İçeriğe atla

Anadolu Selçuklu sultanları listesi

Anadolu Selçuklu Devleti Sultanları
Eski Monarşi
Selçuklu arması
İlk hükümdar I. Süleyman Şah
Son hükümdar II. Mesud
Unvan Sultan, Şah, Han
Monarşi başlangıcı 1077
Monarşi sonu 1308

Anadolu Selçuklu sultanları listesi, 1060-1308 yılları arasında hüküm sürmüş olan Anadolu Selçuklu Devleti sultanlarının listesidir. Anadolu Selçuklu sultanlarının Büyük Selçuklu sultanları ile akrabalık bağı bulunmaktadır.

Sultanların listesi

taht sırası Sultan Portre Tahta geçişi Tahttan inişi Saltanat süresi Notlar
1 I. Süleyman Şah
(?-1086)
(Kutalmışoğlu)
y. 1077y. 10869 yıl
  • Kutalmış Bey'in oğlu.
  • Anadolu Selçuklu Devleti'nin kurucusu.
fetret devri Ebü'l-Kâsım
(?-1092)
1086 1092
(öldürüldü)
6 yıl
  • Devlet fetret devrine girdi.
  • İznik valisidir.
2 I. Kılıç Arslan
(1079-1107)
1092 1107 15 yıl
3 Melikşah
(?-1118)
1107 1116
(tahttan indirildi)
9 yıl
4 I. Mesud
(1095-1156)
1116 1156 40 yıl
  • En uzun tahtta kalan hükümdar.
  • I. Kılıç Arslan'ın oğlu.
5 II. Kılıç Arslan
(1113-1192)
1156 1192 36 yıl
6 I. Gıyâseddin Keyhüsrev
(?-1211)
(birinci kez)
1192 1196
(tahttan indirildi)
4 yıl
7 II. Süleyman Şah
(?-1204)
1196 1204 8 yıl
8 III. Kılıç Arslan
(?-1205)
1204 1205
(tahttan indirildi)
1 yıl
- I. Gıyâseddin Keyhüsrev
(?-1211)
(ikinci defa)
1205 1211 6 yıl
  • II. Kılıç Arslan'ın oğlu.
9 I. İzzeddin Keykâvus
(1180-1220)
1211 1220 9 yıl
  • I. Gıyaseddin Keyhüsrev'in oğlu.
10 I. Alâeddin Keykubad
(1192-1237)
1220 1237 17 yıl
11 II. Gıyâseddin Keyhüsrev
(1221-1246)
1237 1246 9 yıl
12 II. İzzeddin Keykâvus
(?-1279)
(üçlü iktidar)
1246 1260 14 yıl
13 IV. Kılıç Arslan
(?-1266)
(üçlü iktidar)
1248 1265 17 yıl
  • II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in oğludur.
  • 1249-1254 üçlü
  • 1257-1262 ikili
  • 1262-1266 tek olarak hüküm sürdü.
  • Moğol Han'ı Güyük'un tahta çıkma törenine elçi olarak gönderildi, han tarafından beğenilip hükümdar ilan edildi.
  • Moğollar tarafından idam edildi
14 II. Alâeddin Keykubad
(1239 - 1254)
(üçlü iktidar)
1249 1257 8 yıl
  • II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in oğlu.
  • 1249-1254 üçlü olarak hüküm sürdü.
  • Zehirlendi, bu sayede taht mücadelesinde ikili dönem başladı.
15 III. Gıyâseddin Keyhüsrev
(1259-1284)
1265 1282 17 yıl
  • Babası IV. Kılıç Arslan'ın Moğollar tarafından idamından sonra çocuk yaşta tahta çıktı.
  • Döneminde Memlük Hükümdarı I. Baybars Anadolu'ya sefer yaptı, başarılı oldu, lakin bir süre sonra geri çekildi.
  • Moğollar tarafından idam edildi.
16 II. Mesud
(?-1308)
(ilk kez)
1282 1284 2 yıl
  • Devletin son hükümdarıdır.
  • Dört kere tahta çıkmış, her seferinde yeğeni III. Alaeddin Keykubad'la yer değiştirmiştir.
  • 1288 yılında Sultan, Osman Gazi'ye Rum kalelerine yaptığı akınlardan dolayı beylik âlametleri "hilat, ak, sancak ve tuğ" göndererek Osman Bey'e bağlı kaldı.
  • Döneminde Anadolu beylikleri bir bir bağımsızlıklarını ilan etti.
  • 1308'de ölmesi ile devlet yıkıldı.
17 III. Alaeddin Keykubad
(?-1303)
(ilk kez)
1284 1284 -
- II. Mesud
(?-1308)
(ikinci kez)
1284 1293 9 yıl
- III. Alaeddin Keykubad
(?-1303)
(ikinci kez)
1293 1294 1 yıl
- II. Mesud
(?-1308)
(üçüncü kez)
1294 1301 7 yıl
- III. Alaeddin Keykubad
(?-1303)
(üçüncü kez)
1301 1303
(öldürüldü)
2 yıl
- II. Mesud
(?-1308)
(dördüncü kez)
1303 1308 5 yıl

