İçeriğe atla

Ammar bin Yasir


Ammar bin Yasir
Arapçaعمار بن ياسر
Ammar bin Yasir adının hat sanatı ile yazılışı
DoğumAmmar bin Yasir
(Arapçaعمار بن ياسر)

570
Mekke, Hicaz, Arabistan
(günümüzde Suudi Arabistan)
Ölüm657
Rakka
(günümüzde Suriye)
Defin yeri
Rakka, Suriye

35°56'32"N 39°1'46"E
Diğer ad(lar)ıEbü’l-Yakzân
Dinİslam
Ebeveyn(ler)
Yasir bin Amir (baba)
Sümeyye bint Hayat (anne)

Ammar bin Yasir (Arapça: عمار بن ياسر;‎ doğum: 570, Mekke - ölüm: 657, Sıffin), en tanınmış sahabelerden biridir ve ailesi ile birlikte ilk 13 Müslüman arasındadır. Şii Müslümanlara göre, Ali bin Ebu Talib'i destekleyen (Ali Şiası) Dört Sadık Sahabi'den biridir. İslam'ın ilk şehitlerinden olan annesi ve babası gibi bazı ilk Müslümanlara uygulanan işkencelerden sağ çıkan tek kişidir. Ertesi sene İslam peygamberi Muhammed ile birlikte Mekke'den Medine'ye hicret etmiştir. Hadise göre, kendisini öldürenleri cennete davet edecek olmasına rağmen, kendisini öldüren grup Ammar bin Yasir'i cehenneme çağıracaktır. Muaviye güçleri tarafından Sıffin'de (günümüzde Suriye'nin Rakka şehri) 657 yılında öldürüldü. İlk camiyi inşa etmiştir.[1]

İslam öncesi

Ammar, İslam peygamberi Muhammed gibi 'Fil' yılında (570) doğmuştur. Ammar, İslam'dan önce de Muhammed'in arkadaşıydı. Hatice el-Kübra ile evlenmesine vesile olanlardandır. Beni Adiyy kabilesinin kölelerindendi.

Müslümanlığı

Annesi, İslam'ı kabul eden yedinci kişi olan Sümeyye bint Hayat (Muhammed Hamidullah'a göre Türk kökenli[2]), babası ise Yasir bin Emir idi. Ammar bin Yasir'in annesi ve babası, Muhammed'in akrabaları ve yakın dostları dışında İslam'ı kabul eden ilk kişilerdi. Hicret'ten (622) önceki son yıl içinde, Mekke paganları onlara işkence yapıp onları çarmıha gerdirerek öldürmüşlerdir. Böylece Ammar'ın annesi ve babası, İslam'ın verdiği ilk şehitlerdi.

İşkence

Mekkeli paganlardan Amr bin Hişam (Ebu Cehil), Peygamber Muhammed'in dostlarına işkence uygulardı. Ammar'ın ailesi en çok işkence görenlerdi. Ammar ve Bilal, Ammar'ın annesi ve babasının kaderini neredeyse paylaşacaklardı ancak Hamza paganların Ammar'ı ve birçok Müslümanı çölde sakladıkları yeri bulmuş ve onları kurtarmak için imdatlarına yetişmiştir.

Ebu Bekir'in hilafeti

İrtidad savaşları esnasında, Ammar, peygamberlik iddiasında bulunan Müseylime'nin lideri olduğu Yamama Kabilesi güçlerine karşı savaşırken bir kulağını kaybetmiştir.

Ali bin Ebu Talib'e sadakati

Ammar bin Yasir, Ali'ye olan sadakatiyle ünlü olup, Şia tarafından Muhammed'in ölümünden sonra onun hilafet hakkını en sadık bir şekilde savunanlardan biri olarak kabul edilmektedir. Bedir gazvesinin kahramanlarından sayılır. Aynı zamanda bazı askerî birliklerin komutanlığını yapmıştır.

Ölümü

Sıffin Savaşı'nda (657) Muaviye güçleri tarafından öldürülmüştür. Onu öldürenler İbni Havva Esaksaki ve Ebu el-Adiye idi.[3]

Bir hadis kaynağında şöyle anlatılıyor:

İkrime anlatıyor: "İbnu Abbas, bana ve oğlu Ali'ye:
"Ebu Said'e gidin, onun rivayet ettiği hadisi dinleyin! dedi. Biz de gittik. Onu, bakımını yapmakta olduğu bir bahçede bulduk." (Bizi görünce) ridasını alıp sarındı. Sonra bize (en baştan) anlatmaya koyularak, mescidin inşaasını zikretmeye kadar geldi ve:
"Biz kerpiçleri tane tane taşıyorduk. Ammar ise (biri kendi, biri de Resulullah adına) ikişer ikişer taşıyordu. Resulullah onu gördü. Üzerindeki toprakları çırpmaya başladı ve:
"Vay Ammar'a! Onu bâği (asi) bir grup öldürecek. Bu, onları cennete çağırır, onlar da bunu ateşe çağırır!" buyurdu."[4]

