İçeriğe atla

Amsterdam'daki kanallar

Amsterdam'daki kanallar
UNESCO Dünya Mirası
Amsterdam'daki kanallar.
Konum Hollanda
KriterKültürel: i, ii, iv
Referans1349
Tescil2010 (34. oturum)
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika
Hollanda'nın başkenti olan Amsterdam'da kanal boyunca evler.

Hollanda'nın başkenti olan Amsterdam, kanalları ile ünlüdür. 19. yüzyılın son çeyreğinde, bazı kanallar daha uzun, daha temiz ve daha sessiz yapıldı. Bu kanalların trafik için önemli bir işlevi var ve turizm amacıyla bu kanallar gezdirilebiliyor.

Sahip olduğu kilometrelerce uzunluğu,90 adası ve 1500 köprüsü ile Amsterdam kanalları Amsterdam'ı kuzeyin Venedik'i olarak anılmasını sağlamaktadır. Ayrıca Amsterdam kanalları sahip olduğu olağanüstü güzellikleri ile Unesco Dünya Miras Listesi'nde de yer almaktadır.[1]

1270

Amsterdam'da bulunan bir kanal yolu. Zamanında ülkeyi korumak için yapılmıştı. Kanallar boyunca yüzen evler bulunur. Günümüzde turizm ve ulaşım amaçlı kullanılmaktadır.Ayrıca inşa edildiği yıllar açısından kötü getirileride bulunan bu kanallar o zamanlarda insanların evlerideki çöpleri kanallara atarak çeşitli bakterilere olanak vermiş ve bir takım salgın hastalıklar yaratmıştır ki karanlık çağ Avrupasının veba ve salgın hastalık ölüm oranının yüksek olduğu yerleşim yerlerinden biridir.

1270 civarında, Amsterdam'da bir baraj inşa edildi. Ayrıca Amsterdam'daki kanallar sessizleştirildi:[2][3]

  • Damrak (kısmen sessizleştirildi)
  • Rokin (kısmen sessizleştirildi)
  • Amstel

Kırmızı Burg

Şehrin daha fazla genişlemesi için 15. yüzyılda yeni kanallar kazıldı:

  • Eski Kırmızı Burg:
  • Oudezijds Kolk
  • Oudezijds Voorburgwal
  • Oudezijds Achterburgwal
  • Grimburgwal
  • Geldersekade
  • Kloveniersburgwal
  • Yeni Kırmızı Burg:
  • Martelaarsgracht (sessizleştirildi)
  • Nieuwezijds Voorburgwal (sessizleştirildi)
  • Nieuwezijds Achterburgwal (sessizleştirildi, şimdi adı Spuistraat)
  • Spui (sessizleştirildi)
  • Singel

Batı ve doğu adaları

  • Batı Adaları:
  • Eilandsgracht
  • Bickersgracht
  • Prinseneilandsgracht
  • Realengracht
  • Zoutkeetsgracht
  • Doğu Adaları:
  • Entrepotdok
  • Entrepotdoksluis
  • Nieuwe Vaart
  • Kattenburgervaart
  • Wittenburgervaart
  • Oostenburgervaart
  • Dijksgracht

Diğer Kanallar

19. ve 20. yüzyılda, kentsel genişleme amaçlı birçok kanal kazıldı. Bunlar:

  • Le Mairegracht
  • Van Noordtgracht
  • Hugo de Grootgracht
  • Da Costagracht
  • Bilderdijkgracht
  • Jacob van Lennepkanaal
  • Stadiongracht
  • Noorder Amstelkanaal
  • Zuider Amstelkanaal
  • Amstelkanaal
  • De Rijpgracht
  • Admiralengracht
  • Erasmusgracht
  • Postjeswetering
  • Westlandgracht
  • Burgemeester van Tienhovengracht
  • Burgemeester Cramergracht
  • Albardagracht
  • Slotervaart
  • Christoffel Plantijngracht
  • Hoekenesgracht
  • Osdorpergracht

