İçeriğe atla

Amunet

Amunet
Hiyerogliflerdeki adı
imn
n
t
veya
imn
n
t
H8
I12

Amunet, Eski Mısır'da sözü geçen demektir. Aslında dişi Amun demektir. Mısır mitolojisinde Amunet (Amonet, Amaunet, Amentet, Amentit, Imentet, Imentit ve Ament diye de söylenir), Mısır'ın uzun panteon tarihinin farklı karakteristik özellikleri olan tanrısıdır.

Başlangıçta Amunet, havada soyut bir kadın olarak bilinir, görünmez ve Hathor’un görünümünde kabul edilmişti. Bu tanrının cinsiyeti yoktu fakat kadın ve erkek yönleri olan Amun ve Amunet’in arasında bölünmüştü. Ogdoad Teorisinde görünmezdi.

Eski Krallık’ta Hermopolis’te sekiz tanrıya ibadet edilirdi.

3. Hanedanlık’tan 8. Hanedanlık’a kadar bu böyle devam etti.

MÖ 2,686 – MÖ 2,134 Başlangıçlarda adı gizliydi. Amunet’in kadın tarafını, Amun’un da erkek tarafını almıştı. Çok önemli bir tanrıydı. En sonunda her iki soyut tarafı resmedildi ve herkes tarafından görüldü.

Ogdoad’daki kadın tanrıçalar, Amunet’i Mısırlı kobra yılanı gibi veya yılan başlı bir kadın olarak resmettiler. Ogdoad’daki erkek tanrılar ise kurbağa başlı olarak resmettiler. Amunet’in yaratıcı anne olduğunu, üremek için bir erkeğe ihtiyacı olmadığını, üremek için kendi kendine bunu yapabileceğini söyledi. Mısırlılar bunun hayvanlarla olamayacağını yoksa bütün kadınların yılan gibi olabileceğini düşündüler. Amunet gökyüzünde bir tanrıça olarak devam etti. Bazı zamanlar kanatlı tanrıça, şahinli tanrıça veya başında devekuşu tüyü olan bir tanrıça olarak tanımlandı.

Hiyerogliflerin birinde Amunet anlatılmıştı. Başının üzerinde şahin ya da devekuşu tüyü vardı. Adının anlamı “Batının Kadını”. Batı yönünün kişiselleştirilmesi olarak gösterilmişti.

Mısır tarihinde tanrı isimleri pek açığa vurulmaz. Çünkü kutsaldır. İsminin izinsiz bir şekilde buraya yazıldığını anlıyoruz. Yeraltındaki rolüne göre ismi Amentet ya da Imentet verilmiştir. Çoğu yerde Amunet akasya ağacıyla birleştirilmiştir.

Amunet yaratıcı anne olduğundan onun kendi ağacını ortaya çıkarmıştır. Akasya ağacı onun sembolüdür. Helopolis'in batı kenarlarındaki çöllerin üzerine bir akasya ağacı yerleştirilmişti.

Kuvvetli, dayanıklı, tıbbi özellikli ve yenilebilir olan akasya ağacı, yaşam ağacıydı. Yaşamın kaynağı bu ağaç etrafında bütün tanrıların doğum günleri kutlanırdı. Iusaaset bu ağacın kendine ait olduğunu söyleyince, Amunet bunu yerinden çıkardı.

Yardımcılık vasfında, kralın danışarak fikirlerini aldığı sözcü ve tarihçilerdir. Her olayı her zamanı tarihe naklettirmekte ve kayıtları kontrol etmektedirler.[]

İlgili Araştırma Makaleleri

Mısır tanrıları Mısır mitolojisinde adı geçen tanrılardır.

Amon, Hermopolitan Ogdoad'ın bir üyesi olarak görünen önemli bir eski Mısır tanrısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Athena</span> Yunan mitolojisinde zeka, sanat, strateji, ilham ve başarı tanrıçası

