İçeriğe atla

Amlakit Yaylası

Amlakit Yaylası (Eylül 2012)

Amlakit, Rize ilinin, Çamlıhemşin ilçesin bağlı bir yayladır. Yaylanın rakımı 1900 ila 2200 metre arasında değişmektedir. 1993 rakımlı olarak da bilinir. Yayladaki ev sayısı 120-130 arasındadır. Konum olarak Palovit Yaylası'nın aşağısında, Zilkale'ye inen vadideki çamlıklara bitişiktir.[1] Yayla, bölgedeki diğer yaylaralara kıyasla ulaşımı kolay yaylalardan biridir.[2] Çamlıhemşin ilçe merkezine 55 kilometre, Rize-Artvin Havalimanına 83.8 kilometre uzaklıkta olan yaylada, 2001 yılından beri elektrik vardır.[3][4] Palovit Deresi yaylayı ikiye böler.[5]

Amlakit Yaylasını Aşağı Çamlıca mahallesi (A. Vice), Yukarı Çamlıca mahallesi (Y. Vice), Boğaziçi köyü (Tumaslı-Pogina ve Ovaklı mah.), Ortan köyü, Hala köyü, Aşağı Şimşirli mahallesi (Çuklanut) ve Bahçeli Konaklar mahallesi (Habak - Citne) sakinleri düzenli olarak kullanmaktadır.

Amlakit yaylasının batısında 2250-2300 metre yüksekliğinde Yukarı Amlakit Yaylası olarak da bilinen Kotençur Yaylası vardır.[6] Hayvancılık zamanında çok sık gidilen bu yayla, hayvancığın bitecek derecede azalmasıyla kullanılmamaktadır. Bu yayla da Amlakit Yaylasına bağlıdır. Amlakitliler, bu yaylaya Yukarki (Okarki) yayla derler.

Bazı kişiler Amlakit Yaylası'na ayıp diye Hamlakit Yaylası da demektedir.[7] Yaylada 2021 yılında 4 şelale, 50 inek, 200 koyun bulunmaktaydı.[8] Varvator şenlikleri ile ünlüdür.[9] Yayla, bir horon türüne adını vermiştir.[10] 2005 tarihli bir kaynakta yaylada çoğunlukla yaz aylarında aktif olan 1 kahvehane, 1 bakkal, 1 cami ve 1 pansiyon ve 50 civarı ahşap yayla evi bulunduğu yazmaktaydı.[11][12] Turistlerin kamp yapmak için tercih ettiği yaylalardan biridir.[13] Hemşinlilerin kullandığı yaylada, erkekler ve kadınlar 1970'li yıllarda bile beraber horon oynamaktaydı.[14] Yaylada Cystopteris fragilis, Pteridium aquilinum, Dryopteris dilatata, Dryopteris remot, Dryopteris filix-mas, Dryopteris x initalis, Dryopteris expansa, Polystichum aculeatum, Polystichum lonchitis, Equisetum arvense, Equisetum palustre, Botrychium lunaria, Polypodium vulgare, Cryptogramma crispa, Thelypteris (Oreopteris) limbosperma, Phegopteris connectilis, Isothecium holtii, Scilla monanthos, Riccardia palmata, Blepharostoma trichophyllum ve Rhododendron caucasicum gibi bitki türleri yaşamaktadır.[15][16][17][18] Yaylaya 1991 yılında 300, 2002 yılında 400, 2009 yılında ise 750 ziyaretçi çıkmıştı.[19] Doğa yürüyüşü yapmaya müsait bir yayladır.[20] 2014 yılında cep telefonları yayladaki tek bir noktada çektiği için, köylüler cep telefonlarını ceplerinde taşımak yerine sinyal alan noktada yer alan kutuya bırakıyorlardı.[21]

