İçeriğe atla

Amerikan hamam böceği

Amerikan hamam böceği
Amerikan hamam böceği
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Arthropoda
Sınıf: Insecta
Takım: Blattodea
Familya: Blattidae
Cins: Periplaneta
Tür:
P. americana
Binominal isimlendirme
Periplaneta americana

(Linnaeus, 1758)
Sinonimler
  • Blatta americana Linnaeus, 1758
  • Blatta ferrugineofusca Gronovius, 1764
  • Blatta kakkerlac De Geer, 1773
  • Blatta orientalis Sulzer, 1776 (Preocc.)
  • Blatta aurelianensis Fourcroy, 1785
  • Blatta siccifolia Stoll, 1813
  • Blatta heros Eschscholtz, 1822
  • Blatta domicola Risso, 1826
  • Periplaneta stolida Walker, 1868
  • Periplaneta colorata Rehn, 1901

Amerikan hamam böceği (Periplaneta americana) en yaygın hamam böceği türüdür ve genellikle zararlı olarak kabul edilirler. ABD'nin belirli bölgelerinde halk arasında su böceği olarak da bilinir [1] ancak suda yaşamadığı için gerçek bir su böceği değildir. Gemi hamam böceği, kakerlac ve Bombay kanaryası gibi isimleri de mevcuttur.[2] Genellikle bir palmetto böceği olarak yanlış tanımlanır.[3][4]

İsimlerine rağmen, Amerikan hamam böceklerinin anavatanı Afrika ve Orta Doğu'dur. Atlantik köle ticareti de dahil olmak üzere [2] ticari insan hareketlerinin bir sonucu olarak MS 17. yüzyıldan itibaren Amerika'ya taşındıklarına inanılıyor.[5]

Dağılım

Adına rağmen, Periplaneta türlerinin hiçbiri Amerika'ya özgü değildir. P. americana, 1625 gibi erken bir tarihte Afrika'dan şimdiki Birleşik Devletler'e taşındı. [2] Artık tropik iklimlerde de yaygındır çünkü insan faaliyetleri böceklerin yaşam alanlarını genişletmiştir ve küresel ticaretin bir sonucu olarak dağılımları neredeyse kozmopolit hale gelmiştir.[2]

Biyoloji

Özellikler

Tüm yaygın hamam böceği türleri arasında Amerikan hamam böceği en büyük vücut boyutuna sahiptir. Metamorfozdan önce 6-14 kez (çoğunlukla 13 kez) deri değiştirir ve yaklaşık 700 güne kadar uzayan yaşam döngüsüne sahiptir.

Ortalama uzunluğu 4 santimetre (1,6 in) civarındadır ve yaklaşık 7 milimetre (0,28 in) boyundadır.[6] Kırmızımsı kahverengidirler ve başın arkasındaki vücut bölgesi olan pronotumda sarımsı bir kenarları vardır. Olgunlaşmamış hamam böcekleri kanatsız olmaları dışında yetişkinlere benzerler.

Hamam böceği üç kısma ayrılır; vücut düzleştirilmiş ve genişçe ovaldir, başını kaplayan kalkan benzeri bir pronotum vardır. Pronotum, bazı böceklerin göğüs kafesinin sırt yüzeyinin tamamını veya bir kısmını kaplayan plaka benzeri bir yapıdır. Ayrıca çiğneyen ağız parçaları, uzun, parçalı antenleri ve narin arka kanatları olan kösele ön kanatları vardır. Hamam böceğinin üçüncü bölümü ise karındır.[7]

Böcek hızlı hareket edebilir, genellikle bir tehdit algılandığında gözden kaybolabilir ve büyük sayılabilecek boyutuna rağmen küçük çatlaklara ve kapıların altına sığabilir. En hızlı koşan böceklerden biri olarak kabul edilir.[8]

Bir deneyde, bir P. americana 54 kilometre/saat (34 mph) rekor bir hız kaydetti. Bu saniyede yaklaşık 50 vücut uzunluğu demektir ve kıyaslama yapmak gerekirse bu da 330 kilometre/saat (210 mph) koşan bir insanla eşittir.[9][10]

Her biri 3500'den fazla ayrı merceğe (ommatidia, altıgen açıklıklar) sahip bir çift büyük bileşik göze sahiptir). Işıktan kaçan çok aktif bir gece böceğidir.[11]

Amerikan hamam böceği nimfleri uzuv rejenerasyonu yeteneğine sahiptir.

