İçeriğe atla

Amharalar

Amharalar
አማራ
Önemli nüfusa sahip bölgeler
 Etiyopya19,867,817[1]
 ABD195,260[2]
 İsrail115,500[3]
 Kanada18,020[4][5][6]
 Birleşik Krallık8,620[7]
 Almanya5,600[8]
 Avustralya4,515[9]
Diller
Din

Amharalar veya Amharlar[10] (Amharca: አማራ, Āmara; Geez: አምሐራ, ʾÄməḥära), Etiyopya'nın özellikle Amhara Bölgesi'nin kuzey ve orta dağlık bölgelerinde geleneksel olarak yaşayan bir etnik gruptur. 2007 ulusal nüfus sayımına göre, Etiyopya nüfusunun %26,9'unu oluşturan 19.867.817 kişiyi kapsamakta ve çoğunlukla Etiyopya Ortodoks Kilisesi Ortodoks Hristiyan üyeleridir. Etiyopya göçmen topluluğunda, özellikle Kuzey Amerika'da da bulunurlar. Bu söz Amharca, bir Afrika-Asya dilini Sami dalı, bir üyesi Ethiosemitic Etiyopya resmi dili olarak hizmet grubu. Bazı akademisyenler, Tigrayalıları ve Amhara'yı Habeş kimliğinin, birkaç Batılı akademisyen ve Etiyopyalı etno-milliyetçi siyasi partinin öne sürdüğü, ancak kamuoyu ya da en yerli yerli akademisyenler tarafından yaygın olarak kabul edilmeyen ultra neo-muhafazakâr bir tanımı altında uygun olarak sınıflandırdılar. bölge.[1]

Etimoloji

Tarihçe

Dil

Amharca (Amarigna veya Amarinya olarak da bilinir) ana dil olarak konuşur. Etiyopya nüfusunun% 29,3'ü tarafından konuşulmaktadır.  Afro-Asya ailesinin Semitik şubesine aittir.

Donald Levine'e göre, Afro-Asya (Hamito-Semitik) dil ailesi muhtemelen doğu Sahra'da veya güneybatı Etiyopya'da ortaya çıktı. Proto - Semitik, proto- Cushitic ve proto- Omotic dilleri konuşan erken Afro-Asya popülasyonları MÖ dördüncü veya beşinci binyıllar arasında farklılık gösterirdi. Kısa bir süre sonra, proto-Cushitic ve proto-Omotic gruplar geçiş proto-semitik hoparlörlerle, Etiyopya dağlık yerleşmiş olurdu Sina Yarımadası'nı içine Küçük Asya. Daha sonra Güney Arabistan halklarının geri dönüş hareketi Semitik dilleri Etiyopya'ya tanıtırdı. Arkeolojik kanıtlara dayanarak, bölgede Semitik konuşmacıların varlığı MÖ 500'den önceki bir tarihe kadar uzanmaktadır. Dil analizi MÖ 2000 gibi erken bir tarihte Etiyopya'da Sami dillerin varlığını düşündürmektedir. Levine, bu bin yılın sonunda Büyük Etiyopya'nın çekirdek sakinlerinin Semitik, Cushit ve Omotic dallarının Afro-Asya dillerini konuşan esmer Kafkasoid ("Afro-Akdeniz") agropastoralistlerden oluşacağını gösteriyor.

Robert Fay göre, antik Sami konuşmacılar Yemen idi Himyarites ve onlar yerleşti Aksum kuzey Etiyopya alanda. [ Kaynak belirtilmeli ], onlar yerli konuşmacılarla Orada evlilikler Agaw Modern Amhara vatan içine ve diğer Cushitic dillere ve giderek yayılma güneye [ kaynak belirtilmeli ]. Onların torunları, Amhara'nın ilk öncülleri olan Etiyopya Ortodoks Tewahedo Kilisesi'nin resmi dili Ge'ez'i konuştu.  Öte yandan Etiyopya Araştırmaları konusunda uzmanlaşmış Etiyopyalı akademisyenler Etiyopya Ortodoks Tewahedo Kilisesi Amhara Amhara [1] 30 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. gibi Messay Kebede ve Daniel E. Alemu genellikle bu teori hatta hiç gerçekleştiyse göç, karşılıklı alışverişi biri olduğunu savunarak karşı çıkıyorlar ve Amharas ve diğer Ethiosemistic konuşan etnik gruplar yabancı işgalciler olarak karakterize gerektiğini.