Kaynakça

  1. ^ Sebahattin Arıcı (2008). Dambur tarihi. s. 217. ISBN 9789750029912. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  2. ^ Harun Tunçel, Gürcan Gürgen, İhsan Çiçek, A. Fuat Doğu (2004). "Doğu Karadeniz Dağlarında Yaylacılık". dergipark.org.tr. 19 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  3. ^ Ercan Sütlü (2009). "Fırtına Havzası'nda Yaylaların ve Yaylacılığın Zaman İçerisindeki Değişimi Ve Ortaya Çıkan Bazı Çevresel Sorunlar" (PDF). openaccess.artvin.edu.tr. 24 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  4. ^ "Artvin Rize Havalimanı'nın Ulaşıma ve Çevreye Etkileri". dergipark.org.tr. 2021. 29 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  5. ^ "Amlakit". camlihemsin.gen.tr. 22 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  6. ^ Mustafa Alp Dağıstanlı. "Hemşinliler; Fırtınada Doğan Halk". postseyyah.com. 26 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  7. ^ Ferudun Babacan (2020). Bereket Tanrıçası ile Tanrısı(Artemis ile Priapos). Ferudun Babacan. s. 247. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  8. ^ Velan Kunjuraman, Roslizawati Che Aziz, Nur Zehan Abu Bakar (14 Eylül 2021). ECOTOURISM AND RURAL COMMUNITY DEVELOPMENT (Penerbit UMK). Penerbit UMK. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  9. ^ "Amlakit Yaylası – Rize". sosyalbilgiler.biz. 7 Mart 2021. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  10. ^ Rize folklorunda tulum-horon ve düğünler. 2005. s. 74. ISBN 9789752708327. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  11. ^ Özhan Öztürk (2005). Karadeniz ansiklopedik sözlük · 1. cilt. Heyamola Yayınları. s. 485. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  12. ^ "Hemşinliler; Fırtınada Doğan Halk". atlasdergisi.com. 31 Ağustos 2015. 19 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  13. ^ Hakan Sezerel, Ayşegül Çil (2012). "Connecting nature, culture, and art in the context of socially responsible ecological tourism" (PDF). mmv.boku.ac.at. 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  14. ^ Sevi Bayraktar (2019). "Demonstrating Dance: Women's Mobilization of Horon as Protest in Turkey" (PDF). 9 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  15. ^ "Diversity of Pteridophytes in the flora within the borders of Kaçkar Mountains National Park (Rize, Türkiye)" (PDF). plantfungalres.az. 2023. 19 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  16. ^ Gökhan Abay, Güray Uyar, Tamer Keçeli (2009). "Sphagnum centrale and other remarkable bryophyte records from the Kaçkar Mountains (Northern Turkey)". avesis.hacibayram.edu.tr. 29 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  17. ^ "Scilla&alinihatiana Asparagaceae alt familya Scilloideae : Kuzeydoğu Anadolu'dan yeni bir Sümbülcük (Scilla(L.)) türü". dergipark.org.tr. 2015. 10 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  18. ^ Notes from the Royal Botanic Garden, Edinburgh (İngilizce). H.M. Stationery Office. 1983. ss. 283, 284. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  19. ^ Mehmet Özalp, Ercan Sütlü (2011). "Fırtına Havzası'nın Yukarı Bölümlerinde Yürütülen Yaylacılık Faaliyetlerinin Zamansal Değişiminin İrdelenmesi ve Bazı Çevresel Sorunların Tespiti". ofd.artvin.edu.tr. 29 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  20. ^ Ali İslam, Öznur Akçin, Cavit Yavuz, Burcu Pelit (2010). "Doğu Karadeniz Bölgesi'nin Agroekoturizm Açısından Değerlendirilmesi" (PDF). earsiv.odu.edu.tr. 29 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  21. ^ "Cep telefonu tek bir noktadan çekince". caytvhaber.com. 10 Eylül 2014. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Palovit, Rize ilinin Çamlıhemşin ilçesine bağlı bir yayladır.

<span class="mw-page-title-main">Başköy, Güneysu</span>

Başköy, Rize ilinin Güneysu ilçesine bağlı bir köydür.

Çamlık Yaylası, Rize ilinin Fındıklı ilçesinde bulunan bir yayladır. Rakımı 2100 metredir. Fındıklı'ya 46 kilometre uzaklıktadır. Yaylanın içinden Çağlayan Deresi geçmektedir. Yaylaya ulaşım Artvin'in Arhavi ilçesinden sağlanmaktadır. Marsis Dağı'nın eteklerinde kurulmuştur. Yaylanın alanı 15 kilometrekaredir.

<span class="mw-page-title-main">Abaz Yaylası</span>

Abaz Yaylası, Kahramanmaraş ili Onikişubat ilçesi, Kertmen köyünün sınırları içinde bir yayla alanıdır.

İntor Yaylası, Rize ilinin Ardeşen ilçesinde bulunan bir yayladır. Rakımı 2294 metre olan yaylanın Ardeşen'e uzaklığı 45 kilometredir. Altıparmak Dağları’nın dik kaya yamaçlarında kurulmuş olan yayla, İntor Gölü'ne 40 dakikalık yürüme mesafesindedir. Yaylaya ulaşım Ardeşen-Tunca-Eskiarmutluk-Nolaşkar güzergahından sağlanmaktadır. Yayladan eski patika yol kullanılarak Şorak Yaylası'na veya Artvin'deki Sarıgöl ve Özgüven köyüne gidilebilir.

Famurgi Yaylası, Rize ilinin Ardeşen ilçesine 40 kilometre uzaklıkta konumlanmış bir yayladır. En yakın yerleşim yeri olan Ortaalan köyüne 9 kilometre uzaklıkta olan yaylanın alanı 3 kilometrekaredir. Her yıl 15 Nisan ve 15 Ekim tarihleri arasında yaylacılık için kullanılır.

Rakti Yaylası, Rize ilinin Ardeşen ilçesine 38 kilometre uzaklıkta konumlanmış bir yayladır. En yakın yerleşim yeri olan Eskiarmutluk (Ç'umayida) köyüne 9 kilometre uzaklıkta olan yaylanın alanı 3 kilometrekaredir. Her yıl 15 Nisan ve 15 Ekim tarihleri arasında yaylacılık için kullanılır.

Bilbilan Yaylası, Artvin ilinin Merkez ilçesine 80 kilometre uzaklıkta konumlanmış bir yayladır. Artvin'deki en büyük yayladır.