Soyağacı

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Selçuk Bey
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Arslan Yabgu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kutalmış
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1. Süleyman
(1077 - 1086)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2. I. Kılıç Arslan
(1092 - 1107)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3. Melikşah
(1110 - 1116)
 
4. I. Mesud
(1116 - 1155)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5. II. Kılıç Arslan
(1155 - 1192)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
7. Süleyman Şah
(1196 - 1204)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Keyhüsrev
6. (1192 - 1196)
9. (1205 - 1211)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
8. III. Kılıç Arslan
(1204 - 1205)
 
 
 
 
 
10. Keykavus
(1211 -1220)
 
11. Keykubad
(1220 - 1237)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
12. II. Keyhüsrev
(1237 - 1245)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
13. II. Keykavus
(1245 - 1260)
 
 
 
14. IV. Kılıç Arslan
(1260 - 1266)
 
 
 
 
 
II. Keykubad
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Feramürz
 
16. II. Mesud
(1284 - 1297)
 
15. III. Keyhüsrev
(1266 -1284)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
17. III. Keykubad
(1297 - 1302)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kervansaray</span> kentlerarası uzak anayollarda kervanların konaklaması için yapılmış büyük han

Kervansaray, kervanların ticaret yolları üzerinde kurulan konak yeridir. Kervansaraylar ilk defa milattan önce 5. yüzyılın başlarına doğru Ahameniş İmparatorluğu tarafından yaptırılmıştır. Önceleri askeri savunma için düşünülmüş, zamanla artan ticaret ve dini ihtiyaçları karşılaması için genişletilmiştir. Selçuklu devrinde ticari yol ağı üzerinde kervanların akşamları güvenli bir şekilde konaklamaları ve ihtiyaçlarını görmeleri için sultan hanı da denilen kervansaraylar yapılmıştır. Büyük ticaret yolları üzerinde kurulmuş olan Selçuklu kervansaraylarının aralarındaki uzaklıklar, deve yürüyüşü ile günde dokuz saat, yani 40 kilometre esas tutularak saptanmıştır. Çevrelerindeki yüksek duvarlarla korunan ve barış zamanlarında pazaryeri olarak da iş gören bu kervansaraylar savaşta kale olarak da kullanılırdı. Selçuklu kervansarayları üç genel tipe uygun olarak yapılmışlardır. Bunlar, yazlık denilen avlulu, kışlık denilen kapalı ve her iki türün birleştirilmesinden oluşan karma tiplerdir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde şehirlerdeki hanlar ticaret ve konaklamak için yapılmış gelir getirici vakıf yapılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Selçuklu Hanedanı</span> Oğuz Türklerinin Kınık boyuna bağlı bir Türk hanedanı

Selçuklu Hanedanı, Orta Asya kökenli Oğuz Türklerinin bir kolu olan Kınık boyuna mensup bir aile. Dukak'ın soyundan gelen ve Selçuk'un kurduğu Büyük Selçuklu İmparatorluğu ile bir hanedan halini alan Selçuklular 11. ve 14. yüzyıllar arasında Orta Asya'nın bir bölümünü, Anadolu'yu ve Orta Doğu'yu yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Sultan</span> İslam devletlerinde hükümdarlara verilen bir lakap

Sultan, tarihte pek çok farklı anlamda kullanılmış olan İslamî bir sıfattır. Sözcük olarak "güç", "otorite", "yönetici" anlamlarına gelir. Genelde bağımsızlığını ilan eden İslam hükümdarları tarafından kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Anadolu Selçuklu Devleti</span> Batı Oğuz Türkleri tarafından kurulmuş olan, Anadoluda hüküm sürmüş eski bir devlet (1077–1308)

Anadolu Selçuklu Devleti, Türkiye Selçuklu Devleti veya Rum Sultanlığı, Selçuklu Türklerinden olan Kutalmış oğlu Süleyman Şah tarafından Anadolu'da İznik başkent olmak üzere 1077 yılında kurulmuş olan Türk devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Kösedağ Muharebesi</span> Selçuklular ile Moğollar arasında 1243 yılında yapılan savaş

Kösedağ Muharebesi, 3 Temmuz 1243 tarihinde Anadolu Selçuklu Devleti ile Moğollar arasında gerçekleşen ve Selçuklu Devleti'nin yenilip Moğol tâbiiyetine girmesiyle sonuçlanan muharebedir. Kösedağ Muharebesi, sonuçları bakımından Türk tarihi içerisinde özel bir yere sahiptir.