Athena, Yunan mitolojisinde zekâ, sanat, strateji, ilham ve barış tanrıçasıdır. Roma mitolojisinde Minerva ile eşit kabul edilir. Babası Tanrıların başı Zeus, annesi ise Zeus'un ilk karısı olan hikmet tanrıçası Metis'tir. Sembolleri, kalkan, mızrak, zeytin dalı ve baykuştur. Mızrak savaşı, zeytin dalı barışı, gök gözlü baykuş da bilgeliği temsil eder. Athena, Atina kentinin baş tanrıçası ve koruyucusudur, kent ismini de ondan almıştır. Athena ve sembolize ettiği karakterler birçok kültürde benzer formlarda bulunur. Athena ayrıca Troya savaşında Akhaların yardımına koşup tahta atın yapılmasına yardım etmiştir. Athena özel bir kalkan taşır. Bu kalkan Aegis olarak isimlendirilmiştir. Kalkanın üzerinde, değişik süslemelerle birlikte Medusa'nın başının resmi bulunur. Bu kalkanın önünde en güçlü ordular bile bozguna uğrar. Zeus'un en sevdiği kızı olduğu için Zeus'un yıldırımlarını da bir tek o kullanabilir. Gigantlar arasındaki karşıtı Enceladus'dur.

Havva, değişik inançlarda ve İbrahimî dinlerde ilk insan Âdem'in eşidir. Bu dinlere göre tüm insanlar Âdem ve Havva'nın çocuklarıdır. Bazı Batı dillerinde Eski Ahit'ten geldiği şekliyle Eva diye adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">İsis</span>

İsis, Osiris'in, Seth ve Nephthys'in kardeşidir, Nut ve Geb'in kızları ve çocuk Horus'un annesidir. Bazı kaynaklara göre Anubis de İsis ile Osiris'in oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Mısır mitolojisi</span> Antik Mısırlıların mitleri ve uygulamaları

Mısır mitolojisi, eski Mısır kültürünün inanç yapısını ifade etmek için kullanılır. Eski Mısır'daki yaşamın her yönü, dünyanın yaratılışı ve dünyanın tanrılar tarafından idamesi ile ilgili hikâyelerle metaforlaştırılmıştı. Mısır mitolojisi durağan bir birlik içinde var olan ritmik yapılar olarak nitelendirilebilir. Sonuçlarda çatışma ve gerginlikten ziyade istikrar eğilimi ağır basmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tanrıça</span> kadın tanrı

Tanrıça, dişi ya da dişil ilah anlamlarına gelebilir. Soyut bir ilahi varlıktır. Birçok kültürde tanrıçalardan bahsedilir. Bazen tek başına, ama çoğunlukla bir panteonun üyesi olarak tanrıça inanışı özellikle paganizmde yaygındır.

<span class="mw-page-title-main">Ogdoad</span>

"The Ogdoad", Hermopolis'te tapınılan sekiz tanrıyı temsil eden sözcük.

<span class="mw-page-title-main">Sfenks</span> Antik yapı, Antik Dünyanın 7 harikasından biridir

Sfenks, kafası koç, kuş veya insan, gövdesi ise uzanan bir aslan biçimini alan heykel. İlk önce Antik Mısır'da rastlanan Sfenks, antik Yunan mitolojisinde büyük kültürel önem taşımıştır ve ismini buradan almıştır. Sözcüğün Mısırca’daki orijinal biçimi kepes ankh ya da “yaşayan heykel” anlamında şeşep (sheshep) ankh'tır. Sfenkslerin en tanınmışı Büyük Gize Sfenksi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Ölüler Kitabı</span>

Mısır Ölüler Kitabı, Antik Mısır cenazelerinde okunan metinleri içeren ve asıl adı Günden Dışarı Gidenler anlamına gelen Ra nu pert em hru olan kitabın, Alman bilim insanı Richard Lepsius tarafından 1842'de bu metinlerin bazı kısımlarının bir araya getirilerek oluşturulduğu kitaptır. Kitabın orijinali Geç Dönem hanedanları döneminde yazılmıştır. Ölüm-ötesi yaşamında kendisine yardımcı olması için ölmekte olan kişinin huzurunda okunan metinlerin ve gömülme yöntemleriyle ilgili metinlerin derlenmesinden oluşmuş bir kitaptır. Kitabın; Heliopolis uyarlaması, Teb uyarlaması ve Sais uyarlaması olmak üzere üç ayrı kaynaktan uyarlanmış biçimleri bulunmaktadır. Mısır Ölüler Kitabı, Işığa Çıkarma Kitabı olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır tanrıları</span> Antik Mısır dinindeki ilahlar

