İçeriğe atla

Anadolu öğretmen lisesi

Anadolu Öğretmen Liseleri, Türkiye'de öğretmenlik mesleğini sevdirmek ve öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumları için öğrenci kaynağı oluşturmak üzere 1989-2014 arasında hizmet vermiş dört yıllık ortaöğrenim kurumlarını adıdır.

Köy Enstitüleri, İlköğretmen Okulları ve Öğretmen Liselerinin devamı niteliğinde eğitim kurumları idi. Hem genel lise programı uygulayan hem de eğitim fakültelerine hazırlık niteliğinde öğretim faaliyetinde bulunmuşlardır. Öğrencilerini Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan merkezî bir sınavla seçen, 4 yıllık öğretim programı uygulayan okullardır. Milli Eğitim Bakanlığı'nın 2014-2015 eğitim öğretim yılındaki düzenlemesiyle Anadolu Öğretmen Liseleri kapatılıp, Anadolu, Fen veya Sosyal Bilimler lisesine dönüştürülmüştür.

Tarihçe

Anadolu Öğretmen Liseleri, Türkiye'de 1848'te başlayan ortaöğretime dayalı öğretmen yetiştirme geleneğinin bir devamı niteliğindeki okullardır. 1848'de Darülmuallimin adlı kurumların kurulması ile başlayan öğretmen yetiştirme geleneği, 1973 yılına kadar İlköğretmen Okulları ile sürdürülmüştü. İlkokullara öğretmen yetiştiren lise dengi İlköğretmen Okulları, 1973 yılında çıkan Millî Eğitim Temel Kanunu'nun uygulanmaya başlamasıyla öğretmen yetiştirme işlevini kaybettti. 1974'ten itibaren İlköğretmen Okullarının bir kısmı Öğretmen Liselerine dönüştürülüp bir ortaöğrenim kurumu olarak 1989'a kadar hizmet verdi. 1989-1990 öğretim yılından itibaren ise Öğretmen Liseleri kapatılarak üniversitelerin Eğitim Fakülteleri'ne öğrenci hazırlamak amacıyla Anadolu Öğretmen Liseleri kuruldu ve kapatılan Öğretmen Lisesi binalarında eğitim vermeye başladı.[1]

Anadolu Öğretmen Lisesi uygulaması 1989-1990 öğretim yılında 10 okul ile başladı. Okul sayısı 1995-1996 yılında 74'e, 1997-1998 öğretim yılında 78'e, 1998-1999 öğretim yılında sayıları 81'e yükseldi. 81 Anadolu Öğretmenlik Lisesi'nde, 1998-1999 öğretim yılında 26.021 öğrenci öğrenim görmekte, 1800 yönetici ve öğretmen görev yapmaktaydı.[1] 2014'te Anadolu Öğretmen Lisesi sayısı 299'a ulaştı. Anadolu Öğretmen Liseleri, başlangıçta eski Öğretmen Lisesi binalarında açılmakta iken zamanla şehir merkezlerinde yeni Anadolu Öğretmen Liseleri inşa edildi.

Anadolu Öğretmen Liseleri'nin müfredatına hem genel lise programının hem de öğretmenlik mesleğine ilgi ve sevgi uyandırıcı zorunlu ve seçmeli dersler içermekteydi. Bu okullara gündüzlü, paralı yatılı ve parasız yatılı olarak öğrenci kabul edilmiştir. İlköğretimi başarı ile bitiren öğrenciler arasından Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan merkezî bir sınavla öğrenci seçilmekte; 1 yıl hazırlık ve 3 yıl genel lise programı olmak üzere 4 yıllık öğretim programı uygulanmakta idi.

Mezuniyet alanlarına uygun öğretmen yetiştiren yüksek öğretim kurumlarını tercih etmeleri hâlinde öğrencilere Öğrenci Yerleştirme Sınavı'nda (ÖYS) ek puan verilmiş; ayrıca kontenjan ayrılan öğretmen yetiştiren yüksek öğretim kurumlarını ilk beş sırada tercih etmeleri hâlinde burs verilmiştir.[1]

Milli Eğitim Bakanlığı'nın 2014-2015 eğitim öğretim yılı çerçevesindeki yeni yönetmelik düzenlemesine göre 299 Anadolu Öğretmen Lisesi kapatılmış, 171'i Anadolu Lisesine, 52'si Sosyal Bilimler Lisesine ve 76'sı Fen Lisesine dönüştürülmüştür.[2][3]

Ayrıca bakınız

  • Köy Enstitüleri

Kaynakça

  1. ^ a b c "Anadolu Öğretmen Liselerinin Kuruluşu ve Gelişimi". dhgm.meb.gov.tr. 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023. 
  2. ^ Kocabaş, Kemal (16 Aralık 2020). "Bir dava ve geride bıraktığı tartışmalar". canakkaleyenikusak.com. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023. 
  3. ^ "Anadolu öğretmen liseleri dönüştü". Memurlar.net. 11 Haziran 2014. 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Millî Eğitim Bakanlığı (Türkiye)</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 430 sayılı Tevhid-i Tedrisat Kanunu, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kalkınma plan ve programları doğrultusunda millî eğitim hizmetlerini yürütmekle sorumlu olan bakanlık.