III. Alâeddin Keykubad, Anadolu Selçuklu Sultanı ve II. İzzeddin Keykavus'un torunudur.

<span class="mw-page-title-main">Anadolu beylikleri</span> 13. yüzyıldan itibaren Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde kurulmuş olan Türk ülkelerine verilen genel ad

Anadolu Beylikleri, Anadolu Türkmenlerinin 1071'deki Malazgirt Savaşı'ndan sonra Anadolu’da kurdukları devletlerdir. Savaşın hemen ardından, özellikle Doğu Anadolu Bölgesi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kurulan devletlere Birinci Dönem Anadolu Beylikleri denir. Anadolu'nun batı ucunda İznik'i başkent edinen, sonradan da Haçlı Seferleri nedeniyle başkentini Konya'ya taşıyarak Orta Anadolu merkezli olarak devam eden Anadolu Selçuklu Devleti’nin zayıflaması ve yıkılmasından sonra kurulan devletler ise İkinci Dönem Anadolu Beylikleri olarak ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Kilikya Ermeni Krallığı</span> Ortaçağda kurulmuş, Tarsus merkezli Ermeni krallığı

Kilikya Ermeni Krallığı, Kilikya Ermeni Prensliği ya da kısaca Kilikya, 1080-1198 arası prenslik ve 1198-1375 arası krallık olan Çukurova bölgesinde bulunan bir devlettir. Bölgedeki I. Ruben adında olan bir Ermeni beyi tarafından Bizans İmparatorluğundan aldığı toprak üzerine kurulmuştur ve zamanla daha geniş bir alana yayılmıştır. 1375'te Memlük Sultanlığı tarafından varlığına son verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Mahmud (Büyük Selçuklu sultanı)</span> Büyük Selçuklu Sultanı

I. Mahmud, beş yaşında iken 1092-1093 döneminde Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı ve 1093-1094'te İsfahan ve Fars bölgesi tâbî hükümdarı ilân edildi.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Selçuklu sultanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Büyük Selçuklu sultanları, 1037-1194 yılları arasında hüküm sürmüşlerdir. Bu devlete ismini veren Oğuzların Kınık boyundan olan Selçuk Bey, Cend şehrinde kendi devletini kurdu. Karahanlılar ve Samaniler arasındaki hakimiyet mücadelesinde Samanîlerin yanında yer aldı. Bir savaşta ölen oğlu Mikail'in oğulları olan Tuğrul Bey ve Çağrı Bey yanına alarak kendi yetiştirdi. 1007 veya 1009 yılında Cend'de öldü. Tuğrul Bey Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. Sultan Sencer'den sonra Büyük Selçuklu Devleti yıkılmış, aynı hanedan Irak Selçuklu Devleti'ni yönetmiştir.

IV. Kılıç Arslan, Türkiye Selçuklu Sultanı ve II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in oğludur.

II. Alâeddin Keykubad Anadolu Selçuklu Sultanı II. Gıyaseddin Keyhüsrev ile Gürcü Hatun'un küçük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Malhun Hatun</span> Osman Gazinin eşi 1280 yılında evlendiği ilk eşi

Malhun Hâtun, Mal Hâtun, Mala Hatun ya da Kameriye Hâtun, ikinci Osmanlı padişahı Orhan Gazi'nin annesi ve Osman Gazi'nin evlendiği ilk eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Hanedanı</span> Osmanlı İmparatorluğunu yöneten aile

Osmanlı Hanedanı, Osmanlı İmparatorluğu'nu yaklaşık 623 yıl yöneten hanedandır. Osmanlılar, Osmanoğulları, Âl-i Osman ve Hanedan-ı Âl-i Osman olarak da bilinir. Hanedan, adını Osmanlı Beyliği'nin kurucusu olan Osman Bey'den alır.

İzzeddin Keykavus Anadolu Selçuklu Devleti'nin iki sultanının adıdır. Bunlar;

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Camii (Konya)</span>

Alâeddin Camii, Konya'da Alâeddin Tepesi adlı höyüğün üstünde Anadolu Selçuklu Devleti devrinde şehrin ulu camisi olarak inşa ettirilmiş yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Antalya Kuşatması</span> Mart 1207de Antalya şehrinin Türkler tarafından ele geçirilmesi

Antalya Kuşatması, 1207 yılında Güneybatı Anadolu'da bir liman şehri Attalia, Anaodolu Selçuklu tarafından fethidir. Antalya Limanı'nın ve Antalya'nın ele geçirilmesi Anadolu Selçuklu Devleti'nin iktisadî yönden gelişmesinde büyük rol oynamıştır.

Selçuklu şu anlamlara gelebilir;

Bayburt Ulu Camii, Bayburt ilinde yer alan bir cuma camisidir. Anadolu Selçuklu Sultanlarından II. Gıyaseddin Mesud zamanında yaptırıldığı kabul edilir. Özgün planına sadık kalınarak 1970'lerde yeniden inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Selçuklu mimarisi</span> Selçukluların kullandığı yapı gelenekleri

Selçuklu mimarisi, Selçuklu Hanedanının, 11. ve 13. yüzyıllarda Orta Doğu ve Anadolu'nun çoğunu yönettiği dönemlerdeki yapı geleneklerini içermektedir. 11. yüzyıldan sonra, Anadolu Selçuklu Devleti döneminde Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun mirasını almakla birlikte Bizans, Ermeni ve İran mimari geleneklerinden de etkilenmiştir.