Din

2007 yılı sayımına göre Amharaların ezici çoğunluğunu oluşturduğu Amhara Bölgesi'nde yaşayanların %82'5'i Ortodoks Hristiyan (Oryantal Ortodoksluk), %17,2'si Müslüman ve kalanı Yahudi ve Protestan'dır.[11]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Central Statistical Agency, Ethiopia. "Table 2.2 Percentage Distribution of Major Ethnic Groups: 2007" (PDF). Summary and Statistical Report of the 2007 Population and Housing Census Results. United Nations Population Fund. s. 16. 5 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ekim 2014. 
  2. ^ Amerika Birleşik Devletleri Nüfus Sayım Bürosu 2009-2013, Detailed Languages Spoken at Home and Ability to Speak English for the Population 5 Years and Over: 2009-2013, USCB, 30 November 2016, <https://www.census.gov/data/tables/2013/demo/2009-2013-lang-tables.html 12 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.>.
  3. ^ Amharic-speaking Jews component 85% from Beta Israel; Anbessa Tefera (2007). "Language". Jewish Communities in the Nineteenth and Twentieth Centuries - Ethiopia. Ben-Zvi Institute. p.73 (Hebrew)
  4. ^ Statistics Canada, 2011 Census of Population, Statistics Canada Catalogue no. 98-314-XCB2011032
  5. ^ Anon, 2016. 2011 Census of Canada: Topic-based tabulations | Detailed Mother Tongue (232), Knowledge of Official Languages (5), Age Groups (17A) and Sex (3) for the Population Excluding Institutional Residents of Canada and Forward Sortation Areas, 2011 Census. [online] Www12.statcan.gc.ca. Available at: <http://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2011/dp-pd/tbt-tt/Rp-eng.cfm?LANG=E&APATH=3&DETAIL=0&DIM=0&FL=A&FREE=0&GC=0&GID=0&GK=0&GRP=1&PID=103001&PRID=10&PTYPE=101955&S=0&SHOWALL=0&SUB=0&Temporal=2011&THEME=90&VID=0&VNAMEE=&VNAMEF= 11 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.> [Accessed 2 Dec. 2016].
  6. ^ Immigrant languages in Canada. 2016. Immigrant languages in Canada. [ONLINE] Available at: https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2011/as-sa/98-314-x/98-314-x2011003_2-eng.cfm 24 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. [Accessed 13 December 2016].
  7. ^ pp, 25 (2015) United Kingdom. Available at: https://www.ethnologue.com/country/GB 8 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Accessed: 30 November 2016).
  8. ^ Amharas are estimated to be the largest ethnic group of estimated 20.000 Ethiopian Germans|https://www.giz.de/fachexpertise/downloads/gtz2009-en-ethiopian-diaspora.pdf 4 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  9. ^ Australian Bureau of Statistics 2014, The People of Australia Statistics from the 2011 Census, Cat. no. 2901.0, ABS, 30 November 2016, <https://www.border.gov.au/ReportsandPublications/Documents/research/people-australia-2013-statistics.pdf 17 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.>.
  10. ^ İğci, Alpay. "Türkçede Kullanılan Dil Adlarının Yapısı". XI. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu Bildiri Kitabı. ss. 205-219. 21 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2022. 
  11. ^ "FDRE States: Basic Information – Amhara". Population. 24 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2006. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kanada</span> Kuzey Amerikada yer alan bir ülke

Kanada, Kuzey Amerika'da bir ülkedir. On eyalet ve üç bölgeden oluşan ülke, Büyük Okyanus'tan Atlas Okyanusu'na ve kuzeyde Arktik Okyanusu'na kadar 9,98 milyon km²'lik bir alanı kaplar. Bu özelliğiyle yüzölçümü bakımından dünyanın Rusya'dan sonra en büyük 2. ülkesidir. Kanada, sınırları içinde en çok göl bulunduran ülkedir, bir milyondan fazla göl bulunmaktadır. Kanada'nın güney ve batıda Birleşik Devletler ile olan sınırı 8.891 km ile dünyanın en uzun kara sınırıdır. Ayrıca Kanada, 200.000 km den fazla bir mesafe ile dünyanın en uzun sahil şeridine sahiptir. Kanada'nın topraklarında çoğunlukla ormanlar ve bunun yanı sıra Rocky Dağları'ndaki tundra hakimdir. Nüfusun beşte dördü güney sınırına yakın yaşamaktadır. Kanada'nın başkenti Ottawa; en büyük üç şehri Toronto, Montreal ve Vancouver'dır.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya</span> Afrikanın doğusunda, Afrika Boynuzunda, bir devlet

Etiyopya veya Etyopya, resmî adıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Afrika Boynuzu'nda yer alan büyük bir Doğu Afrika ülkesi. Ülkenin başkenti yerel dilde "yeni çiçek" anlamına gelen Addis Ababa'dır. Sudan, Güney Sudan, Eritre, Cibuti, Somali ve Kenya, Etiyopya'nın komşularıdır. Afrika kıtasının en kalabalık ikinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Vancouver</span> Kanadada belediye

Vancouver, Kanada'nın batısında bulunan Britanya Kolumbiyası eyaletinde bir liman şehirdir. Batı Kanada'nın en büyük, ülkenin de üçüncü büyük metropolüdür.

