İçeriğe atla

Ampelos

Bacchus e Ampelus (Uffizi, Floransa)

Ampelos (Yunanca: Ἂμπελος, ''Üzüm'') veya Ampelus (Latincesi), Yunan ve Roma mitolojisinde üzümün teşhisi veDionysos'un sevgilisi idi. Dionysos sayesinde ya bir takımyıldıza ya da üzüm asmasına dönüşen bir satirdi.

Orta Çağ ve Rönesans döneminde Ampelos bilinmiyordu. Yeni Çağ ve sonrasında, görüntüsü ara sıra bulunur. Onunla ilgili bir efsane, 17. yüzyılda Avrupa'da "Dionysos'un Elçileri" adlı kitap yeniden yayınlandığında tekrar keşfedildi. Jacob Matham ve Jan Mil gibi sanatçılar tasarımlarında yer verdi. Bazı araştırmacılar, Dionysos ve Ampellos mitinin Fransız eşcinsel yazar André Gide'nin ilham kaynaklarından biri olduğuna da dikkat çeker.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yunan mitolojisi</span> Antik Yunanların oluşturduğu mitlerden oluşan mitoloji

Yunan mitolojisi, Antik Yunanistan'da dünyanın yaratılışı, tanrı, tanrıça ve kahramanların hayatı hakkındaki söylence ve öğretileri içermekle kalmayıp aynı zamanda Eski Yunan dininin gövdesini oluşturmaktadır. Günümüzde, bu mitoloji hakkındaki bilgilerimizi bu sözlü edebiyatın yazılı hâllerinden alıyoruz. Tarihçiler, mitoloji hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için o dönemin sanatındaki ipuçlarını bile toplar.

<span class="mw-page-title-main">Satir</span> Mitolojik karakter

Satir, Antik Yunan mitolojisinde yer alan yarı keçi yarı insan kır ve orman iyesi.

<span class="mw-page-title-main">Dionisos</span> Antik Yunan mitolojisinde şarabın ve şarapçılığın tanrısı

Dionysus veya Dionisos, Roma mitolojisinde Baküs (Bacchus) olarak da bilinen Çallı şarap tanrısı. Şarabın sadece sarhoş ediciliğini değil, sosyal ve faydalı etkilerini de temsil eder. Medeniyetin destekçisi ve barış aşığıdır. Yunan mitolojisinde, Dionysos Hindistan'a kadar geniş bir alana seyahat etti ve kültünü Yunanistan'a yaydı, esasen doğu kökenli olarak bilinirdi. Onun onuruna grup sekse benzeyen ayinler düzenlenirdi, burada katılımcılar kendilerini aşacak derecede Dionysosçu bir dans ve eğlence çılgınlığına kapılırlardı. Tiyatronun, Dionysos'a tapanlar gibi, kendi kişiliklerini geride bırakmaya ve canlandırdıkları karakterle bütünleşmeye çalıştıkları için bu etkinlikten doğduğuna inanılır. Gerçekten de, Dionysos rahiplerine Yunan tiyatrolarında şeref koltukları verildi.

<span class="mw-page-title-main">Semele</span> Yunan mitolojisinde Dionysosun annesi

Semele, Yunan mitolojisinde Cadmus ile Harmonia'nın kızı. Zeus'tan Dionysos'u doğurduğuna inanılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Sisam</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

Sisam veya Susam Yunanistan'da, Doğu Ege Denizi'nde, Sakız Adası'nın güneyinde, Patmos ve On İki Adaların kuzeyinde, Dilek Yarımadası'nın karşısında ve Batı Türkiye'nin kıyılarından 16 km genişliğinde Dilek Boğazı ile ayrılan bir Yunan adasıdır. Aynı zamanda Kuzey Ege bölgesinin ayrı bölgesel bir birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Hefaistos</span> Yunan Mitolojisi - Tanrıların Demircisi

Hephaistos, Yunan mitolojisinde Zeus ile Hera'nın oğlu ya da Hera'nın yalnız başına doğurduğu oğlu. Tanrılar ve kahramanlar için demircilik zanaatıyla uğraşarak silahlar ve zırhlar üreten ateşler tanrısı. Aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit'in eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Boötes (takımyıldız)</span>

Boötes ya da Çoban takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan birisidir. Batlamyus'un bahsettiği 44 takımyıldızdan da birisidir. Boötes genelde "Ayı Terbiyecisi" olarak tasvir edilir, çünkü Ursa Major ve Ursa Minor takımyıldızlarına yukarıdan bakar gibidir. Dünyadan görünen en parlak üçüncü yıldız olan Arcturus'u barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Medea</span>

Medea ya da Medeia, Yunan mitolojisinde Kolhis Kralı Aietes'in kızı, Kirke'nin yeğeni ve Güneş tanrısı Helios'un torunu olan Kolhis prensesidir. Medea, Antik dünyanın en büyük büyücülerinden biri, ilaç ve zehir yapım ustasıdır. Yer ve Ay Tanrıçası olarak da tapınım görmüştür. En bilinen fiziksel özelliği, gözlerinin açık renkli ve parlak olmasıdır. Karakteristik özelliği ise öfkelendiğinde korkutucu bir kişiliğe bürünmesidir.