İkrime'den aktarılan hadis şöyledir: “Müjde sana ey Ammâr, isyankâr bir grup tarafından öldürülüp şehît olacaksın. Sen onları cennete davet edeceksin, onlar da seni cehenneme”.[5]

Kaynakça

  • Taberi, Tarih, 1. cilt, s. 3316–3322; 3. cilt, s. 2314–2319;
  • İbn Sad, Tebakat, 3. cilt, 1. bab, s. 176–189;
  • İbn-i Esir, El-Kamil, 3. cilt, s. 308–312;
  • İbn-i Kesir, Tarih, 7. cilt, s. 267-272;
  • El-Minkeri, Sıffin, s. 320–345;
  • İbn Abd el-Berr, El-İstiab, 3. cilt, s. 1135- 1140; 4. cilt, s. 1725;
  • İbn-i Esir, Usd el-Ğabe, 4. cilt, s. 43-47; 5. cilt, s. 267;
  • İbn Ebil-Hadîd, Şerh Nehc'ul Belâga, 5. cilt, s. 252-258; 8. cilt, s. 10-28; 10. cilt, s. 102-107,
  • El-Hakim, El-Mustedrek, 3. cilt, s. 384-394;
  • İbn Abd Rabbih, El-Ikd el-Fariz, 4. cilt, s. 340-343;
  • El-Mesudi, Muruc ez-Zeheb, 2. cilt, s. 381-382,
  • El-Heytemi, Mecmua ez-Zevaid, 7. cilt, s. 238–244; 9. cilt, s. 291–298;
  • El-Belezuri, Ensab el-Eşref (Emir el-Mü'minin'in Hayatı), s. 310–319.

Sünni görüşler

Ammar bin Yasir, Sünni Müslümanlar tarafından Peygamber Muhammed'in adil sahabesi olarak kabul edilmektedir.

Notlar

  1. ^ Razwy, A. A. (1997). A Restatement of the History of Islam & Muslims C.e. 570 to 661 (İngilizce). World Federation of K S I Muslim Communities Islamic Centre. ISBN 978-0-9509879-1-0. 
  2. ^ "Mektuplar, Muhammed Hamidullah'ın Mektubu URL erişim tarihi:1 Temmuz 2008". 2 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2014. 
  3. ^ "CRCC: Center For Muslim-Jewish Engagement: Resources: Religious Texts". web.archive.org. 20 Ağustos 2011. 20 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2024. 
  4. ^ "Hadith, History, and Information". web.archive.org. 8 Temmuz 2011. 8 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2024. 
  5. ^ "Buhari 441 nolu hadis (İngilizce)". 21 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2014. 

Ayrıca bakınız

  • Dört Sadık Sahabi

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

7. yüzyıl, 601'den 700'e kadar sürmüş olan yüzyıldır.

<span class="mw-page-title-main">Ali</span> İslam Devletinin dördüncü halifesi ve Şiilerin birinci imamı

Ali bin Ebu Talib, İslam Devleti'nin 656-661 yılları arasındaki halifesi. İslam peygamberi Muhammed'in damadı ve amcası Ebu Talib'in oğlu olan Ali, Muhammed'in İslam'a davetini kabul eden ilk erkek kişidir. Sünni İslam'a göre Ali, dört halifenin sonuncusu, Şii İslam'a göre ise imamların ilki ve Muhammed'in hak vârisidir. Şii ve Sünni İslam arasındaki farklılaşmanın ana nedeni Muhammed'in gerçek vârisinin kim olduğu konusundaki görüş farklılığından ileri gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Veysel Karanî</span> Yemenli sahabe, müslüman ve mistik

Veysel Karani (Üveys el-Karanî), Yemenli bir Müslüman ve mistik. İslam peygamberi Muhammed döneminde yaşamasına rağmen onu görememiştir. Meşhur hikâyede Medine'ye kadar gitmiş ancak zamanlamasından dolayı onu görememiş ve geri dönmesi gerekmiştir. Bunun üzerine Muhammed ona hırkasını hediye olarak göndermiştir. Sıffin Savaşı sırasında Ali tarafında savaştı. 657 yılında öldü. Tabiin'in büyüklerindendir. Naaşını almaya gelen 3 kabilenin taşıdığı tabutlarda da keramet göstererek göründüğü söylenir. Böylece bu üç ayrı kabilenin yerleşim yerleri olan Yemen ve Şam'da bulunan türbelerinin yanında Siirt ilinin Baykan ilçesinin ziyaret beldesinde de bir türbesi vardır. 23 Haziran 2014 tarihinde Suriye'deki türbesi IŞİD tarafından bombalanarak yıkılmıştır. Bursa'da Sembolik olarak Osmangazi ilçesindede Veysel Karani türbesi ve camii bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin</span> Alinin oğlu, Şianın 3. imamı, sahabe