P. americana alt tarafı
P. americana, yandan görünüm

Üç tür hamam böceğinin karşılaştırılması

Hamam böceğiAlman hamam böceği Doğu hamam böceğiAmerikan hamam böceği
Boyut13-16 milimetre (0,51-0,63 in) [12]18-29 milimetre (0,71-1,14 in) [12]29-53 milimetre (1,1-2,1 in) [12]
Tercih edilen sıcaklık15-35 °C (59-95 °F) [13]20-30 °C (68-86 °F) [12]20-29 °C (68-84 °F) [13]
Nimf gelişimi [not 1]54–215 gün



(24-35 °C (75-95 °F) ) [12]		164–542 gün



(22-30 °C (72-86 °F) ) [12]		150–360 gün



(25-30 °C (77-86 °F) ) [12]
ÖmürYaklaşık 200 gün [12]35–190 gün [12]90–706 gün [12]
Uçuş yeteneğiYaygın olmayan [not 2][12]hayır [12]Evet [not 3][12]

Notlar

  1. ^ Sıcaklık (önemli ölçüde), cinsiyet ve beslenme dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlıdır.
  2. ^ Alman hamam böcekleri, özellikle erkekler süzülebilir, ancak güçlü uçuş nadirdir.
  3. ^ Amerikan hamam böcekleri genellikle yüksek yerlerden aşağıya kısa mesafelerde uçabilirler, ancak yaygın inanışa rağmen gerçek uçuş nadirdir..

Kaynakça

  1. ^ Dictionary of American Regional English. illustrated. Harvard University Press. 2002. s. 20. ISBN 978-0-674-00884-7. 
  2. ^ a b c d American Cockroach. Springer. 1981. ss. 1, 4. ISBN 978-0-412-16140-7. 
  3. ^ Bo (10 Aralık 1997). "Palmetto Bug - Roach Or Beetle? Quit Debating, We Have The Answer". Orlando Sentinel. 14 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2013.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım)
  4. ^ Encyclopedia of Life. "Periplaneta americana - American Cockroach". 2 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2013. 
  5. ^ "American Cockroaches, Racism, and the Ecology of the Slave Ship". 24 Ekim 2017. 6 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "American cockr - Periplaneta americana (Linnaeus)". 2008. 23 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2008.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  7. ^ William (2007). Cockroaches. Baltimore: The Johns Hopkins University Press. 
  8. ^ Thomas M. (31 Temmuz 1999). "Chapter 39 — Fastest Runner". Book of Insect Records. University of Florida. 10 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Discovering the Achievements of the American Cockroach". University Science News. 27 Eylül 2001. 24 Ekim 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2008.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  10. ^ "Fastest Land Insect". 24 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ Nowel (1981). "Postembryonic growth of the compound eye of the cockroach". Journal of Embryology and Experimental Morphology. 62: 259-75. PMID 7276812. 
  12. ^ a b c d e f g h i j k l m William H. (14 Nisan 2005). Urban Insects and Arachnids: A Handbook of Urban Entomology. Cambridge University Press. ss. 45-46, 51-54. ISBN 978-0-521-81253-5. 
  13. ^ a b W.H. (12 Ekim 2012). Clay's Handbook of Environmental Health. Routledge. s. 317. ISBN 978-1-135-81033-7. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Beyin</span> vücudumuzun kontrolünü sağlayan sinir sisteminin merkezi beyin

Beyin , sinir sisteminin merkezi olarak hizmet eden bir organıdır. Bütün omurgalı hayvanlar ve çoğu omurgasız hayvan -bazı süngerler, knidliler, tulumlular ve derisi dikenliler gibi omurgasızlar hariç- beyne sahiptir. Baş kısmında; duyma, tatma, görme, denge, koklama gibi duyulara hizmet eden organlara yakın bir noktada bulunan beyin omurgalıların vücudundaki en karmaşık organdır. Normal bir insanda serebral korteksin 15-33 milyar nörondan müteşekkil olduğu tahmin edilmektedir. Her biri birkaç bin nöronla sinaps denen bağlantılar yardımıyla bağlıdır. Bu nöronlar birbirleriyle akson denen uzun protoplazmik lifler yardımıyla iletişim kurar. Aksonlar bilgiyi beynin diğer kısımlarına yahut vücudun spesifik alıcı hücrelerine taşır.