Bu madde, Friedrich Nietzsche maddesinin alt başlığıdır.
Friedrich Nietzsche'nin ilk eseri olan Tragedyanın Doğuşu adlı yapıtında incelediği iki kavramdır. Sokrates öncesi Yunan felsefesinden derinden etkilenen Nietzsche, Apollon ve Dionysos tanrılarının anlamsal açılımlarını yeniden ele alır. Nietzsche'de Apollon; biçimin,uyumun ve kontrolün, Dionysos ise taşkın ve coşkun duyguların, tutkunun simgelendiği iki kavramdır. Nietzsche'ye göre bu iki öğe, tabiatın yaratış/yıkış süreçlerini devindirir. Nietzsche, yeniden ele alıp yorumladığı bu iki kavramla estetik ve sanat anlayışını ortaya koyar.

<span class="mw-page-title-main">Gigant</span> Yunan mitolojisinde Tartarus ve Gaianın birleşmesi sonucunda yaratılan yılan ayaklı ölümsüz devler

Gigantlar, yunan mitolojisinde Tartarus ve Gaia'nın birleşmesi sonucunda yaratılan yılan ayaklı ölümsüz devlerdir. Olimpos tanrılarının, titanları yenmesi üzerine öfkelenen Gaia, her on iki Olimpos tanrısına karşılık on iki gigant yaratmıştır. Her biri yaratıldığı tanrının tam tersidir. Boyları genelde mitlerde 12 metredir. Titanların yenilmesinin ardından Toprak Ana'nın (Gaia) yardımıyla gigantlar tanrılara savaş açmıştır. Bir Gigant'ı ancak bir tanrıyla yarı tanrı birlikte öldürebilirdi. Bu yüzden savaş Herakles ve Dionysos yarı tanrılarıyla birlikte yapıldı. Gigant Kralı Porphyrion Zeus'a eşdeğerdi ve onu öldürmek üzere yaratılmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Bakhalar</span> Evripides trajedisi

Bakkhalar, Atinalı oyun yazarı Euripides'in son yıllarında, Makedonya kralı I. Archelaus'un sarayında yazdığı bir antik Yunan trajedisidir. İlk kez Euripides'in ölümündan sonra MÖ 405 yılında Dionysos Tiyatrosu'da sahnelendi. İphigenia Avlis'te ve Korint'te Alkmaeon adlı oyunları ile birlikte bir tetralojinin parçası olan oyunun, Euripides'in oğlu veya yeğeni tarafından yönetildiği düşünülmektedir. Oyun, Dionysia şehir festivali yarışmasında birincilik ödülünü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Teos</span> Antik kent

Teos veya Teo, Eski İyonya'da batısından yer alan bir antik şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Saturnalia</span>

Satürnalia Bayramı, Satürnalia Festivali veya Satürnalia, Roma paganizminde Satürn onuruna kutlanan bir bayramdır.

<span class="mw-page-title-main">Maronya</span>

Maronya, Yunanistan'ın Doğu Makedonya ve Trakya Bölgesi'ne bağlı Maronya-Şapçı belediyesinde bulunan bir köy ve belediye birimidir. Köyün nüfusu 2001 yılı itibarı ile 7,644'tür.

<span class="mw-page-title-main">Sofades</span>

Sofades, Yunanistan'ın Teselya bölgesinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Yüzölçümü 720.8 km² olan şehrin nüfusu 2011 yılı itibarı ile 18,864'tür.

<span class="mw-page-title-main">Gavda</span>

Gavda, Yunanistan'ın Girit bölgesinde bulunan bir ada ve belediyedir. Ada, Girit'in güneyinde yer almakta olup Avrupa'nın en güney noktasıdır. Yüzölçümü 32.4 km² olan belediyenin nüfusu 2011 yılı itibarı ile 1,456'dır. Belediyenin merkezi Kastri'dir.

Antik Roma dini ve mitolojisinde, Liber bir bağcılık, şarap, doğurganlık ve özgürlük tanrısıydı. O, Roma'daki pleblerin koruyucu tanrısıydı ve Aventine Triad'larının bir parçasıydı. Liberalia festivaline ismini vermiştir. Yunan Dionysos / Bacchus'un Romalılaştırılmış biçimleriyle giderek daha fazla ilişkilendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Pentheus</span>

Yunan mitolojisinde, Pentheus Thebai kralıdır. Babası, Spartoilerin en bilgesi olan Ekhion'dur. Annesi Agave ise Thebai'nin kurucusu Kadmos ile tanrıça Harmonia'nın kızıdır. Kız kardeşi Epeiros'tu.

<span class="mw-page-title-main">Dionysiaka</span>

Dionysiaka (Dionysiaca) eski bir Yunan epik şiiridir ve Nonnus'un en önemli eserlerinden biridir. Dionysiaka, 48 kitaptan ve 20.426 satırdan oluşan bir destandır. Homeros lehçesi ve dactylic hexameters ile yazılmış günümüze ulaşan en uzun Grek-Roman şiiridir. Ana konusu Dionysos'un hayatı, Hindistan'a yaptığı sefer ve onun muzaffer dönüşüdür.

Yunan mitolojisinde, Agave ('soylu') Thebai'nin prensesi ve Maenadların kraliçesiydi.