İçeriğe atla

Amerikan Yahudi Komitesi

Komitenin logosu

Amerikan Yahudi Komitesi (İngilizceAmerican Jewish Committee, AJC; İbraniceהוועד היהודי-האמריקאי), 11 Kasım 1906'da kurulan Yahudi dayanışma ve savunuculuk topluluğudur.[1][2] Bilinen en eski Yahudi savunuculuk örgütlerinden biri olmakla birlikte The New York Times'a göre "Amerikan Yahudi örgütlerinin dekanı olarak kabul edilir".[3] 2009 itibariyla AJC, kendisini "Yahudi ve İsrail Savunuculuğu Küresel Merkezi" olarak öngörmektedir.[4]

1906'da, Rus İmparatorluğu'ndaki Yahudilerin sistematik saldırılara maruz kalmasının ardından doğan endişeler vesilesiyle küçük bir Amerikan Yahudi grup tarafından kuruldu. Komite çalışmalarında anti-semitizm ve her türlü taasup ile mücadeleye, çoğulculuk ve demokratik değerlere önem vermeye, İsrail'in barış ve güvenliğine çalışmaya, enerji bağımsızlığının savunulmasına ve Yahudi yaşantısının güçlendirilmesine odaklandığını açıklamaktadır. Merkez yönetimi New York City'de olan kominitenin bir de Washington D.C.'de devlet ve dışilişkiler bürosu vardır. Bunun yanında ABD çapında 29 bölgede 3 tane yakın ilişkide olduğu bağımsız kuruluş, 8 deniz aşırı şube ve 28 küresel ortağı vardır.[5]

2004'te AJC tarafından o zamanki Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a, cesaret karakteri ödülü (Profiles of Courage) verildi.[6][7][8][9] Ödül komite tarafından 24 Temmuz 2014 tarihinde geri istenmiş ve iade edilmiştir.[10]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Hebrews Form Committee: Its Object to Give Aid Whenever The Necessity Arises 18 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". The Baltimore Sun. 12 Ekim 1906. s. 1.
  2. ^ "The American Jewish Committee". MyJewishLearning. 4 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2013. 
  3. ^ GOLDMAN, ARI (13 Şubat 1990). "Jewish Group Faces Reorganization". New York Times. 7 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021. 
  4. ^ "Global Jewish Advocacy - C-SPAN Video Library" 13 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. C-spanvideo.org. 2010-04-30. Erişim tarihi: 2012-10-19.
  5. ^ Amerikan Yahudi Komitesi'nin, biz kimiz sayfası 16 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(İngilizce)
  6. ^ "Yani Şafak, Taha Kıvanç 5 Şubat 2004". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2009. 
  7. ^ "Selim Kotil, Yeni Mesaj, 28 Ocak 2004". 2 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2009. 
  8. ^ Hürriyet Gazetesi, 21 Ocak 2004
  9. ^ "Ortodoğu Gazetesi, Ramazan Kurt". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2009. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Siyonizm</span> Yahudilerin ana vatanına dönüş projesi

Siyonizm, tarihî İsrail Toprakları olarak tanımlanan topraklarda bir Yahudi devletinin asırlar sonra yeniden kurulmasını destekleyen, savunan ve Yahudi milliyetçiliğini temel alan ideolojik fikir hareketidir. Modern Siyonizm, 19. yüzyılın sonlarında Orta ve Doğu Avrupa'da ulusal bir canlanma hareketi olarak hem şiddetlenen antisemitizm dalgalarına tepki olarak hem de "Yahudi Aydınlanması" olarak da bilinen Haskala'ya bir cevap olarak ortaya çıktı. Kuruluşundan çok kısa bir süre sonra varlıklı Yahudi soyluların ilgisini çeken hareket, Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrol ettiği Filistin'de sürdürülebilir bir Yahudi devletini, 1900 yıl sonra tekrar yaratmayı amaçlıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Antisemitizm</span> Yahudi ulusuna, kültürüne ve dinine karşı duyulan düşmanlık, önyargı veya ayrımcılık

Antisemitizm (anti-semitizm), Yahudi milletine karşı duyulan düşmanlık, nefret, ön yargı veya ayrımcılıktır. Bu tür pozisyonlara sahip bir kişiye antisemit denir. Antisemitizm bir ırkçılık olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Henry Morgenthau</span> Amerikalı diplomat (1856 – 1946)