Antik Mısır tanrıları, Antik Mısır'da kendilerine tapınılan tanrı ve tanrıçalardır. Bu tanrılar çevresinde oluşan inançlar ve ritüeller tarihöncesi dönemde ortaya çıkmış ve Antik Mısır dininin özü hâline gelmiştir. Tanrı ve tanrıçalar doğa olaylarının ve fenomenlerinin simgesi olarak görülüyordu ve Mısırlılar doğa olaylarının ma'at'a yani ilahî düzene göre devam edebilmesi için ritüeller ve sunularla tanrı ve tanrıçaları yatıştırıyorlardı. Mısır devletinin MÖ 3100 yılı civarında kurulmasından sonra bu görevleri uygulama yetkisi, kendini tanrıların temsilcisi ilan eden ve ritüellerin yapıldığı tapınakları idare eden firavun tarafından kontrol edilmeye başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Heh</span> Antik Mısır tanrısı

Heh, Eski Mısır'da sonsuzluğu temsil ettiğine inanılan tanrı. İsmi sonsuzluk anlamına gelmektedir. Hauhet diye bilinen kadın formu da vardı. Erkek formu kurbağa ya da kurbağa başlı bir insan olarak tasvir edilirken, kadın formu da yılan ya da yılan başlı bir insan olarak tasvir edilirdi.

<span class="mw-page-title-main">Neith</span> Antik Mısır tanrıçası

Neith, ilk ve birincil yaratıcı olduğu söylenen erken bir eski Mısır tanrısıydı. Evrenin ve içerdiği her şeyin yaratıcısı olduğu söyleniyordu ve nasıl işlediğini o yönetiyor. Bilgeliğin, dokumanın, kozmosun, annelerin, nehirlerin, suyun, doğumun, avlanmanın, savaşın ve kaderin tanrıçasıydı. Savaşçı bir tanrıçaydı.

Tatenen eski Mısır dinindeki ilkel höyüğün tanrısıydı. Adı "yükselen toprak" veya "yüceltilmiş toprak" anlamına gelir ve Nil'in alüvyonuna atıfta bulunur. Aşağı Mısır'daki Inebu-hedj nome'un eski başkenti Memphis bölgesinde doğanın androjen bir koruyucusuydu.

Iusaaset, Iusaas veya Saosis, bir ilkel tanrıçadır Eski Mısır dininde yaratıcı tanrı Atum'un kadınsı halidir. Iusaaset, başında bok böceği olan bir kadın olarak tasvir edilmiştir. Yunan Heliopolis'inde Iwwnw ya da Iunu şehrinde Atum gibi ona tapılırdı. Iusaaset, akasya ağacıyla ilişkilendirildi ve akasalar, Heliopolis'teki Iusaaset'e adanmış kutsal alanda duruyordu.

<span class="mw-page-title-main">Kuk</span>

Kek veya Kuk, ilkel karanlık kavramının tanrılaştırılmasıdır. Hermopolis'in eski Mısır Ogdoad kozmogonisinde görünür.

<span class="mw-page-title-main">Imentet</span> Antik Mısır tanrıçası

Imentet, eski Mısır dininde Nil'in batısındaki nekropolleri temsil eden bir tanrıçaydı.

<span class="mw-page-title-main">Mut (tanrıça)</span>

Maut ve Mout olarak da bilinen Mut, Eski Mısır'da tapılan bir ana tanrıçaydı. Adı, eski Mısır dilinde kelimenin tam anlamıyla anne anlamına geliyor. Mut'un binlerce yıllık eski Mısır kültürü boyunca değişen ve gelişen birçok farklı yönü ve niteliği vardı.

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır'da kadınlar</span>

Antik Mısır'da kadınlar, bazı karşılaştırılabilir toplumlarda diğer kadınların sahip olmadığı bazı özel haklara sahipti. Mülk sahibi olabilirlerdi ve mahkemede yasal olarak erkeklerle eşitlerdi. Bununla birlikte, Eski Mısır, erkeklerin egemen olduğu ve doğası gereği ataerkil bir toplumdu. Kadın hükümdarlar ve hatta kadın firavunlar olmasına rağmen, kadınların yönetimde önemli pozisyonları olamazdı. Kraliyet sarayındaki kadınlar pozisyonlarını erkek krallarla ilişki kurarak kazandılar.

Doğurganlık tanrısı, doğurganlık, cinsellik, hamilelik, doğum ve ekinlerle ilişkili bir tanrı veya tanrıçadır. Bazı durumlarda bu tanrılar bu deneyimlerle doğrudan ilişkilidir, diğerlerinde ise daha soyut sembollerdir. Doğurganlık ayinleri ibadetlerine eşlik edebilir. Aşağıdaki, doğurganlık tanrılarının bir listesidir.