<span class="mw-page-title-main">Nunavut</span> Kanadada bir bölge

Nunavut, Kanada'nın Kuzey Kanada denen en kuzeyinde İnuitlerce meskun olan en yeni bölgesi. Gerçek sınırları 1993 yılında çizilmesine rağmen, resmî olarak 1 Nisan 1999 tarihinde Nunavut Yasası ve Nunavut Land Claims Agreement Yasası gereği Kuzeybatı Toprakları'ndan ayrılarak kurulmuştur. Dünya'nın en kuzey kalıcı yerleşim yeri olan Alert, Nunavut burada bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Maoriler</span> Yeni Zelandanın yerli Polinezya halkı

Maoriler, Yeni Zelanda anakarasının yerli Polinezya halkıdır. Maorilerin kökeni, Yeni Zelanda'ya kabaca 1320 ile 1350 yılları arasında çeşitli waka (kano) seferleri dalgasıyla gelen doğu Polinezya'dan gelen yerleşimcilere dayanır. Fiji ve Polinezya kökenlilerdir. Özgürlük düşkünlükleri ve savaşçılıkları ile ünlülerdir. Savaşa giderken tenlerini beyaza boyamaları ve de çok aç kaldıklarında insan eti yemeleri onları barbar bir kavim olarak gösterse de şartlar zorlamadıkça vahşi değildirler. Soyu tükenmekte olan kavimlerdendir. Yeni Zelanda nüfusunun %10-11'ini oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Québec (şehir)</span> Kanadanın Quebec eyaletinin başkenti

Québec, Kanada'nın Québec eyaletinin başkenti olup 2016 yılı nüfus sayımına göre şehir sınırları içindeki nüfusu 531,902 kişidir. Metropoliten alanda ise 800,296 kişi yaşamaktadır. Montreal'den sonra başkenti olduğu aynı adlı Québec ilinin ikinci büyük şehridir. Şehrin tarihi eski merkezi (Vieux-Québec), Meksika hariç, Kuzey Amerikadaki hâlen surları olan tek şehirdir ve 1985'ten beri UNESCO'nun Dünya Mirası listesinde yer almaktadır. Şehir Kuzey Amerika'nın en eski şehirlerinden olup kuruluş yılı 1608'dir.

Galliler, Büyük Britanya adasının batısında yer alan Galler bölgesinde yaşayan ve ana dilleri Galce olan Kelt kökenli bir etnik gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Japonlar</span>

Japonlar, Japon Takımadalarına ve %98,5'ini oluşturdukları Japonya'ya özgü bir etnik gruptur.

Anişininice, Kanada'da Ontario eyaletinin kuzeyi ile Manitoba eyaletindeki Island Lake'de yaşayan Anişininiler tarafından konuşulan Algonkin dilleri ailesinin Anişinabe dilleri grubundan bir Kızılderili dilidir. 2016 sayımına göre konuşanı 13.630 kişidir. Yaklaşık 8.480 kişi evlerinde de konuşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pointe-Claire</span> Québecte kent

Pointe-Claire, Kanada'nın Québec eyaletinde yer alan ve Montreal ilçesinde yer alan bir şehirdir.2016 yılındaki toplam nüfusu 31.380'dir.

<span class="mw-page-title-main">Maple Ridge, Britanya Kolumbiyası</span> Kanadada belediye

Maple Ridge, Kanada'nın Britanya Kolumbiyası eyaletinde bulunan bir şehirdir. Şehir, Fraser Nehri ve Golden Ears'ın arasında yer almakta olup Metro Vancouver'in bir parçasıdır. Yüzölçümü 266.78 km² olan şehrin nüfusu 2016 yılı itibari ile 82.256'dır.