Lastage

16. yüzyılda, Kırmızı Burg'un doğusunda yeni kanallar kazıldı:

  • Kromme Waal
  • Rechtboomssloot
  • Kromboomssloot
  • Groenburgwal
  • Zwanenburgwal
  • Raamgracht
  • Oudeschans
  • Snoekjesgracht
  • Waalseilandsgracht
  • Rapenburgwal
  • Uilenburgergracht
  • Houtkopersburgwal
  • Markengracht (sessizleştirildi)
  • Houtgracht (sessizleştirildi, şimdi adı Waterlooplein.)
  • Leprozengracht (sessizleştirildi, şimdi adı Waterlooplein)

Jordaan

Jordaan (Amsterdam) döneminde, yeni kanallar inşa edildi. Bazıları ise onarıldı. Bunların listesi:

  • Brouwersgracht
  • Palmgracht (sessizleştirildi)
  • Lindengracht (sessizleştirildi)
  • Goudsbloemgracht (sessizleştirildi, şimdiki adı Willemsstraat)
  • Anjeliersgracht (sessizleştirildi, şimdi adı Westerstraat)
  • Egelantiersgracht
  • Bloemgracht
  • Rozengracht (sessizleştirildi)
  • Elandsgracht (sessizleştirildi)
  • Lauriergracht
  • Looiersgracht
  • Passeerdersgracht

Grachtengordel ve Plantage

  • Herengracht
  • Nieuwe Herengracht
  • Keizersgracht
  • Nieuwe Keizersgracht
  • Prinsengracht
  • Nieuwe Prinsengracht
  • Lijnbaansgracht
  • Singelgracht
  • Brouwersgracht
  • Blauwburgwal
  • Leliegracht
  • Leidsegracht
  • Spiegelgracht
  • Vijzelgracht (sessizleştirildi)
  • Reguliersgracht
  • Achtergracht
  • Nieuwe Achtergracht
  • Onbekendegracht
  • Plantage Muidergracht (önceki: Plantage Lijnbaansgracht)
  • Schippersgracht
  • Warmoesgracht (sessizleştirildi; şimdi Raadhuisstraat'nın bir parçası.)

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Seventeenth-Century Canal Ring Area of Amsterdam inside the Singelgracht". UNESCO World Heritage Centre. 5 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2024. 
  2. ^ "Amsterdamse grachten - Wikipedia". nl.wikipedia.org. 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2024. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2022. 

Ana kaynak

Hollandaca Vikipedi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahlat, Bitlis</span> Bitlisin bir ilçesi

Ahlat, Van Gölü'nün kuzeybatısında Bitlis iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Amsterdam</span> Hollandanın başkenti ve en büyük şehri

Amsterdam, Hollanda'nın başkenti ve ülkenin en yüksek nüfuslu şehridir. Ancak Hollanda, hükûmetin ve meclisin bulunduğu Lahey'den yönetilir. Şehir, ülkenin batısında, Kuzey Hollanda eyaletinde yer almaktadır. 12. yüzyılda Amstel ırmağının kıyısında bir balıkçı köyü olarak kurulan Amsterdam, Hollanda'nın kişi sayısı bakımından en büyük, kültürel ve parasal yönden de en önemli kentidir. Şehir merkezinde 2018 sayımına göre 872.680 kişi yaşasa da, şehir sınırları içinde bu sayı 1.558.755 ve metropoliten bölgede 2.480.394'tür.