<span class="mw-page-title-main">Böcek</span> eklembacaklılar sınıfı

Böcekler eklem bacaklılar (Arthropoda) şubesinin sınıfı ve tür ve takson bakımından en kalabalık hayvan sınıfıdır. 1.000.000'dan fazla olan tür sayılarıyla Dünya'daki en fazla türe sahip canlılardır. Dünya'nın hemen hemen her yerinde bulunur ve bazen çok yoğun popülasyonlarda görülebilirler. Her yıl birkaç bin böcek türü tanımlanmaktadır. Toplam tür sayısının 2.000.000 ila 30.000.000 kadar olduğu tahmin edilmektedir. Tür, cins, familya gibi taksonomik kategoriler bakımından 6-10.000.000 sayıya ulaşırlar ve Dünya'daki hayvanların %90 kadarını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Kelebek</span>

Kelebek, böceklerin, pul kanatlılar veya kelebekler (Lepidoptera) takımının kanatlı fertlerine verilen genel ad. 150.000 kadar türü bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hamam böceği</span> bazı böcek türlerine verilen genel ad

Blattodea veya Hamam böceği, Polyneoptera üsttakımına bağlı bir hayvan takımıdır. Takımın bilimsel adı olan Blattodea sözcüğü, Yunancada "hamam böceği" anlamına gelen blatta sözcüğünden türetilmiştir. Bazı zamanlarda su böceği olarak anılmaktadırlar. Takım, termitleri ve hamam böceklerini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bitler</span>

Bit yaklaşık olarak Phthiraptera takımından, 5.000 türü bulunan kanatsız böceklerdir. Bitler tek delikliler, pangolinler, yarasalar ve memeli deniz hayvanları dışındaki her tür kuşlar ve memelilerde yaşayabilen sıcakkanlı zorunlu parazitlerdir. Bitler tifüs gibi hastalıkların taşıyıcısıdırlar.

<span class="mw-page-title-main">Arsenik</span> sembolü As, atom numarası 33 olan element

Arsenik sembolü As atom numarası 33 olan elementtir. Arsenik, çoğu mineralde, genellikle kükürt ve metallerle bir arada veya saf bir element kristali olarak bulunur. Arsenik bir metaloiddir. Çeşitli allotroplara sahiptir, ancak yalnızca metalik bir görünüme sahip gri form endüstri için önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi parti</span> politik hayatın en önemli ögesi olan ve belli bir siyasi görüşü temsil eden siyasal örgüt

Siyasi parti, belirli bir ülkenin seçimlerinde yarışacak adayları koordine eden bir örgütlenmedir. Bir parti üyelerinin genellikle politika konusunda benzer fikirlere sahip olması yaygındır ve partiler belirli ideolojik veya politika hedeflerini destekleyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Parasempatik sinir sistemi</span>

Parasempatik sinir sistemi, sempatik sinir sistemi ile birlikte periferik sinir sisteminin bir parçası olan otonom sinir sistemini oluşturan anatomik yapıdır. Otonom sinir sistemi, vücudun bilinçsiz hareketlerini düzenlemekten sorumludur. Parasempatik sistem, vücut dinlenirken; özellikle cinsel uyarılma, tükürük salgılama, gözyaşı salgılama, idrara çıkma, sindirim ve dışkılama dahil olmak üzere yemekten sonra meydana gelen "dinlen ve sindir" veya "beslen ve üre" faaliyetlerinin uyarılmasından sorumludur. Eylemleri, "savaş ya da kaç" tepkisi ile ilişkili aktiviteleri uyarmaktan sorumlu olan sempatik sinir sistemine tamamlayıcı olarak tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sülük</span>

Sülükler ya da, halkalı solucanlar şubesine ait bir alt sınıftır.

<span class="mw-page-title-main">Boşaltım</span>

Boşaltım veya atılım, metabolik atıkların organizmadan atıldığı bir süreçtir. Omurgalılarda bu işlem öncelikle akciğerler, böbrekler ve deri tarafından gerçekleştirilir. Boşaltım, maddenin hücreyi terk ettikten sonra belirli görevleri olabileceği salgılamanın tersidir. Boşaltım, tüm yaşam formlarında önemli bir süreçtir. Örneğin memelilerde idrar, boşaltım sisteminin bir parçası olan üretra yoluyla dışarı atılır. Tek hücreli organizmalarda, atık ürünler doğrudan hücre yüzeyinden boşaltılır.