Hüseyin bin Ali bin Ebu Talib, İslâm peygamberi Muhammed'in torunudur. Dördüncü Hâlife olan Ali bin Ebu Talib'in oğludur. Annesi, Muhammed'in kızı Fatıma Zehra’dır. On İki İmâmlar'ın üçüncüsü olan Hüseyin bin Ali, İslam Devleti’nin bir Emevî saltanatına dönüşmemesi için mücadele vermiş ve Emevîler tarafından öldürülmüştür. Soyundan gelenler Hüseynî ya da Seyyid olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Talha bin Ubeydullah</span> sahabe

Talhâ bin Ubeydullah, cennetle müjdelenen on sahabiden biri.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Hureyre</span> sahabe

Ebu Hureyre (Arapça: أبو هريرة‎ ‎;, Yemen asıllı sahabe. Gerçek adı bilinmemekle birlikte Müslüman olmadan önceki adının Abdüamr, Sükeyn, Abdüşşems olduğu yönünde farklı rivayetler vardır. Sahipsiz kedi yavrularını besleyip büyütmesinden dolayı Kedicik babası anlamına gelen Ebu Hureyre ismiyle anılırdı.

Sümeyye bint Hubbât ya da Pamuk, İslam'da "ilk şehit" olarak kabul edilen kadın sahabi.

<span class="mw-page-title-main">Mekke'nin Fethi</span> Müslümanların 630da Mekkeyi ele geçirmesi

Mekke'nin Fethi, 10 Ocak 630 tarihinde İslam peygamberi Muhammed komutasındaki Müslüman ordusunun, Mekkeli Kureyşlilerin elindeki Mekke'yi fethetmesidir. Bu fetih, İslam tarihindeki en önemli olaylardan biridir. Bu fetih, Müslümanlar ile Kureyş kabilesi arasındaki yaklaşık sekiz yıl boyunca süren savaşların sonunu getirmiş ve Arap Yarımadası'nda İslam'ın yayılışını daha da hızlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah bin Abbas</span>

Abdullah bin Abbas, Tefsir ve fıkıh alanlarında otorite kabul edilen ve çok sayıda hadis rivayet eden İslam peygamberi Muhammed'in amcasının oğlu olan sahabe.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Zer el-Gıfârî</span> İlk Müslümanlardan biri

Cündeb bin Cünâde bin Süfyân, lakabı Ebu Zer, Ebu Zer el-Gıfârî, İslam'ı ilk kabul eden sahabilerden biriydi. İslam peygamberi Muhammed kendisine Abdullah adını vermiştir. Beni Gifar kabilesindendi. Doğum tarihi bilinmemektedir. 652 yılında, Medine çölü yakınlarındaki El-Rabaza kentinde ölmüştür.

Dört Sadık Sahabe, İslâm mezheplerinden olan Şiâ'nın İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden sonraki Hilâfet ihtilafında, peygamberin damadı, amcasının oğlu ve Ehl-i Beyt İmamlarının birincisi olan Ali bin Ebu Talib'i destekleyen dört sadık sahabeyi kastetmektedir. Bu kişiler şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Ebû Cehil</span> Mekkeli pagan

Amr bin Hişam, diğer adıyla Ebu'l-Hakem veya İslam peygamberi Muhammed'in ona koyduğu ve bilinen adıyla Ebû Cehil, Mekke'nin eski liderlerinden biridir. Muhammed'e muhalefeti ve Müslümanlara karşıt olan davranışları dolayısıyla tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gadîr-i Hum</span> Muhammedin 632 yılında damadı Ali lehine bir beyan içeren vaazı.

Gadîr-i Hum İslam peygamberi Muhammed'in 16 Mart 632 tarihinde vereceği vaaz için Müslümanların toplanmış olduğu tarihsel etkinliktir. Şiilerin ve Arap Alevilerinin inancına göre İslam peygamberi bu vaazinde, Ali bin Ebu Talib'i kendisinden sonra gelecek halef tayin etmiştir. Bu günün hicri yıldönümü Şiiler ve Arap Alevileri tarafından her yıl Gadir-i Hum Bayramı olarak kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Meymûne bint Haris</span>

Meymûne bint Haris, İslâm peygamberi Muhammed’in son eşi. Asıl ismi Berra iken, Muhammed onu Meymune olarak isimlendirmişti.

<span class="mw-page-title-main">Ümmü Seleme</span>

Ümmü Seleme İslâm peygamberi Muhammed'in eşlerinden biri.

<span class="mw-page-title-main">Caban el-Kurdi</span> Kürt sahabe

Caban el-Kurdi, İslam peygamberi Muhammed'in Kürt sahabesi.

Teymoğulları veya Beni Teym Kureyş kabilesinin alt kollarından olan bir aşirettir.

İkrime bin Ebu Cehil Amr bin Hişam, Babası Ebu Cehil ile birlikte İslam peygamberi Muhammed'in önde gelen muhaliflerinden birisiydi. Daha sonrasında Müslüman oldu; Ridde savaşlarında ve Suriye'nin fethinde Raşidin kuvvetlerinde komutanlık yaptı. Muhtemelen Bizans kuvvetleriyle yapılan Ecnadeyn Muharebesi'nde öldü.