Henry Morgenthau, Amerikalı bir avukat, iş insanı ve Amerika Birleşik Devletleri büyükelçisiydi. En çok Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu'nun Amerikan büyükelçisi olarak ünlendi. Amerika Birleşik Devletleri'nin 27 Kasım 1913-Şubat 1916 tarihleri arasındaki Osmanlı İmparatorluğu büyükelçisi olarak görev yaptı. Amerikan siyasetçi Henry Morgenthau Jr.'ın babası, 1975-2009 yılları arası New York bölge savcısı olarak görev yapan Robert M. Morgenthau'nın dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">Irgun</span>

Irgun, 1931-1948 arasında Filistin Mandası'nda faaliyet gösteren siyonist bir milis örgütüdür. Eski ve büyük Yahudi paramiliter örgüt Haganah'ın bir koluydu. Grup Haganah'tan ayrıldıktan sonra Haganah Bet veya alternatif olarak haHaganah haLeumit ya da Hama'amad olarak tanınmaya başlandı. Irgun üyeleri, 1948 Arap-İsrail savaşının başlangıcında İsrail Silahlı Kuvvetleri'ne dahil edildi. Irgun ayrıca İbranice harflerin bir kısaltması veya IZL kısaltması Etzel olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">B'nai B'rith</span>

B'nai B'rith , dünyadaki en eski Yahudi hizmet organizasyonudur. ABD'nin New York şehrinde Henry Jones dahil olmak üzere 12 kişi tarafından 13 Ekim 1843 tarihinde kurulmuştur.

<i>Haaretz</i> İsrailli günlük gazete

Haaretz veya tam ismiyle Hadashot Ha'aretz (חַדְשׁוֹת הָאָרֶץ‎, romanize: Ḥadshot Ha'aretz, lit. "vatan haberleri"), İsrail'in en eski günlük gazetesi olan gazetedir. 1919'da kurulan gazete, Berliner formatında İbranice ve İngilizce olarak yayım yapmaktadır. İnternet'te de her iki dilde yayını vardır. Kuzey Amerika'da ise haftalık olarak çıkarılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İran Yahudileri</span>

İran Yahudileri, eskiden Pers İmparatorluğu ya da İran'da yaşamış veya hâlen İran'da yaşamakta olan Yahudiler'e denir.

Amerika Birleşik Devletleri'nin dış politikasını ve askerî operasyonlarını İsrail lehine etkileyerek, İsrail'in tek başına yapamadığı "Irak İşgali" türü operasyonların ABD tarafından yapılmasını ve finanse edilmesini sağlayan sivil toplum örgütleri koalisyonudur.

Kazakistan'da uzun geçmişi olan Kazak Yahudileri'nin nüfusu 12,000 ila 30,000 olup toplam nüfusun %1'inden azını oluşturur.

İslam ve antisemitizm, Yahudilere ve Yahudiliğe karşı İslami öğretiler ve İslam hakimiyeti altındaki Yahudilere yapılan muamelelerle ilgilidir.

Türkiye'de antisemitizm, Yahudi etnik geçmişi, kültürü veya dini baz alınarak Türkiye Yahudilerine karşı beslenen nefrettir.

<span class="mw-page-title-main">Katar'daki Yahudilerin tarihi</span>

Katar'daki Yahudilerin tarihi ve bunun hakkındaki bilgiler çok sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kim bir Yahudi'dir?</span> Yahudi kimliği ile ilgili temel soru

"Kim bir Yahudi'dir?", Yahudi kimliğinin temel sorusudur. Yahudi şahsın kültürel, dini, soyağacı ve kişisel boyutlarını irdeler. Bu soru, Almanya'da Nazi Partisi tarafından hazırlanan Nürnberg Yasaları'nda da ele alınmıştır.

Venezula'daki Yahudilerin tarihi, bir grup marranonun Caracas ve Maracaibo'da yaşadığı 17.yy'ın ortalarına kadar dayanır. Fakat, Venezuela'daki Yahudi cemaati 19.yy'ın ortalarına kadar kurulmadı. 2008 yılından beri Hugo Chávez ile Yahudi cemaati arasındaki gerginlik nedeniyle ülkedeki Yahudi nüfusunun beşte biri yakın zamanda ülkeyi terk etti.