<span class="mw-page-title-main">Keseliler</span>

Keseliler, memeliler sınıfının bir alt sınıfıdır. Eteneliler ile aralarındaki en önemli fark, yavruların henüz iyi gelişmemiş şekilde çok erken doğup annenin kesesinde gelişmeye devam etmesidir. Bugün Avustralya ve Amerika'da yaklaşık 320 keseli türü yaşamaktadır. Bunlar bütün memelilerin %6'sını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Böğ</span>

Böğler ya da Böğüler (Solifugae), örümceğimsiler sınıfından eklembacaklı takımıdır ve dünya çapında 153 cinste toplanan yaklaşık 1000'den fazla türü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Mantis religiosa</span>

Mantis religiosa, Güney Avrupa, Asya, Afrika, Avustralya ve Kuzey Amerika'da bulunabilen bir peygamberdevesi türüdür. 1899 yılında Kuzey Amerika'ya yayılmıştır. Yabancı tür olmasına rağmen Amerika Birleşik Devletleri'nde Connecticut'ın resmi eyalet böceğidir.

<span class="mw-page-title-main">Harriet Beecher Stowe</span>

Harriet Beecher Stowe, Amerikalı yazar. Amerika İç Savaşı döneminde kölelik karşıtı romanlar yazmıştır. Bunların en bilinen örneği, 1852 tarihli Tom Amca'nın Kulübesi'dir. Yazdığı romanlar sayesinde ABD ve Birleşik Krallık'ta ün kazanmıştır. Tom Amca'nın Kulübesi dahil 20'den fazla kitap yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sinir kanatlılar</span> böcek grubu

Sinir kanatlılar (Neuroptera), karıncaslanlarını, mantispidleri ve akrabalarını içeren bir böcek takımıdır. Bu grup yaklaşık 6.000 türden oluşmaktadır. Sinir kanatlılar, Sialidae, Corydalidae gibi familyaları da içerir. Neuropterida kladı içerisinde Megaloptera ve Raphidioptera gruplarıyla kardeş taksondur.

<span class="mw-page-title-main">Türkistan hamam böceği</span> Hamam böceği türü

Türkistan hamamböceği veya bilimsel adıyla Shelfordella lateralis Kuzey Afrika ile Orta Asya arasında dağılım gösteren bir hamam böceği türüdür. Yetişkinler 3 cm'ye kadar büyüyebilir. Erkekler kahverengimsi turuncu veya kırmızı renkli ve ince yapılıdır. Erkeklerin dişileri kendilerine çeken ve uçmalarını sağlayan uzun ve sarımsı kanatları vardır. Erkeklerden daha geniş olan dişilerin rengi koyu kahverengi veya siyahtır. Dişilerin üzerinde krem rengi işaretler ve kanatlarının kenarlarında krem rengi şeritler bulunmaktadır. Erkeklerden daha geniş olan dişilerin kısa ve körelmiş kanatları vardır. Larvalar ön taraftan kahverengi, arka taraftan siyah renklidir ve kanatsızdır.

<span class="mw-page-title-main">Megaloblatta longipennis</span> Büyük boyutlarıyla dikkat çeken hamam böceği türü

.

<i>Harmonia axyridis</i>

Harmonia axyridis, Harmonia cinsine bağlı Asya uğurböceği olarak da bilinen bir uğurböceği türüdür. Olağanüstü geniş bir renk yelpazesine sahip olmasıyla dünyanın en değişken böcek türlerinden biridir. Doğu Asya'ya özgüdür, ancak yaprak bitlerini ve Coccoidea böceklerini kontrol altına almak için Kuzey Amerika ve Avrupa'ya yapay olarak yerleştirilmiştir. Artık bu bölgelerde yaygın, iyi bilinen bir türdür. Afrika ile Güney Amerika'nın geniş kesimlerine de yayılmıştır. Bu tür, Kuzey Amerika'da Ekim ayında kışlamak amacıyla evleri istila ettiği için yerel olarak Cadılar Bayramı böceği olarak bilinir.

<i>Periplaneta</i> Hamam böceği cinsi

Periplaneta, Blattidae familyasına bağlı bir böcek cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Periplaneta australasiae</span> Hamam böceği türü

Avustralya hamam böceği (Periplaneta australasiae), Periplaneta cinsine ait bir böcek türüdür. Genellikle dış mekanlarda bulunur, bazı zamanlarda iç mekanlarda da rastlanabilmektedir. Aynı cinse ait olan, Periplaneta americana (Amerikan hamam böceği) ile bazı benzerlikler gösterir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.