

Caz, ilk kez ABD'nin güney eyaletlerinde, 1900'lerin başında gelişmeye başlamış bir Afro-Amerikan müzik türüdür. 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında New Orleans, Louisiana'daki Afrikalı-Amerikalı topluluklarda ortaya çıktı. Caz müziği, mavi notalar, senkop, swing, çoklu ritim, atışma ve doğaçlama tekniklerini kullanır; Afrikalı-Amerikalı ve Batı müziği tekniklerinin harmanlanmasıdır. Bu müziğin dünya ile tanışması ise 1917 yılında Dixieland Jazz Band'in ilk plaklarının piyasaya çıkmasıyla olmuştur. 1920 ile 1930'larda popülerliğinin artmasıyla başta ABD olmak üzere tüm dünya genelinde Caz Çağı yaşanmıştır. Caz yalnızca geçmişte değil, bugün dahi çok sevilen ve ünü gün geçtikçe artan müzik türlerinden biridir. 1920'lerin Caz Çağı'ndan bu yana, geleneksel müzik ve popüler müzikte önemli bir müzikal ifade biçimi olarak kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Murat Ertel</span> Türk müzisyen

Murat Ertel Türk müzisyen.

<span class="mw-page-title-main">Kubat</span> Türk vokalist

Ramazan Kubat bilinen adıyla Kubat, Türk halk müziği şarkıcısıdır. Anvers, Belçika'da Emirdağlı bir ailenin oğlu olarak doğup büyüdü.

<span class="mw-page-title-main">Nilüfer Verdi</span> Türk pianista

Nilüfer Verdi, Türk caz sanatçısı. Türkiye'nin ilk kadın caz piyanistlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Armenian Navy Band</span>

Armenian Navy Band, 1998 yılında Ermenistan'ın başkenti Erivan'da oluşan bir Ermeni caz grubu.

Gevende, 2000 yılında Eskişehir'de kurulan müzik grubu. Grup, 2002 yılına kadar "Tiny Toon Blues Band" adıyla 70'ler şarkılarından oluşan parçalarla bar performansları sergilemiş, 2003'te "Gevende" adını kullanmaya başlamıştır. Gevende, Kürtçede "düğün çalgıcısı" demektir.

<span class="mw-page-title-main">Can Gox</span> Türk müzisyen

Can Göksun, sahne adıyla Can Gox ve eski sahne adı Haydar Waits ismiyle de bilinen Türk müzisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Sidney Bechet</span> Amerikalı caz müzisyeni (1897 – 1959)

Sidney Bechet, Amerikan caz saksofoncusu, klarnet müzisyeni ve besteciydi.

<span class="mw-page-title-main">Wynton Marsalis</span> Amerikalı caz müzisyeni

Wynton Learson Marsalis ; Amerikalı trompetçi, besteci, öğretmen, müzik eğitimcisi ve Jazz at Lincoln Center'in sanat yönetmeni. Marsalis'in bestelediği Blood on the Fields, Pulitzer Müzik Ödülü'ne layık görülen ilk caz bestedir. Hayatı boyunca birçok ödül kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Selen Gülün</span>

Selen Gülün, Türk caz müzisyeni, piyanist, şarkıcı, besteci ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Çağlayan Yıldız</span>

Çağlayan Yıldız, Türk besteci, aranjör, icracı ve eğitimci.

Raci Pişmişoğlu, Türk bas gitarist, müzisyen, bas gitar ve ensemble eğitmeni.

<span class="mw-page-title-main">Madeleine Peyroux</span> Amerikalı caz sanatçısı

Madeleine Peyroux, kariyerine Paris sokaklarında genç başlayan Amerikalı caz şarkıcısı ve söz yazarıdır. 2004 yılında Careless Love albümü yarım milyon kopya sattığında ana akım başarıyı bulmadan önce eski caz ve blues şarkıları söyledi.

Esma Ertel, Türk kadın şarkıcı, söz yazarı, yazar ve küratör.