Dudkamagesti Yaylası, Rize ilinin Ardeşen ilçesine 33 kilometre uzaklıkta konumlanmış bir yayladır. 2 kilometrekarelik bir alanı kaplayan yayla, en yakın yerleşim birimi olan Düzköy'e 8 kilometre uzaklıktadır. Yaylanın rakımı 712 metredir. Her yıl 15 Nisan ve 15 Ekim tarihleri arasında yaylacılık için kullanılmaktadır. Yayla, Papuzeni Yaylası, Galaskur Mezrası ve Yavanat Yaylası ile çevrelenmiştir.

Sümeğiyatağı Yaylası, Rize ilinin Ardeşen ilçesine 18 kilometre uzaklıkta konumlanmış bir yayladır. 2 kilometrekarelik bir alanı kaplayan yayla, en yakın yerleşim birimi olan Aşağıdurak (Zğem) köyüne 8 kilometre uzaklıktadır. Rakımı 1.550 metre olan yayla, Çaçağona Yaylası ve Zizeni Yaylası ile komşudur. Her yıl 15 Nisan ve 15 Ekim tarihleri arasında yaylacılık için kullanılmaktadır. Ahşap evlerin bulunduğu yaylanın otlak bölgeleri çayırlıktır.

Sataple Yaylası veya Satable Yaylası, Rize ilinin Çamlıhemşin ilçesine 17 kilometre uzaklıkta konumlanmış bir yayladır. 6 kilometrekarelik bir alanı kaplayan yayla, en yakın yerleşim birimi olan Topluca (Mtsano) köyüne 5 kilometre uzaklıktadır. Yayla hayvancılık için kullanılmaktadır. Lazların kullandığı yaylada geçmiş yıllardan beri büyük halkalar halinde horon oynanmaktadır.

Alişor Yaylası, Rize ilinin Merkez ilçesine 29 kilometre uzaklıkta konumlanmış bir yayladır. En yakın yerleşim birimi olan Güzelyurt köyüne 6 kilometre uzaklıkta olan yayla, 11 kilometrekarelik bir alanı kaplamaktadır. Her yıl Nisan ve Ekim ayları arasında yaylacılık için kullanılmaktadır. Yaylada Alişor Şelaleleri bulunmaktadır.

Kaynarca Yaylası, Artvin ilinin Borçka ilçesine 40 kilometre uzaklıkta konumlanmış bir yayladır. 14 kilometrekarelik bir alanı kaplayan yayla, en yakın yerleşim birimi olan Arkaköy (Araveti) köyüne 15 kilometre uzaklıktadır. Haziran ve Eylül ayları arasında hayvancılık için kullanılan yaylada yaklaşık 100 kişi yaşamaktadır.

Taşlı Oba yaylası veya Kaçkar Yaylası Trabzon ilinin Maçka ilçesine bağlı Güzelyayla Mahallesi'nde bulunmaktadır. İlçe merkezine 35 km mesafede bulunan yayla 20 km2 alana sahiptir.

Pınarbaşı yaylası veya Bodamış Yaylası Trabzon ilinin Maçka ilçesine bağlı Güzelyayla Mahallesi'nde bulunmaktadır. İlçe merkezine 35 km mesafede bulunan yayla 100 km2 alana sahiptir.

Kıranay Yaylası veya Kırano Yaylası Trabzon ilinin Maçka ilçesine bağlı Bağışlı Mahallesi'nde bulunmaktadır. İlçe merkezine 20 km mesafede bulunan yayla 40 km2 alana sahiptir.

Kurgeç yaylası Trabzon ilinin Maçka ilçesine bağlı Dikkaya Mahallesi'nde bulunmaktadır. İlçe merkezine 20 km mesafede bulunan yayla 70 km2 alana sahiptir.

Göleteği Yaylası, Rize ilinin Ardeşen ilçesine 45 kilometre uzaklıkta konumlanmış bir yayladır. 2 kilometrekarelik bir alanı kaplayan yayla, en yakın yerleşim birimi olan Eskiarmutluk köyüne 5 kilometre uzaklıktadır. Her yıl yaylacılık ve hayvancılık için kullanılmaktadır. Rakımı 2.600 metre olan yaylada buzul göller bulunmaktadır.

Mağara Yaylası, Rize ilinin Ardeşen ilçesine 45 kilometre uzaklıkta konumlanmış bir yayladır. 3 kilometrekarelik bir alanı kaplayan yayla, en yakın yerleşim birimi olan Eskiarmutluk (Ç'umayida) köyüne 4 kilometre uzaklıktadır. Her yıl yaylacılık ve hayvancılık için kullanılmaktadır. Yaylaya Siprona Yaylası üzerinden ulaşılmaktadır.

Cancır Yaylası veya Cancir Yaylası, Artvin'in Şavşat ilçesinde konumlanmış, Maden (Bazgiret) köyünde yaşayanların kullandığı bir yayladır. Rakımı 2170 metre olan yayladaki tüm evler ahşaptan yapılmıştır. Yaylada Marioba şenlikleri düzenlenmektedir.