<span class="mw-page-title-main">Kabataş Erkek Lisesi</span> 1908 yılından bu yana eğitim veren orta öğretim kurumu

Kabataş Erkek Lisesi, 1908 yılından beri öğretim yapan, Türkiye'nin en eski liselerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Vefa Lisesi</span> 1872 yılında kurulan eğitim kurumu

Vefa Lisesi ya da eski adıyla Vefa İdadisi, 1872 yılında İstanbul'da kurulan, günümüzde Anadolu lisesi statüsündeki ortaöğretim kurumu.

İzmir Atatürk Lisesi 1888 yılında, bugün İl Vilayet Konağı'nın yanında, Konak Kaymakamlığı'nın bulunduğu yerdeki İzmir Adliyesi'nin bulunduğu binada (bu bina 1977'de kaymakamlık binasının yapılması için Mehmet Dağdelenli tarafından yıktırılmıştır) 5 senelik idadi mektebi olarak 120 öğrenci ile eğitime başlamıştır. İlk müdür aynı zamanda tarih ve coğrafya öğretmeni olan Abdurrahman Bey'dir. 1890'da 7 senelik idadi olmuştur. Emrullah Efendi'nin Millî Eğitim Bakanlığı zamanında 29 Ekim 1910 tarihinden Cumhuriyet dönemine kadar sultani (lise) olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">TED Ankara Koleji</span> Ankarada kurulu vakıf okulu

Türk Eğitim Derneği (TED) Ankara Koleji Ankara'da ilk, orta ve lise öğretim düzeyinde eğitim veren bir vakıf okuludur. 1930-1931 eğitim ve öğretim yılında anaokulu ile eğitim etkinliklerine başlamış, ardından 1931, 1933 ve 1936 yıllarında açılan ilkokul, ortaokul ve lise kısımlarıyla Türkiye'nin en önemli eğitim kurumlarından biri haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bornova Anadolu Lisesi</span> İzmir, Türkiyede bir lise

Bornova Anadolu Lisesi (BAL), Bornova, İzmir'de bulunan, üç dil eğitim yapan bir anadolu lisesidir. İzmir Koleji adıyla bir Maarif Bakanlığı Koleji olarak kurulan okul, önce İzmir Anadolu Lisesi, daha sonra bugünkü adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Deniz Lisesi</span> Heybeliadada eğitim vermiş askerî lise

Deniz Lisesi veya eski adıyla Bahriye Mektebi, Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı bünyesindeki yabancı dil ağırlıklı liselerin fen bilimleri alanı programı uygulayan, Deniz Harp Okulu'na öğrenci yetiştiren bir askeri lisedir. 31 Temmuz 2016 tarihinde Olağanüstü Hal kapsamında çıkartılan kanun hükmündeki kararname ile kapatılmıştır. 2017 itibarıyla Deniz Harp Okulunun hazırlık bölümü olarak hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kepirtepe Anadolu Lisesi</span>

Kepirtepe Anadolu Lisesi, 1938 yılından beri öğretim yapan, Türkiye'nin en eski liselerinden biridir. Miili Eğitim Bakanlığı tarafından tarihi yüz lise arasında gösterilmiştir. Eskiden Köy enstitüsü olarak hizmet veren 21 tarihi okuldan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Öğretmen</span> başkalarının bilgi, yeterlilik veya değerler edinmesine yardım eden kişi

Öğretmen veya eğitmen, eğitim kurumlarında önceden belirlenmiş hedefler doğrultusunda öğretim etkinliklerini planlı ve programlı bir biçimde düzenleyerek yürüten uzman eğitmendir. Anaokulu, okul, üniversite, akademi ve başka yerlerde görev yapar. Öğrencilerin öğretim uygulaması yoluyla bilgi, yeterlilik veya erdem kazanmalarına yardımcı olur.