<span class="mw-page-title-main">Budapeşte</span> Macaristanın başkenti

Budapeşte, Macaristan'ın başkenti ve en kalabalık şehridir. Şehir sınırları içindeki nüfusa göre Avrupa Birliği'nin dokuzuncu en büyük şehri ve Tuna nehri üzerindeki ikinci en büyük şehirdir; şehrin yaklaşık 525 kilometrekarelik bir alanda tahmini nüfusu 1.752.286'dır. Hem şehir hem de ilçe olan Budapeşte, 7.626 kilometrekarelik bir alana ve 3.303.786 nüfusa sahip Budapeşte metropolitan alanının merkezini oluşturur. Şehrin nüfusu, toplam Macaristan nüfusunun %33'ünü oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Odessa</span> Ukraynanın güneybatısında yer alan Odesa Oblastının yönetim merkezi olan şehir

Odessa, Ukrayna'da Karadeniz kıyısında, Dniestr ve Dinyeper sığlıkları arasında bulunan kent. 1.015.826 nüf. (2021). "Karadeniz'in İncisi" olarak anılan şehir, 19. yüzyılda Rus İmparatorluğu'nda Moskova, Sankt Peterburg ve Varşova'den sonraki en büyük şehriydi. Ukrayna'nın güneybatısında bulunan ve Odessa Oblastı'nın yönetim merkezi ve önemli bir turizm, liman ve ulaşım merkezi olan şehir, ülkenin 3. en kalabalık şehridir. Zaman zaman "Karadeniz'in incisi", şehirde doğan Yahudi komedyenler yüzünden "Mizah başkenti" veya "Güney Palmira" olarak da adlandırılır. Kültür ve bilim merkezi Odessa, aynı zamanda Slav'dan çok Akdeniz tarzındaki mimarisiyle ülkenin en büyük sayfiye merkezlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Newcastle upon Tyne</span> İngilterede bir şehir

Newcastle upon Tyne, genel olarak Newcastle olarak tanınan, Birleşik Krallık - İngiltere'nin Kuzey Doğu Bölgesinde bir şehir. Törensel Tyne ve Wear Metropoliten Kontluğu'na bağlı iken şimdi bağımsız, tek-seviyeli yerel idare şeklinde bir "Metropoliten Bölge" ve yüzyıllardır katedrali bulunduğu için şehir statüsüne sahip bir yerleşim ve yerel idare birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ravenna</span> Ravenna iline bağlı komün (Emilia-Romagna, İtalya)

Ravenna, İtalya'da Emilia-Romagna bölgesinde bulunan ve aynı ismi taşıyan Ravenna ili merkezi olan bir kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Bordeaux</span> Fransada komün

Bordeaux veya Bordo, Güneybatı Fransa'nın Gironde departmanında, Garonne Nehri üzerinde bulunan bir şehirdir. Bir liman kenti olan şehir, Yeni Akitanya bölgesinin başkenti ve Gironde departmanının ilidir. Sakinleri "Bordelais" (eril) veya "Bordelaises" (dişil) olarak adlandırılır. "Bordelais" terimi şehir ve çevresindeki bölgeyi de ifade edebilir.

<span class="mw-page-title-main">Bath</span>

Bath, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Batı bölgesinde bulunan bir kentsel yerleşimdir. Törensel Somerset kontluğunda bulunur. Yerel idare olarak 1996'dan beridir "Bath ve North East Somerset Tek Seviyeli Yerel İdare" merkezidir. Şehir statüsü Kraliçe I. Elizabeth tarafından 1590 yılında verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">North Yorkshire</span>

North Yorkshire, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Yorkshire ve Humber bölgesinde iki seviyeli bir metropoliten olmayan kontluk ve yine o bölgede ve kısmen Kuzey Doğu İngiltere bölgesinde bulunan tek seviyeli metropoliten olmayan yerel bölge/boroughlar için bir "törensel kontluk"'dur. Fiilen 1974'te kurulmuştur ve 1996'da bazı reorganizasyona uğramıştır. Yüzölçümü 8,654 km² olup İngiltere'de en büyük alanlı törensel kontluktur. Sınırları içinde "Yorkshire Dales" ve "Yorkshire Moors" boş kırları bulunur ve Kuzey Yorkshire'ın alanının %40'ı "milli Parklar" içindedir. North Yorkshire Kontluğu yerel idare merkezi Northallerton kentinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gold Coast</span>