<span class="mw-page-title-main">Yahudilikte eşcinsel evlilik</span>

Yahudilikte eşcinsel evlilik ve eşcinsellik, modern Yahudi mezhepleri içinde tartışma konusu ve bölünmelere sebep olmuştur. Yahudilerin yaygın görüşüne göre eşcinsel ilişki günahtır ve Tevrat'ta kesin olarak yasaklanmıştır. Bu görüş Ortodoks Yahudilik tarafından hâlen benimsenmiş olmasına rağmen aynı durum Yeniden yapılanmacı ve Reformist Yahudilik için geçerli değildir. Muhafazakâr Yahudilik, Aralık 2006'ya kadar Ortodokslar ile yanı görüşü benimsemesine rağmen bu zamandan sonra Yahudi Kanunları ve Standartları Komitesi çoğulculuk felsefesi altında çeşitli fikirler sunmuştur. Örneğin bir görüş Ortodoksların duruşunu benimserken bir başka görüş, bazı cinsel eylemlerde bulunulmadığı sürece daha liberaldir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Rumen-Amerikan cemiyeti</span>

Birinci Rumen-Amerikan cemiyeti veya Şaarey Şomayim cemiyeti, 89-93 Rivington Street, Manhattan, New York'taki tarihi bir binada 100 yılı aşkın süreyle yer almış Ortodoks Yahudi cemiyetidir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Yahudi Kolonizasyon Örgütü</span>

Sovyetler Birliği Yahudi Kolonizasyon Örgütü veya ICOR, Kuzey Amerika'daki yeni toplu yerleşim yerlerinde Yahudilerin yerleşmesini desteklemeyi amaçlayan komünist görüşlere sahip kitle örgütü. İlk olarak Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve güneybatı Rusya'da ve daha sonra Yahudi Sovyet yerleşim yeri olan Birobican'da faaliyetlerine devam etti. Kuruluş 1924'te Amerika Birleşik Devletleri'nde kuruldu ve kısa zamanda Kanada'ya yayıldı. Grup, Yahudi Özerk Oblastı'nın gelişimini finanse etmeye ve halka duyurmaya yardımcı oldu.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Kuzey Makedonya ilişkileri</span>

İsrail-Kuzey Makedonya ilişkileri, İsrail ve Kuzey Makedonya arasındaki ikili siyasi ilişkileri ifade eder. Kuzey Makedonya'nın Tel Aviv'de büyükelçiliği vardır. İsrail'in yerleşik bir büyükelçisi yok.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyan Siyonizm</span>

Hristiyan Siyonizmi, Hristiyan bağlamında Yahudi halkının Kutsal Topraklara dönüşünü savunan bir ideolojidir. Benzer şekilde, 1948'de İsrail Devleti'nin kuruluşunun İncil'deki kehanete uygun olduğu savunulmaktadır: Levant'ta Yahudi egemenliğinin yeniden kurulması eskatolojik "İsrail'in Toplanması" İsa'nın ikinci gelişi için bir ön koşuldur. Bu terim, 20. yüzyılın ortalarında Hristiyan restorasyonculuğu yerine, ideolojinin savunucularının Yahudi ulusal vatanını desteklemek için Siyonistlerin arkasında toplanmasıyla kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Yahudi sol</span> Sol görüşlü yahudi aktivistlerin oluşturduğu hareket

Yahudi sol, kendilerini solcu veya sol-liberal görüşle özdeşleştiren veya bu görüşleri destekleyen, Yahudi grupları kapsar. Yahudi solunu oluşturan tek bir örgüt ya da hareket yoktur. Yahudiler emek hareketleri, kadın hakları hareketleri, ırkçılık ve sömürgecilik karşıtı çalışmaların ve Avrupa, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Cezayir, Irak, Etiyopya, Güney Afrika ve İsrail'de çeşitli biçimlerde anti-faşist ve anti-kapitalist örgütlerin tarihinde önemli güçler olmuştur. Yahudi düşünürler günümüze kadar olan süreçte anarşizm, sosyalizm, marksizm ve liberalizm ideolojilerine katkı sağlamıştır. Her ne kadar "sol" ifadesi çok çeşitli politikaları kapsasa da, "solda" yer alan pek çok tanınmış isim Yahudi ailelerde doğmuş ve Yahudi cemaatleri, Yahudi kültürü, Yahudi geleneği veya Yahudi diniyle çeşitli derecelerde bağlantıları olan Yahudiler arasından çıkmıştır.