Amerikan sineması

Amerika Birleşik Devletleri sineması, Amerikan sineması veya genellikle kullanılan ismiyle Hollywood, 20. yüzyılın başlarından bu yana dünya çapında sinema üzerinde derin bir etkisi olan ABD menşeli sinema sektörüdür. Bu sektörün geçmişi dört ana döneme ayrılmaktadır: Sessiz film dönemi, klasik Hollywood sineması, Yeni Hollywood ve çağdaş dönem. Fransız Lumière Kardeşler modern sinemanın kurucusu olarak kabul edilmelerine rağmen, hızla gelişen bu sektörde Amerikan sineması en baskın güç haline gelmiştir. 1920'lerden bu yana, Amerikan film endüstrisi her yıl herhangi başka bir ülkeden daha fazla hasılat elde etmektedir.

Tarihçe

1990'lar

1990'larda ABD sinemasında teknolojik gelişmeler oldu. Aksiyon sineması ve bağımsız sinema yükselişe geçti. Kara film yeniden doğdu. Korku filmi türünde değişmeler yaşandı. Bilimkurguda cyberpunk türü doğdu.

Bağımsız sinemanın yükselişindeki en önemli pay Steven Soderbergh'in Seks Yalanları adlı filmine aitti. Film, Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye, En İyi Erkek Oyuncu ve FIPRESCI ödüllerini kazandı. Yalnızca 1 milyon dolarlık bütçe ile çevrilen film, bütçesinin 10 katı kadar hasılat yaptı. Seks Yalanları'nın kazandığı başarının ardından birçok yapımcı, bağımsız filmler çekebilcek yönetmenler aramaya başladı. Miramax şirketi bağımsız filmlere kucak açtı. Büyük stüdyolar da kendi bünyelerinde küçük bütçeli bağımsız filmler finanse edebilecek bölümler kurdu. Örneğin 20th Century Fox 1994 yılında Fox Searchlight'ı kurdu. Jim Jarmusch, Abel Ferrera, Alan Rudolph ve Soderberg gibi bağımsız isimler birçok genç yönetmene de ilham kaynağı oldu. Peter Jackson Heavenly Creatures adlı filmi çekti. Bryan Singer da eleştirel ve finansal açıdan büyük bir başarı sağlayan Olağan Şüpheliler filmini yönetti. Robert Rodriguez de kendi ülkesi Meksika'da Gitarım ve Silahım adlı çok küçük bütçeli filmi çekti. Rodriguez bütçeyi denkleştirebilmek için ilaç denekliği bile yaptı. 1992 yılında çektiği Rezervuar Köpekleri filmiyle başarı kazanan Quentin Tarantino, 1994 yılında da senaryosunun Roger Avary ile birlikte yazdığı Ucuz Roman filmini yönetti. Film dünya genelinde yaklaşık 300 milyon dolar kazanırken, En İyi Film dalında Akademi Ödülü adayı oldu ve En İyi Senaryo ödülünü kazandı. Jackson, Singer, Rodriguez ve Tarantino zaman ilerledikçe daha ticari filmlere yöneldi.

Gus Van Sant, Hal Hartley ve Todd Haynes gibi isimler her zaman bağımsız yönetmenler olarak kaldı. Van Sant, Benim Güzel Idaho'm filmiyle, Hartley de Simple Man ile kayıp kuşağın sancılarına dikkat çekti. 1994 yılında çektiği 25,000 dolar bütçeye sahip olan Tezgahtarlar filmiyle üne kavuşan Kevin Smith, Chasing Amy ile romantik komedi türünün kalıplarını yıkmaya çalıştı. Paul Thomas Anderson da bir grup pornocunun hikâyesini anlattığı Ateşli Geceler filmini çekti. İki yıl sonra da çok karakterli bir film olan Manolya filmini yönetti ve Akademi Ödülü'ne aday oldu.

Darren Aronofsky de 1998 yılında Pi adlı film sadece 60,000 dolar bütçe ile çekti. İki yıl sonra da Huber Selby Jr.'ın kitabından uyarladığı Bir Rüya İçin Ağıt filmi ile tanınırlığını arttırdı.