Gold Coast, Avustralya'nın Queensland eyaletinin güneydoğusunda Pasifik sahillerinde bulunan deniz kıyısında 40 km'den daha fazla uzanan ve diğer şehirleşmiş sahil bölgeleriyle birleşen bir idari yerleşim bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Rotterdam Limanı</span>

Rotterdam Limanı Avrupa’da en geniş liman'dır. Hollanda'nın Rotterdam kentindedir. 1962'den 2004'e kadar dünyanın en işlek deniz limanı olma özelliğini elinde bulundurdu. Bu unvan ilk önce Singapur'a ve ardından Şangay'a kaptırdı. 2012'de Rotterdam Limanı, (TEU) Standardı’na göre yıllık tonaj bakımından dünyanın en fazla konteyner taşımacılığı yapılan limanları arasında 6. oldu.

<span class="mw-page-title-main">Pulteney Köprüsü</span>

Pulteney Köprüsü, Bath, İngiltere'deki Avon Nehri'nin üzerinde bulunan bir köprü. 1774'te tamamlandı ve geliştirmek istediği Pulteney ailesinin arazisini Bathwick kasabasına bağladı. Robert Adam tarafından Palladyan tarzda tasarlanan köprünün başından sonuna karşılıklı dükkânlar bulunmaktadır. I.Derece koruma altında yapı olarak belirlenmiştir.

Aşağıdaki liste, Batı Avrupa'daki Dünya Mirasları listesidir.

Gaziantep kastelleri ve livasları, Türkiye'nin Gaziantep şehrinde bulunan yer altı su yapılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Seowon</span>

Seowon, orta ila geç Joseon Krallığı döneminde Kore'nin en yaygın eğitim kurumlarıydı. Özel kurumlardı ve Konfüçyüs tapınağı ile hazırlık okulu işlevlerini birleştirdiler. Eğitim açısından, seowon öncelikle öğrencileri ulusal kamu hizmeti sınavlarına hazırlamaya çalışmaktaydı. Çoğu zaman, seowon sadece aristokrat yangban sınıfının öğrencilerine hizmet etmekteydi. 6 Temmuz 2019'da UNESCO, dokuz seowon alanını Dünya Mirası Alanı olarak listeledi.

<span class="mw-page-title-main">Vasıt</span> İnsan yerleşimi

Vasıt doğu Irak'ta El-Kut'un güney doğusunda Vasıt Valiliği'nde bir yer.

<span class="mw-page-title-main">Westerkerk</span>

Westerkerk Hollanda'nın Amsterdam şehrinin şehir merkezi olarak kabul edilen Centrum bölgesindeki, Prinsengracht ve Keizersgracht arasında, Grachtengordel mahallesinin ise batı kısmında bulunan Protestan Kalvinizm kilisesidir. Kilise aynı zamanda Anne Frank Evi ile aynı cadde üzerinde bulunmaktadır.

Anne Frank Evi tuttuğu günlükler ile Holokost'un simgesi kabul edilen Anne Frank'ın Nazilerden saklanmak için 1942 ve 1944 tarihleri arasında saklandığı, savaş sonrasında 1960 yılında Anne Frank'ın anısına biyografi müzesi haline getirilmiştir. Hollanda'nın Amsterdam şehrinin merkezinde kabul edilen Prinsengracht kanalı ve caddesi üzerinde tarihi Westerkerk kilisesi ile aynı cadde üzerinde bulunur. Anne günlükte evi Arka Ev veya Gizli Ev olarak isimlendirmiştir. Anne Frank Evi, Rijksmuseum and Van Gogh Müzesi'nin ardından Amsterdam'da en çok ziyaret edilen müzelerden biridir. Müzeyi 2013 ve 2014 yılları arasında 1.2 milyon kişi ziyaret etmiştir.

Frederiksoord, Hollanda'nın Drenthe ilinde bulunan bir kasabadır. Westerveld belediyesinin bir parçasıdır ve Hoogeveen'in yaklaşık 24 km kuzeybatısında yer almaktadır.