<span class="mw-page-title-main">Oromolar</span>

Oromolar, Etiyopya, Kenya ve Somali bölgelerinde yaşayan bir etnik grup. Etiyopya ve daha geniş tabirle Afrika Boynuzu'nun en büyük etnik grubudur. 2007 nüfus sayımına göre, Etiyopya nüfusunun yaklaşık %34.5'ini temsil ederken diğer tahminlere göre nüfusun yaklaşık %40'ını oluşturdukları söyleniyor.

Pakistanlılar veya Pakiler, Pakistan'ın vatandaşı olan insanlardır. Pakistan çok etnik gruptan oluşan ve çok dilli bir devlettir: halkının çoğunluğu dilsel olarak Hint-Aryan ve İran gruplarına aittir, geri kalan azınlık ise çoğunlukla diğer dil gruplarına ve ailelere aittir.

Yugoslav Kanadalılar, Yugoslav soyundan gelen Kanadalılardır. 2016 Nüfus Sayımı'nda, etnik kökenini Yugoslav veya Yugoslav Kanadalı olarak belirten 38.480 kişi vardı. 2011 Nüfus Sayımı'nda ise bu sayı 48,320 idi. Bu da 5 yılda %20 azalma görüldüğü anlamına gelmektedir.

Kanada İrlandalıları atalarını İrlanda kökenli göçmenlere kadar izleyen torunları da dahil olmak üzere tam veya kısmi İrlanda mirasına sahip Kanada vatandaşlarıdır. 1825'ten 1970'e 1,2 milyon İrlandalı göçmen geldi ve bunların en az yarısı 1831'den 1850'ye kadar olan dönemde geldi. 1867'de ikinci en büyük etnik gruptular ve Kanada nüfusunun %24'ünü oluşturuyorlardı. 1931 ulusal nüfus sayımı 1.230.300 İrlanda asıllı Kanadalı saydı, yarısı Ontario'da yaşıyordu. Ontario'dan sonra en çok İrlanda Asıllı Kanadalıların yaşadığı yer ise Britanya Kolumbiyası'dır.

Yemenli Kanadalılar Yemen kökenli Kanadalılar veya Kanada vatandaşlığı almış Yemenlilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen diasporası</span> Yemen dışında yaşayan Yemenliler

Yemen diasporası veya yurt dışında yaşayan Yemenliler, Yemen'den göç etmiş ve şimdi başka ülkelerde ikamet eden Yemenliler ve onların soyundan gelenleri ifade eden terimdir. 2 milyonu Suudi Arabistan'da olmak üzere Yemen dışında yaklaşık olarak 7 milyon Yemenli yaşamaktadır. Birleşik Kralıkta 70.000 ila 80.000 Yemenli yaşamakta. Amerika Birleşik Devletleri'nde 200.000'den fazla Yemenli ve İtalya da yaklaşık 3.000 Yemenli yaşamakta. Ayrıca Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Katar ve Bahreyn, Pakistan, Cibuti, Somali, Endonezya, Malezya, Brunei ve eski Sovyet ülkelerinde de Yemenliler yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Selkirk, Manitoba</span>

Selkirk, Kanada'nın batısındaki Manitoba eyaletinde, eyalet başkenti Winnipeg'in yaklaşık 22 kilometre kuzeydoğusunda Kızıl Nehir üzerinde yer alan bir şehirdir. Nüfusu 2021 nüfus sayımı itibarıyla 10.504'tür. Yerel ekonominin temel dayanakları turizm, bir çelik fabrikası ve bir psikiyatri hastanesidir. Kızıl Nehir üzerindeki dikey bir asansör köprüsü Selkirk'ü daha küçük bir kasaba olan Doğu Selkirk'e bağlamaktadır. Şehir Winnipeg'e 9 numaralı otoyol ile bağlıdır ve Kanada Pasifik Demiryolu ile hizmet vermektedir. Şehir, 1813 yılında Kızıl Nehir bölgesinde bir koloni kurma izni alan Selkirk 5. Kontu İskoç Thomas Douglas'ın onuruna adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Virden, Manitoba</span>

Virden, Kanada'nın Manitoba eyaletinin güneybatısında yer alan bir kasabadır. Petrol Virden'de ilk olarak 1951 yılında keşfedilmiştir ve Virden o zamandan beri "Manitoba'nın Petrol Başkenti" olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İngiliz Kanadalılar</span>

İngiliz Kanadalılar veya Anglokanadalılar (Anglo-Canadians), İngiliz kökenli Kanadalıları ifade etmek için kullanılan bir tanımdır. Fransız Kanadalıların aksine kullanılır. Kanada, İngilizce ve Fransızca olmak üzere resmî olarak iki dilli bir ülkedir.