<span class="mw-page-title-main">Maarif Bakanlığı Kolejleri</span>

Maarif Bakanlığı Kolejleri ya da kısaca Maarif Kolejleri, 1955 yılında dönemin Maarif Vekâleti tarafından yabancı dille eğitim yapmak üzere kurulmuş ve sınavla öğrenci alan yedi yıllık ortaöğretim kurumlarının adıdır. Sayıları altı adet olan bu okullar Eskişehir, İzmir (Bornova), İstanbul (Kadıköy), Konya, Samsun ve Diyarbakır şehirlerinde bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">İmam hatip lisesi</span> Türkiyede bir lise türü

İmam hatip lisesi, Türkiye'de bir resmî kuruluş. Amacı hatip ve imam yetişmesini sağlamak olan ortaöğretim düzeyinde mesleki okullara verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Samsun Anadolu Lisesi</span>

Samsun Anadolu Lisesi, 8 Aralık 1955 tarihinde Samsun'da kurulan bir lise. Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı tarafından ülke çapında yabancı dille eğitim yapacak Maarif Bakanlığı Kolejleri'nin kurulması kararı doğrultusunda Samsun Koleji adıyla eğitime başladı. 1975'te Anadolu Lisesi adını alan Kolej, Türkiye'nin ilk altı Anadolu Lisesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi</span>

Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi, 1985'te Beykoz, İstanbul'da kurulan Anadolu imam hatip lisesidir. Kuruluştaki adı Beykoz Anadolu İmam Hatip Lisesi iken, 1990 yılında Kartal'daki yeni binasına taşınarak şu anki adını almıştır.

Türkiye'de eğitim sistemi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununa dayanan; Milli Eğitim Bakanlığı ve bünyesindeki kamu tüzel üst sistemlerce yönetilen bir sistemdir. Amaç: Okullarda okuyan Türk vatandaşlarının sistemin ilkeleri doğrultusunda bir vatandaş olabilmesini sağlamaktır. Türkiye Cumhuriyeti'nde kadın ve erkek her vatandaş için 12 yıllık eğitim mecburidir. Bu eğitim sisteminde eğitimini tamamlayan her öğrenciye "Ortaöğretim Diploması" verilir.

Türkiye'de Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı tarafından açılan resmi meslek ve sanat okullarının tümüne verilen genel isim ve addır. Türk Millî Eğitimi'nin amaçları doğrultusunda, ilköğretimi bitiren öğrencilerin devam edebileceği 4 yıllık eğitim sonunda meslek kazandıran,ülke ekonomisine katkı sağlayacak ara eleman yetiştiren orta öğretim kurumlarıdır. Öğrenciler öğrenimleri süresince haftanın belli günlerinde mesleki eğitimlerine yönelik kurum ve kuruluşlarda staj yaparlar.

<span class="mw-page-title-main">Mesleki ve teknik Anadolu lisesi</span> Türkiyede meslek ve sanat eğitimi veren okul

Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi meslek ve sanat okullarının tümüne verilen genel isimdir. Türk Milli Eğitimi'nin amaçları doğrultusunda, ilköğretimi bitiren öğrencilerin devam edebileceği 4 yıllık eğitim sonunda meslek kazandıran, ülke ekonomisine katkı sağlayacak ara eleman yetiştiren orta öğretim kurumlarıdır. Öğrenciler öğrenimleri süresince haftanın belli günlerinde mesleki eğitimlerine yönelik kurum ve kuruluşlarda staj yaparlar. 2014 yılında Endüstri Meslek Lisesi ve Teknik ve Meslek Lisesi sıfatları yerini Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesine bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rize Fen Lisesi</span>

Rize Fen Lisesi (RFL) 2001 yılından beri eğitim veren Rize'nin ilk Fen lisesi statüsüne sahip okuludur. Okulun kampüsü Rize'nin Dörtyol mevkiinde yer almaktadır. Okul Millî Eğitim Bakanlığı'nın yaptığı Liseye Geçiş Sınavı (LGS) sonuçlarına göre öğrenci kabul etmektedir.

Sosyal Bilimler Liseleri, Türkiye'de sosyal bilimler ve edebiyat alanlarında ilgi ve yeteneği olan öğrencileri bu alanlarda yüksek öğretime hazırlamak üzere bir yıl İngilizce hazırlık sınıfından sonra dört yıllık öğretim veren yatılı ve karma devlet okullarıdır.

Kırıkkale Osman Gazi Fen Lisesi kısaca (KOFL) Kırıkkale Merkez ilçesinde bulunan lise. 1990-1991 eğitim-öğretim yılında hizmete açılarak, Kırıkkale'deki yerleşkesinde eğitim-öğretime devam etmekte olan Türkiye cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı bir fen lisesidir.

Şehit Mustafa Serin Fen Lisesi (ŞMSFL), Edremit'in Zeytinli mahallesinde bulunan bir orta öğrenim kurumu.